Vísir - 11.08.1962, Blaðsíða 10

10 ------------------------------
Frú Guölaug Eiríksdóttir
y
Minning
Fædd 19. ágúst 1873.
Dáin 3. ágúst 1962.
★
í dag er til grafar borin ein af
mætustu konum þessa lands. Hún
lézt í hárri elli, nærri 89 ára.
Foreldrar Guðlaugar voru hjón-
in Eiríkur Guðmundsson í Hof-
felii og Halldóra Jónsdóttir, bónda
á Heinabergi á Mýrum austur
Jónssonar.
Eiginmaður Guðlaugar var Elís
Jónsson, fæddur 20. okt. 1879, í
Firði á Seyðisfirði. Foreldrar hans
voru Jón Sigurðsson bóndi þar,
Jónssonar, Ögmundssonar og kona
hans Guðný Bjarnadóttir bónda á
Ásgeirsstöðum í Eiðaþinghá, Ein-
arssonar.
Þau Guðlaug og Elís eignuðust
tvær yndislegar dætur. Þær eru
Guðný, gift Finpí Jónssyni list-
málara Rvík, og Halldóra Jóhanna,
gift Páli Skúlasyni ritstjóra, Rvik.
Ég get nú ekki komizt hjá því,
að minnast í íþessu greinarkorni á
ýmsa ættingja Guðlaugar. Afi henn
ar, faðir Eiríks, var Guðmundur
Eiriksson I Hoffelli, bóndi þar og
hreppstj., Benediktssonar í Arna-
nesi og kona hans Sigríður Jóns-
dóttir frá Hlíð í Skaftártungu.
Eirikur faðir Guðlaugar, þjóðhaga-
smiður og gáfumaður, var fæddur
13. 1. 1844, d. í Rvík 31. 1. 1931,
rúml. 87 ára. Um Guðmund föður
Eiríks má geta þess, að hann mátti
teljast til sjálfmenntaðra fræði-
manna. Hann samdi t. d. Almanök
um langt skeið, afskrifaði þau með
fagurri rithönd, handa þeim er
óskuðu. Dáinn 1897. Hann og
Kristín amma mín voru systkin.
Hún yngst af miklum systkina-
hópi. Dáin 1904.
Bræður Eiríks voru Jónar tveir,
kunnir merkismenn. Jón yngri var
búhöldur mikill og söðlasmiður í
Hoffelli, kvæptur Halldóru Björns-
dóttur, bónda á Flugustöðum í
Álftafirði, Antoníussonar. Synir
þeirra voru Guðmundur, kunnur
málmleitarmaður, fann silfurberg í
Hoffellslandi og mislita ópala, og
aflaði illeriskra bergtegunda til
Háskólabyggingarinnar. Tók sér
ættarnafn Hoffell. Síðast kaupm. í
Ilöfn í Hornafirði. K. Valgerður
Sigurðardóttir oddvita á Kálfafelli
í Suðursveit. Annar bróðir þeirra
var Bjöm oddviti í Dilksnesi. K.
Lovísa Eymundsdóttir. Þá var
Hjalti hreppstjóri I Hólum. K.
Anna Þorleifsdóttir fv. alþingis-
manns Jónssonar. Sigurbjörg syst-
ir þeirra vinnur við verzlun Elísar.
Jón eldri Guðmundsson var
bóndi og mikill smiður I Þinganesi,
kvæntur Katrínu Jónsdóttur bónda
Bjarnasonar á Lambleiksstöðum á
Mýrum austur. Synir þeirra voru
merkismenn: Guðmundur, hafn-
sögum. í Hornafirði. Drukknaði í
Hornafjarðarfljótum 21. 8. 1909.
K. Guðbjörg Sigurðardóttir b. á
Seyðará í Lóni Sigurðssonar, þá
Jón, sem enn er á lífi. Þá Guðnar
bóksali í Höfn, tvívæntur. K. 1:
Ástríður, systir Guðbjargar. K. 2:
Björg Jónsdóttir, b. I Múla í
Álftafirði Árnasonar.
