Vísir - 23.10.1961, Blaðsíða 8

8
V í S I R
Mánudagur 2'6. oktouer lyoi
ÚYGErANDI: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðurritstjóri: Axel 1 horsteinsson. Fréttastjór-
ar: Sverrir Pórðarson. Porsteinn ó Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur: Laugavegi 27. Auglýsingar
og afgreiðsla; Ingólfsstrœti 3. Áskriftargjald er
krónur 45.00 á mánuði — f lausasólu kránur
3.00 eintakic. Sími I 1660 (5 línur) — Félags-
prentsmiðjan h.f., Steindórsprent h.f.. Edda h.f.
I ___________________________________________________
Ný forusta.
Bjarni Benediktsson forsætisráðherra hefir nú tekið
viS formennsku SjálfstæSisflokksins, og var hann ein-
róma kjörinn til þess starfs af Landsfundi í gær.
Þar hefir mjög vel tekizt til um val. Allt frá unga
aldri hefir Bjarni veriS í forystusveit SjálfstæSismanna
og þar hafa ráS hans þótt allra manna hollust. Mun þaS
sjaldgæft aS stjórnmálamenn njóti svo óskipts trausts
í flokki sínum sem Bjarni Benediktsson nýtur í Sjálf-
stæSisflokknum. ÁstæSan er sú aS engum dylst aS
hann er þeim ágætu kostum búinn sem flokksforingja
mega bezt prýSá. ÞaS er ekki auSvelt aS taka viS for-
mennsku SjálfstæSisflokksins úr hendi svo snjalls leiS-
toga sem Ólafs Thors. En SjálfstæSismenn vita aS sæti
Ólafs er nú skipaS í flokki þeirra svo sem bezt verSur
á kosiS.
Þá tekur Gunnar Thoroddsen fjármálaráSherra viS
starfi varaformanns flokksins, og mun öllum Sjálf-
stæSismönnum hafa þótt hann til þess sjálfkjörinn.
1 sameiningu munu hinir tveir oddvitar SjálfstæSis-
flokksins vinna ötullega aS því aS efla samhug og skiln-
ing innbyrSis í flokknum, treysta hann og efla inn á
viS, og vinna hugsjónum hans og stefnumiSum æ meira
fylgi meS hinni íslenzku þjóS.
Eitt hiS eftirminnilegasta viS Landsfundinn var hin
mikla eining og samhugur, sem þar ríkti. ÞaS eru
glögg merki um aS flokkurinn leggur styrkur út í þá
baráttu, sem fram undan er í þjóSmálum. Hann mun
berjast drengilega undir ötulli forystu og sigrar hans
munu færa þjóSinni aukna hagsæld og velmegun.
Loforðin efnd.
Landsfund SjálfstæSisflokksins sem í gær lauk
einkenndi sóknarvilji og einhugur. Tekizt hefir aS
leysa mikilsverS þjóSmál í samræmi viS stefnu flokks-
ins á þeim tveimur árum sem liSin eru frá síSasta Lands-
fundi. Undir forystu SjálfstæSisflokksins hefir veriS
hafin ný framfarasókn í landinu og snúiS viS á barmi
efnahagslegs gjaldþrots.
LandhelgismáliS, hiS mikla vandamál, hefir veriS
farsællega til lykta leitt meS góSum samningum, hand-
ritamáliS hefir veriS leyst, jafnvægi hefir fengizt í efna-
hagsmálum, og gjaldeyrisforSinn stóraukizt. Verzlunin
hefir veriS gefin frjáls aS/miklu leyti og hiS flókna
uppbótakerfi afnumiS. Skattar hafa veriS stórlækkaSir
og ýtarlega áætlun undirbúin um stóriSju og aSrar
merkar framkvæmdir.
Þannig hefir SjálfstæSisflokkurinn staSiS viS lof-
orS sín. Hann mun halda áfram þessari miklu framfara-
sókn á næstu árum, meS fulltingi æ stærri hluta þjóS-
arinnar.
