Skólablaðið - 19.02.1909, Blaðsíða 4

16
SKOLABLAÐIÐ
urnar fara sjálfar að kynnast náminu,
sjá þær stundum eftir ]dví að þær vórn
ekki einum bekk neðar, en um hitt munu
þær sjaldan eða aldrei kvarta að þær
hafi ekki nóg að Iæra í sínum bekk.
En það er einn eníðleiki, scm engin
forstöðukona nje kennarar geta sigrað
hjálparlaust, og það er þessi rótgróni
óvani að flestallir foreldrar láta
ekki dætur sínar vera nema einn
vetur í kvennaskólanum. Hann er
til stórskaða fyrir skólann og námsmeyj-
arnar bæði beinlínis og óbeinlínis.
Hans vegna er miklu erfiðara að koma
föstu skipulagi á kensluna, eins og öll-
um er auðskilið, sem skynbragð bera á
skólamál. Bað er ek i hægðarleikur að
hafa áframhaldandi kenslu bekk úr bekk,
þegar þorri nemandnna er nýr á hverju
hausti, og hefir ekki fengið betri undir-
búningsmentun í sumum námsgreinum en
svo að langur tími fer til að rifja upp
undirstöðuatriðin, enda þótt um 2. eða 3.
bekk sje að ræða, sem aftur verður óleik-
ur fyrir þær, sem betur eru undirbúnar
eða vóru áður í skólanum.
Allir heilvita menn ættu og að geta
sjeð að það er fárra meðfæri að læra 12
til 17 námsgreinar á einum 7 mánuðum
svo vel að nokkurt v°rulegt lið verði að
síðar í lífinu. Satt er það að vísu að
þegar nndirbúningurinn, námsgáfurnar og
áhugi og tækifæri til að halda náminu
áfram heima hjá sjer á eftir er alt betra
en í meðallagi, þá getur einn skólavetur
orðið að stórmiklu gagni. En oftast vant-
ar eitthvað af þessum skilyrðum og
stundum vantar þau öll — og því eru
það tómar fjarstæður að ætlast til þess
að stúlkur, sem verið hafa að eins einn
vetur á kvennaskóla sjeu t. d. jafnfróðar
piltum, sem varið hafa 2 eða 3 vetrum
til bóklegs náms, eða jafnfærar í klæða-
saum þeim stúlkum, sem hafa ekki gjört
annað í 6 mánuði en læra hann einan.
Kvennaskólanum tekst oft furðanlega
vel að nota þenna stutta námstíma, — en
samt er það satt að allir sannir kven-
rjettinda- og mentavinir ættu að verða
samtaka um að koma þeirri reglu á að
engin stúlka væri skemur en 2 eða 3
vetur í skólanum, og þær, sem ekki eru
því betur undirbúnar ættu ekki að setjast
ofar en í 1. tða 2. bekk og fara svo
bekk úr bekk úr því, þeim er það sjálf-
um fyrir bestu, og skólanum stór hagur;
og þá mundi árlega útskrifast úr skól-
anum efnilegur hópur mjög velmentaðra
kvenna.
Sú breyting yrði ekki svo miklu kostn-
aðarsamari, sem margur kann að 'ætla;
því að »kákið« eða hálfmentunin fer
með peninga og tíma »í sjóinn«, en
veldur oft hjegómagirni og Ijettúð. En
hitt verður ekki metið til peninga hjá
fámennri þjóð með nálægu jafnrjetti karla
og kvenna að kvenþjóðin verði í fullum
skilningi »vel að sjer til munns og
handa..«
Pað væri óskandi að allir foreldrar,
sem eru að menta dætur sínar eða ætla
að fara til þess, vildu íhuga alvarlega
það, sem hjer er sagt, og prestar og
kennarar benda niönnum á, hvað hálf-
méntunin er kostnaðarsöm og óholl, en
góð mentun arðvænleg í hverri stöðu
bæði fyrir konur og karlmenn
Sigurbjörn Á. Gíslasnn
Skautahlaup,
er Skautafjelag Reykjavíkur hafði efnt
til, fóru fram sunnud. 31. f. m. á hinni
umgirtu hringbraut fjelagsins á Tjörn-
inni. Alt var sviðið fánum skrýtt, og
grænir skógarrunnar stóðu á víð og
dreif fram meo brautiuni. Veður var
hið fegursta, hitamari í lofti, kyrt og
frostlaust. Enda var þar margt manna
saman komið til að horfa á leikinn.
Liðlega 20 manns tóku þátt í hlaup-
unum, og var skift í fjóra flokka eftir
aldri; runnu þrír yngstu flokkarnir
500 metra skeið, en elsti flokkurinn
— þeir er eldri voru en 18 ára —
þreyttu hlaupió á 1000 metra færi.
Verðlaun voru veitt þrem í hverjum
flokki. Fremur harðdrægt var á svell-
inu sakir hnökra, en tíðarfar ilt undan-
gengnar vikur, svo að menn höfðu eigi
getað búið sig undir kapphlaupin að
neinu ráði. Fljótastur allra þeirra, eí
500 metra skeiðið runnu, var Eyþór
Tómásson (1 mín 4 sek.); en á 1000
metra skeiðinu bar Sigurjón Pjetursson
hæstan sigur úr býtum (2 m. 21 sek.),
þá Magnús Tómásson (2m., 25 sek.)
og loks Magnús Magnússon skipstjóri
(2 m. 35 sek.), er flestum þótti hafa
fegurstan limaburð á hlaupinu, þótt
hann skorti flýti á við hina tvo. Einn
drengjanna hlaut aukaverðlaun fyrir
fimlegt hlaup. — Þótt hluttakendur
væru eigi fleiri, en áður er sagt, stóð
leikurinn alllengi, og var því mest um
að kenna, að sumir viltust á, hvenær
skifta skyldi um innri braut og ytri,
og urðu því að þreyta á nýjan leik.
