Tölvumál - 01.05.1989, Blaðsíða 12

Tölvumál maí 1989
Hugbúnaðar-
kreppan
Heimir Pór Sverrisson,
verkfræðingur,
Taugagreiningu hf.
Efmenn geta komið sér
saman um staðla verður
hœgt að einbeita sér áð
lausnum raunverulegu
vandamálanna og hætta að
finna hjólið upp í sífellu.
Vandinn
Margir kannast við spumingar frá
notendum eins og: Hvers vegna er
ekki hægt að gera þetta á minni
tölvu? Fyrst tölvan mín getur gert
þetta, af hverju getur hún þá ekki
gert hitt?
Að vísu koma svona spumingar
ekki frá notendum sem em að taka í
notkun sín fyrstu tölvukerfi, heldur
þeim sem hafa notað tölvur í ein-
hvem tíma. f upphafi em notendur
almennt tortryggnir á notagildi
tölva, og það verður að sannfæra þá
um að tölvur leysi þeirra vandamál,
helst betur og ódýrar en þeir geta án
þeirra. Þegar tölvukerfin hafa aftur
á móti verið í notkun í ákveðinn
tíma koma fram einskonar aftur-
verkunaráhrif.
Ástæður
Notandinn sem áður var ekkert
nema tortryggnin fer nú að gera
kröfur. Hann sér fljótt hverskonar
vandamál em leyst með hjálp tölvu
og kemur auga á mörg slík í sínu
umhverfi sem ekki em leyst. Þessar
lausnir em oft ekki til vegna þess að
þeir sem upphaflega hönnuðu tölvu-
kerfin höfðu ekki sérþekkingu á því
sviði sem þeir tölvuvæddu.
Önnur ástæða fyrir þessum breyt-
ingum á viðhorfi notandans er
einnig oft á tíðum sú að tölvuvæð-
ingin hefur breytt vinnubrögðum
hans. Allt í einu hafa menn t. d. að-
gang að upplýsingum sem þeir gátu
ekki nálgast áður. Það veldur svo
því að upp kemur vandi við að
geyma og vinna úr upplýsingunum á
viðeigandi hátt. Þennan geymslu-
vanda sjá menn kannski leystan í
öðrum og óskyldum tölvukerfum,
og þá gera menn auðvitað kröfu um
lausn.
Notendur geta séð af almennu
lausnunum hvemig hægt er að upp-
12
fylla sérstakar þarfir. Dæmi um
slíkt er notkun gagnasafnskerfa við
fiskveiðar og notkun framleiðslu-
stýrikerfa í fiskvinnslu. Almennu
kerfin myndu vart nýtast óbreytt og
því kemur upp þörfin á sérstökum
lausnum.
Kreppan
Þegar ofangreind þróun á sér
almennt stað hjá notendum verður
það ástand á tölvumarkaðnum sem
kallað hefur verið hugbúnaðar-
kreppa. Þetta ástand einkennist af
mun meiri eftirspum eftir hug-
búnaði heldur en í boði er.
Hvað er þá til ráða, eða er þetta
kannski bara allt í þessu fína? Mín
skoðun er sú að þetta kreppuástand
sé ekki gott. Óánægðir notendur era
ekki góðir viðskiptamenn, og ef
menn fá ekki það sem þeir biðja um
hætta þeir loks að spyrja eftir því og
reyna að leysa sín mál á annan hátt.
Einn hópur notenda sem hefur val
era einmitt þeir sem þurfa sérstakar
lausnir á sínum málum. Ef þeir fá
ekki sínar sérstöku óskir uppfylltar
reyna þeir að notast við almennar
lausnir í staðinn, þó að þær leysi
þeirra mál ekki að fullu.
Lausnin
Lausnin á vandanum er aftur á móti
stöðlun. Ef menn geta komið sér
saman um staðla verður hægt að
einbeita sér að lausnum raunvera-
legu vandamálanna og hætta að
finna hjólið upp í sífellu.
Ef hægt verður að byggja tölvukerfi
með stöðluðum einingum verða
kerfin í senn betri og ódýrari. Fækk-
ar þá ekki verkefnunum stórlega,
gæti einhver spurt? Nei, alls ekki.
Tökum dæmi:
Ef bókhaldsforrit skiluðu sínum
niðurstöðum á stöðluðu formi, væri
hægt að skrifa forritseiningu sem
setti þessi gögn fram á myndrænan
hátt, s.s. skífuritum og súluritum.
Ef sú eining skilaði sínum niður-