Skólablaðið - 15.11.1908, Blaðsíða 4

84
SKÓLABLAÐIÐ
að fara heim til íslands í vor sem
leið, eða þá vera kyrr í Noregi eitt
árið enn. Nóg held eg að eg hefði
haft að gera þar. Atvinnuhorfur okk-
ar þar vóru samar sem áður. — En
gamalt-j vinafólk í Danmörku hafði
lengi hvatt okkur og skorað á okkur
að koma þangað og vera þar svo
sem eitt ár. Eg tók þessu lengi dauf-
lega, bæði vegna kostnaðar, og svo
hins, að þar er svo mikill sandur af
fyrirlestramönnum, að fólki þykir nóg
um, ef eigi landplága! Vildi eg eigi
verða til þess að auka plágu þá. En
áskoranirnar urðu sterkari og fleiri,
og heitið var okkur því, að greidd
yrði gata vor eins og auðið væri með
því að útvega mjer þar fyrirlestrastarf.
Datt okkur því í hug að ráðast í að
fara til Danmerkur og sjá hvernig þar
væri um að vera. Pví hvað sem nú
fyrirlestrunum liði, þá sæjum við þar
nýja náttúru, nýtt þjóðlíf, og svo nyja
menning, sem hefir fengið svo mikið
lofsorð á sig um allan hinn mentaða
heim. Pað væri því rík reynsla, og
mikll mentaviðbót að sjá þetta alt.
Ög einkum mætti mjer þykja gaman
að sjá allar framfarir Dana síðan eg
fór þaðan fyrir 27 árum. Væri líka
fróðlegt að kynna sjer hugarþel Dana
til vorrar þjóðar á þessum tíma ein-
mitt, er til skarar á að skríða. Og
svo loksins að sjá þar góða gamla
vini og kunningja. Við kvöddum svo
norska vini og kunningja með þökk-
um og söknuði og okkar var líka
saknað.
Svo fórum við á skipum suður
með landi og til Stafangurs. Leið
sú er, frá Romsdal þar sem við vor-
um, 76 hnattmílur. Frá Stafangri fór-
um við svo á járnbraut 20 mílur og
svo til Flekkefjord og svo þaðan á
skipi til Kristjanssand, og þaðan til
Fredrikshavn á Jótlandi. Og þaðan á
járnbraut til Kolding, og svo hingað á
hestvagni. Vorum við þá búin að
fara 150 mílur frá Romsdal. Pað
var 10 daga ferð og kostaði hún um
160 kr. auk undirbúningsins.
Við fengum afbragðs viðtökur hjerna.
Peir sem kvöttu okkur að fara hingað,
hafa líka duglega og drengilega rutt
okkur braut. Svo nú er eg búinn
að halda 40 fyrirlestra á 12 lyðháskólum
og í 8 fjelögum. Hafa þeir oftast kosið
efni um ísland og tekið fyrirlestrununi
vel. Tilheyrendafjöldinn hefir oft skift
mörgum hundruðum, enda hafa þá
oftast fleiri talað. Hefir okkur liðið
vel og fólki farist mjög vel við okkur.
— Annars rita eg ekki meira um
Danmerkurför okkar að sinni, þurfum
fyrst að sjá, heyra og reyna betur.
Erum þó búin að vera hjerna 4 mán-
uði, líkar mjer vel eins og á æskuár-
unum, þegar eg var hjerlendis.
ii
Svo margs og mikils megum við
sakna frá Noregi, að of langt er upp
að telja. Leið okkur mjög vel. Ekk-
ert vantaði nema þúfur að sljetta.
— Einna best leið okkur samt tvö
seinustu árin. Pá bjuggum við á þeim
allra fallegasta stað, sem eg hef sjeð
erlendis. Sambýlisfólkið var fyrirtaks
gott og tekjur okkar langmestar. En
loftslag og heilsa var rjett í meðallagi.
Rómsdalsveðráttan er heldur hrá-
slagaleg og óstilt. Annars hefir æfi
okkar aldrei verið jafn róleg og skemti-
leg eins og þessi 5 ár í Noregi. Engar
erjur njé öfundarmenn. Og þegar
á alt er litið, þá hef eg sjálfsagt
aldrei verið eins vel skilinn og starf
mitt aldrei eins vel metið og launað
eins og viðaínorskum æskufjelögum,
t. d. í Orkladal. Rar, eins og víðast
hvar í Noregi, kom ég ókunnugur
öllum, átti enga vini nje kunningja þar.
Góðir kunningjar og vinir líta jafn-
an á hjartalagið, hvort sem þeir
eru innlendir eða útlendir. í Noregi
þarf eg oft ekki kunningskap eða vin-
áttu, til þess að á það sje litið. Enda
segir hinn merki norski biskup Bang,
að Norðmenn sjeu í þessu að líkind-
um ef til vill öllum þjóðum fremri.
