Vísir - 29.08.1962, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 29. ágúst 1962.
VISIR
íslendingar hafa góðan smekk
Spjallað v/ð Jóhann í
Valbjörk um húsgögn, út-
flutning þeirra og nýjan stíl
Akureyri er mikill iðn-
aðarbær, og það sem
meira er, Akureyringar
hafa jafnan lagt á það
mikla áherzlu að vanda
sem mest vörur sínar og
gera þær sem prýðileg-
ast úr garði.
Meðal þeirra fyrirtækja, sem
telja má með hinum fremstu á
Akureyri, er húsgagnasmiðjan
Valbjörk. í rauninni er saga
þess fyrirtækis sagan um það,
hvernig ungir menn geta unnið
sér brautargengi með dugnaði
og hagsýni á skömmum tíma
og einnig dæmi um það, að
Island er land tækifæranna —
ef menn kunna að nota sér þau.
Nýstárleg
húsgögn.
Valbjörk er nú orðið vel
þekkt nafn hvarvetna á land-
inu. Það er bundið hugartengsl-
um Við falleg og smekkleg hús-
gögn, sem prýða fjölmörg heim-
ili, ekki síður hér sunnan fjalla
en norðan á fjörðum, fyrir aust
an og vestan. Það hefði hins
vegar lítið þýtt að nefna nafn-
ið fyrir einum 10 árum. Þá var
fyrirtækið ekki til. Það var í
þann veginn að fæðast.
Margir muna vafalaust eftir
Iðnsýningunni, sem haldin var
hér í Reykjavík árið 1952. Til
hennar var stofnað af stórhug
og þar var margt að sjá. Eitt
af því, sem nokkra athygli vakti
á sýningunni voru húsgögn,
sem báru meiri nýtízkusvip en
menn höfðu áður átt að venj-
ast, flestir hverjir, hér á landi.
Húsgagnasmekkurinn hafði
lengi staðið í stað. Þau hús-
gögn, sem framleidd voru hér
á árunum eftir stríðið, voru
flest í þungum stí! eins og þá
var siður og smekkur. Stólar
voru mjög stoppaðir, sumir fóðr
aðir silkiáklæði og þá gjarnan
útskornir armar og bak. Sama
var að segja um sófa. Yfir þeim
var hinn sami þunglyndislegi
góðborgarablær, sem og öðrum
húsgögnum.
En húsgögnin, sem sýnd voru
á Iðnsýningunni og skáru sig
úr, voru í allt öðrum stíl, þau
voru létt, grönn, jafnvel brot-
hætt að manni fannst og þau
komu sumum ailundarlega fyr-
ir sjónir. Þetta voru fyrstu Val-
bjarkarhúsgögnin, sem fram-
leidd voru og þau vöktu þegar
mikla athygli. Fyrirmynd þeirra
var sótt til nýrra húsgagna,
sem framleidd voru á Norður-
iöndum, þau voru í hinum
„skandinaviska stíl“ sem nú er
orðinn svo velþekktur víða um
heim.
Maðurinn að baki
stílnum.
Maðurinn að baki þessum
nýja stil var '’hann Ingimars-
son sem verið hefir fram-
kvæmdastjóri Valbjarkar frá
upphafi og hafði þá nýlokið
námi í Danmörku. Þar hafði
hann stundað nám £ Teknolog-
isk Institut og unnið á hús-
gagnaverkstæði f Kaupmanna-
höfn alls í 3 ár.
Jóhann teiknar sjálfur öll
Valbjarkarhúsgögnin og þau
eru enn í svipuðum stíl og upp-
haflega, hinum skandinaviska,
þótt útlit og línur hafi auðvitað
breytzt á þessum tfma. Ástæð-
an er fyrst og fremst sú, að
eftir nokkuð hik breyttist hús-
gagnasmekkur landsmanna og
nú eru vart önnur húsgögn
keypt en í þessum stíl.
Þegar fréttamaður Vfsis var
nýlega á Akureyri og spjallaði
við ýmsa menn f tilefni vænt-
anlegs afmælis, hitti hann Jó-
hann að máli og spurði hann um
eitt og annað er húsgögnum við-
kemur.
— Þið voruð með þeim
fyrstu f Valbjörk, sem byrjuðuð
á hinum Iétta nýja húsgagna-
stíl?
— Já, það er rétt. Við feng-
um strax allmiklar pantanir eft-
ir að við sýndum. Það voru
fyrst og fremst Reykvíkingar,
sem skiptu þá við okkur. Menn
tóku þessum nýju húsgögnum
tregar úti á landi. En nú er
það breytt.
— Hvað segir þú um hús-
gagnastílinn. Eru nokkrar breyt
ingar í aðsigi?
— Já, ég held að mér sé ó-
hrett að fullyrða það. Stíllinn
er að breytast yfir í beinar,
klassiskar línur og húsgögnin
eru lítið eitt að þyngjast aftur.
Á ég þar fyrst og fremst við
dagstofu- og borðstofuhúsgögn.
