Alþýðublaðið - 09.05.1921, Blaðsíða 1

Alþýðublaðid
OefiO tit al ^Llþýduflok:k:minEi..
1921
Mmudagian 9. maf.
103 tölubl.
Irlcií sfmskeyti.
Khöfa, 7. tnai.
Pélsk-þýafta strídið.
Símað er frá Berlín, að póíska
innrásarhernum fjölgi stöðugt og
aörfi hersveitir hsmdamanna als
staðar undan, en liðstyrkur sé á
leiðinni.
Fehrenbach hefe lýst yfir þv(,
að komi baadamenn ekki friði á,
eða taki við tilboði ÞJóðverja um
hjálp, muni Þýzkaland á eigin
spítur gera nauðsynlegar ráðstaf-
anir.
Bandamenn og Bandaríkin.
Frá Washington er sfmað, að
Bandarfkin sendi fulltrúa, þó ekki
fapinbara, til æðsta ráðsins, sendi
Hterraráðstefnunnar og skaðabóta-
aefndariansr,
trtgerðarmannatandar.
Times segir, að alþjóðaútgerð
armannafundur yerði haldinn f
Loadon í október.
1
» >
Tryggingar.
Jón Baldvinsson flytur svofelda
íillögu tii þingsáiyktunar u'm und-
irfeúsing slyss- og ellitrygginga:
Neðri deild Alþingis ályktar að
skora á ríkisstjórnina að leggja
fyrlr næsta Alþingi frumvarp til
laga um almenna slysa- og elli-
tryggingU, sem bygð sé' á þessum
grundvelli:
.1. Komið skai á fót tryggingar-
stofnun, er ríkið á og rekur á
sinn kostaað. Leggi ríkissjóður
stofauainai ákveðna fjárhæð sem
stofnfé.
2. Hver sá, sem lætur aðra
yinna fyrir sig um íengri eða
skemri tíma', skai skyldur að
tfyggía þá f trygglngarstofaun
ríkisias fyrir slysum, sem kunna
að verða við vlnnuna eða eru
óbelaar afieiðingar hennar, þeim
að kostnaðariausu. Þeim, sem
stunda sjálfstæða atvinnu, skal
gefinn kostur á að tryggja sig
sjálfa i sömú stofnun.
3. Aliir, sem náð hafa 15 sra
aldri, skuiu skyldir að kaupa sér
ellitryggip-gu í tryggingarstofnun
ríkisÍQs Rfkissjóður, ásamt bæjar-
og sveitarsjóðum, tekur þátt í ið-
gjaldagreiðslu, f hlutfalli við iðgjöld
eirsstaklinga Skal hver maður ssx-
tugur eða eldri eiga rétt á endur-
greiðslu, eftir ákveðnum reglum,
sem settar verða, svo og kona
hans og börn, að hoaum látnum.
4. Éndurgreiðsla úr tryggingar-
stofnun rfkisins miðist við iðgjöld-
in, og séu settar vafalausar reglur
um rétt til endurgreiðslu.
Tillögunni fylgir .svohljóðaadi
greiaargerð:
Hvað eftir aaaað heflr á Alþisgi
verið rætt um tryggiagarmálin og
stjórainni falið að rannsaka þau.
Nú sem stendur eru þau skamt á
veg komia. — Ellitrygging er
engin, en aftur á móti lítilíjörleg-
ur eliistyrkur, sem er sviþaðastur
fátækrastyrk. Heilsuleysistrygging
er engía, Sjúkratrygging byggist
eingöngu á frjálsum félagsskap,
sem litil! vöxtur er í og Mtils styrks
nýtur fráhhtu opiabera. Mæðra-
og baraatryggiag er eagia. Slysa
trygging er engin, nema fyrir sjó-
raenn og þeir látnir greiða mikinn
hluta iðgjaldshss sjálfir. Stjóraia
hefir Iátið ranasaka eitthvað um
þessl mál, en íítið hefir komið
fyrir almenningssjónir af þvf, og
engia frumvörp verið lögð fyrir
þingið um aimennar álþýðutrygg-
iisgar. ÞingsáliktunartiIIaga um frefc
ari rannséknir þessara málá, frá
2. þm, Rangæingð, Iiggur nú fyrir
þingiau, en þingsályktunartiiiagan
hér að ofaa kemur fram til þess,
að þingið sýni ákveðinn vilja,
ekki aðeins a það, að ranasóka
fari fram, heldur einnig að frum-
varp verði lagt fram um þessi mál
þegar fyrir næsta þing, og mötk-
uð ákveðin stefna um tryggingar
þær, sem fyrst geti komist á, ea
það eru almeitnar slysá- og ellí-
tryggingar.
Það þarf ekki að fara mörgucs
orðum um nanðsyn þessa mák.
Tryggiugar þykja aisíaðar erlendis
óhjákvæmilegar fyrir allar menn-
ingarþjóðir. EIIi og slys er citt-
hvert mesta þjóðfélagsböl, og beite
ráðið við efnalegum aðeiðingum
þeirra eru tryggingarnar, að miasfe),
kosti með núríkjandi þjóðskipu-
lagi.
Það, sem felst i tillögunni, er
fyrst og frémst, að þær trygging-
ar, sem þar eru nefndar, verði
altnennar, lógboðnar alþýðtitrygg'
ingar, Slysatryggingin nái yfir a!Sa
þá, sem vinna I annara þjóausto^
og auk þess sé sjálfstæðum &h
vinnurekendum gefinn kostur á &B
t^yggja sig. Ellitryggingin nái ylir
alla, sem era 15 ára að aldri
Það hefir alstaSar sýnt sig, sB
tryggingar af /rjálsum vilja, ._íu
lagáskyldu, ná aldrei nema litltam
hluta þeirra, sém þyrfti að tryggja,
Til þess er ætlast, að það sé
ríkissíofnun, se'm aahast tryggisg-
arnar.
Þá er til þess ætlast, að þetiiy.
séu fullkomnar tryggingar, ea ekkl
styrkur, þ. e. a. s. endurgreiðsk»
miðist við iðgjöidin, og að þelr.
sem trygðir éru, hafi l&gúsgm
rétt til ákveðiaaa fjárhæða, því ef
svo væri ekki, muadi þetta líkjasf
fátækrastyrk, sem anaars ætti eira-
mitt að hverfs, þegar t'yggjngar-
málunum er komið í viðunaaiegt
horf.
Iðgjöldin greiðist siysatryggiag-.
árstofauaiaai af atvinnurekendum,
eada 'ét. það viðurkeat um alisn
heim, nema hér, að þeir eigi a8
bera efaaléga áhættu við slys
verkafólks, eins og hvetja aðrs
áhættu við atvinnureksturinn. E!!i'
tryggingariðgjaldið er aftur. á mótf
gert ráð fyrit* að hver maðar
greiði sjálfur, en þó þykir' hlyðs,,
hér eins og aaasrs.Dtaðar, þar seas
slfkar tryggingar eru, að hið opiu;-