Vísir - 05.01.1963, Síða 8
8
m
VISIB
Jtgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Frétiastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Askriftargjald er 55 krónur á mánuði.
I Iausasölu 4 kr. eini. — Sími 11660 (5 linur).
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f.
Einræöi og innlimun
í síðasta blaði Þjóðviljans á nýliðnu ári er löng
grein eftir JEinar Olgeirsson, foringja kommúnista.
Minnir hún óþyrmilega á ræður þær, sem sami mað-
ur flytur stundum á Alþingi eða á öðrum vettvangi,
þegar hann reynir hvað mest að þóknast húsbænd-
um sínum austur í Moskvu — greinin ber þess vott,
að höfundur hennar er haldinn sefasýki á alvarlegu
stigi og mun vonlítið um bata, þar sem hann hefir
verið haldinn henni svo Iengi.
Grein Einars snýst fyrst og fremst um það, að
einræði og innlimun vofi yfir íslandi, og sé þjóðin í
bráðri hættu af hvoru tveggja. Færir hann síðan ýmis
„rök“ að þessum fullyrðingum sínum, en ekki eru þau
af því tagi, að nokkur maður geti tekið þau alvarlega,
nema sá hinn sami sé haldinn sömu blindu og nefndur
foringi kommúnista.
íslenzku þjóðinni stafar nefnilega engin hætta af
einræði og innlimunaráformum þeirra, sem Einar 01-
geirsson ber þyngstum sökum í grein sinni, Það veit
hann eins vel og allir aðrir, og raunar veit hann bet-
ur, því að honum er betur um það kunnugt en flest-
um öðrum, að það er aðeins einn flokkur hér á landi,
sem hefir hug á að koma hér á einræðisstjóm og inn-
lima ísland síðan í þjóðakerfi, sem er okkur fjarlægt
og óskylt.
Einar þessi Olgeirsson fer nefnilega austur til
Rússlands árlega — jafnvel oft á ári — og hann fer ekki
þangað til þess að liggja bara í sólinni á Svartahafs-
strönd. Hann ræðir einmitt um það við æðstu menn,
sem við hann vilja tala, hvernig unnt sé að koma ís-
landi í tölu þeirra ríkja, sem kallast á fínu máli „Al-
þýðuveldi“, innlima ísland í efnahagskerfi kommún-
ismans.
Það er gamalt bragð að kalla „Þjófur, þjófur!“ til
að leiða athyglina frá sér, og það er þetta bragð, sem
er að baki þessa síðasta sefasýkiskasti kommúnista-
foringjans. Hann ber öðrum það á brýn, sem er hans
mesta hjartans mál — að ísland komist undir hamar
og sigð, og hann geti þá orðið fulltrúi hinna raunveru-
legu húsbænda.
Hjálparsjóöur R.K.I.
Stjórn Rauða Kross íslands hefir hug á að safna
nokkru fé í sjóð, sem verði með tímanum — en helzt
sem allra fyrst — svo öflugur, að tafarlaust megi grípa
til hans og veita úr honum fé, þegar aðstoðar er þörf
snögglega. Mundi slíkt auðvelda hjálparstarfsemi fé-
lagsins og gera það enn meira virði en ella, því að í
fíestum tilfellum gildir, að skjót hjálp, þótt ekki sé
hún mikil, sé margfalt meira virði en sú aðstoð, sem
síðar berst, þótt hún sé á ýmsan hátt meiri. Almenn-
ingur ætti að veita þessari sjóðsstofnun RKÍ allan
hugsanlegan stuðning, svo að gagni komi sem fyrst.
V í SIR . Laugardagur 5. janúar 1963.
Eg vil sjá alla
Ef miðað er við íbúa-
tölu held ég að vart finn-
ist nokkurt land í öllum
heimi, sem á eins marga
listamenn og ísland. Ég
fékk tækifæri meðan ég
dvaldist á Íslandí til að
heimsækja einn þekkt-
asta listamanninn þar.
Það var Ásmundur Sveins
★
Ég hef nú gengið í gegnum
vinnusali Ásmundar og séð að
hann vinnur verk sin í ýmsum
stílum og notar ýmis efni og svo
fer ég að ræða við hann úm list-
ina. Þó er bezt að spyrja hann
hvað hann sé gamall.
— Ég er næstum sjötugur.
\ — Og hvað hafið þér verið
lengi í myndhöggvaralistinni? Ásmundur Sveinsson með eitt verka sinna.
— Ég byrjaði ungur, fyrst að
læra að skera í tré hjá Ríkharði
Jónssyni og svo fór ég til Dan- arhættir eða rím. Þessi stíll hæfir lítið erfitt fyrir okkur, svona litla
merkur, var þar eitt ár, þá vildi hérna og annar stfll hæfir þarna þjóð, að halda uppi merkinu f
ég reyna fleiri lönd og hélt til °S allt gerir þetta listina auðugri. öllum greinum menningarinnar.
Svíþjóðar. Þar var ég heppinn, því er augljóst að aðalatriðið er — Jæja?
að þá var Milles nýlega orðinn að ná árangri en ekki hvaða stíll — Já, en við gerum eins og
prófessor við akademiuna í er notaður. Sjálfur vinn ég í ólík við getum.