Annars er það nauðsynlegt fyr-
ir okkur að breyta um stíl ár-
lega að einhverju leyti vegna
þess hve markaðurinn er hér
lítill. Auðvitað er það ókostur
en annars er ekki kostur. Með
Þessi borðstofuhúsgögn hafa fallið fólki bezt í geð af þeim sem við höfum framleitt segir
Jóhann.
því eykst salan.
Borðstofustól einn höfum við
þó framleitt óbreyttan í fimm
ár og þykir það langur tími.
Annars tel ég að íslendingar
séu smekkmenn f vali hús-
gagna. Þeir eru fljótir að til- •
einka sér nýjungar. Óhræddir
við að skipta um.
Hjónarúmið
einna vinsælast.
— Hverja telur þú standa
fremsta á sviði húsgagnagerðar.
— Tvímælalaust Dani, þótt
margt fallegt sjáist hjá öðrum,
t. d. Svíum.
— Hvers konar húsgögn selj-
ast mest?
— Húsgögn f svefnherbergi
og borðstofur. Það er eðlilegt.
Fólk giftir sig og þá er hjóna-
rúmið keypt. Og á einhverju
þurfa diskarnir að standa.
Ég held að borðstofustólar
séu einn vinsælasti hluturinn
af þvf, sem við framleiðum.
Eina gerðina höfum við smfð-
að í 3.000 eintökum.
Hverjir litir eru vinsælastir
f húsgagnaáklæði f dag?
— Það eru grátt, blátt og
mosagrænt, sem virðist vera
uppáhaldslitur fólks eins og sak
ir standa.
— Og vinsælasti viðurinn?
— Tvímælalaust teak.
— Þið eruð nýfluttir í mikið
verksmiðjuhús.
— Já, við erum nú til húsa
hér á' Gleráreyrum 28. Hingað
fluttum við f fyrra og byggð-
um húsið sex, sem eigum Val-
björk f sameiningu. Þetta er
þúsund fermetra hús og að-
staða öll góð. En í ráði er að
byggja enn, f jögurra hæða verzl
unarhús hér við hliðina.
— Og hver eru ykkar
stærstu vandamál í húsgagna-
gerð?
— Tvímælalaust rekstrarfjár-
skorturinn. Við seljum mikið
af húsgögnum á afborgunarskil
málum og það er óhagstætt f
þessu tilliti. Aftur á móti hefir
það fyrirkomulag á greiðslu ör-
ugglega aukið söluna. Ég er
þeirrar skoðunar að ekki verði
komizt hjá því að skapa iðn-
aðinum f landinu betri rekstr-
arfjárkjör en nú tíðkast. Við er-
um næststærsta húsgagnaiðja í
landinu, en þrátt fyrir það finn-
um við allt of vel hvar skórinn
kreppir f þessu efni.
Útflutningur
húsgagna.
Að lokum berst talið að út-
flutningi húsgagna. Jóhann og
félagar hans og meðeigendur
eru bjartsýnir í þeim efnum.
En þeir benda á, að þar þurfi
tvennt að koma til. Lánastofn-
anirnar verða f fyrsta lagi að
taka upp nýja stefnu, þvf fjár-
frekt er í byrjun að framleiða
stórar pantanir til útflutnings.
1 öðru lagi þarf að endur-
skipuleggja vinnuna og fram-
leiðsluna. Til útflutnings dugar
ekki að framleiða fá eintök af
hverju húsgagni. Þar er um að
ræða hundruð og oftast þús-
undir. Ákvæðisvinna kemur hér
mjög til greina og höfum við í
Valbjörk lítið eitt byrjað á slíku
starfsfyrirkomulagi. Vinnuna
þarf og að skipuleggja með gjör
nýtingarsjónarmiðið f huga. En
við erum bjartsýnir, heldur Jó-
hann áfram, og viljum mjög
gjarnan reyna að vinna hús-
gögnum olrkar brautargengi á
erlendum mörkuðum, þótt verð
okkar sé enn heldur hátt borið
saman við aðrar þjóðir. Eins
og sakir standa erum við að
gera tilboð í 5000 stóla sam-
kvæmt beiðni, sem okkur
barst nýlega erlendis frá. Hver
veit nema það komi brátt að
því, að um útflutning verði að
ræða.
★
Er hér var komið slitum við
talinu og kvöddum þá fram-
sýnu dugnaðarmenn, sem á
skömmu árabili hafa byggt upp
frá grunni eina beztu húsgagna-
iðju landsins. Framfarahugur
þeirra og bjartsýni er einkenn-
andi fyrir viðhorf akureyrskra
iðnaðarmanna á þessu tfma-
mótaári í sögu bæjar þeirra.
Jóhann við teikniborðið I Valbjörk. Þama er nýr stóll að
verða til.
Sniðskéii
Bergljötar Ólofsdéttur
Sniðteikningar, sniðkennsla, máltaka og mát-
anir. Kennslutíminn frá kl. 6-8 og 8-10,30
Saumanámskeið, kennsla byrjar í september.
Innritun og upplýsingar í síma 34730.