Mikið hefur áunnizt
Úr ræðu Jóhanns Hafstein, dóms
málaráðherra, á Landsfundi.
Jóhann Hafstein dómsmála-
ráðherra flutti yfirlitsræðu
sína á Landsfundi í Sjálfstæð-
isflokksins á laugardag.
Ráðherrann vék fyrst að
þróun efnaliagsmálanna á síð-
asta áratug. Væri í rauninni
um tvö tímabil að ræða. Hið
fyrra frá 1950, eftir gengis-
breytinguna þá og fram að
vinstristjórnarsamstarfinu eft-
ir kosningarnar 1956, sem þó
markaðist í rauninni af verk-
föllunum miklu á árinu 1955,
sem voru pólitísk verkföll undir
forustu komúnista en róið und-
ir af formanni Framsóknar-
flokksins með síðara samstarf
við kommúnista í huga.
Síðan vék ráðherrann að
stjórnmálaþróuninni eftir 1956
og komst svo að orði:
Þar blasa við tvær myndir:
1. Að brjóta blað í efnahags-
málum landsmanna. Grípa til
nýrra og varanlegra úrræða,
sem enginn mundi finna fyrir,
en allir hagnast á.
2. Að víkja varnarliðinu á
Keflavíkurflugvelli táfarlaust
úr landi.
Hinsvegar samstjórn Sjálf-
stæðismanna og Alþýðufípkbs
manna, sem einnig sagðist eink-
um ætla að gera tvennt:
1. Að stöðvá verðbólguskrið-
una, sem við blasti eftir úrræða-
leysi vinstri stórnarinnar og
reisa við efnahagskerfi þjóðar-
innar með raunhæfum aðgerð-
um, sem að vísu mundu kosta
fórnir og erfiðleika fyrst í stað.
2. Að breyta kjördæmaskipan
landsins til þess að treysta lýð-
ræðið í landinu.
Og hvernig hefur svo þessum
ólíku stjórnum tekizt?
Um efnahagsmálaúrlausn
vinstri stjórnarinnar nægir að
vitna í „eftirmæli“ forsætisráð-
herra hennar, Hermanns Jónas-
sonar, þegar hann baðst lausn-
ar, en þá gaf hann hina eftir-
minnilegu yfirlýsingu á Al-
þingi hinn 5. desember 1958,
þar sem hann tilkynnir að
stjórnin sé búin að gefast upp,
geti við ekkert ráðið. Segir að
lokum;
„— — — ný verðbólgualda
er þar með skollin yfir. Við
þessu er svo því að bæta, að í
ríkisstjórninni er ekki samstaða
um nein úrræði í þessum mál-
um, sem að mínu áliti geti
stöðvað hina háskalegu verð-
bólguþróun, sem verður óvið-
ráðanleg, ef ekki næst sam-
komulag um þær raunhæfu ráð-
stafanir, sem lýst var yfir að
gera þyrfti, þegar efnahags-
frumvarp ríkisstjórnarinnar var
lagt fyrir Alþingi á s.l. vor.“
Þetta myndi að ég hygg telj-
ast eins algjör uppgjöf og hugs-
ast getur og þarf ekki að hafa
um þar fleiri orð.
En varnarliðið? Hafði vinstri
stjórnin vísað því úr landi? Þá
sögu þekka allir landsmenn.
Vinstri stjórnin hafði aðeins
setið nokkra mánuði þegar hún
samdi við Bandaríkin að falla
frá kröfunni um að láta varn-
arliðið fara gegn því að fá pen-
ingalán hjá Bandaríkjastjórn.
Og síðar á stjórnartímanum
hófst eins og kunnugt er betli-
ganga til allra hinna NATO-
ríkjanna.
Þá er að spyrja um árangur
Jóhann Hafstein, dómsmála-
ráðherra.
stjórnarsamstarfs Sjálfstæðis-
flokksins og Alþýðuflokksins.