EIís Jónsson, maður Guðlaugar,
var mörg ár verzlunarstjóri útbúa
verzlunarfyrirtækisins „Framtíðin"
á Seyðisfirði, fyrst á Vopnafirði og
slðar á Djúpavogi, unz það lagðist
niður 1922. Stofnaði hann þá eigin
verzlun og flutti með hana til
Reykjavíkur, og hefir rekið hana
hér síðan. Eiríkur, faðir Guðlaug-
ar, var um skeið bóndi á Brú á
Jökuldal. Varð hann þar sem ann-
arsstaðar brátt víðkunnur sakir
mannkosta sinna. Og gekk hann
þar undir hinum konunglega titli
Eiríkur á Brú, enda mátti það til
sanns vegar færa, því hann var þar
konungur fjallanna. Þaðan fluttizt
hann sv oað Syðra-Firði í Lóni
og bjó þar síðast. — Ég átti því
láni að fagna, að vinna þar hjá
Eiríki tvö sumur um túnasláttinn.
Bar þá margt á góma á síðkvöld-
um, einkum ef óþurrkadagar voru.
Komst ég þá að því að Eiríkur átti
auðvelt með að bregða sér á bak
stuðlafáknum. Lét hann mig t. d.
heyra þessar tvær stökur:
Frá Mikaelis messudegi
miðrar Góu til,
í Syðra-Firði sólin eigi
sézt, það tímabil.
Lengi’ að þreyja þeim í skugga
þykir ýmsum hart.
e§Sni§.iei8s uinujm e juies ug
er sæmilega bjart.
Þetta eru orð að sönnu, því að
samfleytt frá septemberlokum til
febrúarloka sér ekki til sólar í
Syðra-Firði. Það má þv£ geta nærri,
að sólin er þar kærkominn gestur,
þegar hún loksins guðar á skjáinn.
Frá Syðra-Firði fluttist Eiríkur
til Djúpavogs til dóttur sinnar og
síns ágæta tengdasonar. Og svo
með þeim hingað til Reykjavíkur.
Frú Guðlaug var mjög höfðings-
leg I fasi, sópaði af henni meðan
hún var í fullu fjöri, mesta tryggða
tröll, vinur vina sinna, í orðanna
beztu merkingu. Og ástvinir henn-
ar vissu, að þeir áttu hauk í horni
þar sem hún var. Hún var fáskiftin
um annarra hagi, en góðviljuð og
hjálpsöm ef á reyndi. Glöð á góðri
stund í vinahópi og hélt vel á skap-
kostum sínum. Ég átti marga ó-
gleymanlega ánægjustund á heim-
ili þeirra hjóna. Nú er hún kvödd
af öllum vinum og vandamönnum
með kæruni þökkum, og einlægum
óskum guðs friðar og blessunar á
landi lifenda.
Sigurður Arngrímssan.
150 íslenzkir
námsmenn
í Englandi
Eftirspurn eftir skólanámi í Bret-
Iandi fer sífellt fjölgandi, samkv.
upplýsingum er Vísir fékk hjá
brezka sendiráðinu hér.
Gjaldeyrisdeild bankans skýrir
svo frá að í janúarmánuði sl. hafj
um 150 Islendingar stundað nám í
Bretlandi og síðan hefur þeim
fjölgað eitthvað.
Lang stærsta hópinn skipar það
fólk sem fer út ti! þess að leggja
stund á ensku, því næst ýmiss
konar tækni-nám, /en þeim sern
stunda háskóianám fækkar lítið/
eitt og eru þeir í ár um tuttugu.
Flest mún fólk vera á aldrinuin
18-21 árs sem fer út til þess að
læra ensku, en það er ekki ein
göngu ungt fólk sem fer út, þer.s
eru dæmi að roskið fólk haldi t>!
Bretlands t.d. fóru fyrir nokkrurr
vikum síðan hjón um sextugt.
Dvalartími þeirra er enskúnám
stunda er mmnst tveir múnuðir
en mest 12 mánuðir.
VÍSIR
Laugardagur 11. ágúst 1962.
Það er ekki mikið um mynd-
listarsýningar 1 bænum upp á
síðkastið fremur en venja er um
þetta leyti árs, þegar raunar
flestir eru úti um hvippinn og
hvappinn í sumarleyfi. Þó hefir
verið efnt til einnar sýningar,
sem vert er að veita athygli,
einkum af þvi að ekki býðst upp
á margar slíkar hér ___ sem sé
gesta-sýning frá útlöndum. Það
er sýning 5 sænskra myndlist-
armanna, sem opnuð var í Ás-
mundarsal við Freyjugötu fyrir
viku og stendur til sunnudags-
kvölds.
