Vísir - 12.12.1962, Blaðsíða 4
4
VISIR . Miðvikudagur 12. desember 1962.
s&saRB
>f
„Þetta byrjaði eins og
svo margt fleira, sem ung
ir menn hleypa af stokk-
unum — við vorum nokkr
ir félagar, sem þjáðumst
af „kvilla“, sem fylgt hef-
ir ungum mönnum gegn-
um aldirnar, við vorum
með galtómar pyngjur,
en hausinnltroðinn af ó-
brigðulum hugmyndum,
sem áttu að geta fyllt
vasa okkar peningum,
svo að við ákváðum bara
að reyna.“
Viðtal dagsins er við mann,
sem allir handknattleiksmenn
þekkja, já, að líkindum íþrótta-
menn yfirleitt, og húsmæður eru
að sögn farnar að meta vinnu og
framleiðslu hans og vina hans í
ríkara mæli. Þetta er nefnilega
einn mannanna bak við Bamba,
merkið á pökkunum með hnetun-
um vinsælu, sem margar hús-
mæður nota í jóiabaksturinn, og
þessum söltuðu „peanuts", sem
svo margir vilja hafa til að hjálpa
sér við að renna niður ýmsum
veigum, veikum eða sterkum eftir
ástæðum.
Meðal lesenda kunna að vera
einhverjir, sem eru hvorki íþrótta
menn né húsmæður, svo að nauð
synlegt mun vera að kynrta mann
inn aðeins nánar. Hann heitir
Axel Sigurðsson og starfar nú í
bréfapóststofunni, en þrátt fyrir
allar annir við jólapóstinn, mun
hann sjá svo um, að karlar, kon-
ur og börn fái nóg af Bamba nú
fyrir jólin.
— Hvenær hófuzt þið handa,
og hvað voruð þið margir í upp-
hafi?
— Bambi er fæddur í febrúar
1960, og við vorum fjórir, sem
stofnuðum fyrirtækið sem sam-
eignarfélag, Ég er nú einn eftir af
upphaflegu félögunum — þá
skorti úthald, eða þeir tóku bara
upp á þvi að ganga í það heilaga,
svo að þeir höfðu annað að gera
við frístundirnar en standa í
þessu. Síðan hafa tveir aðrir
bætzt í hópinn, þeir Friðrik Ól-
afsson skákmeistari og Helgi
Hjálmarsson, fulltrúi hjá Verzl-
unarráði íslands.
Vélar úr
ýmsum áttum.
— Og hvað höfuðuð þið meira
en hugmyndina, þegar þið byrj-
uðuð á þessu?
— Því er fljótsvarað, því að
við höfðum bókstaflega ekki
neitt. Við höfðum til dæmis eng-
ar vélar, og við vissum heldur
ekki neitt um aðferðir til að fram
leiða saltaðar hnetur. Fyrst var
nefnilega aðeins æjjunin að fram
leiða saltaðar ,,peanuts“, sem eru
mjög vinsælar í samkvæmum og
víðar.
Við urðum þess vegna að byrja
á að útvega vélakost, og það
gekk smám saman. Ein vélin er
raunar heimatilbúin — sú sem
flettir hýðinu af hnetunum, og
Axel við vélina, sem þeir félagar fundu upp til að afhýðahneturnar.
Þýzkalandi kalla þeir það
hún er hið mesta þing, því að
hún vinnur á við fimm handfljóta
. ;nemv hvorki meira né minna.
— En svo fóruð þið í að fram-
Jeiða. fleiri tegundir fljótlega?"
— Já, en' það var .eiginlega
fyrir tilviljun, að við gerðum það,
og í því sambandi er rétt að byrja
á að segja Iauslega frá því, hvern
ig vinnu við hneturnar er hagað.
Tvíbýli í
hverri skel.
Það er bezt að byrja á því,
þegar hneturnar eru teknar upp.
Hneturnar, sem við fáum, eru
frá Norður-Rhodesíu, og þær
vaxa í jörðinni eins og kartöflur
Utan um þær er hörð skel, og 1
hverri skel er tvíbýli. Fyrsta verk
ið eftir uppskeruna er að ná skel-
inni utan af hnetunum, og er það
víða gert í vélum, en annars stað
ar vinna svertingjar þetta verk í
höndunum. Undir skelinni er
brúnt hýði, og kemur það ekki
við sögu alveg strax.
En þegar við erum búnir að
taka við baununum hér heima,
Það var eiginlega
fyrir slysni. ^
i .... •.
Og það var einmitt á þessu
stigi, sem slysnin varð, er olli
því, að við færðum út kvíarnar
og fórum að sjá húsmæðrum fyr-
ir hnetum i baksturinn. Einu
sinni fengum við poka af hnetum,
sem höfðu verið heldur of lengi
í brennaranum, svo að þær þorn-
uðu enn meira en hneturnar í
hinum pokunum, olían var farin
úr þeim að miklu ieyti og þær
reyndust tilvaldar til notkunar í
bakstur. Við fengum húsmæður
til að prófa hneturnar, og frúrnar
sögðu, að þær væru alveg ágætar,
og nú seljum við bökunarhneturn
ar í pokum, sem sex mismunandi
uppskriftir eru prentaðar á. Og
húsmæðrum er alveg óhætt að
fara eftir þessum uppskriftum,
því að þær hafa verið prófaðar í
„rannsóknastofum" og fengið lof.
