Vísir - 27.05.1962, Blaðsíða 9

Sunnudagur 27. maí 1962.
V'ISIR
9
Harðasta atlagan gegn
★ Við hverjar bæjarstjórnar-
kosningar í Reykjavík hafa
vinstri flokkarnir ráðizt til at-
lögu gegn Sjálfstæðisflokknum
og þeirri meirihlutastjórn sem
hann hefur haft f bæjármálun-
um í 30 ár. Árásir þeirra hafa
oft verið mjög harkalegar og
þeir hafa ekki alltaf verið vand-
látir um þau meðul og áróðurs-
vopn sem þeir notuðu. Þeir hafa
álitið að tilgangurinn helgaði
meðalið og hinn eini tilgangur
þeirra er að sundra hinni
styrku stjóm Sjálfstæðismanna.
Tilræði þeirra hafa þó aldrei
tekizt, bæjarbúar hafa jafnan
fylkt liði utan um Sjálfstæðis-
flokkinn til þess að tryggja bæ
sínum ömgga, samhenta stjóm.
Það er þess vegna fyrst og
fremst, sem Reykjavik hefur
vaxið og dafnað svo sem raun
ber vitni. Hún er sá staður á
Iandinu, þar sem flestir vilja
eiga heima.
Sigurbjörn Þorkelsson sem
lengi var kaupmaður í Vísi hef-
ur rifjað upp nokkrar minning-
ar frá þeirri kosningabaráttu,
sem hörðust hefur orðið í bæj-
arstjómarkosningum f Reykja-
vík. Það var fyrir kosningarnar
f janúar 1930. Þá var Alþýðu-
flokkurinn helzti andstöðu-
flokkurinn, en í þessum kosn-
ingum gerðist það, að Fram-
sóknarflokkurinn hóf æðis-
gengna herferð gegn Reykja-
vfk. Hann hafði þá fyrir nokkm
náð völdunum í ríkisstjórn og
skirrðist þá ekki við að beita
rfkisvaldinu Reykjavíkurbúum
til hinnar mestu óþurftar.
Foringi þeirra f þessum kosn-
ingaslag var Hermann Jónas-
son, sem þá var lögreglustjóri í
Reykjavík og fór hann þá að
gaf út Kosningablað til að
herða áróðurinn sem mest. Eft-
ir slíka atlögu voru Sjálfstæðis-
menn mjög uggandi um að þeir
kynnu að tapa kosningunum,
en allt fór betur en áhorfðist.
Sigurbjöm í Vísi hefur orðið:
Ðæjarstjórnarkosningarnar
1930 vom óvenjulegar að
mörgu leyti, m. a. að þá höfðu
verið settar nýjar kosninga-
reglur og átti að kjósa í einu
alla fulltrúana, en áður hafði
aðeins hluti þeirra verið kos-
inn í einu. Þær vom einnig ó-
venjulegar af því að andstæðing
arnir þóttust sigurvissir. Nú
átti að sigra íhaldið og svæla
það út úr greninu. Til þess
gripu þeir til allra ráða,
Það var ekki nóg að rægja
fyrirtæki og stofnanir sem til-
heyrðu mönnum innan flokks-
ins, heldur voru allskonar sak-
ir og svívirðingar bornar á ein-
staka menn .Fyrir þessum
áróðri og óhróðri stóðu Fram-
sóknarmenn og birtu hann í
dagblaði sem Hermann fór þá
að gefa út.
Ctærsta kosningasprengja
þeirra var aðdróttun f garð
Knuds Zimsen borgarstjóra, að
það hefði komið fram við end-
urskoðun á reikningum bæjar-
ins að horfið hefði 1 milljón
og að borgarstjórinn hefði dreg-
ið sér hana. í kosningablaði
Hermanns Jónassonar sagði m.
a.: Nú kemur það f ljós, að
Knud hefir týnt nokkuð á aðra
milljón án þess að urmull sjáist
eftir. Og ennfremur sagði þar:
Sigurbjöm í Vísi
reiður að hann heimtaði að
blaðið tæki leiðréttingu, því að
þetta væri stórt og gott hús-
næði og greiddi hann þó ekki
nema 1500 krónur á ári fyrlr
það. Margt fleira af þessu tagi
mætti telja.
O étt fyrir kosningarnar var
v haldinn umræðufundur í
Nýja Bíó, þar sem fuiltrúar frá
öllum flokkum mættu. Mikill
hiti hafði verið í kosningabar-
áttunni og flykktist fólk að því
að það vissi að þarna var háð
hörð og illvíg barátta um það
hvort Reykjavík ætti að afhend-
ast til hinnar rauðu samfylk-
ingar eða haldast áfram í hönd-
um frjálsborinna Reykvíkinga.
