Vísir - 03.12.1962, Page 8
8
V í SIR . Mánudagur 3. desember 1962.
igW .
Qtgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskriftargjald er 55 krónur á mánuði.
í lausasölu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur).
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f.
Stærsta fullveldismálið
Fyrsti desember er jafnan tilefni hugleiðinga um
fullveldi íslands. Svo var það einnig að þessu sinni.
En tímarnir eru breyttir og margt hefir gerzt á þeim
44 árum, sem liðin eru síðan fullveldi var fengið. Við
megum ekki einblína um of á fortíðina og þá sigra, sem
unnir voru fyrir meir en mannsaldri. Við eigum þess
í stað að grandskoða vandamálin, sem nú horfa að
sjálfsæði þjóðarinnar og leita lausnar á þeim.
Fullveldi okkar og sjálfstæði höfum við tryggt
með þátttöku okkar í Atlantshafsbandalaginu fyrir 13
árum. Það er nefnilega sorgleg, en sönn, staðreynd,
að sjálfstæði smáþjóðanna er ekki metið í veröldinni
eftir öðru en þeirri tryggingu sem að baki þess stendur.
Stjórnmálalegt sjálfstæði okkar tryggjum við í fram-
tíðinni fyrst og fremst með áframhaldandi samvinnu
við vinveittar þjóðir, sem eru þess fúsar að grípa til
vopna fullveldi okkar til vamar ef nauðsyn krefur.
En höfuðfullveldismál okkar í dag er trygging
efnahagslegs sjálfstæðis okkar á ókomnum árum. Þar
eru efst á baugi tengsl við Efnahagsbandalagið, sem
valda tvennu í senn: að ísland verði ekki fryst úti á
mörkuðum álfunnar og í annan stað, að vaxandi vel-
megun megi ríkja hér á landi sökum hagstæðra við-
skipta og uppbyggingarkjara.
Það mun taka okkur langan tíma að leiða
þetta fullveldismál til lykta. En það er stórmál. Svo
mikið stórmál, að undir því er efnaleg hamingja þjóð-
arinnar komin á næstu áratugum. Á ísland að afsala
sér fullveldinu? spyr eitt stjórnarandstöðublaðið í for-
ystugrein 1. desember. Auðvitað ekki. Hverjum hefir
það til hugar komið?
En við tryggjum aldrei fullveldi okkar án þess
hugrekkis og þeirrar djörfungar, sem þarf til þess að
ganga heilshugar til samstarfs við þjóðir Evrópu.
Hugsunarháttur niðursetningsins við Dumbshaf má
ekki lengur ráða afstöðu okkar. Við verðum að hætta
að haga okkur eins og langþjökuð nýlenduþjóð. Því
aðeins verðum við fullvalda þjóð í þess orðs fyllstu
merkingu, að við hugsum og breytum sem slíkri þjóð
sæmir.
Tíminn hirtir O.E.C.D.
Tíminn í gær eyðir heilum leiðara í að staðhæfa
að Efnahags- og framfarastofnunin í París (OECD)
hafi ekki vit á efnahagsmálum!
Talsmaður stofnunarinnar, sem Tíminn segir að
hafi verið franskur, lýsti því nýlega yfir, að gefnu
tilefni, að efnahagsaðgerðir íslendinga hefðu borið
góðan ávöxt. Tíminn er á annarri skoðun. Ergo:
OECD veit ekki hvað það er að tala um. Miklir snill-
íngar eru þeir Tímamenn!
Iimiii' .. ..I ....... .........
jgorgaryfirvöld um allan
heim eiga nú við gífurleg
vandamál að stríða, þar sem
er sífelld fjölgun bifreiða
hvarvetna.
Við þekkjum þetta vandamál
mæta vel 1 Reykjavík, þar sem
um 12 þúsund bilar eru skráðir
í 80 þúsund manna borg, en þar
sem við bætast á götumar bílar
úr nágrannabæjum, Kópavogi,
Hafnarfirði, úr Mosfellssveitinni
og svo bilar af öllu landinu,
sem eru hér á ferð og er ekki
fjarri lagi að áætla, að stund-
Þannig lítur hinn nýi en gamaldags þægilegi bíll Venturis. Undir-
vagninn er Flat 500, en lengdin er aðeins um 1,70 m.
Lausn umferðarvandamála
í breyttri bifreiðagerð
um séu 15 þúsund bilar á göt-
um borgarinnar í einu.
Vandamálið kemur fram í töf-
um á umferðinni og svo síðast
en ekki sízt í því hve erfitt er
að finna pláss í viðskiptahverf-
unum til að leggja bifreiðunum.
Þetta sama vandamál er þekkt
i stórborgum um allan heim. Á
einum áratug hefur fjölgun bíla
líkzt stórkostlegri sprengingu.
