Vestri - 10.05.1917, Qupperneq 1

IkÁÁAAAAAÁAA^
^ Nýko íið f verslun
<gj Guðrúnar Jónasson: j>
Slifsi, frá 2.75—7.00. ^
Silki í svuntur ,8 00— 23 00
mn
XVI. árg.
ÍSAP' ÖRÐUR. 10. MAÍ 1917.
17. bí.
Aöalfundur
Fðtboitafélags tsafjar’ðar
verður haldinn
laugardagiim 12. maí nsestk.
í Oood-Templariiliúsiiiu nppi
og heTst kl. 9 síðdcgis.
D a g s k r á :
1. Kosia stjórn.
2. Lagðir (ram reikuingar tólagsins.
3. Bréf frá íþróttasambandi íslands.
4. Leikvöllurinn.
5. Önnur mál er fyrir fundinn kunna að koma.
ísafirði, 8. mai 1917.
Stj örnin.
Skattamál.
/
tí
Yl. Xiðnrlag.
13ér er í aðaldráttunuin stungið
vpp A nokkrum færum leiðum
skatta tollmálUHum, sem vel má
una við um nokkur ór. Enþað-skal
tekið fram, að skattamál landsins
eru ekki komin í fnllkomið horí
fyr en beinir skattar shipa algerlega
öndvegiö. Þegar hveijutn einsla' I-
ing er boðið að greiða beint pen-
iugagjald í iandssjóð, eftir efnutn
og ást.æðum, þá, og þá fyrst er
fullkominn laga og siðferðisjöfnuður
kominná meðal landsmanna í þessu
efni.
Beinu skattarnir eru óvinsælir.
En hvers vegna?
Yegna þess að menn reikna skakt
og álykta skakt. Vilja heldur láta
smámurka út úr sér skattana með
margföldum aukakostnaði og fyrir-
höfn, en að greiða ákveðið pen-
ingagjahf umbúðalaust eiuu sinni,
tvisvar eða þrisvar á ári.
En vafalaust á sllk hugmynd
langa og öiðuga vegfeið fyrir hönd
um*
Og vegna þess að öll tolllöggjöíln
er svo gersantlega óviðunandi, að
umbætur á henni þola onga bið,
verður eigi bygt á nothæfum fi:am«
tíðamýjungum að siuni.
Yörulollslögin eru svo óvand-
virknislega samin, að þau eru
þjóðinni til hneisu. Og kaffl* og
sykurtollurinn er svo ranglátur, að
við hann má ekki una stundu
lengur.
Þingmálafundirnir þurfa að taka
skarpt í strenginn með afnám anm
ars þessara tollstofna, og að minsta
kosti, gerbreyta hinum síðarnefnda,
ef eigi þykir tiltækiiegt ab láta
hann sigla veg allrar veraldar nú
þegar.
það er í lófa lagið að koma
þessum iliræmdu sköttum báðum
íyrir kattarnef, og lögleiða aðra
betri i þeirra stað.
Hinsvegar má, búast við að þing-
menn vilji sem minst um skatta.
málin ræða fyriifram til þess að
hafa óbundnar hendur og smeygja
einhvorju nýju tollagahelsi á þjóðina,
álíka vituilegu og vörutollslögunum.
Og útflutningsgjaldið minnast þeir
vafalaust ekki á, þvi mótspyrna
talsverð er gegn þeim lögum nú
viða um land.
En það er okkar mesta mein, að
enginn vill fyrirfram koma fram
jpoeð skoðanir sinar, til þess að
þurfa ekki að eiga á hættu að falla
í ónáð hiá kjósendum sínum.
Meðan svo er ástatt, að menn
fást ekki t.il að standa og hilla með
stofnumálum sinum í landsmálum,
vetður sl jörnmálalííið spilt og rotið.
Undirferlið læðist þar unudir og
ofm á. Þab undiiferli, sem ekki
fæst til að láta uppi skoðanir sínar
fyrii fra:ú, og segir ftsatt um afstöðu
sína eftlr á.
En garnan væri ef menu vildu
athugi reikningslega, hvort borgar
sig betur fyiir meðalheimili í sveit
og kaupstað, að búa við vörutoIl#i
lögin og kaffl- og sykurtollinn, eða
lágt útflutningsgjald, samfara verð-
tolli á vefnaðarvöiu, glisvavningi
0. fl., hækkandi tekjuskatti og
þeim öðrum tollurn, sem hér heflr
verið diepið á.
Tölinnar ljúga ekki. Og í þessu
máli verður ekki komist, að fastri
niðurstöðu nema með reikniugslegii
rannsókn.
Trær vlllur hafa slæðst inn
í undanfarnar skattamálagreiaar,
sem lesetidur eru góðiúalega
beðnir að athuga. Sú iyrri er
( 9. bl., þnr sem sagt er að katfi
og sykurtollurinu hafi tiurnið
120 þús. kr. fyrsta fjárhagstímai
biiið sem hann var lagður á, en
á að vera árið 1890. Hin
villan er í 12. bl. þ.ir er sagt að
verðhækkunartollurinn af ull
nemi 16 aur. af kg., miðað við
4 kr. 70 aur. verð, en á að vera
rúmir 8 atir. (3°/0 af kr. 2.70 —
2 kr. gjaldlrjálsar — 8^0 eyr.)
