Vísir - 14.12.1960, Page 146

Ólafur L. Jónsson.
„Viltu lána mér Vísi
fram að helgi . . .?”
Olafur L. Jónsson, sýningarstjóri, rifjar
upp gamlar minningar.
Eins og fram kemur hér, hefur Vísir
leitazt við að hafa samband við ýmsa þá, sem
unnu við blaðið á fyrstu mánuðum þess og
árum. Hefur tekizt að hitta nokkra að máli,
enda þótt þeir séu vafalaust í meirihluta, sem
elcki hefur lánast að hafa upp á, og er skýr-
ingin eðlilega sú, að það er erfitt að hafa sam-
band við þá, sem tengdir eru svo löngu liðnum
atburðum. Þó væntir Vísir þess, að þeir séu
ekki margir, sem gengið liefur verið framhjá,
og að þeir fyrtist ekki, þótt ekki hafi verið
talað við þá, því að ekki er slíkt gert af ásettu
ráði.
★
Einn fyrsti söludrengurinn, sem seldi Visi
á götum bæjarins, var Ólafur L. Jónsson, sem
nú hefur verið starfsmaður og sýningarstjóri
í Nýja bió áratugum saman, vinsæll maður og
vinmargur. Þegar Vísir ætlaði að fá hann til
að rifja upp fyrsta samband sitt við blaðið,
var Ólafur í fyrstu harla tregur til, en þó fór
svo, að liann lét til leiðast að rifja upp fyrir
sér sitt af hverju, sem gerðist i þá daga.
— Manstu, Ólafur, hvernig veðrið var fyrsta
daginn, þegar blaðið kom út og þú fórst að
selja?
— Ég var víst ekki við þetta fyrsta daginn,
þótt ég muni nokkurn veginn, hvenær þetta
nýja blað lióf göngu sína. En þegar ég gerðist
söludrengur hjá Vísi, var veður leiðinlegt,
hraglandi nokkur og þetta var kaldsamt starf.
Það var enn kuldalegra að vera söludrengur
þá en nú, jjvi að nú er byggðin í bænum allt
öðru vísi. Húsin voru minni þá og það var
Icngra bil á milli þeirra, svo að gjósturinn
komst auðveldar á milli þeirra — það var
færra, sem hindraði Iiann. En þá var ekki
eins mikill hiti í húsunum inni og nú, svo að
við vorum vanari kuldanum.
— Og hvernig voru vinnuskilyrðin, ef svo
má að orði komast?
— Þau voru að flestu leyti lík því, sem nú
er, og ])ó var hraðinn vitanlega ekki eins
mikill og nú. Bæði útgefandi og sölustrákar
töldu nægilegt, að hver tæki svona 20—30
blöð. Það var alveg undir hælinn lagt, livort
maður seldi þessi blöð, því að þetta var tals-
verður fjöldi, en maður tók það ekki nærri
sér, þótt fáein blöð gengju af. Þá var blaðið
selt á þrjá aura eintakið, og við fengum hvorki
meira né minna en einn eyri á eintakið, og
verða það að teljast góð sölulaun. En það
var sjálfsagt að láta okkur liafa svona góðan
„hlut“ i byrjun, þvi að ekki veitti af að vekja
áhuga stráka, sem höfðu aldrei selt dagblað
áður, því að um leið og sölustrákunum fjölg-
aði, urðu fleiri bæjarbúar varir við blaðið.
Það er því óhætt að segja, að hagsmunir okkar
fóru að öllu leyti saman, útgefanda og strák-
anna.
—■ Þið urðuð samt fyrir einliverjum von-
brigðum í upphafi, var það ekki?
— Jú, við urðum þess nefnilega áskynja,
að það var búið að bera blaðið á ýmsa staði
í auglýsingarskyni, svo að salan varð ekki eins
mikil og ella hefði mátt ætla. En það gat vitan-
lega einnig verkað sem auglýsing gagnvart
öðrum.
— Mér er sagt, : ð þú hafir eiginlega verið
einskonar upphafsmaður að því, að Visir fór
að leita eftir áskrifendum. Hvað kanntu að
segja mér um það?
