Skólablaðið - 21.04.1908, Blaðsíða 8
28
verða hinn besti skóli til framfara og
fullkomnunar fyrir okkur sjálfar.
y.enslukona í flrneszýs,u.
Vesfan hafs og ausfan.
Hennaralaun á Tinnlandi.
Jafnrietti karla og kvenna.
Pingið á Finnlandi (»Landdagen«) hefir
nýlega samið ný ákvæði um laun alþýðu-
kennara í sveitaskólum. Eru ákvœði þessi
merkileg mjög að því leyti, að þau gera
jöfn »frumlaun« (byrjendalaun) karla og
kvenna — og veita þeim, er þurfa fyrir
öðrum að sjá hærri laun, — hvort sem
það er karl eða kona.
Frumlaun einhleypra karla og kvenna
eru 900 mörk og aukast þau með 180
mörkum eftir 5, 10, 15 og 20 ára kenslu-
starf. Hámarkið verður þvl 1620 mörk.
Aftur á móti fá giftir kennarar, og giftar
kenslukonur, er aðallega þurfa sjálfar að
sjá fyrir fjölskyldu sinni, og eiga 1 eða
fleiri börn, — 1100 marka frumlaun, er
aukast með 220 mörkum eftir 5, 10, 15
og 20 ár. Hámarkið verður þar 1980
mörk.
Launaákvæði þessi eru þökkuð konum
þeim, er nú sitja á þingi Finna. Hafa
finskar konur með þessu unnið landi sínu
sóma mikinn, þareð Finnland verður nú
eitt með fyrstu Iöndum í heimi, er ákveður
með lögum eðlilegt jafnrjetti karla og
kvenna, hvað störfum viðvíkur: Sama
starf, sömu laun! hvort sem það er
karl eða kona, sem starfið vinnur. —
Þrátt fyrir alt frelsisglamur og jafnrjettis-
mas nú á dögum eiga menn þó ennþá
svo afarerfitt með að læra, skilja og
virða þessa afar einföldu kenningu.
Brciðablik
II. Ár. - Janúar 1908. - Nr. 8. —
Efni: l.Fátækramál heimsins. 2. Sam-
eign. 3. Ódauðleiki sálarinnar. 4. Prír
merkisberar ísl. bókmenta, með myndum.
5. Á Hofmannaflöt, 6. í höll aldanna.
7. Kristindómur og mannfjelagsmein. 8.
Baráttan í kaþólsku kirkjunni. 9. Sonar-
hlýðni. (Saga.)
Miili hafs og hliða.
„Ungmcnnafjclagiö Iðunn,"
sem getið var um í síðasta tbl,. er eigi
deild í U. M F. R. eins og sagt var þar,
heldur sjálfstætt fjelag stofnað á sama
grundvelli. Eru fjelagar milli 30 og 40
ungar konur. I stjórn þess eru: Lára
Lárusdóttir, prests Benediktssonar, Guðrún
Guðmundsdóttir, prófasts Helgasonar,
Sigurbjörg Jónsdóttir verslunarmær, Val-
gerður Lárusdóttir, Pálssonar, Svafa Pór-
hallsdóttir, Bjarnarsonar, Guðrún Helga-
dóttir frá Öskjuhlíð og Vigdís Torfadóttir
SKOLABLBÐIÐ
í Hlíðarhúsum. — Engin vafi mun á
því, að innan skamms muni allur fjöldi
efnilegra ungra kvenna í R.vík fylkja sjer
undir merki fjelags þessa, og er þá vel
farið. Samhuga konur og karlar í fastri
fylking eiga að nema ísland á ný. Hverja
sveit hvert þorp milli hafs og hlíða.
Æskulýður með eldheitum áhuga og
ást á landinu voru. Æskulýður sem
sem elskar og þekkir »fold með blíðri
brá« og hefir þá ósk og bæn heitasta í
barmi, að: »drjúpi hana blessun Drottins
á um daga heimsins alla!«
t»rír íslcnditigar
hafa gengið í lýðháskólann á Jaðri í
Noregi í vetur. Er sá skóli mörgum
íslendingum að góðu kunnur, og hafa
þar gengið 4 íslenskir piltar áður fyrir
nokkurum árum síðan.
Eciðrictting.
í greininni um »Framhaldsmentun kenn-
ara« síðasta tbl. var skýrt rangt frá laun-
umkennara við barnaskólann í Hafnarfirði.
Eru lægstu launin þar 330 kr., og hefir
skólastjóri 600 kr. laun -f húsnæði, verð-
ur það tils. um 800 kr. Væntanlega verð-
ur þó gerð breyting á þessu, er Hafnar-
fjörður kemst í tölu »bæjanna« í næsta
mánuði. — ísafjörður er einasti kaup-
staðurinn á Iandinu, sem launar kennara
sína sómasamlega; er lann þeirra alt að
1600 kr.
