Skólablaðið - 15.01.1909, Blaðsíða 2
SKOLABLAÐIÐ
6
5. gr.
í stjórn fjelagsins skal á aðalfundi
kjósa 5 menn til eins árs í senn,
fórmann, fjehirði, skrifara, og tvo
meðstjórnendur. Þá skal ug kjósa
2 menn til að endurskoða reikninga
fjelagsins. —
6. gr.
Stjórnin sjer um verkefni fyrir hvern
fund og auglýsir það fjelagsmönnum
um leið og fundir eru boðaðir, og
skal þaö eigi síðar gert en 2 dögum
fyrir fund.
7. gr.
Formaður stjórnar störfum fjelags-
ins í samráði við meðstjórnendur sina.
Hann setur fundi og stýrir kosningu
fundarstjóra. Skal fundarstjóri stýra
umræðum og atkvæðagreiðslurn, en
eigi greiðir hann atkvæði sjáltur, nema
ráða skuli úrslitum.
Fjehirðir innheimtir tekjur fjelags-
ins og greiðir gjöld þess, þau er
formaður ávísar. Hann sernur árs-
reikning þess svo tímanlega að end-
urskoðendur geti yfirfarið harin fyrir
aðalfund, og skal hann þá lagður fram
til samþyktar.
Skrifari annast ritstörl fjelagsins, og
færir í bók hið helsta, er gerist á
fundum þess.
8. gr.
Fjelagið tekur að sjer »Bókasafn
barnaskóla Reykjavíkur* og stjórnar
því samkvæmt þessum reglum:
a: Stjórn fjelagsins gerir uppástungu
um kaup bóka og blaða og legg-
ur þær undir úrskurð fjelagsins,
sem veitir úr sjóði sínum fje til
safnsins.
b: Fjelagar kjósa á mánuði hverjum
3 bókaverði og annast þeir útlán
bóka og sjá um að tímarit og
blöð sjeu til afnota fyrir fjelags-
menn á lestrarsal.
c: Enginn má halda bókum safnsins
lengur en viku og eigi nema tveim
í senn.
d: Lestrarsalur skal opinn eigi sjaldn-
ar en 3 í viku, 2 klukkustundir í
hvert skifti.
e: Skemmist bækur eða týnist í vörsl-
um fjelagsmanna, bæti þeir skað-
ann aðfullu samkvæmt mati stjórn-
arinnar.
9. gr.
Kosningar allar í fjelaginu skulu
vera skriflegar og aðrar atkvæða-
greiðslur opinberar, nema fundur
samþykki annað. Einfaldur meiri hluti
ræður úrslitum mála, nema um laga-
breytingar sje að ræða.
10. gr.
Kjósa skulu fjelagsmenn fulltrúa,
einn eða fleiri, til að mæta á sam-
bandsþingi íslenskra kennara. Fá þeir
kjörbrjef, og ferðastyrk sje þingið háð
utan Reykjavíkur. Reir flytja á þing-
ru þau mál, er fjelagið felur þeim.
11. gr.
Úrsögn úr fjelaginu er eigi gild,
nema hún komi fram á aðalfundi,
enda sje fjelagsmaður þá skuldlaus
við fjelagið.
12. gr
Löguni þessum má breyta á aðal-
fundi með 2/3 atkvæða þeirra, er á
fundi eru.
Gimsteinarnir.
„Islendinga ytirleitt
vantar ennþá lifandi og
sterka trú, trú á guð,
trú á hið góða í sjálf-
uin sjer og öðrum."
Bogi Th. Melsted.
Góð heimili eru gimsteinar þjóðanna.
Heimilin mynda sveitafjelagið og þjóð-
fjelagið. Frá góðum heimilum koma
góðir borgarar þjóðfjelagsins.
Heimilislífið skapar heimilið. Heimil-
ið á að vera friðhelgur reitur, þar á alt
heimilisfólkið að eiga athvarf, ekki að
eins húsaskjól og lífsviðnrværi, heldur
líka varðveislu, umönnun og alúð. Mað-
urinn getur verið heimilislaus þótt hann
eigi húsaskjól og viðurværi á vissum
stað.
Ána:gja og eindrægni eru meira virði
en auðæfi; þær skapa gleðina og gefa
lífinu giidi, en það getur auðurinn einn
aldrei gert. Víst er um það, að efnað-
ur maður getur verið góður, glaður og
ánægður, en hann getur líka verið vond-
ur og ólundarfullur og óánægður með
lífið. Sama rná segja um fátæka mann-
inn. En eigi fátæki maðurinn gott heim-
ili, þar sem gleði og ánægja ríkir, þá
líður honum vel, þrátt fyrir fátæktina.
Húsbændur! Pað er veglegt og vartda-
samt starf sem á ykkur hvílir, bæði mauni
og konu og undir þvt, hvernig þið stand-
ið í húsbændastöðunni, er komin velferð
ykkar sjálfra og heimilisfólks ykkar. Með
góðu eftirdæmi getið þið komið því til
leiðar að góðu heimilin fjölgi, ykkur til
ánægju og sveitafjelaginu og þjóðfjelag-
inu tfl blessurtar.
