Vísir - 01.10.1962, Blaðsíða 7
VÍSIR . Mánudagur 1. október 1962.
7
Ventspils -
Framhald af bls. 4.
bara öxlum og sögðu á ensku:
This is a big cóuntry.
Meðan á þessu gekk, fórum
við farþegarnir í land og lituð-
umst um í bænum. Við áttum
á ýmsu von, eftir það sem við
sáum á kvöldin úti á legunni,
þegar risastórum ljóskösturum
var beint út á sjóinn frá strönd-
ínni.
Með vissu millibili var kveikt
á mjög stórum ljóskösturum
uppi á ströndinni. Þeim var
beint út á sjóinn fyrir utan
Ventsspils og náðu mörg hundr-
uð metra út. Einnig var öðru
hvoru skotið á loft skærum ljós
blysum, sem lýstu upp leguna
og lengra út. Með þessum ljós-
kösturum var hægt að fylgjast
með öllum hreyfingum skipa og
smábáta við strandlengjuna.
Það kom líka á daginn, að þarna
voru hermenn að verki, þeir,
sem áttu að stöðva sérhverja
flóttatilraun frá landinu.
Það fór nokkur hrollur um
mig, þegar ég stóð úti á þilfari
eitt kvöldið í „ljósadýrðinni" og
gerði mér í hugarlund bát með
fióttamönnum innanborðs á
leið frá landi, og óhjákvæmileg
örlög þeirra. (Frh.) '
Ásmundur Einarsson.
Akrcines —
Framhald af bls. 2.
hættir þó til áð færast of mikið í
fang. Skúli Hákonarson átti og
góðan leik svo og Þórður Jónsson
meðan hans naut við.
KR-liðið lék sinn bezta leik í
sumar. Heimir var bezti maður
liðsins og bjargaði hinum ótrúleg-
ustu skotum. Vörnin og framverð-
irnir voru í allt of miklu sálar-
stríði gagnvart framherjum Akra-
ness til að ná árangri og því urðu
mörkin mörg í þessu leik. Garðar
var samt góður í þessum leik. Örn
Steinsen átti sinn 1 bezta leik í
sumar og Ellert og Halldór voru
góðir í framlínunni. Gunnar Guð-
mannsson fékk tvö tækifæri i leikn
um til að komast á blaði með
markaskoruripn 1. deildar, en hann
tók tvær vítaspyrnur báðar án ár-
angurs, sú fyrri í stöng og út fyrir
en hin síðari beint í fang mark-
varðar.
Úrslitin í leiknum eru ekki sann-
gjörn. KR hefði átt sigur skilið,
5:4 eða 4:3 hefði verið sanngjarnt
eftir gangi leiksins.
Magnús Pétursson dæmdi leik-
inn allvel.
Fffcim —
framhald af bls. 2.
valdsson v. útherji átti það innan
markteigs Fram en lyfti boltanum
yfir markslána. Lúmskulegt skot
á 40. mín. frá Elíasi framverði Vals
var. nær farið í netið fyrir atbeina
vindsins, en Geir sló yfir á elleftu
stundu. Þannig Iiðu mínúturnar.
Áhugamennirnir í stúkunni töldu
mínúturnar frosnir í haustnepj-
unni og stöðugt hélzt pressan á
syðra markið, en alltaf án árang-
urs fyrir Valsmenn. Þegar Geir
bjargaði svo skoti á síðustu mín-
útu leiksins og sparkaði beinustu
leið út af vellinum var vitað hver
var sigurvegarinn, enda var leikn-
um flautað af nokkrum sekúndum
síðar.
Mjög erfitt var að sýna getu í
knattspyrnu í gær í slíku veðri,
enda varð sú raunin að fæstir áttu
góðan leik. Markverðir liðanna
áttu þó góðan leik við þessi ömur-
legu skilyrði.
Áhorfendur voru heldur fáir í
gær.
Grétar Norðfjörð dæmdi leikinn
og gerði það vel.
#i!
Sigurganga nor-
rænnar samvinnu
Bónorð á
Konungahellu.
Meðal fornra frásagna, er
herma frá norrænni samvinnu,
er sú, sem nú skal greina:
Það var einn vetur, að Ólafur
Noregskonungur Tryggvason
sendi menn til Sigríðar drottn-
ingar í Svíþjóð, er kölluð var
hin stórráða, og hóf upp bón-
orð sitt við drottningu. Hún tók
því vel, og var það mál fest
með einkamálum.
