Skólablaðið - 01.06.1920, Blaðsíða 1

SKOLABLAÐIÐ
ÚTGEFANDI: HELGI HJÖRVAR
XII. ÁR. JÚNÍ 1920. 6. BLAÐ.
Framburðarkensla og hljómbætur.
Mörgum mun það í minni, aS GuSmundur Björnson land-
læknir, vakti skörulega máls á því hjer um áriS, hve fram-
burður íslenskunnar hefSi breyst og væri sífelt aS breytast tií
hins verra, og lagöi þaS eindregiS til, aö tekiS væri í taumana
og framburSurinn færður til betri vegar i ýmsum greinum.
Hann ritaði um þetta tvær merkar hugvekjur í SkólablaSiS
(1912, 10. blaö, og 1913, 12. bl., sbr. 1. bl. 1914). Seinni rit-
gerðinni fylgir álit þeirra þriggja: Sigfúsar Einarssonar, Þor-
steins Gíslasonar og Pálma Pálssonar, og fallast þeir í raun-
iniii allir á aÖalatriSiS sjálft hjá landlækni: aS breyta mætti
framburöinum til bóta. Einkum taka þeir Sigfús og Pálmi hik-
laust undir þaS. Pálmi Pálsson segir meSal annars: „Á því
leikur eng'inn efi, aS framburSur og hljómblær móSurmáls vors
hefir ófríkkaö í ýmsum greinum á síSari öldum, sum hljóS orS-
in hörð og óþjál, er áSur voru mjúk og þýð, og þó ekki jafnt
alstaöar á landinu, heldur er þar á talsverSur munur.En
hugmynd sú, er þú ber fram i ritgerS þinni, um aS fegra hljóm-
blæ móSurmálsins, bæta framburSinn svo sem auSiS' er, hefur
mjer virst svo hugnæm og mikilvæg, aS allir þeir, aö minsta
kosti, er fást viS móSurmálskensluna í skólum landsins. ættu
aS sinna þessu máli, leita fyrir sjer um leiöir aö rjettu marki
og finna greining auöveldra og torveldra atriSa. Jeg hyg'g, aS
viStæk kensla í talmálinu sje þaS, er fyrst á aS leggja stund á,
þá er um móSurmálskenslu er aS ræSa..“
Landlæknir hjelt máli þessu vakandi um hríS, flutti fyrir-
lestra hjer í Reykjavík meS þessum nýja framburSi o. s. frv.
Þá um tíma var mikiö um þetta talaS, fremur þó sem skrítiS