Vísir - 17.08.1962, Blaðsíða 6

6
Föstudagur 17. ágúst 1962.
VISIR
Norðmenn
egaia
menntun fiskvinnslumanna
Vegna mistaka i prentsmiðjunni |
féll niður hiuti þessarar greinar í'
fyrradag. Hér birtist hún í heild.
Árið 1958 námu verðmæti ó-
unnins afla, sem barst á land í'
Noregi rumlega 3084 milljónum!
íslenzkra króna. Útfiutningsverð
mæti sama magns námu rúm-1
Iega 4812 milljónum ísl. króna
miðað við gengi ársins 1960. j
Þetta voru árið 1958 rúmlega j
17% af útflutningi Norðmanna.
íbúatala landsins var jíað ár hér
um bil hálf fjórða milljón en að-
eins 53.000 lifðu einvörðungu á
fiskveiðum og 22.000 að nokkru
leyti eða alls 75.000. 1 saman-
burði við útflutningsverðmætl
aflans vinnur aðeins Iftlll hluti
norsku þjóðarinnar að fiskveið-
um og fiskivinnslu.
Norðmenn verja stórfé til haf-
og fiskirannsókna ár hvert og telja
að því fé sé vel varið. Menntun
norskra fiskimanna er góð og mik
il áherzla lögð á að mennta þá, sem
vinna að vinnslu og mati fiskiaf-
urða. Skal nú gerð nokkur grein
Myndsiá
Framhald af bls. 3.
lega til matar síns, hreinsaði allt
af diskinum og gerði síðan ítrek
aða tiiraun til að éta diskinn
með, en einhvem veginn fór það
svo, að hvemig sem hann veiti
diskinum fyrir sér, gat hann
aidrei komið honum niður.
Hann gafst loksins upp á disk
inum og settist upp á svefnpoka
og var nú vel mettur. En for-
vitnin var óþrjótandi og nú sá
hann hvar brennivínsflaska stóð
þar við þúfu. Pað fannst hon-
um merkilegur gripur. Tókst
honum fyrst að fletta miðanum
utan af flöskunni og skemmti
sér kostulega við það, flaug með
hann upp í loftið og kastaði hon
um niður með vængjaslætti og
fjaðrafoki.
★
Næst vakti tappihn athygii
hans og náði hann honum af
með einhverjum hætti og þegar
honum tókst svo að velta fiösk-
unnl tókst honum að ná í dropa
af hinum sterka drykk, áður en
tjaldbúar gætu hindrað hann í
því.
Við það flögraði karl mikið,
kunni sér ekki læti ep vappaði
um allt, brýndi gogginn og
krunkaði eins og hann væri að
skellihlæja.
•k
Hrafninn heimsótti tjaldbúða-
fólk oft þá fáu daga sem það
dvaldist þarna og var síðast orð
inn eins og einn af heimilisfólk-
inu, spakur og kumpánlegur. En
ekki tókst að lækna hann af
stelsýkinni.
Auglýsing
eykur '
viðskipfin
fyrir fræðslumálum Norðmanna, að i
því er varðar fiski- og fiskvinnslu- i
menn. Aðrar reglur gilda um nám
þeirra sem ætla að gerast yfirmenn
á verzlunarflotanum og eru skólar
þeirra einu nafni nefndir sjómanna
skólar til aðgreiningar frá fiski-
mannaskólunum.
Upplýsingar þær, sem þessi grein
byggist á eru fengnar hjá Björn
Myklebust, námstjóra I fiskimála-
ráðuneytinu og Eivind Ottesen,
skólastjóra Fiskimannaskólans í
Björgvin.
Skyldunámi í Noregi lýkur þegar
unglingar eru á 16. ári eða orðnir
16 ára. Slðustu árum skyldunáms-
ins er ætlað tvenns konar hlutverk.
1 fyrsta lagi að veita almenna
menntun. 1 öðru lagi að veita ung-
lingum svo fullkomna starfskynn-
ingu og starfsfræðslu, að þeir þurfi
ekki að standa uppi ráðalausir þeg-
'ar skyldunámi lýkur, en geta þegar
í stað snúið sér að ákveðnu námi
eða starfi, sem skólinn er þá búinn
að kynna á ýmsan hátt.