Enda fór svo, að mikill liluti áhorfenda
beið ekki leiksloka; var mönnum orðið
kalsamt í vætunni, er ísinn bráðnaði
undan fótum mannfjöldans, og aukþess
vantaði lúðraþytinn góða til að halda
lífinu í glæðunum um íþróttaáhuga
manna; hornaflokkurinn hafði brugðist
fjelaginu í síðustu forvöðum og látið
það að ósekju gjalda missættis síns
við bæjarstjórnma.
Um kveldið eftirmiðaftan hjeltSkauta-
fjelagið uppi skemtun á Tjörninni eftir
föngum
»Pessi kapphlaup, þau voru Ijóta ó-
myndin«, varð manni nokkrum að
orði við mig, er við gengum heim frá
leiknum. Eg ætla ekki að rekja hjer
samtal okkar, því að það yrði helst
til langt mál, heldur aðeins geta þess,
að maðurinn varð að játa að lokum,
að hann hefði mælt kapphlaupin á
skakkan kvarða. Pað er ekki rjett að
líta á þau svo sem eiginlega iþrótta-
sýningu eða kappraun æfðra íþrótta-
manna, er annars vegar skyldi sýna
almenningi hástig skautalistarinnar hjer
f bæ og hins vegar vcra sigurvegur-
unum sönnun þess, að þeir væru færir
í flestan sjó. Pað er ekki rjett þegar
aí þeirri ástæðu, að sýnd voru aðeins
hraðhlaup en eigi íimleikshlaup, og
auk þess, að þeir væru færir í flestan
sjó. Pað er ekki rjett þegar af þeirri
ástæðu, að sýnd voru að eins hrað-
hlaup en eigi fimleikshlaup, og auk
þess sátu nokkrir færustu skautamenn
bæjarins hjá. Tilgangur fjelagsins var
bersýnilega sá, að hrinda ungviðinu
á stað, fá menn til að kanna kunnáttu
sína í skautaförum og vekja almenn-
ari áhuga á skautaíþróttinni. Enda
var verðlaununum hagað samkvæmt
þeim tilgangi; þau voru mörg, en
smá, og miðuðu tll að örva samkeppni
æskulýðsins en ekki til þess að vera
hljótendum heióurseinkenni fyrir frá-
bæra list. Leikmótið verður að skoð-
ast vakningartilraun, sem fyrsta sporið
á þeirri braut, er leiða má til sigur-
vinningar íslenskra skautamanna á er-
lendum leikmótum, ef fjelagið heldur
ótrautt áfram starfi sínu.
Eg fyrir mitt leyti fagna þessari
byrjun af heilum hug, og svo munu
allír gjöra, er þrá þroska íslenskra í-
þrótta —, eg fagna henni, hvort sem
almenningi þóknast að kalla hana full-
komna eða ófullkomna. Við íslend-
ingar, íbúar svelllalands og ættniðjar
fornfrægra atgjörfismanna, ættum ekki
að láta annað sæma en að standa
nágrannaþjóðum vorum á sporði um
vetrar íþróttir, nema framar sje. En
enginn verður óbarinn biskup, og
enginn þekkir mátt sinn að óreyndu.
Pað er ekki nóg að láta sig dreyma
um það í rúmi sínu eða á tunglskins-
sveimi á tjörninni við ylhlýjan arm
ástmeyjar sinnar, að maður sje heljar
snillingur á skautum, og mundi eiga
hægt .með að skjóta öðrum aftur
fyrir sig, hvort sem sá væri alinn
upp við síld, smjörgæs, baunir eða
bolasteik. Menn verða að reyna mátt
sinn að staðaldri, þróa hann og kanna,
og færa sig upp á skaftið eftir því
sem þeir fá meiru áorkað. Eftir þessu
verða íþróttafjelögin að sniða starf sitt.
Fyrst að menn reyni sig í átthögum
sínum, á kunningjamótum eða hjeraðs-
mótum; því næst er að stofna til alls-
herjarkappleika innanlands, er vænkast
fer um íþróttina í einstökum bygðar-
lögum; og þá má sjá á hvert hástig
iþróttin er komin í landinu og hvort
nokkrir verða vænlegir til að bera
sigur úr býtum á alþjóðlegri iþrótta-
stefnu.
Fjelagið hefir stigið fyrsta sporið
á þessari braut að því er skauta-
íþróttina snertir, og vonandi lætur það
ekki staðar numið fyr en takmarkinu
er náð.
Hitt get eg ekki stilt mig um, að
senda æskulýð Reykjavíkur hnútu fyr-
ir það, hversu linlega hann brást
við kapphlaupaáskorun skautafjelagsins.
Sú var tíðin, að íslendingar vildu
heldur reyna sig og falla, en sitja
heima að arinshorni og vita eigi, hvað