Vísir - 13.06.1963, Page 4

V1 SIR . Fimmtudagur 13. júní 1963.
TJ"ún hefur ferðazt víða og
fæddist með flökkuþrána f
blóðinu, að því er hún sjálf
segir. „Ég hef verið á stöðug-
um flækingi eins og hirðingja-
barn, frá því að ég fyrst man
eftir“, Utskýrir hún. „Pabbi dó,
þegar ég var lítil telpa, og eftir
það gat mamma aldrei setið um
kyrrt á neinum stað til lengd-
ar. Hún sagði alltaf, að ég væri
svo heimsk, að ég gæti ekki
lært landafræði nema með því
að sjá löndin með eigin augum,
og það var svo sem nógu góð
afsökun!"
„Og um hvaða lönd ferðuð-
uzt þið?“
,,Ó, það var heili aragrúi —
Frakkland, Italía, Túnis, Egypta-
land, Palestína, Grikkland, Júgó-
slavía, Austurríki, Ungverja-
land, Spánn, England, mestöll
Norður-Afríka . .. ég man ekki
fleiri í svipinn. Fyrstu árin, sem
ég man greinilega, vorum við f
Frakklandi. Seinna fórum við til
Rómar og síðan Túnis. Þar var
nú spennandí áð lifa. Við ferð-
uðumst heilmikið um eyðimerk-
urnar f Norður-Afríku, og kom-
um m. a. til vinjar, sem hét
Gabés, en þar bjuggu tveir
• # ■ X • ^ # X
airæoi a teroa-
„Ég held, að ég hafi
bara ekkert að segja“,
byrjar frú Else von Hart
mansdorff, eiginkona
sænska sendiherrans hér
á landi, þegar ég hringi
til hennar og bið um við
tal. „Hinar sendiherra-
frúrnar eru búnar að
segja það allt saman, svo
að ég hef eiginlega engu
við að bæta!“
En hún sleppur ekki svo auð-
veldlega, og daginn eftir er ég
komin á hennar fund. Það er
hægara sagt en gert að tala
saman, því húsið leikur.á reiði
skjálfi af hinum ógurlegustu
drunum f loftborum, og hamars-
höggin dynja með ærandi há-
vaða allt í kring. Það er samt
ekki verið að mölva húsið nið-
ur til grunna, þótt svo mætti
ætla af gaur’aganginum, held-
ur á að setja nýtt þak og úti-
dyratröppur og hver veit hvað.
Við sitjum í stofunni og köll-
umst á eins og tvær tröllskess-
ur uppi á fjallatindum, þó að
ekki séu nema ca. tveir metrar
á milli okkar, og hafi ég mis-
skilið eitthvað af orðum frúar-
innar, verður það að skrifast á
reikning loftboranna.
„Hvernig má blessuðum mönn-
unum líða, sem hafa þetta að
ævistarfi?" hrópar frú Else með
klingjandi mezzosópranrödd, en
hún lagði einu sinni stund á
söngnám. Það vill hún annars
sem minnst um tala. „Ég er að
verða snartjúlluð eftir nokkra
daga af þessum ólátum, en hvað
er það á móts við að standa
alltaf með svona óskapaverk-
færi í höndunum? Þeir hljóta að
hafa taugar úr stáli, þessir ungu
menn“.
Norðurlandabúar. Það var afar
sérkennilegur staður, að mestu
Ieyti einangraður frá umheim-
inum“.
„TTvað er yður minnisstæðast
frá þessum árum?“
„Ja, það er erfitt að segja —
f endurminningunum varðveitist
allt það góða, fallega og
skemmtilega, en ókostirnir
gleymast. Sem betur fer; það
væri félegt, ef það væri þver-
öfugt! Lffið var fullt af ævin-
týrum, ég hef alltaf haft óþrjót- ]
andi áhuga á að kynnast nýju
fólki og nýjum stöðum. Okkur
mömmu kom saman um, að það
væri vissara að nota tækifærið
og ferðast sem mest, meðan ég
væri enn óbundin — ef ég tæki
einhvern tfma upp á að gifta
mig, myndi ég auðvitað verða
að setjast að um kyrrt og hætta
öllu flakki um heiminn".
„Þar hefur spádómsgáfan
brugðizt ykkur".
„Já, hvernig átti mig að gruna,
að ég fengi að halda þessu á-
fram meirihluta ævinnar? Mun-
urinn er aðeins sá, að áður ferð-
aðist ég með mömmu og hafði
eina eða tvær ferðatöskur með
mér, en núna fer ég með mann-
inum mínum og hef heila bú-
slóð f eftirdragi!"
„Eigið þið engin böm?“
„Jú, eina dóttur. Hún er
tuttugu og fimm ára núna og
vinnur við sænska sendiráðið f
Kaupmannahöfn".
„Ætlar hún kannske að ger-
ast diplómat?"
„Nei, nei, hún er trúlofuð og
fer bráðum að gifta sig. Hún er
að þessu þangað til“.