Ætli unglingur að gerast skip-
stjóri, vélamaður eða matsveinn á
fiskiskipi getur hann að tveggja ára
siglingatíma liðnum eftir 15 ára ald
ur gengið á fiskimannaskóla í 5-10
mánuði og útskrifast með nokkuð
mismunandi réttindum.
Fiskiskipstjóraefnin ganga 10
mánuði á skólann og prófið sem
þeir ljúka þaðan veitir þeim rétt-
indi til þess að fara með hvaða
fiskiskip sem er og á hvaða sigl-
ingaleið sem er, þegar siglingartími
þeirra er alls orðinn 42 mánuðir,
aldur þeirra eigi lægri en 21 ár
og þeir hafa siglt ákveðinn tíma
sem stýrimenn.
Vélstjóranámskeið fiskimanna-
skólanna standa 5 mánuði og veita
ekki réttindi samkvæmt vélstjóra-
lögunum, þannig að þeir sem ljúka
námi á þessum námskeiðum fá að-
eins vitnisburði en ekki vélstjóra-
réttindi. Þeim er þá heimilt að fara
með minni vélar á fiskiskipum og
námskeiðið gildir sem 7 mánaða
verkstæðavinna fyrir þá, sem ætla
að halda vélstjóranámskeiði áfram.
Sama máli hefur gegnt um mat-
reiðslumenn, sem Iæra á fiski-
mannaskólunum. Þeir hafa aðeins
fengið vitnisburði en ekki lagalega
viðurkenningu en nú er einmitt ver
ið að semja lög, sem eiga að
tryggja þeim hana framvegis.
. Norðmenn gera sérstaklega vel
við nemendur fiskimannaskólanna,
en þeir eru alls 5 í Noregi. Nem-
endur fá ekki aðeins fría kennslu
heldur einnig frítt fæði og húsnæði
og fríar ferðir til og frá skólunum
hvar sem þeir eru búsettir í land-
inu. Benda má á að bæði íslenzkir
og færeyskir nemendur geta fengið
ókeypis námsdvöl á þessum skól-
um, en ferðakostnað verða þeir að
greiða sjálfir.
Auk fiskimannaskólanna er sér-
stakur Niðursuðuskóli i Stafangri
kostaður af niðursuðuiðnaðinum.
Námstími þar er eitt ár fyrir þá,
sem hafa lokið gagnfræðaprófi en
lengri fyrir þá, sem aðeins hafa
lokið skyldunámi.
Fyrir menn, sem ætla að leggja
stund á fiskaðgerðir sérstaklega,
þar með talin frysting er 10 mán-
aða skóli og þeir sem hafa lokið
námi við hann geta sótt 6 mánaða
verkstjóranámskeiði og hlotið verk-
stjóraréttindi í fiskverkunarstöð-
um. Sérstakur 10 mánaða skóli er
fyrir þá, sem ætla að fara með
vélar í fiskvinnslustöðvum og bygg
ist hún þar á gagnfræðaprófi og
verkstæðapraksis eða 3. vélstjóra-
prófi frá vélskóla. Þá er hálfsfjórða
mánaðar námskeið fyrir lýsis-
vinnslumenn og jafnlangt námskeið
fyrir fiskimatsmenn, en það verður
að byggjast á alllángri og góðri
starfsreynslu.
öll þessi menntun að Niðursuðu-
skólanum einum undanskyldum
kostar norska ríkið árið 1961 rúm-
lega 10 milljónir ísl. króna. Samt
eru kennarar þessara skóla og
námskeiða mjög vel launaðir. —
Miklebust taldi það mikið atriði 1
sambandi við alla fagmenntun að
launa kennarana vel, því að öðr-
um kosti væri hætta á að þeir leit-
uðu sér annarrar atvinnu. Mennt-
un fiski- og fiskvinnslumanna væri
hvort eð er svo lítill hluti af öll-
um útgerðarkostnaðinum, að það
skipti sáralitlu máli hvað heildar-
kostnað snerti, hvort kennararnir
væru einum eða tveimur launa-
flokkum ofar eða neðar. Bezt laun-
uðu kennarar fiskimannaskólanna
hafa sömu laun og menntaskóla-
kennarar eða allt að 163.346,25 fsl.
krónum á ári: Það er orðið almennt
álit manna í Noregi, aö góð mennt-
un skipti meginmáli í sambandi
við framleiðslustörfin.
