Vísir - 14.06.1962, Blaðsíða 10

10
V! 51R
Fimmtudagur 14. júní 1962.
\mm
SKÓLI HANDA FOREL
í Róm hinni fornu var nýfætt
barnið lagt nakið á bera jörð-
ina, og átti það að sýna einingu
þess við móðui jörð. Faðirinn
tók þá barnið upp, lyfti því upp
eftir vissum siðareglum og jafn
hátt höfði sínu. Þetta táknaði
réttindi og skyldur föðurins.
Rétt hans til myndugleika yfir
barninu og skyldur um að koma
því til manns_
Á þ. ..i tíma voru réttindi
foreldra skyldum þeirra fremri
„Pater familias", fjölskyldufað-
irinn, var öllu ráðandi. Hann
réði störfum sona sinna, valdi
þau handa þeim, og hann valdi
líka eiginmenn dætra sinna:
Hann skar úr um öll málefni
fjölskyldunnar.
Frá fornöld og fram á vora
öld hefir sambandið milli for-
eldra og barna verið mjög mis-
munandi. Fer. það eftir tíðar-
anda í landinu, þar sem barnið
elzt upp, svo og einstaklingum,
sem í hlut eiga. Segja má, að
börn hafi oft verið alin upp eins
og þau væri skynl. skepnur,
sem temja þyrfti, en ckki eins
og mannlegar veru, sem ætti að
mennta.
Karlar og konur í öllum lönd-
um, sem voru á undan sinni
samtíð, hafa mótmælt slíkum
aðförum. Rousseau, Pestalozzi
og margir aðrir hafa bent á, að
börn hefðu réttindi ekki síður
en skyldur, og hafa þeir krafizt
þeirra réttinda fyrir þau.
Fyrst og fremst eiga börnin
rétt á því, að þau fái það upp-
eldi, sem þeim er hollast og
eina leiðin til þess, er að
mennta foreldrana.
Því var það, að frú Verine
byrjaði skóla fyrir foreldra og
kennara, í París 1930. Er skól-
inn viðurkenndur af frönskum
stjórnarvöldum. Skólinn starf-
ar í læknadeild háskólans og
heldur námskeið, en á þeim
námskeiðum kenna sérfræðing-
ar í lífeðlisfræði, menntamálum
og sálar'ræði, og hafa sömu
sérfræðingar verið ráðgjafar og
stjórnendur við heilsuþjónustu
barna.
Fýrsta sporið við að hjálpa
foreldrum til að skilja sálar-
fræði barna, er það, að þau at-
hugi atferli barna sinna heima
og utandyra, svo og það, hvern-
ig þau bregðast við skólagöngu.
Við a'-hugun á stellingum og
limaburði má sjá hversu mjög
hugur og líkami verka hvort á
annað. Ef Páll er örvhendur,
má t. d. ekki neyða hann til að
hafa penna í hægri hendi, og
refsa honum á síðan fyrir það,
að honum sé ósýnt um að
skrifa. Það er undir byggingu
heilans komið, hvort menn eru
örvhendir eða ekki. Tilraunir
til að laga slíkt geta valdið erf-
iðleikum, börnin fara þá ef til
vill að stama eða stafa skakkt.
Barn, sem er óþægt þarf oft að
eins að meðhöndlast á réttan
hátt í stað þess að fá ákúrur.
Dr. Francis Dolto hefir kynnt
sér áhrif náttúrunnar á sál
barna: „Börnin“, segir hann,
„kynnast heiminum með því að
drekka hann í sig. Þau skemma
oft það, sem þau elska, leyfið
þeim því að tína biómin, rífa
þau í sundur, traðka á grasinu,
láta sem þau séu tré, eða villi-
dýr og 3ltast á jörðinni með
hundunum. Þegar þau eru búin
að hamast nægilega verður
auðveldara að siða þau.“
Jafnvel steinaríki getur haft
sína þýðingu. Barn eitt varð
fyrir mjög miklum vonbrigðum,
er það komst að því að menn,
dýr og jurtir hlyf að deyja.
Barnið tók þá miklu ástfóstri
vi~ :teina og heilsaði þeim sem
góðum vinum: „Sæll kristall —
sæll apal!“ Var það eins og
barnið yrði öruggara við um-
hugsunina um steinana.
Heyer prófessor flutti nokkur
erindi um atferli barna, þegar
þau eru með fjölskyldunni.
