Vísir - 14.12.1960, Síða 7

Andrés Björnsson.
hann megi í alla staði verða færari að vinna
landi og lýð nokkurt gagn.
VII.
Hér að framan hefir verið gerð nokkur til-
raun til að greina frá þeim mönnum, sem helzt
hafa borið uppi starf blaðsins, að því er rit-
st.jórnina snertir.
Fleiri hafa vitanlega lagt hönd á plóginn en
þeir, er hér hafa verið taldir, og skal gerð
nokkur tilraun til að minnast nokkurra, svo að
þeir liggi ekki óbættir hjá garði, en annars stað
ar í þessu blaði eru birt viðtöl við nokkra hinna
fyrstu, er stóðu með ritstjóra og stofnanda.
Getið hefir verið Andrésar Björnssonar, sem
var stárfsmaður ritstjórnarinnar, en naut
ekki lengi við. .Baldur Sveinsson var einnig
starfsmaður ritstjórnarinnar um árabil.
Nokkru eftir heimsstyrjöldina fyrri eða 1922
fluttist Axel Thorsteinson heim frá Vestur-
heimi. Hafði hann liafizt handa um blaðaút-
gáfu þar vestra, og gerðist hann starfsmaður
Vísis þegar eftir heimkomuna. Vann hann í
fyrstu aðeins sem aukamaður, en smám saman
hlóðust á hann meiri störf í sambandi við blaðið,
svo að hann vann þar brátt fullan vinnutíma.
Hefir hann unnið við Vísi nær óslitið allan
þenna tíma eða meira en þriðjung aldar — og
nú síðustu tvo áratugina hefir hann haft umsjá
með erlendum fréttum.
Margir fleiri unnu að sjálfsögðu við blaðið á
þessum árum, sumir við ritstjórn, aðrir við aug-
lýsingar og dreifingu. Má segja, að þeir hafi
verið hinir óþekktu hermenn, sem minna bar
á út á við, þótt starf þeirra væri engu siður mik-
ilvægt en annarra, Rétt er að geta þess, að
margir námsmenn fengu jafnan vinnu hjá Vísi
i sumarleyfum eða jafnvel á öðrum timum árs,
þegar þörf var fyrir aukinn mannafla. Eru
margir þeirra nú orðnir þjóðkunnir menn, eins
og þeir vita, sem starfað hafa við blaðið um
langan aldur.
Lengst þeirra, sem unnu við þá hlið, er inn
á við sneri, ]iað er að segja við bókhald blaðsins
og fjármál, var Kjartan Jónsson, sem hafði
starfað við Vfsi f röskan aldarfjórðung, er hann
féll frá á öndverðu ári 1957.
En hinar hjálpandi hendur hafa verið fleiri,
þvi að e-kki má gleyma þeim óteljandi ungling-
um. sem unnið hafa sin fyrstu störf í þágu Vísis
og fengið fyrstu launin fyrir að selja blaðið á
götunum eða bera það til áskrifenda. Er víst
að ekkert samkomuhús á landinu mundi rúma
allan þann sæg, sem eitthvað hefir starfað fyrir
Vísi um ævina, því að þar er um óvigan lier
að ræða.
Öllum þessum liðsmönnum sendir Vísir að
sjálfsögðu beztu kveðjur á þessum tímamótum
og alúðarþakkir fyrir vel unnin störf um ára-
tugi. Margir hinna gömlu starfsmanna í þess-
um hópi hafa haldið tryggð við blaðið og starfs-
menn þess alla tíð, síðan störfum lauk, og hefir
það verið blaðinu til gagns og ánægju.
Og loks eru svo tugþúsundirnar, sem lesa
Vísi á degi hverjum og hafa gert um árin. Þeim
ber ekki sfzt að þakka tryggð við blaðið, en
Vísir væntir einnig, að hann hafi oftast verið
þeim aufúsugestur, sem veitti þeim í senn eitt-
hvað til fræðslu og skemmtunar, gagns og gam-
ans. Öllum þessum hóp þakkar Vísir mikið og
gott samstarf um hálfrar aldar skeið.
VIII.
Vísir er brautryðjandinn á sviði dag-
blaðaútgáfu á íslandi. Honum var ýtt úr vör
fyrstum, og á það hefir þegar verið bent hér
að framan, að Einar Gunnarsson var maður
hugmyndaríkur og gerði sér grein fyrir þvi,
að fjölbreytnin var fyrir miklu við útgáfu blaðs.
Þeir, sem síðan hafa starfað við Vísi, livort
sem þeir liafa aðeins starfað þar skamma lirfð
eða ilenzt þar um áratugi, hafa einnig leitazt
við að gera eins og Einar forðum, liafa blaðið
fjölbreytt og fróðlegt. Þetta hefir vitanlega tek-
izt misjafnlega, eins og gengur, þar sem þetta
veltur og nokkuð á þeim aðbúnaði, sem blaðið
og starfsmenn þess hafa notið. Margt hefir mátt
að blaðinu finna, því að ekki hefir það verið
Jakob Möller.
fullkomið frekar en önnur mannanna verk, en
starfsmenn þess hafa ekki siður séð en aðrir,
hvar vankantarnir voru.
