Vísir - 23.10.1961, Blaðsíða 10
10
V f S I R
Mánudagur 23. október 1961
Loginn hvíti
Fri». af 4/ síðu:
hann skyggir heldur ekki á
neinn“.
„Sem betur fer,,mun ykk-
ur aldrei takast þetta“, sagði
ég. En ég fann sjálfur, að
orð mín voru ekki sannfær-
andi, og félagi N.N. brosti
vingjarnlega til mín.
„Vertu viss, að það tekst“,
sagði hann rólega. „Það má
enginn við hinum vísinda-
lega áróðri okkar, hann
smýgur gegnum þjóðfélögin
og gerir þau menningarlega
háð okkur á örfáum árum.
Við skipuleggjum sjálft al-
menningsálitið, þannig að
það þjónar okkur eins og
vél. — Þú sást nú dálitla
prufu af því í Reykjavík i
fyrra. — Innan skamms mun
það jafngilda sjálfsmorði
eða því, sem verra er, að
standa gegn okkur“.
Ég benti honum á, að
þrátt fyrir allt yrðu það
, nokkuð margir, sem þyrfti
að eyðileggja. og að ekki
gæti hjá því farið, að slík
fjöldavíg vektu athygli al-
mennings.
Félagi N.N. hristi höfuðið
brosandi. — „Heldurðu, að
við séum svo einfaldir að
ráðast á marga í hóp! Nei,
við kunnum nú okkar hand-
verk, lagsmaður: eitt við-
fangsefni í senn, eitt land
hverju sinni, einn mann í
einu. Littu á: Þegar ákveð-
ið hefur verið, hver hljóta
skuli heiðurinn næst, þá lát-
um við skítkastið dynja á
honum einum nokkra mán-
uði. Það er venjuíega nóg til
að leysa úr læðingi múg-
sadisma almennings, og eft-
ir það á ræfillinn ekki glæsi.
lega framtíð í vændum; en
ef þörf gerist, setjum við
náttúrlega allt í gang aftur.
Þetta er allt gjörhugsað, fé-
lagi, og byggt á óhaggandi
sálfræðilegum staðreynd-
um“. — Hann brosti góðlát-
lega. — „Taktu eftir því, að
í þessu menningarstarfi okk-
ar njótum við óbrigðuls
stuðnings borgaranna. Þá
grunar aldrei. að fyrr en
varir, mun einhver annar úr
þeirra hópi lenda undir
hundaþvögunni. Einn í einu,
félagi, það er mátinn; þá
gleðjast hinir og hafa gam-
an af, unz röðin kemur að j”
þeim sjálfum. Manneskjan
er kyndugt sköpunarverk,
finnst þér það ekki?“
Ég horfði orðlaus á mann-
inn, þvi að ég óttaðist, að
hann hefði á ýmsan hátt rétt
fyrir sér, og á þeirri stundu
skildi ég, hvílíkt heljarafl
var þarna á ferð og hversu
ægilegar afleiðingar það
hefði fyrir heiminn, ef það
næði að sigra. Hann leit í
augu mér sem snöggvast, |
svipur hans var nánast dap-
ur, og hann hristi höfuðið.
— „Ég vona, félagi, að þú |
látir vitið ráða og farir þér '
ekki að voða. En ef þú
skyldir halda áfram að veita
okkur mótstöðu, þá ættirðu
að hugleiða, hvernig fór fyr-
ir þér á íslandi í fyrra. Þú
flúðir af hólminum þá, en
nú heyri ég sagt, að þú ætl-
ir að flytjast heim aftur, og
ekki geturðu flúið endalaust.
Þetta, sem yfir þig gekk, var
þó aðeins forsmekkur, verra
er í vændum. Það gerir
ekkert til, þótt þú vitir,
hverjir standa á bak við
þetta, en láttu þig ekki
dreyma um, að sú vitneskja
verði þér að nokkru gagni.
