Skólablaðið - 19.02.1909, Blaðsíða 5

SKÓKABLaÐIÐ
17
þeir mættu bjóða sjér. En eg hugga
mig við að hluttakenda-fæðín hafi
stafað öllu fremur af misskilnings-
hæversku en af eljanleysi og þrekleysi,
og því muni fleiri verða til að reyna
sig næst, er til kapphlaupa verður
stofnað. Efniviðinn vantar ekki í
íslenska skautafrægð, ef ræktin væri
að sama skapi. F*ess báru glöggan
vott nokkrir þeirra, er þreyttu skeiðið
að þessu sinni, — þegar þess er gætt
að svellið var í verra lagi og undir-
búningur ónógur.
Njörður i Nóatúnum.
Ljótar dylgjur.
Vigt'ús Guðmundsson sá, er fyit
hefur nýlega talsvert marga dálka í
»ísafold« af hinu og þessu tali um
fræðslumál, hefur kastað einni slæmri
hnútu að skólakennurunum, eða farið
með dylgjur, um ónytjungsskap kenn-
ara og misskilning þeirra á starfi
sínu. —
Hanneraðberasamanheimilisfræðslu
og skólafræðslu, lofar heimafræðsl-
una mjög, en gerir lítið úr skólament-
un. »Höfuð kostur heimafræðslunn-
ar er« segir hann: Börnin læra
vinnu og bóknám samtímis.« —
Læra bóknám! Jæja, látum það gott
heita. Það er auðskilið, hvað Fúsi
vill segja. En hann bætir við: »Hitt
er þeim ekki kent þar (d: á heimilun-
um) að verða ósjálfbjarga snýkjudýr á
þjóðlíkamanum, eða lifa á því að
bíta til blóðs þjóðina sína.« -
Vigfús lætur liggja að því, að þetta
sjeu þau fræði, sem börnin nemi í
barnaskólunum, og er þá ekki undar-
legt að honum þyki hart að göngu,
að skylda foreldra til að senda börn
sín í slíkar »mentastofnanir«.
Dæmalaust tinst mjer þurfa mikið
hugsunarleyi, eða þroskaleysi - eða
ódrengskap til þess að varpa fram
dylgjum um það, að barnakennarar
landsins, — þeir skifta hundruðum,
og enginn er undantekinn — ræki á
þann hátt starf sitt, að þeir kenni
nemendum sínum að vera ósjálfbjarga
snýkjudýr á þjóðlíkamanum, eða að
lifa á því að bíta til blóðs þjóðina
sína.
Því að ekki þekkir þessi Vigfús
nokkurn mann í kennarastöðu, sem
hann hafi ástæðu til að kveða upp
slíkan dóm um. Hitt þykir mjer lík-
legra, að hann þekki fleiri eða færri
kennara, sem vita það skyldu sína að
ala upp hjá nemendum sínum allar
góðar dygðir, og sem eftir mætti
reyna að innræta þeim virðingu fyrir
allri sómasamlegri vinnu, og löngun
til að verða að sjálfstæðum og nýtum
mönnum, til stuðnings fyrir þjóðfje-
lagið, fyrir sveitina sína, en ekki hitt
að verða snýkjudýr, sem sjúga blóð-
ið úr þjóðinni sinni. Getur verið að
jeg kunni ekki rjett um þetta að dæma,
en jeg tel víst að margur kennari megi
eins mikils til áhrifa á unglingana,
eins og foreldrarnir sjálfir, þegar um
það er að ræða að hvetja til dáða og
örfa til atorku.
Jeg geng að því vísu, að þessar
dylgjur Vigfúsar í »ísafold« verði, hvar
sem þær eru lesnar, taldar honum til
vanvirðu og blaðinu til lítils sæmdar-
auka, og hirði því eigi að senda því
mótmæli móti þeim óhróðri, sem það
hefur tekið að sjer að flytja um lýð-
skóla landsins, en bið 'Skólablaðið að
mótmæla fyrir hönd íslenskra barna- j
kennara. Vjer mótmælum allir —
vona jeg.
Kennari.
Foreldrafundir
í Vestmannaeyjum.
Pað hefir verið minst á það við og
við í Skólablaðinu, hve gott og gagn-
legt það gæti verið, að halda »for-
eldrafundi« öðru hvoru, til þess að
foreldrar kyntust kennurum og starfi
þeirra, og kennararnir fengju aftur nán-
ari vitneskju um ástandið á heimilun-
um að því er snerti þá hlið uppeldis-
ins, er skólarnir láta sig einkum varða.