Sagði hann frá ýmsu, sem áríð-
andi er sökum þess, að það er
svo algengt.
Fyrri grein
Tökum t. u. eftirlætisgoðið,
sem er sár-eyðilagt, þegar það
hefur skólagöngu, af því að þar
þarf að keppa við önnur börn.
Eða barnið, sem elzt er og
fjarska oft er afbrýðisamt við
yngsta barnið. Kemur afbrýði
þess oft í ljós með einkennilegu
atferli og áreitni. Ekki á að
refsa barninu fyrir það,
það myndi aðeins gera illt
verra. Munaðarleysinginn á
þó um árast að binda,
barnið, sem hefir verið yfirgef-
ið og enginn elskar og líður ef
til vill alla ævi fyrir það, að
það missti foreldra sína. En þó
að það sé mikið ólán að missa
foreldra sína er það mála sann-
ast, að návist þeirra er börnun-
um ekki alltaf holl. Kom það
greinilega fram á flokki mynda
eftir börn, er sýndai voru í
Salon de l’Enfance í París árið
1952. Hét essi myndaflokkur
einu nafni: Mynd af fjöiskyld-
unni rninni".
Sumar af þessum myndum
sýndu átakanlega hversu ömur-
legt það er fyrir börn að hlusta
á deilur foreldranna við mat-
borðið. Þar var og mynd aí :i-
mana móður, þar sem faðirinn
var oft fjarverandi. Mynd af
hjónum, sem gömul amma
stjórnaði harðri hendi. Mynd
af því hvernig látið er með nýtt
ungbarn á kostnað þess eldra.
Þesshátt r sýn inn I hugarheim
og sálarlíf barna ætti að vera
foreldrum hvatning til þess að
reyna að fá þekkingu á sjálfum
sér og hafa hemil á sjálfum sér.
Fyrsti erindaflokkur skólans
fjallaði um „sálarlíf barna“, en
framhaldið var sálarlíf foreldra.
„Menn ættu að hafa það í
huga,“ sagði dr. Berge, „að
skyggnast inn í barnæsku for-
eldranna til þess að fá sóýringu
á hegðan þeirra nú.“
Atvinna manna verður oft til
þess, að þeir fá alrangar hug-
myndir um barnauppeldi.
„Menn, sem eru feimnir og láta
lítið á sér bera utan heimilis,
eru oft miskunnarlausir harð-
stjórar heima,“ sagði dr Diat-
kine. Hann tilnefnir sem dæmi
mann, sem var sendill í stórri
stjórnarskrifstofu og varð að
hlýða yfirboðurum sínum allan
daginn. Hann heimtaði skilyrð-
islaust h'ýðni af börnum sfnum
og bannaði þeim að vera á
hlaupum úti I garðinum, ekki
sökum þess, að hann iliti aS
þau myndu skemma þar, heldur
til þess að aga þau réttilega.
111 sambúð og ósamlyndi for-
eldranna er þó skaðlegra en
allt annað fyrir þroska og lund
barnsins. Ein kona kannaðist
heiðarlega við það í samtali við
dr. Le Noal, að hún ætlaði að
ala d.-engina sína upp eins og
telpur „svo þeir gæti skilið
hvernig konum væri innan
brjóts". Henni kom ekki til
hugar, að þetta gæti orðið
drengjunum skaðlegt og
sársaukafullt. Hún var aðeins
að hugsa um það, að ..jónaband
hennar hafði mistekizt.
Þegar forr Irum er orðið
ljóst, hvernig ábyrgð á þeim
hvílir er þeim það áhugamál að 4
fá frekari ráðleggingar. Er því /
hægt að fá ænkasamtöl og leið- ,
beiningar, einnig sér skólinn um 1
að fólk aL rætt sameiginleg
vandamál sín í smáflokkum.
Tíu eða tólf koma saman og
ræðast við en hafa fundarstjóra,
sem er r' gjafi. Sumir foreldr-
ar eru tregir til þess að ræða
vandræði sín, en þegar þau sjá
að þeirra mál eru ekki sérsök
undantekning hverfur tregðan
og þeim skilst að hægt sé að fá
ræéttari skilning á vandamálum
sínum, þegar þau eru rædd sam
eiginlega og hlutlaust.
Foreldrar, sem geta ekki kom
ið á fyririestrana í læknaskólan
um geta fengið bréflega: leið-
beiningar.