Ég er hræddur um, að það
yrði seinlegt að sanna nokk-
uð á okkur, en auðvitað
vorum það við, sem tókum
í lurginn á þér. Og við mun-
um gera það betur, ef með
þarf. Þú kannt dálítið í sál-
fræði og veizt, að ef ein-
hverjum er gert nógu hat-
ramlega rangt til, án þess að
hann eigi þess nokkurn kost
að rétta hlut sinn, þá mun
hann taka að kvarta og kliða
á þessu við hvern mann og
halda því áfram, þangað til
allir eru orðnir hundleiðir
á honum og sannfærðir um,
að hann sé eitthvað bilaður;
— þannig mun fara fyrir
þér á íslandi. Fyrr eða síðar
ferðu að kvarta yfir því, sem
fram við þig kemur — og
vafalaust verður séð um. að
þú hafir fulla ástæðu til
þess. En þegar þú byrjar að
mögla, þá höfum við skýr-
inguna tilbúna: K.G. þjáist
af ofsóknarbrjálæði. Og þú
munt vissulega þjást af því,
áður en lýkur. Við hættum
ekki, fyrr en þú trúir því
sjálfur, eftir að allir aðrir
eru orðnir sannfærðir um
það fyrir löngu. Við höfum
gert annað eins og það að
koma manni á Klepp. Það
getur verið leiðinlegt að
þurfa þess, en nauðsyn brýt-
ur lög,: Við ætlum okkur að
sigra, og hver sá, er reynir
að koma í veg fyrir það,
verður afmáður"
Ég var allt í einu orðinn
rólegur og horfði á manninn
móðgunarlaust. Einhv°r spá-
sagnarandi hvíslaði í eyra
mér, að þessi vel smíðaða
ráðagerð hinna illu afla
myndi þrátt fyrir allt ekki
ná tilgangi sínum. Það hefur
oft verið reynt að reyra
mannsandann í fjötra, en
aldrei tekizt nema um stund.
arsakir. Hann brýtur af sér
viðjarnar fyrr eða síðar, og
sérhver sá, er reynir að kné-
setja hann, mun grafa sjálf-
um sér gröf. — Ég sagði við
félaga N.N.:
„Þú og þínir líkar hafa
átt marga fyrirrennara.
Veiztu, hvað orðið er af
þeim? — „Þeir hvíla smáð-
ir fyrir ómerk orð í eyði-
þögn með vitin full af mold“
— þannig mun einnig fara
fyrir ykkur“.
Féjagi N.N. hristi höfuðið,
svo stóð hann upp og
kvaddi...
trausti, að með nokkru tómi til
frekari íhugunar, mætti leiða
deiluna til lykta, eins og hægt
er að leysa allar deilur, ef vilji
er fyrir hendi.“
Þá vék ráðherrann sérstak-
lega að nauðsyn þess, að efla
almennar borgarvarnir í land-
inu, og vakti sá þáttur ræðu
hans mjög mikla tahygli. Hann
benti á, að nágrannaþjóðir okk-
ar allar kappkostuðu eflingu
loftvarna og annarra varúðar-
ráðstafana, ef til ófriðar drægi
og varaði við andvaraleysi í
þessum efnum. Hann sagði, að
ríkisstjórnin hefði ákveðið að
taka þetta mál til nýrrar með-
ferðar og ýtarlegrar rannsókn-
ar.
Ráðherrann lauk máli sínu
þannig:
„Góðir fundarmenn.
Við skulum nú í lokin átta
okkur á því, sem við blasir.
Okkur er Ijóst, að þráttlfyr-
ir geigvænlega örðugleika sem
við blöstu eftir uppgjöf vinstri
stjórnarinnar, hefur ríkisstjórn-
inni og stuðningsliði hennar tek-
izt að komast furðulangt áleið-
is út úr ógöngunum á næsta
skömmum tíma.
Okkur er einnig ljóst, að ein-
mitt þess vegna heyja nú stjórn-
arandstæðingar örvæntingar-
fulla baráttu til þess að koma
í veg fyrir frekari árangur, —
fyrir því að koma stjórnarlið-
inu á kné.
Okkur er ennfremur ljóst, að
sjálfir hafa þeir ekki reynzt
megnugir að ráða fram úr vand-
anum, þegar á þeim hvíldi á-
byrgðin, og hafa heldur ekki
í stjórnarandstöðunni bent á
neinar aðrar leiðir 1:il bjargar.
Okkui’ er að lokum ljóst,
að stjórnarandstöðunni gengur
tvennt til að vilja umfram allt
fálla núverandi ríkisstjórn.
Kommúnistar vilja upplausn,
efnahagslegt öngþveiti. Þeir
vita, að með því er loku fyrir
skotið, að við íslendingar get-
um átt nokkra samleið með öðr-
um vestrænum lýðræðisþjóðum
í efnahagslegri uppbygginu til
bættra lífskjara alls almenn-
ings. Við mundum verða við-
skila við þessar þjóðir og veg-
urinn væri þá að þeirra dómi
laeður í rétta átt.
Framsóknarmenn treystu því,
að með því að eyðileggja nú-
verandi stjórnarsamstarf, opn-
ist þeim möguleikj til einhvers
konar stjórnarþátttöku. Þeir
mundu þá ekki setja fyrir sig
Framh á 5. siðu
Ræða Jóhanns Hafstein —
Frh. af 9. s.
tilræði við innlánsdeildir kaup-
félaganna. Heildar innstæðufé
þeirra var í árslok 1959 234
millj. kr. Bundið innstæðufé
innlánsdeildanna reyndist hins-
vegar í árslok 1960 kr. 14 þús-
und og 805 þúsund kr. 30. sept.