En Visir heldur því einnig fram, að þótt að
honum hafi mátt finna, hafi hann einnig verið
fyrstur með ýmsar nýjungar, og einkum hefir
liann leitazt við að færa lesendum sínum hag-
nýtan fróðleik á ýmsum sviðum. Má nefna ýmsa
sérstaka þætti sem hann hefir hleypt af stokk-
unum fyrst og síðan orðið fyrirmynd annarra
að meira eða minna leyti. Vísir hefir til dæmis
orðið fyrstur blaða til að taka upp sérstakar
síður um ýmis tæknileg efni — framfarir og
tækni — og blaðið hefir orðið Jiess áskynja oftar
en einu sinni, að fregnir, sem þar hafa birzt
um tækninýjungar úti í heimi, hafa orðið til
þess að vísa mönnum leið til að leysa ýmiskonar
vanda á tæknisviðinu hér á landi. Visir varð
einnig fyrstur blaða til að taka upp þætti um
hollustu og heilbrigði, fróðleiksgreinar úr rlki
náttúrunnar, þættina „Bærinn okkar“, „Margt
er skrítið“, „Víðsjá“, „Utan úr heimi“, og margt
fleira, sem hér verður ekki upp talið.
Allir hafa þessir þættir orðið vinsælir, og það
er ætlun Vísis, að i framtíðinni verði þess vegna
kostað kapps um að auka fjölbreytnina, að þvi
er þá snertir.
IX.
Að sjálfsögðu verður ekki skilizt svo við sögu
Vísis — þótt aðeins sé stiklað á hinu stærsta —
að ekki sé getið þess aðbúnaðar og vinnuskil-
yrða, sem hann hefir jafnan orðið að sæta. Er
jiar skemmst frá að segja, að Vísir hefir aldrei
átt þak yfir höfuðið, og er það raunar svo um
flest blöð hér á landi, eða svo hefir verið fram
Páll Steingrimsson,
á síðustu ár, því að þau hafa oftast orðið að
njóta gestrisni vina, stuðningsmanna eða flokka
þeirra, er hafa staðið fyrir útgerð þeirra.
Á þessari hálfu öld hefir Visir verið starfandi
á ýmsum stöðum í bænum, en þó jafnan í
grennd við miðbæinn, enda eitt af skilyrðum
blaðaútgáfu, að hún sé ekki of fjarri þeim
hverfum, þar sem hjartsláttar þjóðfélagsins
gætir mest.
Því hefir þó ekki alltaf verið að heilsa, að
öll starfsemi blaðsins hafi verið á sama stað,
og hefir slíkt verið til mikils óhagræðis. Bezt
er að sjálfsögðu, og víðast hefir annað ekki
verið talið koma til greina, að blað hafi að-
setur sitt í sama húsi og prentsmiðjan, sem
sér um prentun þess. Var og svo um tíma, að
því er VIsi snerti, en þó fór svo að slíkt var
ekki framkvæmanlegt, og siðan hefir ritstjórnin
verið í nokkurskonar útlegð frá prentstaðnum,
ef svo má að orði kveða. Hafa þessu fylgt marg-
víslegir erfiðleikar, en þó hefir úr öllu rætzt
furðanlega, og má það fyrst og fremst þakka
starfsliði blaðsins, sem hefir í alla staði unnið
starf sitt af alúð og skyldurækni, þótt skilyrði
væru oft fjarri þvi að vera æskileg.
Eins og fyrri segir hefir nú verið gerð breyt-
ing á stjórn Vísis, og þar að auki hafa nýir að-
ilar gerzt hhithafar. Það er því von allra, er
bera liag blaðsins fyrir brjósti, að nú — þegar
hálfrar aldar afmæli blaðsins rennur upp —
gangi i garð nýtt tímabil, þegar eins vel verð-
ur búið að blaðinu og það verðskuldar, svo að
það vaxi og dafni enn betur á komandi árum
en að undanförnu.
X.
Vegna þessa afmælis síns hefir Visir ráðizt i
að gefa út blað þetta, sem er hið stærsta, er út
hefir verið gefið hér á landi. Það er ekki gert
fyrst og fremst til að minnast afmælis blaðsins,
heldur jafnvel fremur til þess að gera lesendum
kleift að gera sér nokkra grein fyrir þróuninni
á þessari hálfu öld, sem gengið hefir yfir ís-
land og fslendinga, síðan Vísir kom fyrst út.
Visir hefir þess vegna leitað til margra þjóð-
kunnra manna og beðið þá að rita greinar um
ýmsa þætti þjóðllfsins og þær breytingar, sem
orðið hafa á því á síðast liðinni hálfri öld. Allir
hafa brugðizt vel við og væntir Vlsir þess, að
lesendum þyki, ekki siður en honum, mikill
fengur, að þessi fróðleikur liefir verið færður
i letur. Visir heldur því ekki fram, að hér sé
skráð saga fslendinga á þessum 50 árum, svo
að tæmandi sé og engu frekar við að bæta.
Hins væntir blaðið, að hér sé saman safnað
svo miklum fróðleik, að þetta blað verði á kom-
andi tímum sú heimild, sem menn geta örugglega
leitað til og treyst á því sviði, sem það fjallar
um. Ef svo fer, er tilganginum náð með útgáfu
þess, og þá telur Vísir líka, að hann hafi fært
íslendingum afmælisgjöf, sem menn meti að
verðleikum, er stundir líða.
Afmælisblað VÍSIS
VÍSIR 50 ÁRA
7