Vísir - 21.11.1963, Síða 4
4
V í S I R . Fimmtudagur 21. nóvember 1963.
Frumskilyrðið er að ein-
hver vilji lesa bækumar
Viðtal við Ingibj'órgu Jónsdóttur skáldkonu
— Ég gæti trúað að mér léti
betur að skrifa fyrir börn en full-
orðna, sagði Ingibjörg Jónsdóttir,
ung skáidkona, þegar Vísir átti
tal við hana fyrir skemmstu.
Þetta sagði skáldkonan enda
þótt ein af þrem skáldsögum, sem
út eftir hana hafa komið, hafi
selzt upp hjá forlaginu fyrstu vik-
una eftir að bókin kom á mark-
aðinn. Sú bók hét „Ást í myrkri"
og vakti þá nokkurt umtal.
— Hvenær kom fyrsta bókin
yðar út?
— Fyrir tveim árum. Það var
skáldsaga sem hlaut heitið „Mátt
ur ástarinnar". I fyrra kom „Ást
í myrkri“ út og nýlega kom á
markaðinn enn ein skáldsaga,
„Ást til sölu“. Leiftur h.f. hefur
gefið þær allar út.
— Mér dettur í hug af því að
þær hafa allar ást í titlinum,
hvort þetta sé eins konar frarri-
haldssaga um ástir sömu persón-
anna.
— Nei, hver saga er algerlega
sjálfstæð og á ekkert skylt við
efni né persónur hverrar annarr-
ar. Þær eiga það sameiginlegt
að þetta eru sögur ætlaðar til
skemmtilesturs og fjalla allar um
ást.
— Var nokkurt sérstakt tilefni
til þess að þér fóruð út á rithöf-
undabrautina — þessa mjög svo
þyrnum stráðu braut?
— Það má segja það að til-
efni hafi gefizt, en allt annað en
flestum myndi detta í hug. Fólk
myndi halda að þetta kæmi af
innri þörf — knýjandi sálarkvöl-
um og brennheitri þrá til að tjá
heilagan sannleika eins og alltaf
skeður hjá góðu höfundunum.
Nei. Það var allt öðruvísi.
Ég var að þýða framhaldssögu
fyrir Alþýðúblaðið. Þá datt mér
allt í einu í hug að svona skáld-
sögu gæti ég skrifað sjálf. Ég
talfærði þetta við bónda minn, en
hann tók málinu seinlega, og jafn
vel þótt ég gæti skrifað sögu,
myndi enginn útgefandinn fást.
Ég vildi samt reyna og skrifaði
veturinn 1959 —’60 skáldsöguna
Mátt ástarinnar, sögu í stíl við
framhaldsástarsögur í blöðum og
tírn^útunJ,..§Ög.u.-bar s.em mikið
5gþi;ist‘:óÍ‘ áíburtSáf-ási'ft er hröð ög
ajsandi, en minna hugsað um list-
’ræna éfnisméðférð og byggin’gu.
Ég fór með handritið til Gunnars
í Leiftri og bauð honum það til
sölu. Ég sneri heim með undir-
Ingibjörg Jónsdóttir.
ritaðan samning og þóttist hafa
brotið hrakspár bónda míns.
— í hverri af þessum þrem
skáldsögum yðar teljið þér að.
yður hafi tekizt bezt og í hverri
þeirra hafið þér Iagt yður mest
fram?
— í engri þeirra. Ég verð að
viðurkenna, að ég hef takmarkað
álit á mér sem rithöfundi og mér
er ljóst að engin bóka minna er
skáldrit í þessa orðs eiginlegu
merkingu. Það var einu sinni hent
á lofti f blöðum þegar ég lét
hafa eftir mér að ég hefði skrifað
skáldsögu til að koma þaki yfir
höfuðið á mér. Það er ágætt ef
einhver finnur eitthvað skoplegt
við þetta, en það er engu að síður
staðreynd. Þessar þrjár bækur
sem út eru komnar eftir mig eru
skrifaðar vegna peninganna sem
ég fæ fyrir þær, ekki vegna skáld
legs innsæis eð^ andagiftar. Og
ætli maður sér að græða peninga
með skrifum sínum, verður höf-
undurinn að haga þeim þannig að
einhver vilji lesa þau. Það er
frumskilyrðið.
— Þér minntust á það hér í
upphafi, að þér hefðuð meiri á-
huga á að skrifa fyrir börn.
