Vísir - 06.12.1962, Blaðsíða 8

8
V í SIR . Fimmtudagur 6. desember 1962.
VÍSIR
Crtgetandi: Blaðaútgáfan VlSIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axgl Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskriftargjald er 55 krónur á mánuði.
I lausasölu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur).
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f.
Ágóði verkamannsins
Innan skamms mun koma til ítarlegrar umræðu
á Alþingi mál, sem íjallar um hlutdeildar- og arð-
skiptafyrirkomulag í atvinnurekstri.
Á því leikur enginn vafi að það er okkur íslend-
ingum mjög í hag að taka upp það fyrirkomulag að
þeir sem við fyrirtækin starfa fái notið hlutdeildar I
gróða fyrirtækisins. Með því eykst mjög áhugi laun-
þeganna á farsæld og heill fyrirtækisins. Þeim verða
einnig ljós ýmis þau vandamál, sem atvinnurekstur
á við að etja en Jaunþegar gera sér ella vart grein fyr-
ir. Og loks reynslan frá öðrum löndum að vinnuaf-
köst aukast undir slíku fyrirkomulagi.
I Bandaríkjunum er það allvíða svo, að verka-
mennirnir eiga hlutabréf í þeim fyrirtækjum, sem þeir
starfa við og ganga þau kaupum og sölum að vild
starfsmannanna. í Evrópu tíðkast þetta einnig. Með
þessu skipulagi er raunverulega verið að gera laun-
þega að atvinnurekendum og er það vel. Réttlátt er
einnig að gróðinn skiptist milli þeirra, sem hafa skap-
að hann, en liggi ekki einungis á fárra höndum.
Ákvæðisvinna er hér einnig mikið mál. Með réttri
beitingu hennar má mjög auka afköstin á sama vinnu-
tíma og hækka kaupið við launþegann. Tvímælalaust
eigum við íslendingar að taka hana upp í rikari mæli
en hingað til hefir tíðkazt. Tvö fyrirtæki í Reykjavík,
Ofnasmiðjan og Bílasmiðjan hafa innleitt hana að
nokkru leyti. Reynsla þeirra er mjög goð. Og verka-
mennimir fá allt upp í þriðjungi hærra kaup í vasann
en þeir fengju ella í tímavinnu.
Velmegun þjóðarinnar er undir því komin að mjög
takist að auka þjóðarframleiðsluna. Það er einmitt
með ráðum sem þessum, sem það má takast. Við höf-
um of lengi staðið hér í sömu sporunum. Það er kom-
inn tími til að við hef jumst handa.
Nýting síldarinnar
Það er vel að nota á hluta hins mikla fram-
kvæmdaláns, sem tekið var í Englandi, til þess að
efla síldariðnað landsmanna. Við höfum hingað til
verið eftirbátar annarra þjóða á því sviði, þótt við
eigum allra þjóða bezt hráefni. Enn eigum við t. d.
eftir að koma okkur upp fullkomnum reykingaverk-
smiðjum og segja má að niðursuðan sé enn á frum-
stigi.
f þetta þarf að leggja mikið fé. Og ekki síður er
nauðsynlegt að auka kunnáttu landsmanna í þessum
greinum. Fiskiðnaðarskóli er hér höfuðnauðsyn.
Myndin er frá burtför Tító forseta og konu hans frá Búdapest, er þau héldu áfram ferð-
inni til Moskvu. T. h. er dr. Edvard Kardelj, varaforseti Ungverjalands.
7/7 0 í MOSKVU-
S.l. sunnudag brunaði
„bláa Iestin“ hans Títós
Júgóslavíuforseta inn í
stöðina í Búdapest, en
lengra skyldi halda —
allt til Moskvu, og var í
öllum fréttum um þessa
heimsókn leidd athygli
að því, að hún væri
„fyrsta heimsókn hans
þar á 7 árum“.
Á þessu 7 ára tímabili fór
sem sé sambúðin milli Sovét-
ríkjanna og Júgóslaviu, einkum
er á leið, hraðversnandi, og
það er ekki fyrr en mc" sí-
versnandi sambúð leiðtoganna
í Moskvu og Peking sem hún
fer aftur batnandi, og horfir nú
svo vænlega um hana, að það
er jafnvel hald sumra stjórn-
málafréttaritara, að Krúsév
sé nú reiðubúinn að sætta sig
við þá sérstöku tegund komm-
únisma í Júgóslaviu, se'm Tito
framfylgir. Spáð er, að Krúsév
muni nú bjóða Tito upp á efna-
hagslega aðstoð allvíðtæka, en
fyrir hana er hann mjög þurf-
andi. Þessi mál verða efst á
dagskrá f Moskvu, er þeir ræð-
ast við, Krúsév og Tito — og
svo Albania, en Hoxha komm-
únistaforsprakki þar stendur
uppi í hárinu á Krúsév og hall-
ar sér að Mao tes-Tung, en
Albanir eru f seinni tfð dekur-
börn kínverskra kommúnista,
en Tito skamma þeir óbóta-
skömmum við minnsta tæki-
færi.
