Skólablaðið - 15.01.1909, Side 1

Þriðji árgangur.
• Kcmur út tvisvar í mánuði■ Kostar 2 kr. á ári. Sleykjauík 15. jan. . Auglýsingaverð: 1 kr. þuml. Afgr. Reykjavik. 1909•

Kennarafjelög.
Fyrsta kennarafjelagið hjer á landí
var »Hið íslenska kennarafjelag«,
stofnað 23. febrúar 1889.
Von bráðar eftir það fóru barna-
kennarar annarstaðar á landinu að
hugsa um fjelagsskap og samvinnu.
1893 hreyfðu barnakennarar í Skaga-
firði því að stofna »smærri kennara-
fjelög í hverri sýslu«, og skyldi svo
setja þau í samband við «Hið íslenska
kennarafjelag«.
Pað mál var svo rætt á aðalfundi
»Hins ísl. kennarafjelags« 29. júní
1893, eftir áskorun kennarafundar f
Skagafirði; en ekkert var afráðið um
það á þeím fundi.
A ársfundí kennarafjelagsins næsta
ár tók fjelagsstjórnin það aftur upp
til meðferðar. Var þá þegar stofnað
fjelag með kennurum í Skagafirði, og
sendi það til fundarins beiðni um að
verða tekið sem »undirdeild« »Hins
íslenska kennarafjelags«.
Þessi fundur samþykti svo látandi
breytingartillögu við lög kennarafje-
lagsins (3. gr.):
»Heimilt skal og smærri kennara-
fjelögum út um land að ganga í
(kennara-) fjelagið gegn því að hver
fjelagsmaður í því fjelagi greiði árlega
helming tillags síns til »Hinsíslenska
kennarafjelags«, en hinn helming-
urinn renni til hlutaðeigandi fjelags
í hjeraði.«
Á aðalfundi »Hins ísl. k.fj.« 6. júlí
1895 var svo breytingartillaga þessi
borin upp til fullnaðarsamþykkis, og
samþykt óbreytt mcð öllum atkvæð-
um.
Segir svo ekki meir af kennarafje-
lagi Skagfirðinga, nje sambandi þess
við »Hið ísl. k, fj.« Sennilegt að
það hafi brátt dottið úr sögunni,
En fyrir þrem árum var aftur farið
að ympra á fjelagsskap með kennur-
um, og hefir umsjónarmaður fræðslum.
nokkuð verið að undirbúa það, að
smáfjelög yrðu stofnuð, á ferðum
sínum um landið. Málinu alstaðar
vel tekið, en óvíst um það, hve víða
kennarafjelög kunna að vera stofnuð.
Fyrstir urðu kennarar Kjósar- og
Oullbringusýslu. Pá Mýrdælingar;
kennarafjelög munu og vera til í Dala-
sýslu og Borgarfirði, en ekkí hafa
þau látið neitt til sín heyra.
A ársiundi »Hins ísl. k.fj.« 15. júní
f. á. var mál þetta enn á dagskrá.
Var það tilætlunin að kennarafjelagíð
»gengist fyrir stofnun smáíjelaga út
um landið, og kveðji, þegar tiltæki-
legt þyki, til sameiginlegs fundar fyrir
öll kennarafjelög landsins, og sett á
stofn alsherjar bandalag með fjelögun-
um öllum.»
Ekki er að svo stöddu kunnugt
um mörg ný fjelög; en á öðrum
stað hjer í blaðinu er getíð um fje-
lagsskap barnakennara í Reýkjavík;
og má vera að fleiri kennarafjelög
sjeu um þessar mundir að verða til,
eða þegar orðin til.
Retta, sem komið er, og nú var
getið, er nokkur vísir til fjelagsskap-
ar og samvinnu með kennurum lands-
ins; en betur má, ef duga skal.
Það er og enginn efi um það, að
kennarafjelagsskapurinn eykst og
styrkist eftir því sem kennarastjettin
finnur meira til sín, skilur betur stöðu
sína, og fær meiri og almennari áhuga
á kenslumálunum; — og spá vor
er það, að ekki líði mörg ár þangað
til smá fjelög með kennurum eru
mynduð víðsvegar um landið, er
ræða fræðslumálið af áhuga heima
fyrir, og senda fulltrúa sína á sam-
bandsþing kennara, sem haldið verð-
ur á hverju ári, til að flytja þar áhuga-
mál sín og undirbúa framkvæmd
þeirra.
Hin nýju fræðslulög barna munu
reynast mannaverk, sem breytingar
verður að gera á fyr eða síðar, og
sem standa til bóta. Pær endurbæt-
ur verður kennarastjettin að undirbúa.
Von er til þess — og ætti að vera
nokkur vissa — að þær málaleitanir,
sem alþingi berast eftirleiðis um
fræðslumálið, og sem gengið hafa
gegnum þá hreinsunarelda: umræður
á kennarafjelagsfundum í hjeraði og
síðan á alsherjar kennaraþingi, þar
sem mættir væru fulltrúar frá hinum
smærri kennarafjelögum, kæmu til
alþingis betur undirbúnar en áður
hefirverið, og líklegri til að fá áheyrn
stjórnarinnar og þingsins.
En slíkur undirbúningur af hálfu
kennarastjettarinnar er óhugsanlegur
nema með almennum samtökum og
fjelagsskap.
Pað ætti því að vera áhugamál
kennara alstaðar á landinu að vinna
að stofnun þessara smærri fjelaga, og
taka höndum saman til að vinna að
sínum éigin hag og allrar þjóðarinnar_
Lög kennarafjelags Gullbringu- og
Kjósarsýslu munu að vísu áður hafa
verið auglýst i dagblaði, en rjett
þykir nú að birta hjer á eftir lög
hins nýja kennarafjelags Reykvíkinga,
ef vera mætti að þau gætu orðið
starfsbræðrum út um land til leið-
beiningar, þeim er hug hafa á því að
stofna til kennarafjelags í sfnu hjer-
aði.
»Skólabl.< vonar að geta flutt þau
tíðindi með vorinu, að einn eða tveir
tugir smærri fjelaga hafi bæst við í
vetur.
*
* *
"SLm C> g*
„KcnnarafjeUð$ barnaskóla
KeyKiavíKur“.
1. gr.
Fjelagið heitir kennarafjelag barna-
skóla Reykjavíkur.
2. gr.
Tilgaugur fjelagsins er að eflasam-
vinnu og samtök milli kennara skólans
og hlynna að velferð hans.
3. gr.
Fjelagsmaður getur hver sá orðið,
karl eða kona, sem hefur atvinnu af
kenslu við barnaskóla Reykjavíkur, og
greiðir til tjelagsins 50 aura á mán-
uði á tímabilinu frá 1. okt. til 30.
apríl.
Gjalddagi mánaðartillaga er ó. dag
hvers mánaðar.
4. gr.
Fjelagið heldur fundi til að ræða
um þau mál, er snerta tilgang þess,
eigi sjaldnar en einu sinni á mánuði
frá byrjun til loka skólaársins. Fyrsti
fundur á skólaárinu er aðalfundur fje-
lagsins. Aukafundi kallar stjórn fje-
lagsins saman þá er henni þurfa þyk-
ir, eða ‘/s fjelagsmanna óskar þess.