Vestri - 31.12.1917, Blaðsíða 1

Kltstj.: Krietján Jónwon frá Garðsztöðum.
XVI. árS.
ÍSAFJÖRÐUR. 31 DE3EMBER 1917
44. bl.
1917.
Stundaglas gamla áralns er mi að skila
síðustu komunum. Á>iö 1917 er að hverfa
inn í rökkurmóðii iiðna tunana til eilifrar
hvildar í hafdjúpi llðiuna ara og akia.
£n það skilur ekki eítir sig „fiioinn og
heilcga ró", heldnr oírið, ógn o^ kviða í
Oiltim mentiingarlöndu 11 heimnins.
Það byijaöi ineð framhaldi af þeini yoða
styijöld, sam geiatið heflr ytlr heíminn
undanfarin ar, og end ir A aömu ó»köpnnj
um. Pað helir hert drjúgum að böndum
harnis og öibirgður, eu ekkeitgelið í at.aðj
inn. 1 lok siðastliðius ais mattu skip
hlutlausia þjóða fara terða sinuu um höflu,
nieð nokkriim skilyrðum.
En nokkiu eflir að hið nýja ar gekk i
garð hófst hinn illiænidi kafbataheinaður,
sem síðan heflr bannað öllum skipumfeið
um höfln hór nsarlendis. Siðau hefir dýitið
og vöiuskortur þjakað svo kosti hinna
hlufiausu landa — og tr í-^laud þai sennij
lega eiuna verst statt — að til fuliicomins
hallæris hoifir.
« «
Á líðandi ári hefir enginn sú stórorusta
orðið er geri nein drslit meðal aðalstriðsj
aðiljanna, bandamanna og miðveldauua, og
hefir svo að segja hvert mannsbain heimsj
íds hlustað eftir hverri fregn fra ófriðinum
og fylgjast þvf allír með gangi lians. í
stuttu íuáli eru aðalat burðirnir þessir: Á
vesturvígstöðvunum hefir veiið barist að
öðru hvoru alt árið, en e.igin sóiloga stór
fólkorusta verið háð þar þetta ar. BaudaJ
menn hafa þokast norður á við á allri
heilínunni, en mjög stutt víðast hvar. Þeir
hafa nú vigstöðvar í Belgíu við Ermaisund,
en Þjóðverjar eru enn inn í Frakklandi nær
miðju, að norðanverðu.
Á austurvigstöðvunum er breytingin aftur
stórum mehi. Þar eru Þjóðverjar koinoir
með her sinn langt norður með Eysfrasaiti,
bvo að tiltölulega ei stutt leið fra vígstöövj
um þeiira og tii Petrograd (Pétuisborgai).
Á suðaustursföðvunum í Kakasus og þar
í giend er og nær engin vörn af Rtissa
halfu nú upp á siðkastið, og œioveldamenn
bafa þar framsókn. Veldur þessu hvoru
tveggju stjórnleysið i Rússlandi.
Á ltalíu hafa Austurríkismenu unnið
stórniikla Bigra í haust og tekið íjölda
ltala til fanga. Eru þeir nú komnir suður
íyrir Langbarðavelli, og voru stöðvaðir af
ítöluin ekki langt ftá Feneyjum seint í f. m.
A Balkauvigstöðvunum hefir ekkert. gerst
á |-e su ;ui, seni þýðingu hefir. BandaJ
menn haia, heiiið mikið lil taka í S.tloniki
er ekkerí, aðhefst.
Bretar h:ifa nú i lok Arsins unnið all
mikla s'gra á Tyrkjum í Litln'Asíu og tóku
í byrjun jólaföstnnnnr Jsrdsalem af þeini,
sögðu skeytin. M.i það teljast stói viðburð.
ur fiá sögulegu sjónarniiði, að hún skuli
ko.uiii undir ylit rnð kiiatiana manna.
Þa má og nefna þnð, sem getið var um
í skeyti fyrir skömmu, að Japanar og KinJ
veijar heíðu tekið síua borgina hvor af
Rús-;u:ii. Heitaka borganna er út af fyiir
sig eigi stórvægilegt atriði, eu hilt, er nieira
11 n veit, ei guli kyufiokkuriun diégst, þnr
með í strtðið.
Bandarikin sögðu miðveldunum stríð á
hendui í april f vor, og i kjölfar þeirra
hefir svo siglt Brasilía otr nokkur svnáiiki í
Mið'Ameiiku, hin siöa^ttöldu íreinur til að
geia Pjóðveijuu) viðskiíl.aötðugleika, en að
þau búist við að senda lið til vígstöðvanna.