Stokkhólmi og hjá honum var ég um stílbrögðum. Ég vil ekki láta ★
í sex ár. Ég hafði mjög gott af að binda mi8, heldur vil ég sjá alla
nema hjá honum. Hann var mik- stílheimana sem frjáls maður. — Og það er kannski erfitt að
ill listamaður og'hann vissi mik- — °8 t>ér eigið þá við að þér selja listaverk sín meðal svo lít-
ið um myndhöggvaralist, þekkti gerið það aðeins eins og ljóð- illar þjóðar. Markaðurinn er ekki
alla stila og list ýmissá þjóða. skáld, sem notar mismunandi rím stór.
Þvl næst fór ég til Parísar, hún er eða bragarhætti. — Já, og sérstaklega gildir það
nú eins og menn vita miðstöð — Jáíá> - en svo kemur líka um myndhöggvaralistina, vegna
listarinnar og þar kynntist ég af annað t"1- Fyrr á tímum, þegar þess, að hún er dýr list.
eigin sjón hinum ólíku stilum. é8 var barn> kom Það tæpast fyr- — Jú, en á hinn bóginn á mynd
ir, að ég sæi myndskreytt blað. höggvari auðveldara með að öðl-
— Var það ekki einkennilegt Það var svo UtiB um myndir. Nú ast frægð, ef hann væri að svelta
fyrir yður, með yðar fslenzka er °idin önnur. Nú fá bömin að I hel, þá ...
fornafni að koma til Svíþjóðar siá myndir I óhófi og alls staðar - En slíkt kemur aldrei fyrir
þar sem þeir eru svo strangir sér fólkið prentaðar myndir. Svo á íslandi, að listamaður, þurfi að
með að nota formleg ættarnöfn koma kvikmyndirnar og margt svelta I hel.
eins og Liljenkranz og Oliven- fieira- °S Þá ^irðist mér að mynd- *
krona? listarmaðurinn þurfi ekki lengur
— Jú satt er það, menn spurðu að vora figurativur. Það er því _ Hafið þér ferðast víða?"
mig alltaf hvað ég héti að eftir- k°minn tími til að listamaðurinn _ já> ég hef farið margar ferð-
nafni og þá svaraði ég að faðir snál sér að hugmyndalífinu og ;rj einkum til Frakklands, til þess
minn héti Sveinn og það væri þá bfi f fantasíunni. Það er mín skoð ag gjáj hvað félagar mfnir eru að
son, sem nú býr í miðri
Reykjavík, en bjó áður í
útjaðri borgarinnar. Það
stafar af því að borgin hef
ur á síðustu árum teygzt
æ lengra og hraðara út.
Þar búa nú 75 þúsund
manns og borgin heldur
enn áfram að stækka.
bezt að ég héti Svensson.
— En þá hefur vísast verið
einhver annar Svensson I nem-
endahópnum?
— Já, og þá fóru þeir bara að
kalla mig „Island“. Löngu seinna
heimsótti ég Svlþjóð og hitti kunn
ingjana. Þeir byrjuðu þá aftur að
kalla mig „Island", en ég bað þá
nú um að kalla mig bara Ásmund,
því að mér fyndist nokkuð mikið
að kalla mig Island.
★
— Segið mér, þar sem þér haf
ið unnið svo mikið I því sem kall
að er nútfmalist, — hver er mun
urinn' á nútímalist og háttbund-
inni (traditionel) list?
— Já, ég hef unnið ýmislegt f
þessum nýju línum, en það er nú
svo með þessa óliku stíla, að mér
finnst að við eigum ekki að gera
of mikið úr þeim. Það er enginn
stíll til sem gerir manninn stóran
eða manninn lítinn. Hinir óliku
stílar eru aðeins sem ólíkir brag-
un.
★
— En hvað um almenning?
Hvernig verkar þetta á fólkið?
Tekst því að njóta þessarar list-
ar?
— Auðvitað tekur það nokkurn
tíma, en ég trúi þvf að það geri
það. Og ég skal segja yður eitt,
ég hef gert tilraun með þetta,
þannig að ég opnaði húsið mitt
hérna fyrir almenning á hvíta-
sunnu fyrir þremur árum og það
komu hingað yfir fimm þúsund
gestir, — og svo halda sumir
því fram, að almenningi geðjist
ekki að nútíma list. Það held ég
að sé ekki satt.
— Komu virkilega yfir fimm
þúsund sýningargestir? Ja, það
hlýtur að vera meiri listáhugi á
íslandi en í flestum öðrum lönd-
um.
— Jú, það má segja að íslend-
ingar séu listelskir, en það er dá-
gera, -hvernig þeim gengur og
hvort maður stenzt samanburð
við þá. Ég tel að f framtíðinni
þurfi að leggja meiri áherzlu á
pertánuleg kynni milli listamanna
af ólíkum þjóðemum. Slíkt gerir
mikið gagn.
— Ég sé, að þér hafið stillt
nokkrum höggmyndum yðar út á
túnið hér fyrir utan. Teljið þér
að það séu beztu myndir yðar?
— Ja, það er erfitt fyrir mig
að segja um það. Það er eins og
ef einhver kæmi til konu sem á
tíu börn og bæði hana að segja,
hvert þeirra hún héldi mest upp
á. Það er erfitt að segja. Annars
kemur andinn yfir mann í bylgj-
um eða periodum, en eitt er alveg
víst. Enginn listamaður byrjar á
verki með þeim hugsunarhætti, að
nú ætli hann að gera Iakara verli
en sfðast. Ég held að listamaður
inn reyni alltaf að gera sitt bezta
Þess vegna hlýtur hann alltaf að
trúa mest og halda mest upp á