Vestri - 04.06.1917, Síða 1

fyrir telpur, íást hjá ►
5 Ó. J. Stefánssyni. ^
Hitstj.: Kpistján Jónseon fiá Garðsstöðum.
^AÁAAAAAAAAjé
M\rL’A • í rf t irarclnn
Nýko-.iið í verslun

^ G'iðrúnar Jónasson: (^.
Slifsi, frá 2.75—7.00. ^
^Silki í svuntur ,8 00- 23 00 ^
rT
Í.SAFJÖRÐUR. 4 JÚNÍ 1917. j| 20 bl.
Safnaöarfundur
ffrir Eyrarsdkn
verður haldinn 10. júnf næstk.,
að aflokinní messagjöFð í kirkjunni. en
verði ekkí tneesað hefst fundurinn kl. 2 síðd.
Fyrir fundiuum liggur:
I. Kosnir þrír menn í sóknarnefnd til næstu 6 ára.
JI. Málefni er upp kunna að verða borin á fundinum.
ísafirði, 25. maí 1917.
Sig. Jónsson.
XVI. évg.
Við missiraskiflin.
(Framh.)
Þá kem ég að því atriðiuu
som mestu varðar og það eru:
Kennara- Hér verður ekki
hœ/ileikarnir. farið langt út í
það, að ræða um
kennarahsefileika við heimavistar*
skóla, en vitanlegt er að þeir
skapa árangurinn og móta skóla1
lífið.
Meut i'tofnun sú, er býr kenn
ara undir start sitt, kennaraskóli
inn, er að n.ínu viti og annara
dómi vel skipuð að kenslukiö tum
Og stendur að þvf leyti ekki að
baki saraskonar skófum ,ei lendis.
En kenslutfminn er styttri hér
en þar og til þess að búa kennara
undir heimavistarskólastjórn og
kenslu, þyrlti kennaraskólinn að
vera í sveit og hafa heimavistar-
skóla barua sem æfingaskóla og
vera um leið heimavistarskóli
sjáifur. Þar myndaðist heimiii,
þar sem kennaraefnin umgengjust
börnin, kyntust þeim og þörtutn
þeirra, lærðu að hata umsjón með
þeim og leiða hug þeirra og
höpd, uadir yfirumsjón og hand
leiðslu kennaranna,
Þegar svo heimavistarskólar
væru komnir í fiestar eða allar
sveltir l.mdsins og kennarar ættu
heimili sfn þar, þá hygg eg að
margt niyndi breytast tit batnaðar
frá þvf sem nú er. Meiri festa
0g niyndugleiki myndi verða í
starfinu, meiri og rótgrónari ást
til þess og þar af leiðandi, á
sínum tfma meiri og betri ávextir
fraeðslunnar. Það myndi einnig
«yða þeim almennu hleypidómum,
að Pétur og Páll séu þó svo vel
að sér að þeir geti sagt til
krökkum.tÞað áiit tnanna sprettur
augfjóslega af skilningsleysi á
starfinu og af alt ot vel þektii
sparnaðarhugmynd.
Ávinningurinn við breytinguna
yrði þv( sá, að þjóðin eiguaðist
nýtari kennara — fasta kennan
Stétt, — uppiýstari börn, til
munns og handa, og réttan
skilniug á skólum og kenslu úarfi,
og þessa nlls þarí hún með.
Ég býst nú ekki við áð neinu
Vðrði breytt — nema þá lögunum,
ef til vill, — meðan svo stendur
A í helminum sem nú, en þegar
uoi hægist, sem vonandi verður
þó einhverntíma, ætti að koma
hreyfing í skóla> og kensluumi
bótaviðleitnina t verki.
Jioiuiavistarbkólar muuu eðli-
lega hafa í för með sét aukinn
kostnað að ýmsu leyti, on út í
það skal ekki farið bér, að eiria
bent á íð það er líka dýrt að
launa ken.nara til þess að kenna
5 —8 börnum, eins 02 víð.i mun
eiga sér stað i íræðsfubéruðtinum,
elt r því sem á slendur.
Þegar breytingar verða á
fræðslulögunuin ætti að herða
meira á heimavistarskólaston-
unum, og þær s e'tir, sem enn
hafa ekki komið sér upp farskóla*
hú'U n, ættu, þeg.ir umh'egist, að
sameina sig um heimavistarskóia.
Sú stofnun ætti að vera auga*
steinn sveitanna, er þær eygðu
í gegn um blómutíð menningar
sinnar; þær myndu þá varðveita
hann setn sjáaldrið og teldu sér
heiður og heill að hufa eignast
hann. En þar ríður framar öi!u
á, að kenslukraftarnir séu góðir,
því heiraavistarskólarnir geta
verið >tveggja handa járn«.
Bj. Ouðmundsson.
Noíðurtangamálið.
n
Vestri hefir vel og íttulega skýrt
það mál, þó hygg eg faum atriðum
ekki ofaukið; ekki sist. þegar aðgætt
er að N01 ðurtangalóðin á í augum
matgra núv. bæjaifulltrúa að veiða
dýrastá íramtíðarlóð bæjarins.
Fyrsta atriðið sem eg vildi
minnast á er
afstaða htbjttrst'óriiar.
