Vísir - 03.02.1965, Side 8

V
*S
Ví ST r
\ ''«5,
Útgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald er 80 kr. á mátiuði
1 lausasölu 5 kr. eint. — Sími 11660 (5 línur)
Frentsmiðja Vísis — Edda h.f.
Vansælir leiðtogar
Ef gera má ráð fyrir, að Tíminn túlki hugarfar og
skoðanir liðsodda Framsóknarflokksins — og á því
er raunar enginn vafi — þá hljóta þeir að vera ákaf-
lega vansælir menn. Blaðið hefur allt á homum sér,
er alltaf að leita að einhverju til að nudda um. Því
finnst allt að öllu og öllum, nema Framsóknarflokkn-
um, að því er virðist í fljótu bragði, en ef betur er að
gáð, em leiðtogarnir víst líka óánægðir með sjálfa
sig, flokkinn og yfirleitt allt milli himins og jarðar.
Af hverju líður mönnunum svona illa? Hvers vegna
sýnist þeim allt svart, sem aðrir sjá hvítt, og hvers
vegna kalla þeir það eymd og volæði, sem aðrir telja
velmegun og velgengni? Gott svar við þessu er að
finna í síðasta Reykjavíkurbréfi Morgunblaðsins. Þar
segir svo:
— Framsóknarflokkurinn hefur oft verið í stjóm á
íslandi, en engin dæmi munu vera þess, að hann hafi
átt þátt í .stjórn, sem ekki hafi verið slitið með óskapa-
gangi. Oftast hefur Framsókn sjálf haft fomstu um
stjórnarslitin. Þetta bendir til þess að hún hafi stöðugt
orðið fyrir vonbrigðum og aldrei ráðið við verkefnin
neitt í líkingu við það, sem hugur flokksmanna stóð
til. Þess vegna kemur allur hamagangurinn, ásakanir
og skammir, bæði innbyrðis og í garð samstarfs-
manna hverju sinni. Forustumenn Framsóknar hafa
yfirleitt ekki kunnað að meta staðreyndimar rétt. Af
því hefur óhjákvæmilega leitt vonbrigði og síðan ill-
indi. Þetta hugarfar virðist svo rótgróið, að Fram-
sóknarmenn telja það til svartsýni, ef staðreyndir eru
metnar rétt og talað er um erfiðleika á því að ná settu
marki. Þeir átta sig sem sé ekki á því, að skilyrði
þess, að bjartsýnin eigi rétt á sér, er að menn geri
sér grein fyrir verkefnunum eins og þau eru í raun
og veru —.
Þarna er komið að kjarnanum í allri svokallaðri
stjómmálastarfsemi Framsóknarflokksins. Forustu-
menn hans virðast gersneyddir hæfileikanum til þess
að meta rétt staðreyndir. Þegar flokkurinn er í stjóm-
arandstöðu, hefur hann allt á homum sér, og kemur
þar greinilega fram öfund í garð þeirra, sem með völd-
in fara og vonbrigði yfir því, að þeim skuli takast
betur en Framsóknarmönnum sjálfum, þegar þeir
stjórnuðu. Þegar þeir eru í ríkisstjóm eru þeir líka
óánægðir, af því að þeir finna að þeir valda ekki þeim
verkefnum, sem þeim voru fengin. En þeir vilja auð-
vitað leyna því fyrir háttvirtum kjósendum og reyna
því að búa til einhverja tylliástæðu eins og 1956, til
þess að hlaupa frá öllu saman og kenna svo samstarfs
mönnum sínum um stjórnarslitin.
Þetta er staðreynd, sem reynslan hefur margsann-
að. cg ástæðan er sú, að Framsókn er ekki þjóðmála-
flokkur, heídur þröngsýn sérhagsmunaklíka, sem
skortir algerlega heildarsýn yfir landsmálin.
Alþingisforseti minnist
ÓLAFS THORS
og THOR THORS
I^r Alþingi kom saman á ný í
fyrradag kvaddi þingforseti
Blrgir Flnnsson sér hljóðs og
minntist tveggja látinna þing-
manna, bræSranna Ólafs Thors
og Thor Thors. Mæltist forseta
Alþingis á þessa lund:
Eftir þinghléð sem nú er að
ljúka, söknum við eins fulltrúa
hér á Alþingi. Ólafur Thors fyrr
verandi forsætisráðherra andað-
ist í Landakotsspítala 31. des.
tæpra sjötíu og þriggja ára að
aldri. Hann var elztur okkar að
árum og átti lengsta þingsetu að
baki, nær fjóra tugi ára. Hann
gegndi störfum aldursforseta í
upphafi þessa þings. en varð að
láta af þingstörfum sökum veik-
inda 27. okt. sl. og átti ekki aft-
urkvæmt til þingsetu. Skömmu
eftir andlát Óiafs Thors barst
önnur harmafregn. Thor Thors
ambassador íslands í Bandaríkj-
unum og fulltrúi landsins á þingi
Sameinuðu þjóðanna andaðist 11.
janúar á heimili sínu í Washing
ton, sextíu og eins árs að aldri.