— Ég gæti a. m. k. trúað að
mér léti það öllu betur.
— Hafið þér reynt eitthvað á
því. sviði?
— Lítillega. Ég á fimm börn,
sum þeirra óþekk — segja ná-
grannarnir! En það er nú einu
sinni þannig, að einhver verður
að eiga óþægu börnin, og þá er
eins gott að ég eigi þau eins og
einhver annar. Börnunum mínum
vagga ég oft í svefn. Það geri ég
bezt með því að segja þeim sög-
ur. En þau heimta miklu fleiri
sögur heldur en ég kann, og þá
verð ég að — búa þær til.
Og hvers vegna er þá ekki eins
hægt að skrifa sögur eins og að
segja þær?
— Eruð þér með barnabók á
döfinni?
— Ekki vil ég segja það. En
á s. 1. vetri var lesin framhalds-
saga eftir mig í útvarpið um
músabörn í geimflugi. Sú saga
varð upphaf og uppistaða í barna
leikrit, sem ég er fyrir nokkru
búin að semja og hef þegar selt
Þjóðleikhúsinu til sýningar. Það
verður sýnt þar á næsta leikári
að öllu forfallalausu.
— Um hvað fjallar það og hvað
heitir það?
— í augnablikinu heitir það
„Ferðin til Limbó“. Þetta er dá-
lítið nýtfzkulegt barnaleikrit, fjall
ar um allt, fjallar um geimferðir,
um mannfólk, um dýr, um bolta,
og um ýmislegt fleira..
Ég samdi þetta Ieikrit eftir ára
mótin í vetur, sýndi það Klemenz
Jónssyni sem haft hefur á hendi
leikstjórn flestra barnaleikrita
Þjóðleikhússins og bað hann um
ráðleggingar. Hann varð góðfús-
lega við þeirri ósk. Nú hef ég gert
samning við Þjóðleikhúsið um sýn
ingu á því veturinn 1964 —’65.
Ingibjörg Þorbergs hefur samið
hljómlist við söngva, sem í leik-
ritinu eru og farizt það svo ágæt-
lega úr hendi — að mínu viti —
að ég tel að betur hefði ekki
verið hægt að gera. Það er gott
að vinna með Ingibjörgu.
— Er ný skáldsaga í uppsigl-
ingu?
— Um það er bezt að þegja.
Fyrst vferður maður að sjá hverju
fram vindur um sölu síðustu bók-
ar minnar. Gangi hún ekki á mark
aðinum, fæst enginn til að gefa
út nýja bók eftir mig.
Tólf bækur að norðan
Bókaforlag Odds Björnssonar á
Akureyri gefur út 12 bækur á
þessu ári, allar eftir íslenzka höf-
unda.
Fyrst má nefna bók um Matt-
| hías Jochumsson skáld „Skáldið
íi*»ÍÍW ' á Sigurhæðum“. Er það safn rit-
* ’ ' gerða eftir ýmsa ritfærustu menn
» Vt,,.1 , þjóðarinnar um Matthías. Davíð
K ifr..... Stefánsson skáld frá Fagraskógi
sér um útgáfu bókarinnar og
Ivo Andric
skrifar sjálfur tvo afburða
skemmtilega þætti um Matthías.
Bókin verður hátt á 4. hundrað
bls. að stærð.
„Austfirzk skáld og rithöfund-
ar“ heitir bók eftir próf. Stefán
Einarsson um austfirzkar bók-
menntir og skáld frá landnáms-
öld og til vorra daga..Bókin verð-
ur gefin út sem 6. bindi í ritsafn-
inu: Austurland.
Árni Jakobsson frá Víðaseli
skrifar sjálfsævisögu, „Á völtum
fótum”. Þetta er hetjusaga manns,
sem varð fyrir því áfalli að lam-
ast algerlega á fótum þegar hann
var tvítugur, en lét þó aldrei hug-
fallast, heldur barðist áfram þrátt
fyrir ótrúlega erfiðleika.
Eftir Arnald Árnason kemur út
bók um dulræn efni, „Þegar himn
arnir opnast“. Höfundur er víðles-
inn og fróður um trúarbragðasögu
og dulvísindi og fléttar í bók sinni
þau fræði saman við eigin dular-
Yeigamikil skáldsaga
reynzlu. Út frá þessum forsend-
um leitast hann við að sanna, að
framlíf manna sé eðlilegt fram-
hald þessarar jarðvistar og hvetur
til að þau fræði verði rannsökuð
að hætti raunvísinda. Bókarhöf-
undur er djarfur og hiklaus í skoð
unum sínum og segir margt ný-
stárlegt og athyglisvert.
