Vísir - 14.12.1960, Page 26

genfödt Samfund med Mod paa Livet er den
muntre Baggrund, paa livilken Islands Kunst
udfolder sig“. Þeir liafa fundið hin hröðu
æðaslög hinnar fullvalda íslenzku þjóðar í
verkum listamannanna. Árið eftir fór sýningin
til Þýzkalands.
Yfirleitt virðast íslenzku dagblöð'in liafa
verið ánægð með þróun myndlistarinnar hér
á þessum árum og dálítið stolt af að eiga
svo marga góða myndlistarmenn. Fastur list-
gagnrýnandi er róðinn að Morgunblaðinu 1926.
Árið 1928 verður gjörbreyting á afskiptum
hins opinbera af listmálum ó íslandi, en það
ár samþykkir Alþingi lög um Menningarsjóð
og Menntamálaráð. Aðalhöfundur þeirrar laga-
setningar var Jónas Jónsson frá Hriflu. Með
Iögunum um Mcnningarsjóð var álitleg fjár-
upphæð tryggð árlega til listaverkakaupa. Var
fjár þessa aflað og því ráðstafað utan fjárlaga,
en sameinað Alþingi kaus nefnd manna,
Menntamálaráð, til að fara með þessi mál.
Um leið féll liin sérstaka fjárveiting Alþingis
til listaverkakaupa niður. Þetta fyrirkomu-
lag liefur haldizt síðan.
Breytingar þessar á fjárveitingum til list-
mála leiddu til þcss, að meiru fé en áður var
nú varið til kaupa á listaverkum. Var það að
sjálfsögðu ómetanlegur styrkur fyrir listamenn
og hlýtur að hafa haft örvandi áhrif á þróun
myndlistar í landinu. Að þessu leyti var vel
af stað farið. En kosning Menntamálaráðs i
sameinuðu Alþingi, þ. e. pólitísk kosning, var
miður lieppileg ráðstöfun. Hefur það líka kom-
ið í Ijós, að i Menntamálaráði hefur listamaður
aldrei átt sæti. Eins og gefur að skilja á mat
á listaverkum og listaverkakaup ekkert skilt
við stjórnmál, og er fyrirkomulag sem þetta
óþekkt i öðrum vestrænum löndum. Hugmynd-
in um pólitíska drottnun yfir listum og list-
málum er fáránleg og getur aldrei orðið nema
til ills. í frumvarpi því um Listasafn íslands,
sem nú liggur fyrir Alþingi, er meðal
Úr Listasafni ríkisins: Málverk eftir Gunnlaug Scheving.
annars stefnt að því að leiðrétta þessi 30 ára
gömlu mistök.
Á árunum 1930—1940 koma nokkrir lista-
menn heim frá námi og færa nýtt líf og nýjar
stcfnur inn i íslenzka list: Gunnlaugur Schev-
ing, Jón Engilberts, Nína Tryggvadóttir, Snorri
Arinbjarnar, Þorvaldur Skúlason, Ásmundur
Sveinsson og Sigurjón Ólafsson. Þessir lista-
menn koma allir með eitthvað frumlegt, hver
á sinn hátt. Nú er landslagið ekki lengur aðal-
atriðið i málaralistinni. Við tökum eftir, að
maðurinn er orðinn listamönnunum lmgleikið
yrkisefni. Það er maðurinn i sínu daglega um-
hverfi, við vinnu eða i hvíld, maðurinn að
glíma við sín viðfangsefni. Tjáning listamanns-
ins er frjálsari. Listin er að verða abstrakt. Frá
þessum árum eru hinar risavöxnu manns-
myndir Ásmundar, Þvottakonan, Járnsmiður-
inn og Vatnsberinn; Verkamaður Sigurjóns
og Fiskvinnan. Frá þessum tíma eru einnig
Konur við þvott og Sjómenn Gunnlaugs Schev-
ing, Fólk að koma frá vinnu eftir Jón Engil-
berts og Bergsstaðastræti eftir Snorra Arin-
bjarnar. Þorvaldur kemur heim frá París 1938
1

Ríkisútvarpið
Skúlagötu 4, Reykjavík
Skrifstofur útvarpsstjóra og útvarpsráðs, auglýsingaskrifstofa,
innheimtustofa, tónlistardeild og fréttastofa.
Afgreiðslutími útvarpsauglýsinga er:
Virkir dagar, nema laugardagar .... 9.00 — 11.00 og 13.30 — 18.00
Laugardagar ....................... 9.00 — 11.00 og 16.00 — 18.00
Sunnudagar ....................... 10.00 — 11.00 og 17.00 — 18.00
Utvarpsauglýsingar ná til allra landsmanna,
og berast út á svipstundu.
Athugið, að símstöðvar utan Reykjavíkur og Hafnarfjarðar
veita útvarpsauglýsingum móttöku gegn staðgreiðslu.
I
|
x

I

Afmælisblað VÍSIS
26
VÍSIR 50 ÁRA