— Þetta vildi þannig til, að ég hafði lagt
leið mína suður Laufásveginn, sem var vitan-
lega fjarri því að vera eins Iangur og nú. Ég
kom við í mjólkur- og brauðbúðinni hjá lienni
Helgn Jónsdóttur á Laufásvegi 37 og fékk mér
vínarbrauð til að hressa mig. Þá kom þar inn
kona, sem ég þekkti ekki, og þegar hún sá að
ég var með Vísi, sagði liún við mig: „Drengur-
inn vildi vist ekki lána mér einn Vísi fram
að helgi, þegar maðurinn minn fær útborgað.“
Þá kostaði Vísir þrjá aura, eins og ég var bú-
inn að segja, og þótt aurarnir væru ekki marg-
ir, voru þeir mun verðmætari en nú gerist
Það var þvi eiginlega nokkuð mikilvæg á-
kvörðun, sem ég varð að taka þarna, hvort
ég ætti að lána konunni lieila þrjá aura, en
ég afréð að láta kylfu ráða kasti og gera þetta.
— Og hvernig fóru þessi viðskipti?
— Það stóð ekki á því, að konan stæði við
loforð sitt, enda ráðvendni talin sjálfsagðari
þá en nú, eða svo hefur mönnum talizt. En
þetta varð upphaf þess, að ég spurði Einar
Framhald á bls. 150.
Hann gekk um bæinnog spurði
menn almælfra tíðinda.
Fyrsti fréttaritari
Vísis var Magnús
Gíslason rithöfundur.
Magnús Gíslason rithöfundur og skáld var
fyrsti fréttaritari Vísis. Hann er fæddur að
Helgadal i Mosfellssveit, en fluttist til Reykja-
víkur tvitugur að aldri. Hann býr nú í Grjóta-
götu 14.
Magnús er landskunnur fyrir bækur sinar og
ljóðagerð m. a. fyrir Ijóðið: „Nú rikir kyrrð i
djúpum dal“, sem lifir á vörum þjóðarinnar.
Fyrsta bók, sem hann gaf út (ásamt Jens
Sæmundssyni) er Morgunljómi, sem kom út
1906. Síðan hefur hver bókin rekið aðra og má
þar nefna Rúnir, Ábyrgðina, Ljóðmæli, Söngur
— kvæði — stökur, Kver um Káinn, Sagnakver
og tímaritið Gest. Magnús stendur nú á áttræðu.
— Ég hefi líklega verið fyrsti fréttaritari
Vísis, sagði Magnús þegar blaðamaður Vísis átti
tal við hann í sumar.
— Komuð þér að blaðinu strax og það var
stofnað?
— Það held ég að hafi ekki verið, en mjög
fljótlega samt.
— Og gerðust þér þá blaðamaður?
— Verkskiptingin hefur vist verið eitthvað
öðruvisi þá en nú. Ég vann jöfnum höndum við
Magnús Gíslason.
afgreiðslu blaðsins og afhenti strákunum blað-
ið þegar það kom út á daginn, sem við frétta-
öflun og auglýsingasöfnun.
— Hvernig fóruð þér að við að afla frétta
í blaðið?
-— Ég tók mér gönguferðir um bæinn, talaði
við þá sem ég hitti og þekkti og spurði þá
almæltra tíðinda. Svo labbaði ég flesta morgna
niður að höfn að hyggja að skipakomum. Þá
þóttu það mikil tíðindi hvert skipti, sem skip
bar að landi. Ég sat á bæjarstjórnarfundum,
hlustaði þar á umræður og sagði frá þeim i
blaðinu. Það var stundum liarka í umræðunum,
sennilega ekki siður en nú. Glæpa- og lögreglu-
fréttir voru nær óþekktar í bæjarlífinu. Þó
skeði sá atburður í Reykjavík haustið 1913, sem
þótti óhugnanlegur mjög, en þá byrlaði kona
146
VÍSIR 50 ÁRA
Afmælisblað VÍSIS