— Og hvert er svo næsta stig?
— Þá er oiginlega komið að
lokastiginu: Við förum með hnet-
urnar úr kaffibrennaranum í bæki
saltaðar hnetur i sjálfsölum, er
komið var upp í ýmsum veitinga
stöðum, vár það ekki?
- Jú, það er algengt erlendis,
að saltaðar hnetur séu seldar
þannig, og því þá ekki einnig
hér? Við töldum, að grundvöllur
væri fyrir þessu hér, og útveguð-
um fjögur eða fimm sjálfsölu-
tæki, sem komið var fyrir ,á jafn
mörgum stöðum. Þau gáfu góða
raun — fólk notaði þau mikið,
svo að við gerðumst djarfir og
lögðum tugi þúsunda króna í að
afla fleiri sjálfsala. Þeir munu
hafa verið um 25, sem við keypt-
um í næstu lotu, svo að þeir
urðu um þrjátíu. Þeim var komið
fyrir á ýmsum stöðum, einkum
veitingastofum, þar sem umferð
er mikil vegna blaðasölu og þess
háttar. En nú varð annað upp á
teningnum, því að innan skamms
var búið að skemma flesta sjálf-
salana, svo að við sáum okkar
óvænna. Það var unglingalýður,
sem vann þessi spellvirki.
Vegna þeirrar reynslu, sem
við höfum fengið af þessu, verð
S TtíDENTA FÆBUÍ
-Sfc *"'■ l ZZ '' * \: _ 1.J; , ♦
? ~ >. ' '.' *: .
Wæz%í'2s&sám», *. >*as*r % .
Eyðilagðir sjálfsalar
förum við fyrst rakleiðis með þær
í kaffibrennslu, þar sem þær eru
brenndar í kaffibrennara. Þetta er
gert til þess að breyta bragðinu á
þeim, ná úr þeim hráa bragðinu
og gefa þeim steikingarbragð
Þær eru þarna í miklum hita
hvorki meira né minna en 200
stigum á Celsius, og með þessu
næst einnig nokkuð af olíu úr
þeim, en olía er um 40% af þyngd
þeirra, svo að dálítið af henni má
missa sig, án þess að skaði verði
af.
stöð okkar í kjallara Markaðsins
að Laugavegi 89, þar sem við af-
hýðum þær og meðhöndlum á
annan hátt, eftir því hvernig
að nota þær, og síðan er þessi
Jreift um bæinn, en um dreifing;
una sjá heildverziun Kristjáns Ó
Skagfjörð og Þórhaliur Sigurjóns-
Spellvirki
unglinganna.
„Þið byrjuðuðuð á að selja
ég að segja, að unglingana hér
í bænum skortir hvorki hug-
kvæmni né kapp, þegar þeir
vilja brjóta slík tæki upp og ná
til innihaldsins. Það var ekki nóg
með, að unglingarnir notuðu ber-
■iýnilega' mikinn tíma til að finna
eða hreinlega smíða alls konar
„mynt“ sem hægt væri að nota
til þess að fá sjálfsalana til að
’efa skamrnt, heldur var kröftum
’oeitt oi jafnvel bareflum, þegar
við sáum við „myntsláttunni” eða
öðrum aðferðum til að ná inni-
haldinu með brögðum. En hvem-
ig sem við fórum að, reyndist hug
myndaflug unglinganna og áhugi
meiri 'en svo, að við gætum enzt
til að standa f þessu.
Raunar er rétt að geta 'þess,
að fullorðnir kunnu líka sínar að-
ferðir til að ná til innihaldsins,
án þess að nota til þess peninga.
Sjálfsala var til dæmis komið
fyrir í einU af virðulegasta veit-
ingahúsi bæjarins með talsverðri
fyrirhöfn. Einhverju sinni fór svo,
að einn gesturinn rak annan hnef
ann í tækið, svo að það brotnaði
og hneturnar hrukku út um allt.
Viðstaddir fóru þá á fjóra fætur
og tíndu hneturnar upp af ábreið-
unni og tróðu upp í sig. Enginn
vildi vist láta happ — eða hnetu
— úr hendi sleppa, þegar svona
ágætt tækifæri bauðst, og þetta
eru einhver beztu meðmæli með
hnetunum okkar, sem ég kann frá
að greina. En veitingamaðupinn
var búinn að fá nóg, og bað okkur
að fjarlægja sjálfsalann, en sendi
síðan gólfábreiðuna í hreínsun,
því að eitthvað af hnetum hafði
troðizt öfan í hana. Hreinsunin
kostaði víst um ^4000 krónur að
sögn.“
„Kemur saía með sjálfsölum þá
alls ekki til greina að þínu áliti?“
„Jú, en ég held, að við verðum
að hafa sömu aðferð og Banda-
ríkjamenn. Þeir leyfa ýmsum líkn
arfélögum að hagnast á sölu með
slíkum sjálfsölum, og ef eins væri
að farið hér, mætti væntanlega
skapa slíkt almenningsálit, að
unglingar skömmuðust sín fyrir
að skemma eða stela úr sjálfsöl-
um. Annars erum við enn með
nokkra í gangi, sem sé á þeim
stöðum, sem þeir hafa fengið að
vera sæmilega í friði fyrir ágangi
fingralangra.”
„Síúdentafæða“
í Þýzkalandi. ,
„Það er mikið af alls konar
Framh. á 10. síðu.