0agitfratdadcild Tlcttsborgar$kólan$
var sagt upp 31 mars. — Kvöldið áður
hjeldu nemendur kennurum sínum heiðurs-
samsæti í skólahúsinu. Voru þar fluttar
ræður fyrir minni kennaranna, skólans,
fósturjarðarinnar o. fl. Fór alt fram hið
besta, og skemtu menn sjer við söng og
leika langt fram á nótt. — — —
Burtfararpróf við skólann tóku 15 nem-
endur og hlutu þeir einkunnir þær, er
hjer segir:
i. Magnús Stefánsson frá Porvaldsst. N.
Múlas.................................5,58
2. Jón Guðnason Bálkast. Hún. . . . 5,56
3. Snæbjörn Jónsson Saurb. Bf. . . . 5,39
4. Jón Pálsson Leví Heggsst. Hún. . 5,39
5. Magnús Jónass. VöIIum. Kjalarn. . 5,31
6. Sigurjón Högnason Vestm. . . . 5,25
7. Páll Stefánsson í’óroddsst. Hún. . 5,22
8. Þorbjörg Tónsdóttir ísafirði. . . . 5,19
9. Magnús Kristjánss. Hvoli Mýrdat 5,19
10. Sólveig Matthíasd. Rvík..............4,85
11. Böðvar Pálsson Vatnsfirði .... 4,83
12. Jón Gestur Vigfúss. Hafnarf. . . . 4,81
13. Magnea Einarsd. Sandg. Gullbrs. . 4,69
14. Guðríður Guðmundsd. Hafnarf. . . 4,67
15. Sigrún Jónsdóttir....................4,64
Veikindi þau, er gengu við skólann í
vetur, gerðu skarð mikið í námstímann,
og má telja, að fjöldi nemenda hafi mist alt
að tveggja mánaða tíma frá námi. En
stórhapp má það kalla, að liðug 100
ungmenni leggist í mislingun í einu, án
þess að nokkur bíði varanlegt mein af,
og án þess að eftirkvillar geri vart við [
sig. Og eins það, að taugaveikissnertur
sá, er gerði vart við sig um tíma, skyldi
vera svo óvenju vægur og meinlaus,
sem raun varð á. Er því engin hætta
á, að það skerði aðsókn til skólans á
nokkurn hátt. Búast allflestir yngri deild
ar nemendur við að koma aftur að vetri,
og nýir nemendur eru þegar farnir að
sækja um inntöku í skólann.
Eftir aðsókn þeirri að dæma, er verið
hefir síðastliðið ár, verður eflaust að
bæta nýrri hæð ofan á nýja skólahúsið,
þegar að ári, þareð því verður að líkind-
um tæplega komið við í sumar. — Af
liðugum 100 nemendum í vetur vóru
rúmir 80 í gagnfræðadeildunum, og höfðu
þó fleiri sótt um skólann. í kennara-
deild eru aðeins 20 nemendur, og varð
að Ieigja húsnæði handa þeim á öðrum
stað.
Aðsóknin að Flensborgar skóla er
gleggstur vottur þess, að mentaþörfin
er mikil, og að skólinn hefir unnið sjer
alþýðuhylli. — Má því ganga að því
vísu, að þing og stjórn, sem nú er að
búa sig undir að fara til að síga á fram-
róðurinn í mentamálum vorum, — veiti
ríflegt fje til skólans, svo hann geti full-
nægt öllum þeim kröfum, er setja má til
góðs alþýðuskóla, að því er útbúnað
allan og kennara snertir.
Suðurland hefir eigi síður þörf á vel
útbúnum gagnfræðaskóla en norðurland,
og auk þess þyrpast hingað ungmenni
úr öllum sýslum landsins og eigi síst af
norðurlandi! Mætti því virðast rjeltmætt
mjög að krefjast þess, að veitt væri fje
til skólabyggingar og reksturs Flensborg-
arskóla í líkum mæli og veitt var, og er
árlega veitt til gagnfræðaskólans á Akureyri,
er eigi^hefir hálfan nemendafjölda á við
Flensborgarskóla. —
Rjettlæti og sanngirni á eigi síst heima
í mentamálum og því, er að þeini lýtur.
Siólanefflilir
sem vantar kennara, og
kennarar,
sem vantar atvinnu,
ættu að auglýsa í Skólablaðinu í
tæka tíð; það er of seint að gera það,
þegar komið er fram á haust. Lítið
gagn í að auglýsa þessháttar í öðrum
blöðum; sjálfsagt að gera það í Skóla-
blaðinu, sem allar Skólanefndir, og
allir kennarar verða að kaupa — og
lesa.
11=11
W
BSEIÐÁBLIK.
Mánaiiarrit til stuðnings íslenzkri
menning.
1 hefti 16 bls. á mán. í skrautkápu,
gefið 111 í Winnipeg.
Ritsti 1 $íra Triðrik Bcrgtnamt.
Ritið er fyrirtats vel vandað, bæði
að efni 04 frágangi; málið óvenju
gott. Árg. kostar hjer 4 kr. borgist
fyrir fram. Fæst hjá
Árna Jóbannssyní,
Diskupsskrifara í Rcykjavík.
1EE1
li
Æ
Utgejendur:
KENNARAR FLENSBORGARSKÓLANS.
Ritstjóri og ábyrgðarmaöur:
HELGl VALTÝSSON.