Tölvumál - 01.04.1986, Blaðsíða 22
þessara upplýsinga sendir tölvan boð um það hvernig
armar og liðir eigi að hreyfast. Orðið robot er
dregið af tékkneska orðinu robota sem þýðir vinna eða
jafnvel skylduvinna. Samkvæmt orðabók Websters er
robota skylt þýska orðinu Arbeit (vinna) og íslenska
orðinu erfiði.
Orðið robot hefur lengi verið þýtt á íslensku með
orðinu vélmenni þar sem menn hugsuðu sér vélar þessar
upphaflega i mannslíki. Nú þykir þetta ekki heppilegt
þar sem vélmenni líkjast yfirleitt alls ekki mönnum.
Vélarnar hafa að vísu oft arma, einn eða fleiri.
Orðanefnd Rafmagnsverkfræðingadeildar Verkfræðingafé-
lags íslands lagði til árið 1984 (Orðabelgur - Verk-
tækni 5/1, apríl 1984) að orðið robot væri aðlagað
íslensku máli og gert úr þvi karlkynsorðið röbóti sem
beygist eins og ábóti. Nýlega gafst tilefni til þess
að fjalla um þýðingu á robot og vorum við þá ekki
alveg sátt við að gefast upp fyrir útlenskunni. Var
þá lagt til að robot yrði kallað vélfæri. Vil ég
koma þessari hugmynd á framfæri. í sömu andrá og
orðið vélfaeri varð til, var spurt hvort ekki þyrfti
að nota orðið hugfæri. Má því segja að það sé orð í
leit að hlutverki. Ef til vill mætti nota það um það
sem kallað er á ensku software tool og ég treysti mér
ekki til þess að skilgreina & þessu stigi málsins.
Meiri færeyska
Á baksíðu Tölvumála hefur nú tvisvar birst auglýsing
um tiltekna gerð tölva, og kemur orðið "diskettudrif"
þar fyrir tvisvar. Oft hefur verið bent á að orðið
"disketta" er gjörsamlega óhæft í íslensku. Til eru
ýmis íslensk orð um þennan hlut, t.d. disklingur,
plata, segulplata og skífa. Eitt af þeim orðum sem
við lékum okkur að var karlkynsorðið diskill. En
okkur mun ekki hafa þótt það nógu fýsilegt til þess
að kynna það. Nýlega barst okkur færeyskt tölvuorða-
safn eða Ndkur teldorð eins og bókin heitir á
færeysku, en tölva heitir þar telda. Þar heitir
diskette diskil og diskette statioa heitir disklan
sti>ð. f framhaldi af því datt okkur í hug að kynna
karlkynsorðið diskill ef einhverjum þætti það skárra
en disklingur, segulplata eða skifa.
Sigrún Helgadóttir
22