„Þér hljótið að vera vel að
yður í tungumálum eftir öll
ferðalögin".
Frú Else von Hartmansdorff. Á málverkinu er Jean Baptiste
Bemadotte, ættfaðir núlifandi konungs Svíþjóðar.
frönsku, og allt er skrifað á
báðum málunum: umferðarskilti,
matseðlar í veitingahúsum, já,
meira að segja miðarnir á með-
alaglösunum eru bæði á frönsku
og ensku. Við fórum margar
ferðir til Bandaríkjanna, með-
an við dvöldumst vestra. En
það væri of langt mál að lýsa
öllu því“.
„Hvert fóruð þið næst?“
„Til Ítalíu. Það er dásamlegt
land ,eins og allir vita, og ég
kunni sérstaklega vel við mig
þar. Maðurinn minn segir allt-
af, að Danir séu ítalir norðurs-
ins, og ég er ekki frá þvf, að
það sé rétt. Ég man eitt sinn,
þegar við vorum á Capri og ég
blaðaði f gamalli gestabók hjá
elskulegum, ítölskum vfnyrkja
— hvað rekst ég ekki á? Jú,
þakkarávarp, sem amma mín
hafði skrifað, þegar hún kom
þar í lok sfðustu aldar! Svona
getur lffið verið furðulegt á köfl-
um“.
„Og svo komuð þið til ís-
lands".
„Já, beint frá Ítalíu. Það var
eins og að koma heim. Hugsun-
arháttur fólksins hér er svo
svipaður og hjá öðrum Norður-
landaþjóðum, finnst mér. Ég á
ekki orð til að lýsa aðdáun
minni á þjóð, sem hefur hoppað
beint út úr söguöldinni inn í
ys og þys nútímasiðmenningar
án þess að bregða sér hið
minnsta. Við erum búin að vera
hér eitt ár, og ég kann þvf bet-
ur við mig, því lengur sem ég
er, og þvf betur sem ég kynnist
landi og þjóð“.
„Tjað má eiginlega segja, að
þér hafið verið að búa yður
„Nei, ég kann bara þessi
venjulegu — ensku, þýzku og
frönsku. Svo ftölsku og sænsku.
Já, og auðvitað dönsku; ég er
dönsk að uppruna. Það gekk nú
dálftið brösótt með menntun
mína, þó að ég lærði náttúrlega
talsvert í landafræði. Ef ég man
rétt, var ég ómögulegur nem-
andi í einum níu skólum. Ég
minnist þess, að ég byrjaði
margoft á púnversku styrjöld-
unum, en hvort ég komst nokk-
urn tírna að þvf, hvemig þeim
lyktaði, er annað mál. Á end-
anum fékk mamma samvizkubit,
og við dvöldumst um kyrrt í
Kaupmannahöfn, þangað til ég
var komin í gegnum stúdents-
prófið. En um leið og því var
lokið, geystumst við aftur suð-
ur á bóginn til að sleikja sól-
skinið".
„Við höfum ekki farið mjög
víða sem diplómatar, en verið
þvf lengur í hverju Iandi. Mað-
urinn minn hefur reyndar verið
úti um allt; hann var búinn að
fara víða, áður en við giftumst.
Við vorum í Englandi á styrj-
aldarárunum. Svo fórum við til
Kanada. í Montreal tala allir
jöfnum höndum ensku og
oDaananHDQaaDEEanannnDnnnnannnnannBDanannnn
Spjallað við frú Else
von Hartmansborff,
eiginkonu sænska
sendiherrans hér
á landi
„Tjér hafið auðvitað verið vfða
sem sendiherrafrú?“
□aaaDDDDDDDaDDaaDnDDDaDaDDDDDDDDDaaaactDDbD
undir þetta starf alla ævina".
„Já, það er ekki fjarri sanni.
Mér hefur aldrei fundizt neitt
átak að flytja mig land úr landi,
því að ég hef lifað þessari hirð-
ingjatilveru frá því að ég fyrst
man eftir, eins og ég sagði áð-
an. Og ég hef alltaf áhuga á að
kynnast fólki af öllum stéttum
og atvinnugreinum. Áður fyrr
var miklu meira um hvimleiða
stéttaskiptingu, og sumir ímynd-
uðu sér, að t. d. diplómatar
væru eitthvað öðruvísi en ann-
að fólk, en sem betur fer er
þetta að hverfa úr sögunni og
farið að dæma meira eftir mann-
gildi en stöðu og stétt. Það er
ólfkt jákvæðara viðhorf".
„Þér kærið yður ekki um að
vera merkt sem „sendiherrafrú"
og þurfa f sífellu að haga yður
samkvæmt þvf?
„Nei, Drottinn sé oss næstur!
Ég get ekki haldið út að vera
neitt annað en ég sjálf, og ef
virðuleikinn á til að sópast út
f veður og vind, þá verður bara
að hafa það!“ —SSB