Á fundinum var samankomið
ógurlegt fjölmenni. Stóð fólk í
kringum húsið alla leið út á
götu, og menn tróðust þar hver
um annan og reyndu að komast
sem næst til að missa ekki af
neinu sem þarna væri sagt.
Ég man, að ég stóð þarna í
salnum við hlið tveggja vina
minna Halldórs Kr Þorsteins-
sonar í Háteigi og Hallgríms
Benediktssonar stórkaupmanns
og þótti okkur heldur notalega
þrýst að okkur, en það sakaði
okkur ekki, því að í þá daga
þoldum við smávegis hnjask.
En hinsvegar sáum við að
mörgum er næst okkur stóðu
liði ekki vel og vildu gjarnan
komast undir bert loft, því að
staékjuhiti varð í salnum og
Sigurbjörn í Vísi riíjar upp minning-
ar frá bæjarstjórnarkjöri fyrir 32 árum
Enginn hefir haft hirðu á að
spyrja Knud, hvort þetta sé ,per
sónuleg launaviðbót.
Þessar aðdróttanir voru
byggðar á órökstuddum um-
mælum skattstjóra, en ungur
Framsóknarmaður hafði nokkru
áður verið skipaður í það emb-
ætti. En auðvitað v^r þetta allt
saman uppspuni frá rótum og
svo fór að eftir kosningar hjaðn
aði þetta mál allt niður og
nefnd sem Framsóknarmenn
létu skipa í málið dró sig fljót-
lega til baka og hætti störfum,
þar sem ekkert athugavert var
hægt að finna. Þetta var aðeins
ein og sú óheiðarlegasta af bar-
áttuaðferðum andstæðinganna.
T/'osningablað Framsóknar-
manna réðist líka á mig,
því að það sagði að Verzlunin
Vísir olcraði svo á húsaleigu að
svívirðilegt væri, við leigðum
út smákjallaraholu fyrir 3000
krónur á ári.
Leigjandi okkar varð svo
kæfandi þungt loft. En engin
leið var fyrir þá að komazt út
því að þrengslin voru svo mik-
il, að þar komst ekki hnífur á
milli.
Ekki batnaði það þegar leið á
fundinn og farið var að • hand-
langa til okkar yfir röðum
mannfjöldans hálf meðvitundar
lausa menn.
þessum fundi töluðu m. a.
fyrir andstæðingana Ólafur
Friðriksson og Hermann Jónas-
son. Ólafur var feikilegur
mælskumaður og mér fannst að
vísu að Hermann stæði sig
nokkuð á fundinum, ég man
ennþá eftir honum þar sem
hann stóð í ræðustólnum og
hve ég fann til mikillar andúð-
ar á honum vegna hinna óheið-
arlegu baráttuaðferða hans.
Það reyndi mikið á þá vin-
ina Guðmund Ásbjörnsson, Pét-
ur Halldórsson og Jón Ólafsson
og kannski ekki sízt á Jakob
Möller, sem nú var í fyrsta sinn
á lista hjá okkur Sjálfstæðis-
mönnum við bæjarstjórnar-
kosningar og greiddi andstæð-
. ingunum mörg þung og stór
högg. Hann var afburða ræðu-
maður ef hann reiddist, bráð-
gáfaður og gat þá verið mein-
legur í orðum.
t'g held að mér sé óhætt að
fullyrða að við hefðu tapað
þessum kosningum í þeirri
moldveðursgerningahríð áróð-
urs og lyga, sem stefnt var að
Sjálfstæðisflokknum, ef ekki
hefði verið búið að sameina
Frjálslynda flokkinn og íhalds-
flokkinn. Þannig bárum við
tímanlega gæfu til að sameinast
gegn upplausnaröflunum og
held ég að margt hefði litið
öðruvísi út í Reykjavík, ef
vinstri flokkarnir hefðu þá
komizt til valda.
Okkur tókst að halda meiri-
hlutanum í þetta sinn, fengum
átta fulltrúa af fimmtán.
jgnn er komið að kosningum
og enn gera upplausnar-
flokkarnir atlögu að Reykja-
vík. Á föstudagskvöldið var
haldinn kjósendafundur Sjálf-
stæðismanna í Háskólabíói. Þar
var auðvitað meiri mannfjöldi
saman kominn en á fundinum
hjá okkur 1930 því húsnæðið
er sfærra og þar var líka troðn-
ingur, því að jafnvel þetta
stærsta samkomuhús landsins
nægði ekki.
En það sem skipti mestu
máli var að á þessum fundi eins
og fyrri kjósendafundum kom
fram sterkur vilji og áhugi
borgarbúa fyrir að verja borg
sfna gegn upplausninni, sóknar-
hugur til að tryggja Sjálfstæðis-
flokknum sigur.
Loftsýn yfir vestasta hluta bæjarins Skjólin Kaplaskjólsveginn, Hagana og í fjarlægð sést Hringbrautin.