Eitt einasta vinsamlegt orð er oft og
einatt bestu góðgjörðirnar. það getur
verið eins mikið undir því komið hvern-
ig orðin eru sögð eins og því hvað
sagt er. Glaðlegt viðmót er mikils virði.
Pú munt hafa orðið þess var hversu
þægileg áhrif það hefir á þig, að tala
við mann sem er viðmótsblíður. Sjertu
í þungu skapi þá verður þjer Ijettara um
hjartaræturnar. þú munt líka hafa fund-
ið til óþæginda af að tala við önuglynd-
an og ólundarlegan mann.
»það dregur hver dám af sínum sessu-
naut.« þeir menn, sem saman búa, hafa ^
ótrúlega mikil áhrif hver á annan, til
góðs eða íls, eftir því hvernig þeim er
varið það er líka mikils vert að kunna
að velja sjer kunningja og vini, en menn
geta einatt engu ráðið um það hverja
þeir fá til sambúðar og því er það svo
áríðandi að maðurinn læri að temja sjálf-
an sig og reyni að hafa bætandi áhrif á
samtíðarmenn sína. það er að vísu ekki
auðhlaupið að því að breyta lundarfari
sínu, en með góðri viðleitni vinst mikið.
Viljirðu athuga mismun þann, sem
er á heimilunum í sveitirmi, sem þú ert
uppalinn í eða býr í, þá muntu fljótt
sjá hversu mikill hann er. Við skulum
ekki tala um efnahaginn, heldur heimilis-
braginn, sambúð fólksins og framkomu.
Vonandi finnurðu eitt eða íleiri fyrirmynd-
arheimili að þessu leyti og eg veit að
þú óskar þess með sjálfum þjer, að öll
heimilin f sveitinni væru eins og þetta,
óskar þess, að gleðin og ánægjan ríkti
eins á öllum hinum heimilunum.
Hver ráð eru þá til þess að fá gleð-
ina og ánægjuna heim á heimilin og fá
þær til að setjast þar að? fJað verður
vandi að leysa úr því, en meiri vandi
verður þó að framfylgja þeim ráðum.
Að svo miklu leyti sem það er satt,
að »hver er sinnar eigin hamingju smið-
ur« ætti fyrirmyndarheimilunum að geta
fjöigað. Til þess þarf hver einstakling-
ur að reyna að temja sjálfum sjer dag-
farsprýði, gott og viðfeldið viðmót. Beri
hann velvildarhug til annara þá tekst
honum þetta fnrðanlega. þegar mönn-
unum fer að skiljast það, að allir menn
eru bræður og systur, þá er fyrsta spor-
jð stigið, og að því kemur einhvern-
tíma, þrátt fyrir það þótt sá tíðarandi,
sein nú ríkir, bendi ekki á það. Blöðin
okkar hafa gert of mikið að því á seinni
árum að ala upp hjá þessari þjóð flokka-
drætti, íHindi og úlfúð.
Aðalkjarni uppeldisfræðinnar er, eða
á að vera sá, að göfga hngsunarháttinn
hjá æskulýðnum, undirbúa hann svo, að
hann verði að góðum borgurum. Þetta
starf er meira virði en öll önnur fram-
faraviðleitni samanlögð.
Það er að vísu nauðsynlegt að kenna
mönnum að rækta jörðina og hirða um
búpeninginn á þann hátt að hvorttveggja
gefi mönnum sem mestan arð, en þó er
slikt aukaatriði, en hið áðarnefnda er
aðalatriðið.
Skólarnir gera óefað mikið gagn, en
hætt er samt við, að á flestum þeirra
fari þýðingarmesta málið fyrir ofan garð
eða neðan. Þeir veita mönnum kost á
að læra margvíslegar íræðigreinir og ef
að kennararnir auk þess, kappkosta að
innræta nemendunum virðingu fyrir því
sem gott er og göfugt og vekja hjá
þeim velvild til meðbræðra sinna, ef þeir
reyna að beita áhrifum sínum í þá átt
að gera þá dagfarsprúða og góðviljaða,
þá eru skólamálin komin í rjett horf.
Þetta hlutverk skólanna er vafalaust erf-
iðara viðfangs en sjálf fræðslan og þess-
vegna er það svo áríðandi að heimilin
bæti það npp.
Það er mikilsverð ábyrgð, sem hvílir
á foreldrum og húsbændum. Þeir mega
ekki ætla að þeir geri alla skyldu sína
með því að láta heimilisfólkið hafa nóg
að borða og nóg föt til að klæðast og
þó þeir sendi unglingana í skóla. Þýð-
ingarmesta atriðið er eftir, það, að hafa
siðbætandi áhrif á heimilisfólkið og gera
því lífið ljúft og gera hina uppvaxandi