Vjer erum í engurn efa um það, að
slíkir fundir, fundir kennara og for-
eldra, gætu haft margt gott í för með
sjer. Pá hefðu kennararnir ágætt tæki-
færi til þess að ræða um uppeldi og
kenslu við þá, sem standa börnunum
næst, sýna foreldrunum fram á ann-
markana, hvetja þá til að ráða bót á
þeim og leiðbeina þeim í öllu, svo
sem auðið væri. Aftur á hinn bóginn
bæru foreldrar uppvandkvæði sín við
kennarana, og drægju ekki dul á neitt,
eða reyndu að fegra það, seni ábóta-
vant kynni að vera í þeini efnum, sem
skólunum kæmi við. Samtalið ætti að
vera eins og þegar vinur talar við vin.
Eins og það væri alveg meiningarlaust
af kennurunum að segja ekki aldrátt-
arlaust það sem þeim þætti að vera,
og hvernig þeir hygðu vænlegast að
kippa þvt í lag, eins væri það tilgangs-
laust fyrir foreldra, að leitast við að
breiða yfir alvarlega galla, því börnin
þeirra kæmu þeim óðara upp, hvort
sem væri. Þau bæru þá svo augljós-
lega með sjer. Pessi hreinskilni
mundi leiða til þess, að auðveldara
mundi að finna hinar sönnu orsakir
þeirra annmarka, sem um væri að
ræða í hvert skifti, og þegar orsakirn-
ar væru fundnar, þá yrðu líkurnar
stórum meiri, að geta numið ann-
markana burt.
»Vjer vitum að ofraun það ein-
stökum býr,
sem afkastað geta þó tveir eða
þrír«.
Ef kennarar ogforeldrar tækju hönd-
um saman, fyrst til þess að fletta ofan
af þeim meinum, sem á eru uppeld-
inu, og síðan til að græða þau, þá
mundi nppeldisstarfið og fræðslan fara
betur úr beggja hendi, heldur en
stundum á sjer stað. Allar fram-
kvæmdir í heiminum kalla eftir sam-
vinnu, getur þá uppeldið og fræðslan
verið undanskilið?
Allir kennarar óska vafalaust eftir
því, að fá foreldrana í lið með sjer,
til þess að hrinda hinu mikilvægasta
allra starfa, uppeldisstarfinu, áleiðis
að sem æskilegustu marknúði, og góð-
ir foreldrar þykjast ekki betur farnir
einir síns liðs en í samvinnu við
kennarana. En þeir foreldrar eru líka
til, sem sækjast ekki eftir nokkurri
liðveislu hjá kennurunum, heldur að
eins líða hana — líða hana af því
hún er skipuð með Iögum.
Hvers styrks mega nú kennarar
vænta hjá slíkum foreldrum? Peir
mega þykjast góðu bættir, ef þeir fá
að vinna í friði, og ef starf þeirra er
ekki lagt út á lakara veg.
Ef til vill hafa kennarar ekki enn þá
reynt það víða, að leita samvinnuvið
foreidra með því, að halda foreldra-
fundi, en þó hafa slíkar tilraunir átt
sjer stað.
Kennarar í Vestmannaeyjum hafa
hdldið þrjá foreldrafundi í vetur og
boðið til þeirra um 80 foreldrum. En
aldrei mættu þó fleiri en fjórðungur
þeirrar tölu í senn. Ekki verður það
sagt með sanni, að þessir fáu for-
eldrar sem mættu, tækju máli kenn-
aranna illa, að undanskildum tveimur
mönnum, og mun þó mótspyrna þeirra
hafa aðallega stafað af misskilningi.
Margir þeirra, sem tóku til máls á
fundunum, töluðu mjög liðlega og
fjellust á uppástungur og tillögur, sem
kennarar báru upp. Sjerstaklega má
geta þess, að fyrv. prestur Jes A.
Gíslason hjelt lipra tölu og sannfær-
andi, kennurunum til mikils stuðnings.
Hann reyndi að sýna mönnum fram
á, hve eðlilegt það væri, að kennarar
»ákölluðu foreldra sjer til aðstoðar«,
og að foreldrum bæri að líta á það
með allri góðgirni.
Ætli foreldrar alment geti ráðið í
það, hve mikið þeir ljetta kennurun-
um verk þeirra með því að taka jafn
sanngjarnlega í strenginn og sýna
slíkan samvinnufúsleik?
F*að Ijettir verkið til hálfs.
Helstu tillögurnar, sem fengu góðar
undirtektir á þessum fundum, voru
um það, að hafa nánara eftirlit með
því, að börmn læsu lexíur sínar, áður
en þau færu í skóla, a ð hafa ákveðn-
ar stundir handa börnunum til heima-
vinnu og ákveðna hvíldartíma, eftir
töflum frá kennurunum, og að heim-
sækja skólann við og við og hlusta á
kenslu í honum.
Hver varð þá árangurinn af þessu
öllu saman?
Vjer gerum ráð fyrir að það mundi
margur ætla, að ekki sje auðvelt að
benda á árangurinn, svona eftir fyrstu
tilraun, og jafnvel þeir, sem fundina
sóttu, sjá hans ef til vill lítil merki.
En þeir, sem taka móti langdrægt 100