Alþýðublaðið - 09.05.1921, Síða 1
Alþýdubladid
Gefiö út aí Alþýduflokknnm.
1921
€r!enð simskeytl.
Khöfo, 7. ma(,
Pölisk-þýzks strfðiö.
Síenað er frá Berlfn, að pólska
innrásarhernum fjölgi stöðugt og
aörfi hersveitir handamanna als
staðar undan, en liðstyrkur sé á
Ieiðinni.
Fehrenbach hefir lýst yfir því,
að komi bandamenn ekki friði á,
eða taki við tiiboði Þjóðverja um
hjálp, muni Þýzkaland á eigin
spítur gera nauðsynlegar ráðstaf-
snir.
Bandametm og Bandaríkín.
Frá Washington er símað, að
Bandaríkin sendi fulltrúa, þó ekki
opinbera, til æðsta ráðsins, sendl
herraráðstefnunnar og skaðabóta-
nefndarinnar.
Útgerðarmannaiondnr.
Times segir, að alþjóðaútgerð
armannafundur verði haldinn í
Loadon í október.
Tryg-g-ing-ar.
Jón Baldvinsson fiytur svofelda
tillögu tll þingsályktunar um und-
irfeúnÍRg siysa- og ellitrygginga:
Neðri deild Alþingis ályktar að
skora á ríkisstjórnina að leggja
fyrir næsta Alþingi frumvarp til
iaga um aimenna slysa- og elil-
tryggingu, sem bygð sé á þessum
grundvelli:
1. Komið skal á fót tryggingar-
stofnun, er rfkið á og rekur á
sinn kostnað. Leggi ríkissjóður
stofnuninni ákveðna fjárhæð sem
stofnfé.
2. Hver sá, sem lætur aðra
vinna fyrir sig um lengri eða
skemri tfma; skal skyldur að
tryggja þá í tryggingarstofnun
ríkisins fyrir sfysutn, sem kunna
að vetða við vínnuna eða eru
Manudaginn 9. maí.
óbeinar afieiðingar hennar, þeim
að kostnaðarlausu. Þeim, sem
stunda sjálfstæða atvinnu, skal
gefinn kostur á að tryggja sig
sjálfa í sömu stofnun.
3. AUir, sem náð hafa t§ ára
aldri, skuiu skyldir að kaupa sér
ellltryggi-’gu í tryggingarstofnun
ríkisins Ríkissjóður, ásamt bæjar-
og sveitarsjóðum, tekur þátt í ið-
gjaldagreiðslu, í hlutfalii við iðgjöld
einstakiinga Skal bver maður sex-
tugur eða eldri eiga rétt á endur-
greiðslu, eftir ákveðnum reglum,
sem settar verða, svo og kona
hans og börn, að honum látnum.
4. Endurgreiðsla úr tryggingar-
stofnun rfkisins miðist við iðgjöld-
in, og séu settar vafalausar reglur
um rétt til endurgreiðslu.
Tillögunni fylgir .svoh'jóðaudi
greinargerð:
Hvað eftir annað hefir á Alþingi
verið rætt um tryggingarmálin og
stjórninni faiið að rannsaka þzu.
Nú sem stendur eru þau skamt á
veg komia. — Ellitrygging er
engin, en aftur á móti lítilfjörleg-
ur eilistyrkur, sém er svipaðastur
fátækrastyrk. Heilsuleysistrygging
er engin. Sjúkratrygging byggist
eingöngu á frjáisum félagsskap,
sem lítill vöxtur er f og lítils styrks
nýtur frá hiau opinbera. Mæðra-
og barnairygging er ersgin. Slysa
trygging er engin, nema fyrir sjó-
merm og þeir látnir greiða raikinR
hluta iðgjaldsias sjálfir. Stjórsin
hefir Iátið ratmsaka eitthvað um
þessi mál, en lítið hefir kómið
fyrir almenningssjónir af þvf, og
engin frumvörp verið lögð fyrir
þingið um almennar alþýðutrygg*
ingar. Þingsáliktunartiliaga um frek-
ari rannsóknir þessara máia, frá
2. þm, Rangæingð, liggur nú fyrir
þinginu, en þingsályktunartiilagan
hér að ofan kemur fram tif þess,
að þingið sýni ákveðina vilja,
ekki aðeins um það, að rannsókn
fari fram, heldur einnig að frurrt-
varp verði iagt fram um þessi mál
þegar fyrir næsta þing, og tnörk-
103 tölnbl,
r,=-;=s.=jaaas?aiE-
fi
8
uð ákveðin stefna um tryggingar
þær, sem fyrst geti komist á, en
það eru aimenaar slysa- og elli-
tryggingar.
Það þarf ekkl að fara mðrgum
orðum um nauðsyn þessa máte.
Tryggingar þykja alsíaðar erlendis
óhjákvæmilegar fyrir allar menn-
ingarþjóðir. EIIi og slys er eitt-
hvert mesta þjóðfélagsböl, og begte
ráðið við efnalegum afieiðingum
þeirra eru tryggingarnar, að minsfe,
kosti með núríkjandi þjóðskipu-
lagi.
Það, sem felst í tlllögunni, er
fyrst og fremst, að þær trygging-
ar, sem þar eru nefndar, verði
almennar, lögheðnar alþýðutrygg-
ingar. Slysatryggingin nái yfir alla
þá, sem viruta I annara þjósusia,
og auk þess sé sjálfstæðurn at-
vinnurekendum gefinn kostur á að
tryggja sig. Eilitryggingin nát yfir
alla, sem eru 15 ára að aldrí.
Það hefir alsíaðar sýnt sig, ?..'i
tryggingar af frjálsum vilja, áa
lagaskyldu, ná aldrei nema Íitlusa
hluta þeirra, sem þyrfti að tryggja,
Til þess er ætlast, að það sé
rlkisstofnun, sem annast tryggieg-
arnar.
Þá er til þess ætiast, að þeíte
séu fullkomnar trj/ggingar, en ekki
styrkur, þ. e. a. s. endurgreiðsíán
miðist við iðgjöldin, og áð þeir,
sem trygðir em, hafi lagaleg&r.
rétt til ákveðinna fjárhæða, því ef
svo væri ekki, mundi þetta Iíkjast
fátækrastyrk, sem annars ætti em-
mitt að hverfffi, þegar tryggjngar-
málunum er komið í viðunanlegí
horf. ®
Iðgjóldin greiðíst slysatryggisg-
arstofnuninni af atvinnurekendum.
eada ér þ&ð viðurkent um allsn
heim, nema hér, að þeir eigi afi
bera efnalega áhættu við sly-;
vetkafólks, eins og hverja aðr-i
áhættu við atvinnureksturina. E!!I-
tryggingariðgjaldið er aftur á mót'
gert ráð fyrir að hver maður
greiði sjálfur, ee þó þykir hlýði,
hér eius og amttsrsstaðar, þar sem
slíkar tryggingar ern, að hið opir