Um vorið fór Ólafur konung-
ur austur til Konungahellu, til
stefnu móti Sigríði drottningu.
En er þau fundust, þá töluðu
þau það mál, er rætt hafði ver-
ið um veturinn, að þau mundu
gera samgang sinn, og fór það
mál allt líklega.
Þá mælti Ólafur, að Sigriður
skyldi skírn taka og rétta trú.
Hún svarar: „Ekki mun ég
ganga af trú þeirri, er ég hefi
fyrr haft og frændur mínir fyr-
ir mér. Mun ég og ekki að því
telja, þótt þú trúir á þann guð,
er þér Iíkar.“
„Þetta mætti verða
vel þinn bani“.
En nú tók að síga í biðilinn,
sem var maður bráðlyndur, —
og stillingin engin. Hann mælti
af þjósti:
„Hví mun ég viija eiga þig
hundheiðna?" og laust í andlit
henni með glófa sínum, er hann
hélt á. Stóð hann upp síðan og
bæði þau.
Þá mælti Sigríður:
„Þetta mætti verða vel þinn
bani.“
Fór konungur norður í Vík-
ina, en drottning austur í Svía-
veldi.
Þessi tilraun til norrænnar
samvinnu hlaut þannig heldur
kuldaleg og snögg endalok.
En orð Sigríðar stórráðu
reyndust spámæli og rættust
áður en varði. Sveinn tjúgu-
skegg Danakonungur fékk henn-
ar skömmu síðar, og eggjaði
hún nú eiginmann sinn lög-
eggjan til orrustu við Ólaf
Tryggvason. Konungum Svía og
Dana, ásamt norskum keppi-
nautum Ólafs konungs tókst
með samstilltu norrænu átaki
að ráða niðurlögum hans í
Svoldarorrustu, árið eitt þús-
und, sama ár sem allar þjóðir
Norðurlanda höfðu tekið kristna
trú og játazt undir boðskapinn
um bróðurkærleik og fyrir-
Bræður munu
berjast.
Tæpar tíu aldir eru liðnar í
aldanna skaut síðan er hið sögu-
lega bónorð átti sér stað á
KonungaLelIu.
Á þeim öldum hefur á ýmsu
gengið með norrænum þjóðum.
Hver styrjöldin rak aðra milli
þeirra sjáifra. Öld eftir öld
sannaðist það á norrænum
mönnum, að bræður munu berj-
ast og að bönum verðast.
Þó lifði jafnan hin norræna'
hugsjón um bræðralag, frið og
samheldni. Oft sáust bláar vak-
ir á dökkum himni. En yfir
þyrrndi aftur og aftur.
lífsins og allra þjóðfélagsstétta.
Fá eru þau félög, stéttafsamtök
eða starfshópar, sem hafa ekki
samband við hliðstæða hópa
annars staðar á Norðurlöndum.
Á sviði löggjafar, menningar-
og skólamála, félagsmála, —
alls staðar gætir þessa norræna
samstarfs. í alþjóðlegum sam-
tökúm bera Norðurlönd saman
ráð sfn og standa oftast sem
einn maður. Það veitir þeim
meira en fimmfaldan styrk.
Orð Hedtofts.
„Það er þetta þéttriðna net af
þráðum vináttu og samstarfs
um öll Norðurlönd, sem ljær
norrænni samvinnu styrk, sem
er einstakur í sinni röð. í þessu
er fólgin ástæðan tii þess, að
norrænu þjóðirnar hafa í friði
og eindrægni leyst gagnkvæm
vandamál, sem á stundum hafa
virzt torleyst."
Svo mælti einn merkasti
frömuður norrænnar samvinnu,
Hátíðarræða Gunnars
Thoroddsen, formanns
Norræna félagsins
Gunnar Thoroddsen.
drjúgt veganesti, um leið og
úrlausn þessa viðkvæma máls
leggur lárviðarsveig um höfuð
og herðar hinnar dönsku þjóð-
ar.
Fjölgun félagsmanna.
Norræna félagið á Islandi er
40 ára í dag. Systurfélögin i
Danmörku, Noregi og Svíþjóð
eru 3 árum eldri, norræna fé-
lagið í Finnlandi var stofnað
1924 og norræna félagið í Fær-
eyjum 1951. Við þökkum þess-
um félögum öllum ágæta sám-
vinnu. Við bjóðum heiðursgest-
ina a' kvöld, Önnu Borg og Poul
Reumert, hjartanlega velkomna,
og þökkum einnig öðrum
skemmtikröftum, sem hér munu
koma fram.