Nýjar bækur.
' rt
Vinnan. Eftir dr. Guðm.
Finnbogason. — Bókayersl.
Sigf. Eymundssonar.
Flestum mun hugleikið að fá
örugga vit.neskju um hvernig þeir
gætu int af liendí sem mest störf,
án þess að ofbjóða kröftum sfnum
®g starfsþreki. — £>ví þótt mikinn
hluta ársins verði of lítið aðhafst
liér á landi og mikið af afli og
vinnuþreki fljóti ónotað að ósi, þá
er þetta nú sífelt að b.ieytast með
bættum atvinnutækjum til lands og
sjávar. Og þeir tímar koma ávalt.
hvert einasta ár, að þörf er á miklu
meiri vinnukratti til lands og sjávar
en völ er á.
Sífelt er og verið að klífa á þvf
hve íslenska þjóðin sé fámenn. —
Sjálfsagt er fámennið hehni til
tálmunar á margan hátt. En mest,
er þö umvert að þjóðfólagið só
góðment. Fólki getum vór ekki
fjölgað í einu vetfangi, en við getum
kappkostað að manna okkur betur
en aðrar þjóðir, sem hafa meira
fjölmenni á að skipa Bók dr, G. F.
er einn liðurinn í þeirri viðleitni
að nota visindanýjungar nútímans
í þarfir daglegra starfa.
Um efni bókar þessarar skal hér
ekki rætt. En flestum mun flnnast,
er þeir hafa lesið hana, som þar
gæti of lítið hagkvæmra beudinga
um ýmsar vinnuaðferðir. Eða öilu
heldur: Bókin et snauð að öilum
slikum bendingum. Málið er ein-
göngu skýrt frá sáiarfræðislegii
hlið — og sumstaðar virðist kenna
útúrdúia.
En menn skyldu ekki amast. við
tillögum mentaðra sálarfræðinga
um þessi eíni. Vísindin varpa ávalt
einhverju nýju tjósi yf\> ••>0 æm
þau fást við. Bau iaða þau löc er
vinnubrögðin tilýða, og skýra mörg
atriði er áður voru myikrum hulin.
Fyrir þvi ber að fagna hveui
þeirri viðieitni, sem beinist. í þá
átt að veita ljósi þekkingar yflr
daglegu störfln og hefja þau í æðra
veldi.
Er. Nyrop: Frakklend.
þýtt hefir Guðm. Guð-
mundsaou skáid.
Bók þessi er frumsamin af dönsk-
um háskólakennara, er Kristofer
Nyrop heilir. Hanu er talina lærður
maður mjög í suðrænum tungui
naálum og segir i formálanum að
hann muni „ef til vill fróðastur og
áreiðanlegastur allra inatma á Norð-
uiiöndum í frakkneskri sögu og
bókmentum“. Hefir bókin verið
gefiu út 7 sinnuin í Danmörku á
hálíu öðru ári, og oinnig þýdd á
sænsku og — frakknesku.
Höfundurinn er fullur aðdáunar
áfrakknesku þjóðinni. Tungu henn*
ar, sögu og bókmentum. Mannkost-
um hennarmg göfugiyndi. Kurteisi
hennar og háttprýði. Má segja að
bókin sé einn óslitinn lofgerðar-
óður um Frakka. Er þar fjðldi tiN
vitnana ýmsra manna um ágæti
Frakklands og fi akknesku þjóðar*
innar, svo og allmörg frakknesk
erindi, er þýðandinu heflr snúið á
ísleusku. Sagt;er í bókipni, að á
Spáni sé þetta haft að orðtæki:
„Á Ítalíu er best að fæðast, því
þar er heilnæmt og gott loftslag;
á Spáni er best að dejya, þvi ab
þar er fjöldi klaustra, þar sem gott
er að eyða elliárunum í kyrð og
guði ækni; en á Frakklandi er best
að lifa, því að það er híð fyrirheitna
land fegurðarinnar og gleðinnar."
í’ýðingin virðist mjög vel af
hendi leyst, inálið hreint eg fágaður
stíll.
Brynjólfur Björnsson tannlæknir
heflr an»ast útgáfu bókarinnar og
latið vanda frágang hennar. Það
fé, sein afgangs verður útgáfukostn-
aðinum gengur til fé). ,AI)iance
francaise" í Reykjavík, er starfar
að því að útbreiða þekkingu á
frakkneskri tungu og bókmentum
hér a landi.
" » *
liniarit Veikfræðiiigaíéiagdns,
1. h. 1917, «r nýskeð komið út.
Eru þar fremst minningarorð um
Rögnv. heit. Ólafssoa, ]?& «r erindi