Alþýðublaðið - 27.02.1965, Blaðsíða 9

....................................................................................................................Íuimimiiiiiimmmimimiiiiii^
sorg hugarins dvín. i
Sannprófað hef ég þetta.
En kennimaðurinn kemur
fljótlega upp í síra Hallgrím;
honum þykir almúginn lítt
kunna að höndla þessa ágætis-
vöru:
Formerkist, að tóbaks-tetur
tíðkast nu um Akranes.
Húskinn hver sem hokrað getur
hrækti spýtti og reyknum blés.
En það er lukka ef þorri í vetur
þeim ei annan texta les.
Og vel sé þeim sem veitti mér.
Síra Hallgrímur yrkir enn og er
ómyrkur í máli:
en sú jurt, sem eykur nefinu
farða,
illskudaun og skófartetrið harða
ætti að berast undir tóftargarða,
þv£ öllu betri er mylsnan
sauðasparða.
Sjálfsagt hefur tóbak prests-
ins verið eltthvað drýgt; sjálf-
sagt liefur verið liðið langt fram
á vor og ekkert skip enn komið
á Reyðarfjörð eða Djúpavog og
prófasturinn kveðið þetta í
bræði sinni, því að hann kveður
glaðhlakkalega síðar:
Presta tóbak prísa eg rétt,
páfinn hefur það svo til sett,
að skyldi þessi skarpa rót
skilning gefa og heilsubót.
Til er urmull tóbaksvísna og
stafar það kannski eingöngu af
því, að y-rkisefni skálda og hag-
yrðinga hér á landi voru næsta
fá; jafnvel ilátin, baukar og
pontur urðu mönnum yrkisefni:
M(argir bauka brúka
í báðar nasir slúka
hnerralaunin lúka
og lendabylgjur fjúka
inn við öskufúka
aðrir löngum húka,
kol af kömpum strjúka
og káma nasadúka.
En þegar leið á vetur var oft
dýrt að taka í nefið; okrarar, sem
uppi voru hér fyrr á öldum okr-
uðu óspart á vörunni; Jón skerí-
nef iiefur alltaf verið uppi með
þjóðimii. Á 17. öld var ein alin
af rullu og skrúftóbaki seld á
6, 8, 10 16, og jafnvel 20 fiska.
Og pundið af stöktóbaki, sem
haft var í nef og í pípu, kostaði
12 fiska, ef greitt var í fiski eða
lýsi, en annars 13 fiska gildi, ef
greitt var í öðrum varningi. Á
þessum tíma segir Ólafur Davíðs-
son, að veturgamall sauður hafi
kostað 20 fiska. Á því geta merni
séð, að tóbakið var ekki gefið í
þann tíð á íslandi.
Menn hafa aldrei verið á einu
máli um gæði tóbaksins. Sumir
hafa lastað og sagt það vera
mat djöfulsins. En ekki er Moli-
ére á sama máli. Hann segir ein-
hvers staðar: „Engu er tóbakið
líkt; tóbaksnautn er allra góðra
manna; sá, sem neytir þess ekki,
á ekki skilið að lifa.” Þessi um-
mæli minna dálítið á það, sem
Luther kvað forðum:
Sá, sem aldrei elskar vín, \ 1
óð né fagran svanna, 1
verður alla ævi sín \
andstyggð góðra manna. i
Og Charles Lamb segir: „Þín jj
vegna, kæra tóbak, mundi ég 1
gefa upp andann.” |
Að drekka tóbak er enn tíðkað f
á íslandi, en í stað stöktóbaks- i
ins fá menn nú tóbakið skorið I
og heyrt hef ég neftóbaksmenn I
kvarta undan þvl, að oft sé I
tóbakið orðið þurrt hér í búð- i
unum og sé nánast óbrúkandi. §
Og síðan krabbameins hræðslan i
greip um sig meðal reyktóbaks- |
manna hafa margir þeirra farið =
að dæmi Odds sterka af Skagan- i
um og tekið stórmannlega í nef- 1
ið. Og þykir hér sæma, að hafa I
eftir vísu unga stúdentsins:
Hlt er að varast örlög stríð |
ekki er farið kvefið. i
Þótt á mig stari fljóðin fríð,
ég fæ mér bara í nefið. i
Og svo skulum við vona, að 1
menn haldi áfram að nugga sinn |
tóbakspung fram í andlátið.
5
IIUMMIMMIMIIIMIM.MMIMM.MMMMMMM.MMMMMIMMMMIMMI.IMIIMIM.....................................................llll>C
Tóbak nef neyðir
náttúru eyðir
upp augun breiðir,
út hrákann leiðir,
minnisafl meiðir,
máttleysi gréiðir
og yfirlit eyðir.
Þótt prestarnir áminntu al-
múgann um að fara sparlega með
tóbak, virðast þeir hafa blótað
það á laun. Síra Stefán Ólafsson
kveður:
I matinn
GLÆNÝ ÝSA, KINNAR, GELLUR, IIROGN
OG LIFUR, REYKTUR FISKUR.
★
Ennfremur hakkaður fiskur í bollurnar á mánudag.
Fiskhöllin.
SKEMMTUN
Geðverndarfélags íslands
til kynningar og stuðnings geðverndarmál-
um á íslandi er í Austurbæjarbíói á morgun,
sunnudag, kl. 14,30.
Kynriir: Pétur Pétursson.
ÁVARP: Kristinn Björnsson, sálfr.
LJÓÐ: Halldóra B. Björnsson.
PÍANÓ: Rögnvaldur Sigurjónsson.
FIÐLA: Björn Ölafsson. Undirleikur: Árni
Kristjánsson.
SÖNGUR: Svála Nielsen, Kristinn Hallsson,
Guðmundur Guðjónsson. Undirleikur:
Skúli Halldórsson.
UPPLESTUR: Herdís Þorvaldsdóttir, ljóð eft-
ir Þorstein Valdimarsson.
NÝR GAMANÞÁTTUR: Jón Gunnlaugsson.
BALLET: Aðalheiður Nanna Ólafsdóttir, Hlíf
Svavarsdóttir, Jytte Moestrup, Margrét
Brandsdóttir, Sigríður Sigurðardóttir.
Undirleikur: Atli Heimir Sveinsson. —
Stjórnandi: Þórhildur Þorleifsdóttir.
Sala aðgöngumiða (verð kr. 100,00) er í Austurbæjarbíói,
Bókabúð KRON og Bókabúð ísafoldar.
Njótið góðrar skemmtunar um leið og þér styrkið gott
málefm.
Útborgun
bota almannatrygginganna í
Gullbringu- og SCjósarsýslu
Utborgun bóta almannatrygginganna í Gulibringu- og
Kjósarsýslu fer fram sem hér segir:
í Kjalarneshreppi mánudaginn 5. marz kl. 2—4.
í Mosfellshreppi þriðjudaginn 2. marz kl. 2—5.
í Seltjarnarneshreppi miðvikudaginn 3. marz kl. 1—5.
í Grindavíkurhreppi föstudaginn 5. marz kl. 10—12.
í Njarðvíkurhreppi föstudaginn 5. marz kl. 2—5.
í Gerðahreppi föstudaginn 5. marz kl. 2—4.
í Miðneshreppi mánudaginn 8. marz kl. 2i—4.
Á öðrum stöðum fara greiðslur fram eins og venjulega.
Sýslumaðurinn í Gullbringu-
og Kjósarsýslu.
Áskriftarsími
ALÞÝÐUBLAÐSINS
er 14900 •
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 27. febrúar 1965 0