Vísir - 24.10.1962, Blaðsíða 8
8
Utgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axe) Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskrifstargjald er 55 krónur á mánuði.
f lausasölu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur)
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f
m
Yfirgangur Kínverja
Það hefir löngum verið ein af „kenningum“
Krúsévs, þegar hann hefir viljað draga úr árvekni lýð-
ræðisþjóðanna, að þær og ríki kommúnista eigi að geta
haldið friðinn, þótt þjóðfélagsform þeirra séu gerólík.
Stríð sé alls ekki óumflýjanlegt, eins og haldið hafi
verið fram, enda séu kommúnistar reiðubúnir til að
gera sitt til þess að varðveita friðinn í heiminum.
Krúsév hefir gengið illa að lifa samkvæmt full-
yrðingum sínum um friðar- og frelsisást kommúnista,
eins og dæmin sanna. Honum hefir gengið enn verr að
fá ýmsa bandamenn sína til að lifa samkvæmt þess-
ari kenningu, og einkum virðast Kínverjar staðráðnir
í að hafa þessa kenningu hans að engu og fara með
ófriði á hendur granna sinna, þegar þeim býður svo
við að horfa. Hafa þeir róið undir kappsamlega í lönd-
um SA-Asíu, en þó hefir yfirgangur þeirra aldrei kom-
ið betur fram en í viðskiptum þeirra við Indverja.
Lögðu þeir undir sig allmikil landssvæði innan landa-
mæra Indlands fyrir nokkrum mánuðum, og nú er ekki
annað sýnilegt en að þeir hyggi á stórfellda innrás, þar
sem þeir sækja að Indverjum á þrem stöðum.
Enginn vafi er á því, að Krúsév er í hjarta sínu
sammála kínverskum kommúnistum um nauðsyn þess
að fara með hernaði gegn lýðræðisþjóðunum. Hann
veit hins vegar, að styrjöld milli Bandaríkjanna og
Sovétríkjanna getur leitt til tortímingar beggja, al-
auðnar beggja landa. Þess vegna vill hann fara að öllu
með gát, meðan hann telur, að nokkur von sé til ár-
angurs með slíkum vinnubrögðum.
Kínverjar sýna heiminum hið sanna andlit og eðli
kommúnismans. Og það skiptir ekki máli, þótt ofbeld-
ið beinist nú að Indverjum. Öllum frjálsum þjóðum
eru búin sömu örlög um síðir, ef kommúnistar geta
komið ár sinni svo fyrir borð sem þeim líkar. íslend-
ingar mega vænta hins sama og Indverjar, og slík er
fortíð íslenzkra kommúnista, að þeir munu fagna, ef
íslendingar „hoppa inn í sósíalismann“ með slíkum
hætti, eins og Kiljan komst að orði um það, er Rússar
vógu aftan að Pólverjum 1939.
Kúba og Grímsey
Einar Þveræingur vildi ekki gefa Noregskonungi
Grímsey forðum. Hann óttaðist, að kotbændum mundi
þykja þröngt fyrir dyrum, ef þar væri farið með lang-
skipum. Nú hafa kommúnistar eignazt sína Grímsey
við Ameríkustrendur. Hún heitir Kúba. Þaðan á að
gera árásina á Ameríkuríkin. Varúðarráðstafanir
Kennedys eiga að girða fyrir, að unnt verði að gera
slíka árás, og þær eru gerðar í þágu allra frjálsra þjóða.
V í S I R . Miðvikudagur 24. október 1962.
24. október er afmælisdagur,
sem gervöll heimsbyggðin held-
ur hátíðlegan. Á þessum degi fyr
ir 17 árum voru Sameinuðu þjóð
irnar stofnaðar. Dagur Samein-
uðu þjóðanna gefur ekki aðeins
tilefni tii að draga fána að húni
og halda ræðu, heldur er líka
tilhlýðilegt að taka til gaumgæfi
legrar athugunar hlutverk Sam-
einuðu þjóðanna í veröld, sem
er undirorpin örum breytingum.
jYJarkmið alþjóðlegs samstarfs,
sem sett voru 1 Stofnskrána
fyrir 17 árum, hafa sama gildi
nú eins og daginn sem þau voru
skráð. 1 rauninni hefur nauðsyn
þess að gera þau að veruleika
orðið brýnni með hverju ári.
„Að bjarga komandi kynslóðum
undan hörmungum ófriðar" er
ekki aðeins draumur hugsjóna-
mannsins — það er knýjandi
nauðsyn á öld kjarnorkunnar. Á
sama hátt er það mikilsvert 1
hinum flóknu félagslegu aðstæð
um, sem þróazt hafa f heimi, þar
sem allir eru öðrum háðir, „að
staðfesta að nýju trú á grund-
vallarréttindi manna, virðingu
þeirra og gildi, jafnrétti karla
og kvenna og allra þjóða, hvort
SANk
EINUÐU ÞJÓÐA NNA
sem stórar eru eða srnáar".