í ár. Þessir mega annars ekki
vamm sitt vita, svo að þetta
fyrirbæri byggist sennilega á
því , að Framsóknarmönnum
finnist rétt, að þeir þurfi ekki
að fara að lögum sem aðrir!
Innstæðufé í innlánsdeildum
Kaupfélaganna jókst þannig á
undanförnum árum:
Ár 1956 um 29.2 millj. kr.
— 1957 — 25.2 — —
— 1958 — 32.8 — —
— 1959 — 36.0 — —
En eftir því sem næst verð-
ur komizt í dag jókst það um
1 milljón króna á árinu 1960.“
Um dómsmálin og endurbæt-
ur í löggjöf sagði ráðherrann:
„Fyrrverandi dómsmálaráð-
herra. Bjarni Benediktsson,
beitti sér fyrir maxgháttuðúm
umbótum á lögum um réttár-
gæzlu og dómsmál. Eitt merk-
asta nýmæli á þessu sviði var
lögfest á síðasta þingi með lög-
unum um saksóknara ríkisins,
þar sem ákæruvaldið í opinber-
um málum er flutt frá pólitísk-
um ráðherra til hlutlauss, opin-
bers starfsmanns. Algjör ein-
hugur var um afgreiðslu þessa
máls á þinginu síðasta og létu
ýmsir stjórnarandstæðingar þá
orð um það falla, að hér væri
um að ræða eina merkustu lög-
gjöf á sínu sviði, sem Alþingi
hefur afgreitt á undanförnum
áratugum. Nú heyrist það úr
sömu átt, að hér sé verið að
eyða og bruðla og hið nýja sak-
sóknar,embætti kosti svo og svo
mikið. Var þó engin dul á það
dregin af dómsmálaráðherra á
síðasta þingi, að af þessu myndi
leiða nojckurn kostnað. Hitt er
svo rangt, að sett hafi verið
upp nýtt embætti með nýju
manna haldi, án þess að nokkur
breyting hafi orðið á manna-
haldi í sjálfu dómsmálaráðu-
neytinu. Þaðan hafa verið flutt-
ir menn til hins nýja saksókn-
araembættis í fullu samræmi
við, að af ráðnueytinu var léþt
störfum með hinni nýju skipan.
Lögð verða bráðlega fyrir Al-
þingi frumvörp um nýja einka-
málalöggjöf og endurbætta lög-
gjöf um Hæstarétt, sem fyrrver-
andi dómsmálaráðherra hefur
látið undirbúa. í athugun er ný
löggjöf um félagssamstaypur,
sem allmikið hefur verið rætt
um á síðari árum og komið hef-
ur verið á í nágrannalöndum
okkar og víðar, til þess að koma
í veg fyrir einokun og óeðlilega
hringamyndun, sem svo er köll-
uð. Vænti ég; að þessu máli geti
á næstunni skilað nokkuð á-
fram, en það þarfnast mikillar
íhugunar og undirbúnings.”
Þessu næst gerði ráðherrann
grein fyrir endurskoðun hús-
næðismálalöggjafarinnar og
laga um verkamannabústaði og
samvinnubyggingar, sem falið
hefði verið sérstakri nefnd á
árinu 1960. Þessi nefnd hefði
skilað bráðabirgðaáliti, en end-
anlegar tljllögur lægju ekki fyr-
ir enn.
Ráðherrann ræddi heilbrigðis-
málin, sérstaklega læknaskort-
inn í héruðum landsins. Tillög-
ur til úrbóta lægju fyrir frá
landlækni, og mundi stjórnin á
næstunni taka ákvarðanir um
málið og leggja frv. og tillögur
fyrir Alþingi.
Um læknadeiluiia sagði ráð-
herrann: „Ég harma þá deilu,
sem upp hefur risið milliLækna-
félags Reykjavíkur og Sjúkra-
samlagsins. Ríkisstjórnin taldi
sig firra vandræðum í bili. með
bráðabirgðalögunum. sem frest-
uðu málinu um sinn í því
T
A
II
Z
A
MUSTERINS A LAST KESERVE
OF STKEKIðTH, THE WOUMFEF
LlOH SntAWð—
PUT TAKZAN EASILY
70FGE7 THE FEE5LE
CHAKGE AN7 THE
Fr\ST COLLAPSE7
TO THE SKOUNF
1) Ljónið neytti sinna síð- lega brugðið sér undan og 3) Þar sem Numa kvein- miskunnsami apamaður að
ustu krafta og stökk. villidýrið hneig máttvana til aði af sársauka, ákvað hinn koma því til hjálpar. /
2) en Tarzan gat auðveld jarðar. j