Þessi einkufíftlfSrð gætu vel
hæft skólanum: „Elskaðu börn
þín vegna þeirra, en ekki þín
vegna“. En það er einkunnaorð,
sem erfið e.u í framkvæmd
Það er erfitt fyrir ágætan
-aups.' lumann að fallast á að
sonur hans stundi hljómlistar-
nám, þegar hann óskar helzt að
drengurinn feti í sín fóspor. Það
er ekki auðvelt fyrir ekkju, sem
ekki hefir gifzt aftur vegna dótt
ur sinnar, að sætta sig við, að
dóttirin gif J:' manni, sem móð
ir hennar getur ekki fellt sig
við. óii Ojiuni v'axa og verða
fuilo. hvorr sem foreldrun-
um líka það bsíur eða verr.
Það er alltof algengt að for-
eldrar vilji umfram allt bera
hærri hlut i viðskiptum við
börnin, þau heima að börnin
hiýönist skipunum, sem eru
markleysa og \ ilja ekki falla frá
slíkum skipunum af ótta við að'
þau tapi áliti.' En börn sjá vel
hvenær fullorðið fólk hefir á
röng.. að standa og sé þau kúg-
uð til hlýðni getur þrjózka og
uppreisnarandi sezt að hjá þeim
undir niðri.
Prófvottorð fá menn ekki hjá
þessum skóla, en hann styður
að því að foreldrar geti eignast
þann myndugleik, sem einn er
nokk..... virði — myndugleika,
sem byggður er á ást og virð-
ing'u. (Frá UNESCO.)
ivrópuráðið veitir fé
til menningarmála
Evrópuráðið hefur undanfarið
unnið að því að efla starf sitt á
sviði menningarmála. M. a. hefur
verið sett á stofn Samvinn..ráð
um menningarmál (CCC), og hélt
það fund i Strasbourg fyrir nokkru.
Veitti ráðið að þessu sinni um
13 millj. jna til ýmiss konar
menningarstarfsemi, sem tengd er
samvinnu Evrópuríkjanna. M. a.
var veitt fé til sérfræðingaskipta
milli ríkja, og e þess að vænta,
að ísland njóti góðs af. Ásgeir Pét-
ursson sýslumaður sat fund ráðsins
af íslands hálfu, og er hann ný-
kominn heim.
Samvinnuráðið ákvað að efnt
skyldi til rlðstefnu um stofnun
nýrra háskóla og ræddi um aðstoð
á sviði menntamála við vanþróuð
lönd. Þá var rætt um endurbætur
á tungumálakennslu og um listsýn-
ingar Evrópuráðsins. Áttunda sýn-
ingin stendur nú yfir í Vínarborg,
og haf verið fengin til hennar
verk frá ýmsum iöndum, sem öll
eru gerð um .".kð MOO. Næsta sýn-
ing verður í Aþenu 1964 og þar
sýnd býzönsk list. '
Á vegum samvinnuráðsins
starfa þrjár fastanefndir og fjalla
um æðri ir nntun og vísindastörf,
um almenna menntun og tækni-
menntun og um fræðslu utan
skóla. Hafa íslendingar tekið þátt
í störfum þessara nefnda. Skýrsl-
ur frá nefndunum voru lagðar fram
og ræddar á fundi samvinnuráðs-
ins. (Frétt frá Upplýsingadeild
Evrópuráðsins 8. júní 1962.)
$> Á þjóðvegum Bretlands biðu
49 menn bana um hvítasunnuna,
en 48 sömu daga í fyrra. Umferð-
aröngþveiti var mikið, einkum á
hvítasunnudag og til marks um það
er t.d. að bííar voru 2 klst. að fara
1,6 km leið á þjóðvegarkaflanum
milli Hastings og London.
Mikill aldursmunur
fiann er 57 ára, hún 28 ára.
„Og eg elska hana eins og hún
væri dóttir mín,“ segir enski
leikarinn James Robertson
Justice. Og hver er hún? —
Hver önnur en Brigitte Bardot.
★
Þau leika í kvikmynd, sem
verið er að gera í Flórenz á
Italíu. Hún heitir á er.sku
WARRIOR’’ REST. Myndin af
þeim er tekin í hléi frá kvik-
myndatökunni.
☆
í lcvikmyndinni leikur Justice
gamlan vin, sem er að hjálpa
ungri stúlku til þess að ná sér
eftir að ifa orðið fyrir ástar-
harmi.