Vísir - 17.10.1962, Blaðsíða 9

V í SIR . Miðvikudagur 17. október 1962.
9
Gunnar Thoroddsen, fjármálaráðherra: j
Launamál opin- '
berra starfsmanna
Tvíþætt barátta.
Barátta opinberra starfs-
manna í kjaramálum hef-
ur um langan aldur verið
tvíþætt. Annars vegar hærra
kaup og aðrar kjarabætur,
hins vegar samningsréttur
við ríkisvaldið, í stað launa-
laga, sem ákveða kjörin.
Lögin um
kjarasamninga.
Varðandi síðara atriðið,
samningsréttinn, hefur tek-
izt að finna lausn, sem bæði
fulltrúar ríkisins og hinna
opinberu starfsmanna féll-
ust á. Sú lausn var lögfest á
Alþingi f vor með" lögunum
um kjarasamninga opinberra
starfsmanna. Þau lög marka
tímamót í sögu íslenzkra
launamála. Þau gjörbreyta
þeirri skiþan mála, er þangað
til hafði verið í gildi. Áður
setti Alþingi launalög, sem
skipuðu starfsmönnum í á-
kveðna launaflokka og mæltu
fyrir um laun í hverjum
flokki. Nú er horfið frá því.
Launalög skulu ekki framar
sett, heldur kjarasamningur
gerður milli ríkisins og
Bandalags starfsmanna ríkis
og bæja sem jafnrétthárra
samningsaðilja.
Hinir opinberu starfs-
menn fengu langþráðan
samningsrétt viðurkenndan,
en Alþingi afsalaði sér ein-
hliða ákvörðun um launamál-
in, í fullu, - og að mínu á-
liti rökstuddu, - trausti til
sannsýni og ábyrgðartilfinn-
ingar hinna opinberu starfs-
manna.
Verkföll opinberra
starfsmanna
eru ólögleg.
Með lögunum um kjara-
samninga er samningsréttur
veittur og viðurkenndur, en
ekki verkfallsréttur. Verk-
föll opinberra starfsman.na
eru ólögleg og refsiverð,
hvort sem þau eru nefnd
verkfallsnafni eða klædd i
grímubúning hópuppsagna
frá sama tíma.
Má?.smeðferð
Lögin um kjarasamninga
mæla rækilega fyrir um und
irbúning samninga og máls-
ir næstu mánuði. Hafi sam-
komulag ekki náðst fyrir 1.
meðferð. Bandalag opinberra
starfsmanna skal skipa Kjara
ráð, sem undirbýr málin af
Gunnar Thoroddsen.
hálfu bandalagsins, er í fyrir
svari fyrir það og samnings-
aðili af þess hendi.
Önnur samninganefnd er
skipuð af ríkisstjórninni.
Viðræður þessara tveggja
samninganefnda eru hafn-
ar. Þær munu standa yf-
jan. 1963, skal sáttasemjari
ríkisins leita um sættir. Ef
sáttaumleitanir leiða ekki til
árangurs fyrir 1. marz, geng-
ur málið til Kjaradóms. Er
hann skipaður 5 dómendum.
Þrír eru valdir af hæstarétti,
einn af BSRB og sá fimmti
af ríkisstjóminni. Kjaradóm-
urinn kveður upp fullnaðar-
úrskurð um laun opinberra
starfsmanna.
Hvort sem samningar tak-
ast eða kémur til kasta Kjara
dóms, skulu hin nýju launa-
ákvæði ganga i gildi 1. júlí
1963 og gilda í tvö ár.
Undirbúningur
Kjararáðs.
Kjararáð BSRB hefur lagt
mikla vinnu í öflun upplýs-
inga og undirbúning undir
tillögur sínar. Þær tillögur
voru lagðar fyrir þing banda-
lagsins nýlega og hefur verið
skýrt í blöðum frá aðalefni
þeirra.
Tillögur Kjararáðs eru um
31 launaflokk í stað 15 sam-
kvæmt núgildandi launalög
um. Þær gera ráð fyrir veru-
legum kauphækkunum og
eru þær hlutfallslega mestar
til þeirra, sem verða í launa-
hæstu flokkunum. Mun það
gert til þess að mæta óskum
háskólagenginna manna og
annarra, sem mikillar sér-
menntunar hafa notið og sem
telja sig hingað til hafa borið
skarðan hlut frá borði.
Útgjöld ríkissjóðs
Mjög hefur verið um það
spurt, hvað launatillögur
kjararáðs mundu kosta ríkis-
sjóð.