Þá skulu nefndar tvær skáld-
sögur. Önnur „Lausnin“ er eftir
Árna Jónsson amtsbókavörð.
Þetta er hvorttveggja í senn ást-
ar- og sakamálasaga, er gerist að
verulegu leyti í Reykjavík. Þetta
er á ýmsan hátt nýstárleg saga
og sérkennileg. Áður hefur komið
út skáldsagan „Einum unni ég
manninum" eftir Árna Jónsson.
Hin skáldsagan sem forlagið gef-
ur út er eftir Ingibjörgu Sigurð-
ardóttur skáldkonu og nefnist
„Læknir í leit að hamingju“. Það
er ástarsaga.
Auk framangreindra bóka eru
sex barna- og unglingabækur
væntanlegar í haust. Þær eru:
„Bardaginn við Brekku-Bleik“
eftir Hjört Gíslason. Það er fram
hald af sögunni „Garðar og Gló-
blesi“, sem kom út í fyrra.
„Óli og Maggi í ræningjahönd-
um“ eftir Ármann Kr. Einarsson.
Er þetta 3. bókin i bókaflokknum
um þá félagana Óla og Magga.
„Adda lærir að synda“, eftir
Jennu og Hreiðar Stefánsson. Það
er 3. bókin af samnefndum Öddu-
bókum þessara vinsælu, barna-
bókahöfunda.
Þess má geta að allar þrjár
Framh. á bls. 10.
„Brúin á Drinu“ eftir júgóslav-
neska Nóbelsverðlaunahöfundinn
Ivo Andric verður án efa í röð
veigamestu skáldrita sem út koma
á íslenzku á þessu ári.
Þýðandi sögunnar, séra Sveinn
Víkingur, segir um hana I for-
málsorðum: „Brúin á Drinu get-
ur naumast talizt skáldsaga í
venjulegri merkingu þess orðs,
enda kallar höf. hana sjálfur
ekki því nafni, heldur annál. Hún
spannar yfir meira en þriggja alda
skeið í sögu þjóðar hans og þó
einkum æskuborgar hans, Visje-
grad, þar sem hin mikla brú var
byggð á Drinu laust eftir miðja
16. öld, óbrotgjörn, fögur og
sterk og stóð af sér breytingar
tímanna og aldanna án þess að
haggast. En jafnframt því að rekja
hinn' sögulega þráð, bregður hann
upp á afburða snjallan hátt svip-
myndum úr lífi fólksins. Þessar
myndir eru svo einfaldar, áhrifa-
miklar og skýrar, að það leynir
sér ekki, að hér er ekki aðeins
Iistamannshönd að verki, heldur
óvenjulega skyggn andi, bæði á
líf og einkenni þjóðar sinnar og
á mannlegt eðli, mannleg örlög,
ástríður og tilfinningar”.
Fyrir „Brúna á Drinu“ hlaut
höfundur hennar bókmenntaverð-
laun Nóbels og þar með alþjóða
frægð og viðurkenningu. Þetta er
mjög stór skáldsaga, nær 350 bls.
þéttprentaðar og í stóru broti.
Bókaútgáfan Fróði gaf bókina
út.
Ekið suður um lönd
„Við ólcum suður“ er nafn á
ferðasögu dansks blaðamanns og
rithöfundar, Jens Kruse frá Ár-
ósum. ,
Þetta er bílferðasaga frá Dan-
mörku suður að Miðjarðarhafi.
Þátttakendur í ferðinni voru fimm
talsins, þ. á m. einn íslendingur,
Einar Sigfússon fiðluleikari í Ár-
ósum, og hann skrifar lokaorð
bókarinnar.
Bókarhöfundur segir ekki að-
eins skemmtilega ferðasögu í gam
ansömum stíl, heldur veit hann
skil á byggingum og listaverkum
sem fyrir augun ber. Hann er og
fróður um sögu og bókmenntir
þeirra landa sem hann ferðast
um og það, ásamt fjörmikilli frá-
sagnargáfu, gefur bókinni líf og
lit.
Þýðandi bókarinnar er Andrés
Kristjánsson og útgefandi Bóka-
útgáfan Fróði.