Stofnskráin lætur einnig í ljós
þann sameiginlega ásetning vorn
„að skapa skilyrði fyrir því, að
hægt sé að halda uppi réttlæti
og virðingu fyrir skyldum þeim,
er af samningum leiðir og öðr-
um heimildum þjóðaréttar“. Slík
þróun er vissulega höfuðnauð-
syn, ef heimurinn á að þokast
áfram frá lögum frumskógarins
til skipulags samstarfs í alþjóð-
legum samskiptum. Loks skuld-
bindur Stofnskráin aðildarríkin
til að „stuðla að félagslegum
framförum og bættum lífskjör-
um samfara auknu frelsi".
^ukið frelsi hefur orðið veru-
leiki fyrir hundruðum mill-
jóna manna á árunum eftir 1945.
Tala aðildarrlkja Sameinuðu
þjóðanna hefur meir en tvöfald-
azt um Ieið og afnám nýlendu-
skipulagsins varð söguleg stað-
reynd og ný ríki urðu til og öðl-
uðust sjálfstæði en pólitískt full
veldi hefur ekki óhjákvæmilega
leitt af sér félagslegar framfarir
og bætt lífskjör. Fleiri heimili,
fleiri skóla, meiri matur og meiri
vinna hafa verið hin sjálfsagða
umbun unnins sjálfstæðis. Ef
satt skal segja, hefur hið efna-
hagslega djúp, sem staðfest er
milli háþróaðra iðnaðarþjóða og
lítt þróaðra landa, haldið áfram
að breikka ár frá ári.
Það var á forsendu þess, að
nokkrar þjóðir búa við mikla
velmegun en margar þjóðir við
sára fátækt, sem Allsherjarþing
ið boðaði „þróunar-áratug Sam-
einuðu þjóðanna" í desember
1961. Það hét á öll aðildarríkin
að færa sér 1 nyt efnahagslegt,
tæknilegt og vísindalegt bol-
magn heimsins og sameina
krafta sína f máttugri árás á
hin aldagömlu vandamál fátækt-
ar fáfræði og sjúkdóma.
Þegar Allsherjarþingið boðaði
,þróunar-áratuginn‘ viðurkenndi
það, að mikið hefði verið gert
á liðnum árum til að stuðla að
efnahagslegri og félagslegri-
framvindu, bœði með starfi
Sam. þjóðanna í heild og með
hjálparstarfi einstakra ríkja.
Allsherjarþingið sá hins vegar
einnig, að vandamál mannlegra
nauðþurfta var svo yfirþyrm-
andi og víðtækt, að það yrði
ekki leyst nema með langvinnu
og samstilltu átaki allra ríkja.
jyjeðan Allsherjarþingið ræddi
einstök atriði og afleiðingar
þessa mikla sameiginlega átaks,
komu aðrar mikilvægar stað-
reyndir fram í dagsljósið. 1
fyrsta lagi láta þjóðirnar, sem
búa á vanþróuðum svæðum
heimsins, sér ekki lynda að lifa
í eymd og allsleysi. Þær eru stað
ráðnar í að beita hinu nýja póli-
tíska sjálfstæði til að Iosna úr
fjötrum örbirgðarinnar. 1 öðru
lagi hefur veröldin nú yfir að
ráða auðlyndum sem tryggt geta
allsnægtir handa öllum. Tækni-
Ieg kunnátta og vísindaleg þekk-
ing eru fyrir hendi og ekki að
fullu nýttar. Þegar hinar háþró-
uðu þjóðir taka þátt f slíku á-
taki, er það ekki aðeins góð-
gerðastarfsemi, heldur fyrst og
fremst framsýn eiginhagsmuna-
stefna. Því þetta sameiginlega
átak er eitt af skilyrðum þess að
alþjóðlegur friður haldist og
stuðlar jafnframt að því að örva
og auka almenna velsæld allra
ríkja, líka þeirra sem eru veit-
endur.
En átakið gæti brugðizt, ef
hin háþróuðu ríki eru svo upp-
tekin af eigin öryggi og bygg-
ingu tröllaukinna hergagnabúra,
að þau láta hjá líða að nota
hinar feikimiklu auðlindir sínar
til að veita vatni á skrælnaða
jörðina, meðan biðraðir hungr-
aðra manna halda áfram að
vaxa. Þjóðir heims geta ekki
gert sig ánægðar með það eitt
að halda í horfinu næsta ára-
tug og bíða þess að hin hræði-
lega martröð taki enda.
Átakið á ekki að verða eins
konar afsökun á því sem aflaga
fer annars staðar. Efnahagsleg,
félagsleg og pólitísk starfsemi
Sameinuðu þjóðanna er þáttur f
þeirri sögulegu staðreynd, að
allar þjóðir heims eru hver ann
arri háðar á öllum sviðum.
Mf. Sameinuðu þjóðunum
hefur heimurinn sett sér
nokkur veigamikil og nátengd
markmið — varðveizlu alþjóð-
legs friðar og öryggis, þróun vin
samlegra samskipta þjóða á með
al og efling alþjóðasamstarfs á
Framhald á bls. 13.