Útgjöld ríkissjóðs vegna
launa, ásamt þeim greiðslum,
sem jafnan fylgja launa-
breytingum, munu nú nema
5-600 milljónum á ári, og er
það um fjórðungur allra út-
gjalda ríkissjóðs.
Þótt ógerningur sé að á-
ætla með vissu um heildar- 1
hækkun launa samkvæmt f
kjararáðstillögunum, mun |
ekki varlegt að telja, að hún j
verði undir 100%. En þegar j
meta skal útgjaldahækkun j
ríkissjóðs af þessum sökum, j
ber um leið að hafa það j
tvennt í huga, að hin hækk- j
uðu laun skila hærri tekju- j
(skatti >og aði Kjararáð.iímuBnj
ætlast til þess að margvísl. j
aukagreiðslur og launabætur
falli niður.
Meginsjónarmið.
Við þá endurskoðun á
launakjörum opinberra starfs
manna, sem stendur nú fyrir
dyrum, -verður að hafa í huga
þessi meginsjónarmið:
1) Opinberir starfsmenn
þurfa og eiga að fá kjara-
bætur.
2) Rétta þarf hlut þeirra,
sem með löngu og dýru námi
hafa búið sig undir ábyrgðar-
mikil störf.
3) Hve mikið þarf að
hækka tolla og skatta, til
þess að borga kjarabæturnar,
og hver áhrif hafa þær hækk
anir opinberra gjalda á lífs-
kjörin í landinu almennt.
Ný launaákvæði
frá 1. júlí 1963.
Þegar lögin um kjarasamn
inga voru sett á síðastliðnu
vori, var ákveðið að hin nýju
launaákvæði skyldu taka
gildi 1. júlí 1963. Sá frestur
var nauðsynlegur vegna þess
geysimikla undirbúnings-
starfs, sem áður þarf að
vinna. Þótti þá ýmsum biðin
löng. En það sýnir þegnskap
og þjóðfélagsþroska opin-
berra starfsmanna, að þeir
féllust á og sömdu um að
þrauka þennan biðtíma. Og
þjóðfélagið hlýtur að ætlast
til þess, að allir opinberir
starfsmenn standi við þenn-
an sáttmála, og að enginn
hópur manna skerist þar úr
leik.
„17. brúðan“
Þessi niynd er af Guðbjörgu Þorbjarnardóttur í hlutverki sínu í
leikritinu „Sautjónda brúðan", sem sýnt er um þessar mundir f
Þjóðleikhúsinu og hefur hlotið mjög góða dóma gagnrýnenda.
Þetta er fyrsta leikritið, sem komið hefur frá Ástralíu og vakið
hefur heimsathygll. Verkið er frumstætt og býr yfir sérstæðum
krafti og ætti enginn sem ann góðum leikbókmenntum að láta
þessa sýningu fram hjá sér fara. Næsta sýning verður í kvöld.
Fjáröflun vandkvœða
mest i Reykjavík
Sunnuúagurinn 7. þessa mánað-
ar var berklavarnadagur, eins og
verið hefur í nær aldarfjórðung
og voru merki og blaö SlBS seld
um Iand allt eins og venjulega.
Vfsir hefur leitað til Þórðar
Benediktssonar, framkvæmdastj.
Sambands íslenzkra berklasjúk-
linga, og spurt hann um árangur-
inn að þessu sinni. Lét Þórður vel
af honum, enda eiga samtökin
samúð allra hugsandi manna, svo
sem réttmætt er, þar sem þau
berjast gegn óvini allrar þjóðar-
innar og afleiðingum árása hans,
svo og vegna þess að samtökin
færast æ meira í fang og láta til
sín taka á stærra sviði.
Þó er nú svo komið, að fjár-
öflun er einna vandkvæðamest í
Reykjavík, og stafar það engan
veginn af því, að borgarbúar sýni
málefn’ w tómlæti, heldur er ástæð
an sú, að erfitt er að fá nægilega
mörg börn til að selja merki og
blað samtakanna, og fullorðnir fást
eigi til þess. En hugur Reykvik-
inga sést á þvf, að þeir, sem hafa
ekki fengið heimsókn sölubarna,
hafa sjálfir leitað til bækistöðva
samtakanna til þess að kaupa blað
og merki.
Að þessu sinni urðu tekjur
berklavarnadagsins næstum 370
þúsund krónur, en voru heldur
minni í fyrra. Hér f Reykjavík urðu
tekjurnar um 170 þúsund krónur,
urðu í fyrra 114 þúsund, og úti á
landi komu nú inn um 250 þús.
krónur, en á s.l. ári urðu tekjurnar
um 236 þúsund þar.
m
Askriltarsíminn er
1 16 60
#
!