KafbAtaheriiaðuiinn hðfst með nyjum
krafti og meiii en nokkur hafði gert sór i
hugarlund aður uni iuiðjan febr. yfirst. ár,
og hefir hauu bakað hlutlausum þjóðum
meira tjón og vandræði, en nokkur anuar
atburður st,i|ðsins frá upphafi þess, einsog
vikið er að hér að framan.
Loks er að minnast á byltinguna í
Rússlandi, sem ei«i er séö fyrir endann
á enn þá. Hún hófst um miðjan mars
s. I. með því að rússneska keisar«stjórn«
in œtiaði að rjúfa þingið, en það neitaði
að hlýða, gerði uppreisn og settt Nikulás
keisara frá völdutn, og lagði hann siðan
sjáliviijugur niður völdin og aisalaði sér
og sfnum ktisaradómi. — Talið var í
sumar nokkurn veginn abyggilegt, að
nokkrir menn úr stjórn Nikulásar hefðu
verið í samntngum við Þjóðverja um
sértrið, en byltingin þá verið ráðin af
sendiherra Breta og tylgjendum bandai
manna, í því skyni að koma á meiri iestu
um striðslramkvæmdir; að eins að sktfta
um stjórn en stotna eigi til róttækrar
byltingar. Eu þetta hf.fir alt farið á
annan veg svo sem kunnugt er. Bylting'
in varð mikil og vðtæk og friðarkröfj
urnar hafa aídtei verið háværari eu nú
I byrjun þessa mán., þótt síðar drægi úr
þeim, en nú eru þ«r aftur að magnast.
Eiu margir að gera ^ér góðar vonir um,
að hér sé sá viti tendraður, er lýsi
ólriðarlöndunuxn m I hófn sátta og aata-
lyndis. Og s^eytió í þessu DÍaði glæðir
þær vonir.
JNatnkunnuatu monn byltingarinnar eru
þeir, Kerensky. Korniloft og L«>nin. lorj
'tnn't M «xiinalist t (æ^tr.t byltingamanna).
Byltingin í Rússlandi er einn af merkis
viðburðum sögunnar, sem mikið verður
ritað uni í framtíðinni.
* *
*
Innlendir atburðir eru flestir bundnir
að meiru eða miuna leyti við ófriðinn.
Aiþingi o>< landsstjórn, bæja, sýslu og
sveitastjómir hafa í sameiningu leitast við
að ráða bát á vandræðum þeim er styrij
öldin hefir bakað landsmönnum. Ht-fir
þott t skapað mikií störf íyrir hlutaðei«J
endur, eoda mörg víxispor veiið stigtn
og tnargar framkvæmdir farið í hálfgerð"
um handaskoluin.
Stjórnarfyrirkomulaginu var breytt (
bytjun ársins, þrtr ráðherrar settir yfir
landið ( stað eins, en kostirnir af þeirri
ráðabreytni hafa lftt sýnt sig enn þá.
Aðalverkefni stjórnarinnar hafa verið
landssjóðsverslunin og afskifti af dýrtíðj
armálunum, og hafa þau ssett misjöfnum
dómum eins og meðan eiun var ráðherr"
aun, og skal eigi farið út í þær sakir.—
Þingstörfin gengu að mestu i dýrtíðarj
mál. Tvö mál voru þó uppi ( þinginu,
er mikla þýðingu hafa, en þau eru fossaj
mílið og fánamálið. Fossamálið er komið
í nefnd, og bíða (rekari aðgerðir i þvi
eftir áliti hennar. Það er eitt af stærstu
framtiðarmálum þessarar þjóðar, hvernig
á að notfæra hið mikla afl, sem streymir
um landið frá fjöru til fjalls, ( þjónustu
nytsararar iðju. — Afdrif hins málsins,
fánamálsius, eru öllum kunn. En tómleikj
inn og þögnin, sem hvilir yfir þessu máli
sfðan forsætisráðherrann kom heim er
óskiljanleg. Má vera að það sé fyrirboði
þess, að nú sé timi framkværadanna
i þessu máli kominn fyrir alvöru, en
skarkalinn og skvaldrið úr sögunni, og
er þá vel. Næsta ár geymir án efa í
skauti sér mikilsverð tíðindi út af þassu
máli, og ef til vill ineiri en margan grunj
ar. — Allmargt fleira markvert hefir og
borlð til tíðinda á þessu ári, sem vert
væri að rifja upp. . Óvenju hörð veðrátta
samfara dýrtíð og vöruskorti hefir lagst
eins og mara á landslýðinn síðustu mánj
uði ársins og gert mörgum svart í sinni.
Óskum svo ailir og vonum að hið
komandi ár beri í skauti sér frið og fagra
veðráttu. Verði bændum gróðurselt og
sjómöunum aflasælt. Verði þjóð vorri
blessunarár.