Vísir - 20.10.1962, Blaðsíða 6

krí$tmboðs$töSvar»ar /
i.O
Á uppdrættinum er strikað undir staðaheiti, sem getið er í greininni.
Gidole — Kongó — Jav-'*
velló — Mega — Moyale,
alóþekkt orð hér á Iandi
fyrir fáum árum, staðanöfn í
Suður-Eþíópíu, hafa þó stöku
sinnum komið fyrir í prentuðu
máii, samt oftar í sendibréfum
frá hinu fjarlæga landi.
Hvílíkt ævintýri í lífi þess
norska og íslenzka fólks, sem fyr-
ir nokkrum árum settist að á
þessum stöðum suður í hitabelti,
þar sem er mest^r gróður, fjöl-
skrúðugasta dýra- og fuglalíf og
þéttust byggð uppi á reginfjöll-
um, en á lægstu stöðum vatns-
lausar auðnir. — Öðru eigum
við íslendingar að venjast í okk-
ar ágæta landi.
Hæst er Gidolehálendið, í suð-
vestur horni Eþíópíu. Þar — og
reyndar ekki síður í Kongó — er '
útsýni einna fegurst og mikilfeng
legast. Hjallinn, þar sem Norð-
menn reistu fyrir nokkrum árum
kristniboðsstöð og þá einnig
sjúkrahús, er á norðurbrún há-
lendisins. Handan sílækkandi
smáhæða fyrir fótum manns sem
á hjallanum stendur, hverfur há-
lendið og hrynur í snarbröttum
brekkum, en augað staðnæmist
við ljósgular og grænar sléttur
dalsins mikla, 2500 metrum
neðar. Þar er og Rúspolivatn til
hinnar mestu prýði, líkast norsk-
um firði: Mjótt og langt og skógi-
vaxnar hlíðar upp frá því báða
vegu.
Þar niður frá er engin byggð.
En uppi á hálendinu er skammt
milli þorpa. Þau láta lítið yfir
sér. Stráskýlin eru ekki háreist,
þau hverfa inni á milli gróðurs-
ins líkt og heyföng í þýfi.
Það út af fyrir sig er ævintýri
fyrir Norðurlandamenn, að hafa
séð þessi þorp, stigið fæti inn í
afrfkanskt stráskýli, yfirlætis-
lausustu mannabústaði í heimi.
Meiri hluti mannkynsins býr í
þorpum. En afríkönsk þorp eru
þó heimur út af fyrir sig. Eftir
að hafa séð kofana gleðst maður
fólksins vegna yfir því, að þeir
eru ekki ætlaðir til þess að vera
fbúðarhús, heldur næturskýli í
heitu Iandi.
Til suðausturs, 50 km frá
Gidole,' er Konsóhálendið, brún-
gult á blettum eftir langvinna
þurrka og ber með sér að þar er
minni úrkoma enda miklu lægra.
Og landið lækkar eftir því sem
sunnar og austar dregur: Fjöll
og hálsar, dalir og sléttur. Og
loks Borana, stærsta hérað Suð-
ur-Eþíópíu, með þyrkingslegan
visinn gróður mestan hluta árs-
ins, en iðagrænt óðar er úrkomu
gerir. Mest ber á ávölum hæðum
með líðandi halla niður að breið-
um dölum, á leiðinni frá Javelló
suður til Mega og Moyale, á
norður landamærum Kenja, á
þriðja breiddarstigi norður af
miðbaug.
Senn er liðinn mánuður síðan
Jóhannes, íslenzki læknirinn í
Gidole, skrifaði heim, og var þá
staddur í Javelló eftir að hafa
heimsótt fyrr nefnda staði. Hann
skrifar:
„Ákveðið hefur verið að lækn
arnir heimsæki kristniboðsstöðv-
arnar þrisvar á ári. Ég var beðinn
að fara til Javelló, Mega og Moy-
ale. Við lögðum af stað frá Gid-
ole 2. júlí. Það stóð svo illa á
sem mest gat orðið, að fara frá
starfinu í Gidole. Áslaug og Liv
(báðar hjúkrunarkonur) urðu ein-
ar eftir og tóku á sig alla ábyrgð
á sjúkrahúsinu og kristniboðs
stöðinni, Við ókum fyrsta daginn
til Javelió (200 km leið um fjöi:
og dali rudda vegu), og héldum
ferðinni áfram daginn eftir tii
Mega.“
Til skýringar á þessum bré:
kafla skal skotið hér inn stuttrí
lýsingu á þessari leið, eftir annan
mann sem hana hefur farið:
Ekið var um lágar hæðir o
grunn daladrög. Allur gróður v
visnaður vegna vatnsskorts og
bar mest á kyrkingslegum runn-
um með þyrnibroddum. Við ók-
um niður í dalverpi í von um að
finna þar vatn. Við sáum að hirð
ingjar höfðu smalað þar saman
búfénaði til brynningar. Þeir
V í S i R . Laugardagur 20. október 1962,
„Sjúkur var ég
vitju ðuð mín“
höfðu grafið mikla holu eða
brunn, niður að vatni. Fjórir
menn handlönguðu gruggugt
vatn í skinnskjólum upp á brunn-
barminn. Aðrir tóku þar við skjól
unum og færðu skepnunum vatn-
ið. Við gátum notað það til að
fylla á vatnsgeyminn en annars
ekki .
