Skólablaðið - 01.09.1908, Blaðsíða 1

/6. blað.
Kcmur út tvisvar i mánuði.
Kostar 2 kr. á ári.
5{eykjaoík l. sept.
Augtýsingaverð: 1 kr. þuml. jj
Afgr. Reykjavik. 1
/908.
Nokkur orð
til
lýðkennara á Islandi.
Álþýðumentamál vor eru á framfara-
vegi, þótt hægt fari. Eitt af þeim fram-
farasporum, sem stigin hafa verið, í þá
átt, er námsskeið það, sem stóð í Reykja-
vík frá 15. maí, í vor, til 15. júní.
Vitanlega var það kákkent eins og
fleira hjá oss, en það stendur til bóta.
Lýðkennarar tóku náminu tveim hönd-
um, það sýndu þeir með því að, sækja
námsskeiðið langt að og víðsvegar að.
Það má heita að þeir hafi fjölment, þar
sem í fyrsta skifti sóttu yfir 30 manns.
Þegar þess er gætt hvað laun þeirra eru
ranglátlega lág og styrkurinn vesaldarlega
lítil), má fullyrða að áhugi þeirra á starfi
sínu sé glæsilega mikill. Reir lögðu sjer
á herðar að bera ®/4 kostnaðarins á móti
landssjóði og er það meira lagt í söl-
urnar en hugsanlegt var.
Mentamálastjóri, Jón Þórarinsson, rjeði
fyrirkoiuulagi kenslunnar í samráði við
stjórnina og meðstarfsmenn sina.
Það var meiri vandi en fáfróðum kem-
ur til hugar að geðjast þar öllum hlut-
aðeigendum, og sjá um að þessi stutta
fræðsla yrði að notum.
Þetta tókst þó öllum vonum framar.
Fyrsta atriðið var auðvitað að vanda
kenslukraftana. t*að tókst svo að flestir
vóru ánægðir, sem þiggja áttu. Annað
atriðið var, h.verjar námsgreinar kenna
skyldi og hve miklum tíma ætti að verja
til hverrar.
Hjer var úr vöndu að ráða, þar sem
tíminn var svo takmarkáður. Líkiega
hefir þó verið. farin hyggilegasta leiðin,
eins og sakir stóðu, sú, að geðjast sem
flestum.
Til íslensku var varið 11 stundum á
viku. Kensluaðferð í móðurmálinu hafði
á hendi Jón Þórarinssón kenslumálastjóri
5 st. á viku. Hann er einn af þeim fáu
mönnum, sem fæddir eru kennarar og
vita þeir einir er þekkja, hvort ýkt er.
Einnig hafði hann á hendi kenslu í eðlis-
fræði og sýndi skólaáhöld og Ieiðbeindi
mönnum í að nota þau.
Framhaldskenslu í íslensku hafði dr.
Björn Bjarnarson 6 st. á viku. Er hann
einn af lærðustu mönnum í íslensku og
smekkmaður mikill, hógvær óg lítilllátur
eins pg þroskuðum manni sæmir.
Uppeldis- og skólasögu vóru ætlaðar
6 st. í viku. Kennari var sjera Magnús
Helgason forstöðumaður kennaraskólans.
Tók hann uppeldissöguna í stórum drátt1
um, sem vonlegt var, kom víða við, en
dvaldi hvergi lengi, því tíminn rak eftir.
Hjá uppeldisfræðingum seinni alda var
þó viðstaða töluverð enda á fleira að
líta hjá þeim en hinum. Margir óskuðu
að sálarfræðin hefði fremur verið tekin
en skólasaga; um það geta verið skiftar
skoðanir og hefir líklega hyggilegasta leið-
in verið valin eins og stóð. Framvegis
ætti að taka hvorutveggja þegar kensiu-
tíminn verður lengri.
Sje þess gætt að sumir kennararnir
höfðu hvorki lesið uppeldisfræði nje skóla-
sögu var þetta eina rjetta leiðiti.
Kristindómur var 3 st. á .viku, kenn-
ari sjera Magnús og hafði hann allan
hug á að kristna kennarana. Fór hann
gætilega og hefðu margir óskað meira
víðsýnis. Maðurinn er góður, en nokk-
uð fastheldinn við gamlar kreddur.