Ólafur Gunnarsson.
ikki sést hnúðlax ennþú
Vísir átti í morgun stutt samtal
við veiðimálastjóra, Þór Guðjóns-
son og spurðist fyrir um hvernig
laxveiðar gengju.
Kvað hann aðalveiðitfmann í
flestum ánum senn liðinn, enda
veiðitíminn meira en hálfnaður. í
heild kvað hann laxveiðar yfirleitt
hafa gengið nokkuð vel í sumar.
í Elliðaánum hefðu 13. þessa
mánaðar veiðzt 600 laxar og er
það nokkru meira en í fyrra, en
þá höfðu veiðzt þar 560 laxar.
Teljarinn við laxakisturnar sýni
hins vegar að þar hefðu farið í
gegn um 2800 fiskar.
Af Laxá í Kjós er það að frétta
að 11. þessa mánaðar höfðu verið
dregnir þar á land 854 laxar og er ,
það nokkru minni veiði en á svip-
uðum tíma f fyrra, en þá höfðu
veiðzt þar 956 laxar. Þess má geta
í sambandi við veiði f Laxá, að á
einni viku eða frá 5. ágúst til 11.
ágúst veiddust þar 99 laxar.
Hinn 4. ágúst s.l. höfðu veiðzt
í Norðurá f Borgarfirði 743 laxar
og 28. júlí um 500 Iaxar á neðra
veiðisvæðinu í Laxá í Þingeyjar-
sýslu.
Blaðið spurðist fyrir um það
hvort nokkuð hefði orðið vart við
hinn svo kallaða hnúðlax, kvað
veiðimálastjóri svo ekki vera. Vart
hefði orðið við hnúðlax tvö s.l.
sumur. Tuttugu hefðu veiðzt hið
fyrra, en aðeins tveir í fyrra sum-
ar. Bæði þessi sumur hefur ekki
orðið vart við hnúðlax fyrr en f
ágúst -september. e- hann kvaðst
vera vongóður um, að talsvert
muni veiðast af honum f sumar.
Starfsstúlka
Rösk stúlka eða kona óskast strax til starfa.
Fjölprent h.f.
Hverfisgötu 116. Sími 19909.
KONI Höggdeyfar
þessi viðurkenndu stillanlegu höggdeytat. fást venju-
lega hjá okkui i margar gerðir bifreiða. ÚTVEGUIM
KONI höggdeyfa t allar gerðir bifreiða.
S M Y 81 I L L LAUGAVEG 170 - SIMl 1-22-60.
INGÓLFSCAFÉ
Gömlu dsmsurnir
1 kvöld kl. 9 — Aðgönjumiðar trá kl. 8.
Dansstjóri Sigurður Runólfssson
INGÓLFSCAFÉ
Eireansum vefi - - Hreinsum ffijótt
Hreinsum allan fatnað — Sækjum — Sendum
Efnufiuugin iiNDSSI H.F.
Hafnarstræti 18.
Sími 18820.
Skúlagötu 51.
Sími 18825.
i£E!ll bifreiðakerti
50 ARA
fyrirliggjandi I flestar gerðir bif-
reiða og benzínvéla. BERU-kertin
eru ,,Original“ hluti: i vinsælustu
bifreiðum Vestur-Þýzkalands —
50 ára reynsla tryggir gæðin —
1912 — 196:
Lokað
skrifstofur vorar verða lokaðar laugardaginn
18. ágúst vegna skemmtiferðar starfsfólks.
Ingólfsstræti 5
aqíslands
ÞAKJÁRN
FYRIRLIGGJANDI
7, 8, 9 og 10 fet.
JÓN KRISTJÁNSSON
Sími 35603.