Einn þessara manna bauð okk-
ur heim til sín. -Nokkrar fjöl-
skyldur höfðu búið um sig á af-
viknum stað inni í kjarrskógi, í
hrörlegustu skýlum sem ég hef
nokkurn tímann séð. Sagði mað-
urinn okkur að enginn í hans ætt-
flokki hefði nokkru sinni stigið
fæti inn í afrfkanskt stráskýli,
hvað þá heldur veglegri mannabú
staði. (Segja má um hirðingja að
þeir „tjalda til einnar nætur“.
Þeir hafa ekki fasta búsetu).
Við sáum mikinn fjölda fugla
og dýra meðfram veginum. —
Gasellur og antilópur hlupu í
loftköstum er þær sáu bílinn
nálgast. í Borana sunnanveðri er
mikið um Ijón, gíraffa, zebrahest
og fíla. Vondur fíll hafði ekki alls
fyrir löngu drepið þrjá menn á
veginum sem við ókum eftir.
sér. Fíllinn drap bæði mann og
skepnu.
Jóhannes skrifar frá Mega eft-
irfarandi:
Einn þeirra teymdi úlfalda á eftir
„Við komum til Mega á þriðju-
degi og vorum þar til föstudags.
Eftir hádegi, daginn sem við
komum, vann ég á sjúkraskýlinu.
Fjöldi fólks streymdi að og þurfti
margt af þvf skurðaðgerða við.
Tvo næstu daga gerði ég ekki
annað en skera upp, hafði alls
tuttugu uppskurði, þar af tíu
kviðslit, tvær augnaaðgerðir,
húðflutning og fituæxli. Við vor-
um að til kl. ellefu að kvöldi báða
dagana.
Föstudaginn 6. júlí vorum við
á fótum kl. fimm um morguninn
og vorum komnir Suður til Moy-
ale kl. tíu.“
Byggingar í Moyale bera þess
nokkur merki, að bærinn er í ná-
býli við land þar sem tæknilegar
framfarir eru meiri en í Eþfópíu.
Er skammt að fara suður yfir
landamæri Kenya til vörukaupa,
eða til þess að komast í samband
við póst og síma, en slík firn eru
óþekkt á öllu hinu mikla land-
flæmi Suður-Eþíópfu, sem sé
Bórana.
Frá Moyale skrifar Jóhannes:
„Til Moyale komum við kl. tíu
um morguninn hinn 6, júlí. Ég
í KONSO
hvíldi mig til kl. eitt eftir há-
degi. Þá skoðaði ég sjúklinga í
sjúkraskýli ríkisins, sem þar er.
Því lauk ég á rúmum klukkutíma,
enda ekki aðstaða til skurðað-
gerða. Síðar brugðum við okkur
yfir landamærin og gerðum inn-
kaup. Þar var á öllu annar blær.
Búðir voru fullar af vörum, yfir-
leitt ódýrari en í Addis Abeba.
Kl. sex um kvöldið ókum við af
stað aftur. Við borðuðum kvöld-
mat í Mega. Þá leit ég á sjúk-
linga sem ég hafði skorið upp.
Sfðan héldum við áfram til Jav-
elló, og komum þangað kl. tvö
um nóttina. í gær vann ég í
sjúkrahúsi kristniboðsins hér.
Aðsókn var ekki eins gífurleg og
í Mega, en við stóðum samt við
skurðaðgerðir til kl. nfu í gær-
kveldi.' Héðan fer ég heim til
Gidole á þriðjudag (10. júlí),
sleppi Kongó að þessu sinni.“
Jóhannes og Áslaug, kona
hans, hafa nú verið í Eþfopíu um
það bil tvö ár. Þó að oft hafi
komið bréf, hafa þau fátt sagt frá
sínu starfi. Því hefur ekki þótt
óviðeigandi að birta þessar giefs-
ur úr síðasta bréfinu, og skjóta
inn á milli upplýsingum, sem
hann gefur sér ekki tíma til að
skrifa.
Þegar Norðmenn reistu sjúkra-
hús á kristniboðsstöð sinni í
Gidole, lögðu kristniboðsvinir
hér á landi ofurlítinn skref fram
til kaupa á tækjum. Vitað var að
sjúkrahúsið mundi fá hina mestu
þýðingu fyrir starf okkar i
Kongó, þar sem við höfurn
sjúkraskýli. Yfirvöldin gáfu ekki
leyfi til að þar yrði byggt sjúkra-
hús. Konsó átti að vera hluti hins
víðlenda „héraðs" læknisins í
Gidole. Með þvf að Jóhannes hef-
ur eftirlit með sjúkraskýlinu í
Kongó og heilsufari kristniboð-
ann, og þar sem Norðmenn gera
okkar starfi margvíslegan og ó-
metanlega greiða, bað Samband
íslenzkra kristniboðsfélaga um
að hann yrði á þess vegum.
Ö. Ó.
Ölafur Ólafsson kristni
boði lýsir íslenzka
kristnihoðinu
I
f