Heilbrigðisfræði var þrisvar á viku,
kennari Iandl. Guðm. Björnsson. Kendi
hann um líkama mannsins og gaf ýmsar
bendingar. í skóla-heilsufræði. Maðurinn,
er snillingur í sinni konst og þar að
auki prýðilega máli farinn og skörung-
ur hinn mesti, en svo var hann spar á
fræðum sínum að ekki hefði hann of-
hlaðið 14 ára börn, sem notið hefðu
kenslu í barnaskóla Reykjavíkur. Var
því líkast að hann hjeldi hvert höfuð
tómt og var það nokkur vorkunn, þar
sem hann þekti ekki undirbúning nem-
enda sinna.
íslandssaga var þrisvar í viku, kennari
Rórh. Bjarnason prófessor. Tók hann
mest kensluaðferðina. Pað bar þó við
að hann opnaði heim sögunnar sjálfrar
fyrir nemendum sínum og hefði óefað
verið hugþekkar að fylgja honum, þótt
ekki hefði verið nema 12 stundir, um
ýms svæði hennar, sem honum eru kunn-
ari en flestum öðrum.
Pað er óneitanlega gott að fá leið-
beiningu í aðferð kenslunnar. en allir
þeir, sem eitthvað eru kenslufróðir áður
hafa þegar kynt sjer nýjustu og bestu
aðferðirnar, svo óþarft var að leggja all-
an tímann í þær.
Hinu hafa lýðkennarar Islands ekki átt
að fagna í skólunum að hafa slíkan snill-
ing í för með sje um víðlendi sögunnar.
Hefði því verið ómetanlegur fengur að
fylgjast með honum upp á nokkrar sjón-
arhæðir og fá að líta á margt það, sem
aðrir gátu ekki bent á, en hann þekti
svo vel. Allir, sem mættir vóru söfn-
uðu sjer kringum kennarastól hans og
benti það á álit á manninum, enda er
hann afburðamaður og varð engum von-
brigði að hlusta á hann.
Söngur yar 6 st. á viku, kennari Sig-
fús Einarsson, áhugamaður mikill dg
góður kennari.
Reikningur var þrisvar í viku, náttúru-
fræði fjórum sinnum og landafræði þri-
svar. Sigurður Jónsson kennari við barna-
skóla R.víkur leiðbeindi í þeim fræðum.
Kennari í leikíimi var írk. Ingibjörg
Brandsdóttir. Dráttlist kendi frk. Laufey
Vilhjálmsdóttir.
í dráttlist og leikfimi var engum betri
á að skipa og vórú nemendur ánægðir
með kensluna.
Þetta stutta námsskeið er fyrsta spor
vor Islendinga til kennaraháskóla og ætt-
um vjer að stika stórt og hratt og ná
takmarkinu fljótt.
Kennaraháskóli er okkur nauðsynleg-
ur; það er tómissandi að kennarastjettin
verði vel méntuð stjett. Vjer byggjum
góðar votiir á kennaraskólanum nýja, en
kennaraháskóli verður að koma til við-
bótar.
Það hefir ómetanlega þýðingu að
kennarar geti við og við Ijett sjer upp
frá starfi sínu og auðgað sig um leið að
þekkingu.
Meðan við búum við þetta stutta náms-
skeið liggur þýðingin eins mikið i því
að kennarar kynnast og vakna til meiri
áhuga og samvinnu.
Vonandi er að þeir sem ráða mestu
um þetta framvegis vandi sem best kenslu-
kraftana. I slíkum skólunt ættu ekki að
kenna aðrir en sjerfræðingar.
í kennarastjett vorri eru nú þegar
margir svo vel mentaðir menn, að þeir
græða ekkert á fræðslu miðlungsmanna,
og í framtíðinni megum vjer búast við
I að kennaraskólinn veiti meiri fræðslu en
hingað til hefir verið veitt kennurum.
Á næsta vori verður að gæta þess,
að námsskeið þetta standi eiumitt á þeim
tíma, sem kennarar eru lausir við skóla
sína. Færi svo, að það byrjaði fyrir 15.
maí, mundu margir ekki geta notað það.
Heiðraðir kennarar! sækið framhalds-
námsskeiðið, þjer munuð ekki iðrast eftir
þótt þjer leggið mikið í sölurnar.