Og heitstrenging okkar á þess-
um degi hlýtur að vera sú, að
efla enn sem bezt félag okkar,
en jarðvegur er þar vissulega
frjósamur, þegar það er haft I
huga, að á einum áratug hefur
félagsmönnum norræna félags-
ins á Islandi fjölgað úr 1000 f
2400 og félagsdeildum úr 4 upp
í 22.
Andi friðar
og einingu.
Orð Óskars
Svíakonungs.
I Fyrir hálfri annarri öld tók
að rofa til og birta upp að
marki. Síðan 1814 hafa þjóðir
Norðurlanda ekki borið vopn
hver á aðra. Og árið 1856 er
svo komið málum, að Óskar
Svíakonungur mælir hin eftir-
minnilegu orð:
„Héðan í frá er styrjöld milli
bræðraþjóðanna á Norðurlönd-
um óhugsandi.“
Sigurganga norrænnar
samvinnu.
Á 19. öld hófst sigurganga
norrænnar samvinnu, og sú
ganga hefur haldið áfram á 20.
öld, enn markvissari og meiri
að vöxtum. En fjarri fer því, að
það hafi verið óslitin sigurför.
Braut. hins norræna samstarfs
ér vörðuð vonbrigðum og mis
tökum. Oft hafa góð mál strand-
að og árekstrar orðið. Og því
er það stundum, þegar slíkt
kemur fyrir, að hljóð heyrist úr
horni hinna efagjörnu:
„Þarna sjáið þið norræna
samvinnu í verki! Ekkert anna?
en orðagjálfur og glasaglaur
ur!“
En eitt visnað tré má ekk.
skyggja á allan skóginn. Og i t
sársauka vonbrigða út af einu
og einu máli, mega menn ekki
loka augunum fyrir öllu því,
sem áunnizt hefur og vel er
gjört.
Ekki viljum við leysa upp
Sameinuðu þjóðirnar, þó að
þeim hafi ekki tekizt að friða
alla hina herskáu heimsbyggð
Nær til allra
sviða þjóðlífsins.
Hið norræna samstarf er nú
orðið svo víðtækt, að það nær
svo að segja til allra sviða þjóð-
Hans Hedtoft.
Það á að vera auðkenni og
aðalsmark norrænnar samvinnu,
að sá, sem sterkari stöðu kann
að hafa hverju sinni, neyti ekki
aflsmunar, heldur láti lögmál
vinsamlegrar og heiðarlegrar
samvinnu og samkeppni ráða
úrslitum, hvort sem árekstur
verður á láði, legi eða á lofts-
ins leiðum.
Og í norrænum anda hefur
mörgum vandleystum málum
verið til lykta ráðið.
Handrítamáiið.
Afgreiðsla handritamáisins er
ávöxtur norrænnar sanivinnu
og verður henni aflgjafi®og
Nær tíu aldir eru liðnar frá
hinni sögulegu bónorðsför til
Konungahellu. Bónorðum mun
nú almennt háttað nokkuð á
annan veg en þá var titt, og af-
leiðingar þeirra tæplega eins ör-
lagaríkar. Að minnsta kosti
væntum við þess, að norrænar
þjóðir eigi engar Svoldarorrust-
ur yfir höfði sér. Hitt skulum
við (vona og þess skulum við
biðja, að sá andi friðar og ein-
ingar megi jafnan svlfa yfir
vötnum Norðurlanda, að á
sannist þar þ'au orð Völuspár,
að
þar skulu dyggvar
dróttir byggja
og um aldurdaga
yndis njóta.
iALLETSKOLINN
Laugaveg 31
(áður Tjarnargötu 4). —
Kennsla hefst í byrjun
október. — Barnaflokkar
fyrir og eftir hádegi. Eft-
irmiðdags- og kvöldtím-
ar fyrir konur.
Upplýsingar og innritun
daglega kl. 3—6 í síma
24934.
Oansskóli Elly Þorláksson tekur til starfa í
október í Keflavík og Hafnarfirði. — Kennslu-
greinar: Ballet- og akrobatik fyrir börn og
unglinga. Plastik fyrir konur.
Upplýsingar í síma 18952 daglega kl. 12—3.