Erh.
Millli hafs og hlíða.
nýtt skólabús á Suðurcyri í Súaaitdafirði.
Um það segir í brjefi til ritstj.: Húsið
er einstaklega vel vandað. Mjer liggur
við að segja, að Súgfirðingar eigi mikið
hrós skilið fyrir það, hversu fljótir þeir
voru að koma í framkvæmd þessari skóla-
hússbyggingu. Mig minnir að það hafi
verið í febrúar síðastl.að við vorum nokkrir
á fundi og ræddum um vöntun á skóla-
húsi. Tveiraf þeim, sem voru viðstaddir,
lofuðu þegar að gefa til byggingarinnar
100 kr. annar en hinn 50 kr. Varð þaðtil
þess að seðill varlátinn ganga um hreppinn
(í sama tilgangi) og söfnuðust brátt saman
800 kr. sem frjálsar gjafir. Pví næst var
ákveðið að hreppurinn fengi að taka 2000
kr. lán til byggingarinnar. Með þessu fje
í höndum var byrjað að byggja. Úr land-
sjóði fengust svo 1000 kr. ðg þá varð
hægt að kóma upp húsinu. — — —
Ekki ætla Súgfirðingar að láta standa
á sjer að fullnægja fræðslulögunum nýju
Börn os kvikmyndasvningar.
Á Hamri í Noregi jhefir eftirlitsnefnd
barnaskólans sent tveim kvikmynda-
fjelögum þar í bæ athugasemdir sín-
ar viðvíkjandi því, hve óheppilegt það
sje að veita börnum ótakmarkaðan að-
gang að kvikmyndasýningum, og fær-
ir nefndin rík rök að máli sínu. Sting-
ur nefndin upp á því sem mjög æski-
legu, að haldnar sjeu t. d. 2 sýningar
á viku handa börnum sjerstaklega, og
sjeu þá sýndar myndir við þeirra hæfi.
Að öðrum sýningum sje eigi börnum
veitt aðganga nema þá með foreldr-
um sínum eða öðrum fullorðnnm
vandamönnum. — — Er hjer einn-
ig athugunarefni fyrir Reykjavíkur-
kennarana.—
-Bcim ki.
í fleiri borgum í Noregi var í haust
samkvæmt borgarstjórnarákvæðinu tek-
inn upp sá siður að »hringja börn
heim« úr götum bæjarins á kvöldin.
Pykjast bæði kennarar og foreldri
þegar sjá góðan árangur af því, eins
og gefur að skilja. í Kristíaníu er t.
d. kirkjuklukkunum hringt kl 8 að
kvöldi, og barnafjöldinn minkar þeg-
ar, að miklum mun á götunum. — í lít-
illi borg, erFarsund heitir, er hringt kl.
7. og er til þess tekið, hve mjög
börnin flýti sjer heim úr öllum, áttum
er þau heyra klukknahljóminn.
»Kennarafjelag (slands« ætti að taka
þetta til athugunar: eigi er þörfin
m i n n i hjer en erlendis. Og sorg-
legt er að sjá börn, jafnvel eigi eldri
en 3 — 4 ára ráfaágötum úti fram á
nætur, án þess að foreldri hafi nokk-
urt eftirlit með þeim.
Jyrsta fr*ðslu$amþyktin
samkvæmt hinum nýju lögum um
færðslu barna var samin, og samþykt á
Iögmætum fundi 16. ágúst í sumar, fyrir
Staðarsveit í Snæfellsýslu. En Landmanna-
hreppur í Rangárvallasýslu átti sjer fræðslu-
samþykt löngu áður en lög um fræðslu
barna 22. nóv. 1907, urðu til.
nýútkomin bók.
Málfræði íslenskrar tungu eftir Dr.
Finn Jónsson er nýlega komin út. Kostn-
aðarmaður: Sigurður Kristjánsson. Bók-
arinnar verður nánar getið í næsta blaði.
Prcntoillur
höfðu orðið nokkrar í síðasta blaði.
Rétta er ein hin iakasta: »í skólun-
um« á þingi, í stað: »skólamálunum«
á þingi.
*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*■/*/*/*/*■
■*/Æ/Æ/Æ/*/40/*/W/W/Æ/*/*/ÆyÆ/Jr/Æ/*/Æ/Æ/*r*/*S*'*/*/*/*/*/Æ/Æ/Æ/*/+/*S*/*/*/M/Æ'
Útgejandi:
HIÐ ISLENSKA KENNARAFJELAG.
rÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ Æ. Æ ’Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/J
Ritstjóri og dbyrgðarmaður:
JÓN PÓRARINSSON.
TÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/r/Æ/Æ/Ær/Æ/Æ/r/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆXÆ/ÆíÆtÆCÆ/Æ/Æ/WSÆ/Æ/Æ*
Prentsmíðja D. Ostlunds.