Öll skjöl er lágu lyrir bæjarstjórn
sögðu ótvírætt að lóðaihaH (II. S.
B.) hefði slept tveimur lóðarstykkji
um, en hægri menn og hliðmaður
þeina staðhæfa, þvert ofan í bæbur
bygg.n., að hann hafi að eins slept
einu loðarstykki, en bæði slept og
haldið öðru lóðarstykki; og kalla
það hneyksli að bærinn leiti úr*
skurðar dónrstólanna um hverjuiw
bæri þessi lóð,
Þetta er óneitanlega kynleg
afstaða.
Og sjálfsagt má leita viða til
þess að geta fundið svipað.
þó verður þessi afsfaða enn
kynlegri þegar athugað er, hvað
hægri menn yfirleitt iétu uppi, er
þeir með tilstyrk Sig. Sig. upp á
væntanl. meirihluta, eftir að hið
dæmalausa hlutkesti vav faiið fram,
seudu inálið suður til rannsóknar.
T. d. Iýsti M. Maguússon þvi itrek*
að yfir, að það þyifti ekki uema
litla von frá lögfræðingnum um
að uialjð innist, til þess að
liann greiddi málsböfðun atkvæði.
Eu lögfiæðingutinn segir skýrum
oiðum í ðliti sínu,' að ekki verði
annað séð en ab bærinn muni eiga
fjömlóð þá, sem H. S. B. liefir verið
talin, og bæjaistjórn samþykti sem
eign hans með því að fella máls-
hötðun, er inálið var til meðferðar.
Reyndar ræður hann ekki til rnáls-
höfðunar, svo ólíklegt sem það er
samkvæmt framansögðu, en varla
er hægt að fá stevkari von, a. m.
k. fyrir M. Mágnússon, en álitlög-
fr. um það, að bærinn eigi lóðina.
— Afstaða M. M., sem ekki let í
ljós með einu orði, að skýrsla II.
Hafsteins breytti afstöðu sinni og
gat þess vegna ekki flot.ið á því
hálmstrai, virðist ósamrýmanleg
við fyrri yflilýsingar hans í þessu
rnáli.
Og líkt uiá segja uji fleii i hægii
menn, t d. Helgu Sveinsson, er
inavgsinnis vitnaði til ástar sinnar
á bænum og hve ant, hann létí sór
um róttir.di hansl!
Annað atriðið er
lóðuski'áiii.
Tæplega greti slíkt atriði komið
fyrir annarstaðar en hér. Yfirvald
okkar et raágur lóðarhafa og þegar
hann er nýsestur í valdastóliun
hér bieytir hann stærð ióðarinnar
á lóðaskrá svo algerlega út í loftið,
að breytingunni er kollvarpað með
öllum mælingum á lóðinni. Og
þetta er ekki látið upp;- fyr en við
lokaunn æðu málsins og ti ýtur þó
öilum að vera Ijóst, hve villaudi
það var fyrir alla þá er íannsökuðu
lóðanéttindin. Og Því kyniegra er
þetta atferli ytirvaldsins og oddvita
bæjarstjórnar, að ekki er kunnugt
að ueinni annati lóð í bænuin haft
verið breytt, á sama hátt. Euda
komst jafu vel Helgi Sveinssou svo
að 01 ði um þelta atiiði „að odd-
vitanum okkar hefði oiðið á“, og
mun þar ekki ofhart kveðið að, því
þegar litið er til þess að þetta var
gert an samþykkis byggingarnefndar
sem mæla skal upp þær lóðir sem
vafi er um dæ.nlr slíkt atfeili sig
sjálft.
Fiiðja atriðið er
lóðarréttindin.
Eg hef hvoiki tíma né rúm til
þess að fara langt út í það mál.
Eins og kunnúgt, fóru þessar
útmælingar fiam fyrir 20—30
árum; voru lóðú bæjai ins þá gefnar
hvei jum seiii hafa viléi og jafnvel
ýlt að mönnum um ab taka sem
stæistar sneiðamai", þess hærra
hossaði lóðargjaldið í bæjarkassan-
um. Enginn veit enn hversu mörg
hundtuð þús. kr. bæjarfélngið kann
að þmfa að gefa fyrir þær lóðir
sem gefuar vorti, þessa og aðrar,
en bd.ist má við að það geti oi ðið
meira en það fái risið undir. Þess
vegna hefir það verið föst stefna
mikils þorra bæjarmanna, að bærinn
leitaði fast í'óttar síns um vafasam*
ai lóðir, etida er slíkt eðlilegt og
sjálfsagt hver sein á í htut og heflr
vevið gevt með Bólverkslóðina og
Tangstúnið.
En hvevnig stenduv á bví að
þessi lóð ev ekki látin sæta sömu
fovlögum? spyr mavgur. —Et það
af þvi að váðgevt heflv vevið að
byggja á nokkvu af henni afavdývt
hafuavmannvii ki, sem myndi hleypa
lóðinni í geypiverð? Ótrúlegt er
það og varla til getandi. — Eða
ei það af því, að eignavheimildin
só svo tvímælalaus til lóðavinnar?
— Það hefli nokkuð vevið rakið í
kaflátium um afstöðu bæjarstjórnar.
En auk þess má geta, að á einuua
lóðaihlutanum var skylt að byggja
hús, s*m byggt var, en rifið nokkm