Ég minni fyrst á kjördæma-
málið. Þar tókst farsælíega að
lögfesta hina nýju stjórnskipan
á miðu ári 1959 — en sú úrlausn
kjördæmamálsins er eitt lang-
merkasta stórmál, sem Alþingi
og kjósendur hafa leitt til lykta
á síðari áratugum og þó lengra
væri til jafnað.
En hvað þá um efnahagsvið-
reisnina?
Það tókst strax í upphafi að
stöðva verðbólguflóðið. Var á-
standið þó svo geigvænlegt að
vísitalan var, eftir uppgjöf
vinstri stjórnarinnar komin
upp í 202 stig. Sérfræðingar
vinstri stjórnarinnar höfðu
sýnt fram á, að án aðgerða, en
um þær var engin samstaða í
þeirri stjórn, myndi vísitalan
innan 10 til 11 mánaða komin
minnst í 270 stig, og Ólafur
Björnsson, prófessor, sýndi, þá
fram á, sem ekki var véfengt,
að þá yrði þess skammt að bíða
að óðaverðbólga kæmi vísitöl-
unni upp í 400 stig.
Við þessar aðstæður ákváðu
núverandi stjórnarflokkar með
lögum um niðurfærzlu verðlags
og launa í janúar 1959, að frá
1. febrúar 1959 skyldi miða
verðlagsuppbót á laun og allar
aðrar greiðslur, er fylgja kaup-
greiðsluvísitölu, við vísitölu
175 stig.
Jafnframt var lögfestur nýr
grundvöllur vísitölu framfærslu
kostnaðar og ákveðið, að 1.
marz 1959, þegar sá vísitölu-
grundvöllur tæki gildi, skyldi
vísitalan teljast 100 stig.
Það liggur svo fyrir að áður
en kauphækkanirnar áttu sér
stað í sumar hafði vísitalan að-
eins hækkað um 4 stig. En þá
hafði núverandi ríkisstjórn hins
vegar fyrir rúmu ári síðan lög-
fest hina nýju efnahagsskipun
með lögunum um efnahagsmál
og fyrstu óhjákvæmilegu áhrif
hinnar réttu gengisskráningar
fram komin og því vaxandi jafn
vægi og stöðugt verðlag fram-
undan, ef ekki væri stofnað til
óraunhæfra kauphækkana, sem
væru umfram getu atvinnuvega
og framleiðsluafköst þjóðarinn-
ar.
Margir munu nú sjá, því mið-
ur um seinan, bæði í röðum
kommúnista og Framsóknar-
manna, að það var óverjandi á-
byrgðarleysi að stofna til verk-
fallanna með kaupkröfunum í
sumar.
Kommúnistum er að því leyti
fyrirgefanlegt að þeirra tilgang-
ur er að höggva á máttarstoðir
þess þjóðskipulags, sem við bú-
um við.
En menn spyrja: Hvernig er
þetta með Framsóknarforust-
una? Skilja þeir ekki, hvað þeir
eru að gera?
Ég ætla að leyfa mér að vitna
í örstuttan kafla úr ræðu Ey-
steins Jónssonar, þáverandi
fjármálaráðherra, sem hann
flutti fyrir kosningarnar 1953
(Tíminn 3. maí 1953). En það
er 2V2 ári eftir lögfestingu efna-
hagsráðstafana sem í ýmsum
meginatriðum svipar til þeirra,
sem nú hafa verð framkvæmd-
ar, enda þótt ckemmra væri
gengið og ekki eins vandlega
um hnútana búið. Hann segir:
,,Ég vil nefna nokkur þeirra
mála, sem Framsóknarmenn
telja þýðingarmikil og munu
beita sér fyrir. Verður þó á fátt
minnzt.
Við teljum höfuðatriði að
halda jafnvægi fjárhagslega
.og stöðugu verðlagi. Okkur er
ljóst, að margs þarf við, til
þess að svo verði. Greiðslu-
hallalausan ríkisbúskap og skyn
samlega útlánspólitík í bönk-
unum, og það þarf meira.
Launasamtökin i landinu verða
einnig að miða sína stefnu við
þetta sjónarmið.
Þessi fjármálastefna er nauð-
synleg, til þess að geta aukið