Það var svo sem auðséð á
móttökunum þegar til Buda-
pest kom, að viðhorfið f lepp-
ríkjunum gagnvart Tito var
nú orðið allt annað, því að
æðstu menn þar kepptust við
að heiðra hann. sjálfur forset-
inn — Istvan Dovb tók á móti
HEIMSÓKN
Tito og hinni fögru frú hans,
og svo var ekið yfir Dóná og
setin veizla mikil hjá Janosi
Kadar, forsætisráðherra og
flokksleiðtoga kommúnista f
Ungverjalandi. Var Tito fagn-
að hið bezta af þeim æðstu,
en á gangstéttum gatna sem
um var ekið, horfði mannfjöld-
ínn þögull á, er forsetarnir
óku á fund Kadars. Engin and-
úð var látin í ljós. Fólkið var
kurteist, en þögult.
I fréttum frá Budapest var
sagt, að Dobi forseti hefði ver-
ið viðstaddur komu Tito til
þess að leggja áherzlu á, að
TITO
litið væri á Tito sem leiðtoga
vinaþjóðar, — en þó ekki sem
flokksleiðtoga, er væri „félagi".
Það er ekki hægt — a.m.k.
ekki enn þá, eftir allt sem á
undan er gengið, að fagna hon-
um sem félaga.
Allvíðá kemur fram, að Tito
hafi að sumu erfiða aðstöðu.
Sovétleiðtogar geta þó ekki
gagnrýnt hann svo sem áður
var gert fyrir afstöðu hans til
vestrænna ríkja, sem Jugósla-
via hefur skipt mikið við, vegna
þess að afstaða Sovétríkjanna
sjálfra gagnvart vestrænum
löndum hefur breytzt til batnað
ar í seinni tíð, en margir komm
únistaforsprakkar hamra þó
enn á þeirri staðreynd, að
kommúnistar Júgóslaviu hafi
hvikað frá stefnunni, Moskvu-
línunni, og vilja enn láta þá
gjalda þess.
í Júgóslaviu hefur af stjórn-
arinnar hálfu verið lögð áherzla
á það, að þótt heimsóknin sé
opinber, þar sem Tito fari í
boði forseta Sovétríkjanna, er
vilji endurgjalda honum mót-
tökurnar er hann kom til Júgó-
slaviu í sumar, þá séu væntan-
legar viðræður Krúsévs og
Tito einkaviðræður.
Um leið og Tito fór til Mosk-
vu var ráðizt heiftarlega á
hann í Peking — og stjórnin
í Moskvu hafi sætt þar harðri
gagnrýni fyrir að bjóða honum
til Sovétríkjanna. Kínverska
dagblaðið Jenmin Jih Pao kvað
Tito hafa svikið öreigana og
hann og hans menn væru
hlaupatíkur bandarískra heims-
veldissinna.
Aætlun brást
Norska blaðið Fiskets Gang
hefir skýrt frá því, að Rússar
hafi ekk' fiskað eins mikið á
síðasta ári og áætlað var.
Áætlunin fyrir fiskveiðiflot-
ann gerði ráð fyrir 4ra millj-
óna lesta afla til manneldis á
árinu 1961, en hann varð mun
minni, eða 3,7 millj. lesta. Hins
vegar herma tölur, að aflinn
árið 1960 hafi verið 3,1 milljón
lesta, og var því samt um aukp
ingu að ræða, ef tölur þessar
eru réttar. Og þess má einnig
geta, að fiskafli Sovétríkjanna
hafði aldrei orðið meiri en hann
varð á s. 1. ári.
Þess er getið til dæmis um
síldveiðarnar, að aflinn á At-
lantshafi varð rúmlega 160 þús.
lestum minni en áætlað hafði
verið, og er því meðal annars
um kennt, að' ekki hafi verið
sótt af nægilega miklu kappi á
miðin á Atlantshafi norðvest-
anverðu (miðin við ísland?),
skip hafi verið færri en gert
var ráð fyrir, tíð stirð og síldin
síðar á ferðinni en gert var ráð
fyrir.