Bæjarfélögin eyða milljörðum I
að byggja nýja vegi og koma
upp nýjum bílastæðum.
Jjtyrir einum áratug var það í
tlzku að hafa bílana sem
stærsta og voldugasta. Þeir líkt-
ið á strætunum, skuli ekki bein-
línis krefjast þess, að bílafram-
leiðendumir komi á móti og leiti
sérstakra tæknilegra aðferða til
þess að láta fara minna fyrir
bílunum og gera þá á allan hátt
liprari í umferðinni.
Það væri fróðlegt að geta
einhvern tlma tekið bifreiða-
verkfræðinga og stjómendur
bllaverksmiðja I skoðunarferð á
hinum óllku tegundum bifreiða
og spyrja þá hvaða tilgangi þeir
ætla bílunum að þjóna.
Það mætti fyrst spyrja: —
Eru bílamir ætlaðir til að fólk
geti komizt inn I þá? Og við
skulum þá bjóða þeim að setj-
ast inn I einhver af þessum
sköpunarverkum sínum, beygja
sig og herpa saman I öllum liða-
mótum og skríða inn eins og
það væri snígill að mjaka sér
Enski þríhjólabillinn Peel 50, sem er aðeins 1,25 m á lengd og öllum
öðrum farartækjum þægilegri I umferðinni.
ust engu fremur en orustuskip-
um heimsstyrjaldarinnar, er þeir
komu skröltandi eftir strætun-
um. Nú finnst mönnum þessi
orustuskipastíll gamall og úr-
eltur. Það hefur eins og komið
af sjálfu sér þegar rúmið minnk-
aði stöðugt á götunum að fólk
hefur kosið sér minni og hand-
hægari bíla.
Þó er það 1 rauninni undarlegt
að bæjarfélögin, sem verða að
verja risaupphæð í að auka rým
inn í kuðung. Ekkert er eins
takmarkað á bflum nútímans
eins og hæð þeirra og þó felst
enginn rýmissparnaður I því,
þar sem bílarnir eru nú einu
sinni ekki geymdir hver ofan á
öðrum á götunni.
Hins vegar hefur oft ekkert
verið spöruð lengdin, þó hin
mi'.da lengd geri bifreiðarnar oft
mjög erfiðar meðferðar I borg-
inni, bæði í akstri og við að
finna sér stæði.
\7egna þessara vandkvæða er
' það svo með marga bif-
reiðaeigendur að þótt þeir láti
sem þeir séu hreyknir af þeirri
virðingu sem straumllnulag nýj-
ustu bifreiðanna gefur þeim, þá
eru þeir oft innst með sér ekki
sérlega ánægðir. Það vakti því
mikla athygli, þegar Italskur
bílasmiður að nafni Franco Ven-
turi tók að sýna algerlega nýja
bfltegund á bílasýningum þar I
landi og bjóða til sölu I stórum
stíl. Hann hafði fengið sér und-
irvagn og vél úr Fiat 500, en I
stað þess að smlða bílinn á
Iangveginn, þá gerði hann bllinn
á háveginn. Það er eins og hann
hafi gert það bílasmiðjunum til
háðungar, að hafa útlit hins nýja
bíls eins og það tíðkaðist fyrir
50 árum. Þá voru bílarnir gerð-
ir fyrir mannfólkið en ekki fyr-
ir útlitið.
Það er ein merkilegasta nýj-
ungin á bll Venturis, að lengd-
in á honum er aðeins 1,70 og
hann getur tekið mjög snarpar
beygjur. Er það nú mál manna,
að ef það gæti gerzt I einu vet-
fangi, að allir Iosuðu sig við
sína nýtízkulegu blla og keyptu
sér þennan gamaldags Venturi-
bíl, væri bílgeymslumál borg-
anna samstundis leyst.
Þar með hefði mannkynið
eignazt almenningsbll, sem væri
sérstaklega þægilegur til allra
innkaupa. Bílstjórar þyrftu ekki
lengur að brjóta I sér bakið eða
fara úr augnaköllunum við að
setjast undir stýri.
Tjó er það ekki aðeins á Ítalíu,
sem menn eru að reyna að
finna lausn á þessu vandamáli.
Á bílasýningu, sem nýlega var
haldin I London, var sýndur
smábíll á þremur hjólum, sem
var aðeins 1,25 m á lengd, en
er samt sæmilega rúmgóður fyr-
ir tvo að setjast inn I hann.
Sumir myndu e. t. v. kalla hann
eins konar mótorhjól, en samt
sitja mennirnir inni I honum
eins og I bll. Hann er sérstak-
lega léttur og þægilegur I með-
förum og kemst með 60 km
hámarkshraða.
VÍSIR