Þetta hlýtur einkum að vekja
athygli flestra ungra málara,
einkum þeirra, er ekki hefir gef-
izt kostur að fara utan til að
skoðast um á sýningum þar og
í söfnum. Þarna gefst þó alténd
tækifæri að sjá verk nokkurra
myndlistarmanna erlendra, sem
leggja sig fram um að þræða
ekki farið hinnar eldri hefðar,
heldur reyna hver á sinn hátt
að vera nútímans menn. Og
þeim, sem halda því fram, að
íslenzkir abstrakt-málarar máli
allir eins, og það sé aðeins eftir-
öpun á einhverju tilteknu út-
lendu, gefst hér líka kostur á
að sjá, hvernig nokkrir útlending
ar vinna sitt verk. Það væri æski
legt, að meira væri aðiþví gert
að efna til slíkra erleftdra, gesta-
sýninga hér í bæ en verið hefir.
Hér gefst kostur að sjá allfyr-
irferðarmikla sýningu fimm
Svía, sem allir hafa numið í hin-
um kunna Valands-myndlistar-
skóla í Gautaborg. Þeir eru hluti
af listamannahópi, sem myndað-
Sólarmusteri (Málmmynd eftir Lennart Ason)
ist þar í borg árið 1954 og geng-
ur undir heitinu Grupp 54, og
víst er um það, að þessir ungu
menn ollu miklum styr í þessari
annarri mestu listaborg Svíþjóð-
ar, og það er enginn vafi á því,
að þeir sjálfir eru á þeirri skoð-
un, að hún sé sjálfri höfuðborg-
inni meiri. En tíminn flýgur
hratt á okkar öld. Það sem fyr-
ir nokkrum árum var talið fá-
sinna og hneykslaði margan
fróman manninn, hróflar pú ekki
lengur svo óskaplega við góðum
Dagurinn H (málverk eftir Wilgot Lindj
borgurum sem var fyrir nokkr-
um árum. Margir þessara
manna hafa nú náð viðurkenn-
ingu sem góðir og gegnir borg-
arar í myndlistarheiminum.
Þetta er farandsýning. Áður
en hún kom hingað, hafði hún
verið í tveim borgum Danmerk-
ur, Odense og Silkeborg, síðan
í Ósló 1 Noregi, og þegar henni
lýkur hér verður hún send til
Finnlands og haldin þar næsL
Hún hefir hvarvetna vakið at-
hygli, ekki að þvf leyti, að hér
séu stórmerkileg verk á ferð á
heimsmælikvarða myndlistar,
heldur fyrst og fremst végna
þess, að þar kenni vilja, dugn-
aðar og dirfsku til að gera nýjar
tilraunir. Þó svipar þessum lista-
mönnum ekki mikið saman. En
það er ekki úr vegi að tilgreina
nokkur útlend ummæli um þessa
listamenn og sýningu þeirra.
Landi þeirra, listfræðingurinn
Gösta Andrén, kemst svo að
orði:
Lars Drougge er maður mynst
ursins, form hans hringast og
vefjast hvert inn I annað og
hann notar bjarta liti af barns-
legri einlægni. Valter Gibson
hrífst helzt af þéttleika hlut-
anna. Vilgot Lind er allur í feg-
urðarríki draumanna. Jens Matt-
iasson er stemninga maður, not
ar blátt og grænt í minningu
um landslag sumarsins. Lennart
Ason er tortrygginn bæði á
möguleika málverksins og alls
hefðbundins efnis. Hann tekur
annað efni í sína þjónustu, málm
og tré á nýjan hátt. Frá lág-
myndinni gengur hann yfir til
frjálsstandandi skúlptúrs, og
það er friðarhugsjón, sem ríkir
í myndum hans.
Þess má að lokum geta, að
einn þessara ungu sænsku lista-
manna bað Halldór Kiljan Lax-
ness að velja sér mynd á sýn-
ingunni, hann heitir Vilgot Lind,
og á sýningunni geta allir séð,
hvaða mynd Nóbelsskáldið í
Gljúf'-asteini valdi sér.