Skólablaðið - 01.04.1912, Blaðsíða 11

SKOLABLAÐID
59
fallnar til að vera fyiirmynd þess, hvernig einna best er að
kenna sögu stálpuðun- börnuni.
Aftur á móti eru venjulegar frásagnir um stjórnmálaþref
og lagabreytingar á íslandi á öldinni sem leið hrein og bein
plága fyrir börn; þau skilja ekki þá baráttu, og þótt fröðleikur
einhver berjist inn í höfuð þeirra um stunda.sakir, þá er hanu
þar eins og útlene ngur, sem bíður byrjar, og óskar eftir byr
sem beri sig burtu at þessari framandi strönd sem allra fyrst.
Samt væri ef til vill afsakanlegt, þó kend væri sagan í
barnaskólunum, þannig að hún gleymdist fljótt, ef hún ekki
gerði beinan skaða. En það er bæði mín reynsla með þá
unglinga marga, sem lært hafa á þennan hátt, og allmargir
glöggir kennarar hafa orðið þess sama var:r og verið mérsam-
dóma u n.
Þá virðist mér saga muni best kend börnum fram að
fermingu með því að byrja á sungnum hctju- og æfintýralegum
kvæðum, og þá með fjömgri æfisögu, frásögn um bestu menn
þjóðarinnar. En að hvorth eggja sé, ef unt er, stutt og bætt
upp með því að börnin leiki sjálf atburðina merkustu. Og að
aftur á móti beri mest að varast andlausa upptuggu og ítroðn-
ing sundurlausra, þungskilinna viðburða.
Tugakerfið.
Deila nokkur hefur orðið um nýja vog og mælí, sem lögleitt
er með þessu ári. Lögin hafa útlend heiti (grísk og latnesk) cn
heimila og stjórninni að lögfesta íslensk orð er nota megi í
þeirra stað. Það var gert rneð auglýsingu stjórnarráðsins 30.
des. 1909; með henni er leyft að nota íslensk orð jatnhliða út-
lendu heitunum. Ef þau íslensku heiti, sem þar eru heimiluð,
hefðu fallið almenningi í geð, þá hefði enginn ágreiningur orðið;
en það gerðu þau ekki.
Margir litu svo á, að allur almenningur rnundi fremur
kjósa útlendu þeitin en þessi íslensku heiti. Þá kemur til sög-