Vil ég Ieyfa mér að minnast þess
ara mikilhæfu og víðkunnu
bræðra, áður en horfið verður að
öðrum verkefnum þingsins.
Ólafur Thors var fæddur ift.
jan. 1892 í Borgamesi. ForeldraF
hans voru Thor Jensen kaupmað
ur þar, síöar þjóðkunnur athafna
maður, og kona hans, Margrét
Þorbjörg Kristjánsdóttir, bónda
í Hraunhöfn í Staðarsveit, Sig-
urðssonar. Hann lauk stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík 1912 og heimspekiprófi
frá háskólanum í Kaupmanna
höfn 1913. Árið 1914 varð hann
framkvæmdastjörj útgerðarfélags
ins Kveldúlfs og hafði það starf
með höndum í áratug. Ævistarf
háns var eftir það að langmestu
Ieyti unnið á vettvangi stjöm-
mála og landstjórnar og þar hef-
ur hann markað þau spor, sem
lengi mun getið í sögu íslendinga
Hann tók sæti á Alþingi snemma
árs 1926 og átti hér setu óslitið
síðan, á 48 þingum alls. Formað
ur Sjálfstæðisflokksins var hann
frá 1934 til 1961, er hann kaus
að láta af því starfi sökum van-
heilsu. Hann var dómsmálaráð-
herra um skeið síðla árs 1932,
atvinnumálaráðherra frá, vori
1939 til vors 1942, síðan forsætis
og utanríkisráðherra fram und-
ir árslok 1942. Forsætis- og ut
anríkisráðherra var hann á ný
frá hausti 1944 fram £ febrúar
1947, því næst forsætisráðherra
frá því í desember 1949 fram
í marz 1950, síðan atvinnumála-
ráðherra fram á sumar 1953. For-
sætisráðherra var hann enn á ný
frá miðju ári 1953 til miðs árs
1956 Loks var hann enn forsæt-
isráðherra frá því i nóvember
1959, þar til hann sagði af sér
að læknisráði í nóvember 1963.
Af öðrum störfum Ólafs Thors
að opinberum málum skulu þessi
nefnd: Hann var skipaður í geng-
isnefnd 1925 og átti sæti í samn-
inganefnd um kjöttoll við Norð
menn 1932. 1 Landsbankanefnd
var hann 1928-1938 og í banka-
ráði Landsbankans 1936-1944 og
frá 1948 til dánardags. í dansk-
íslenzkri ráðgjafamefnd átti hann
Ólafur Thors
sæti 1937-1938 og um skeið í
orðunefnd og í stjórn Félags ís
lenzkra botnvörpuskipaeigenda.
Ólafur Thors kynnt'ist í for-
eldrahúsum stórhug og miklum
framkvæmdum I atvinnulífi þjóð
arinnar. Hann hvarf rúmlega tvi-
tugur frá skólanámi að stjómar-
störfum í öflugu og vaxandi út-
gerðarfélagi með föður sínum og
bræðrum. Þegar hann settist á
Alþing, tók hann í fyrstu sæti
í sjávarútvegsnefnd, en átti síð
ar lengi sæti í fjárhagsnefnd og
utanríkismálanefnd. Á Alþingi lét
hann þegar mikið að sér kveða
og samflokksmenn hans sáu fljótt
Thor Thors
að hann mundi vel fallinn til for
ustu. Ólafur Thors var um ára-
tugi formaður stærsta stjóm-
málaflokks þjóðarinnar, og hafa
flokksmenn þess flokks jafnan
rómað mjög forustuhæfileika
hans, þótt að sjálfsögðu hafi
stundum verið deilt um stefnu og
leiðir að settu marki. Hann átti
oft og lengi sæti í ríkisstjórn
af hálfu flokks síns, lengst af
í samstarfi við aðra stjómmála-
flokka og var forsætisráðherra
í fimm ríkisstjómum.
Um stjórnmálastefnu og störf
Ólafs Thors, hefur löngum verið
deilt hart, eins og vænta má um
olíkan fomstumann. Hann var
mælskur og markviss andstæðing
ur í kappræðum, mikill mála-
fylgjumaður og harðsækinn bar-
áttumaður. En hann var einnig
manna sáttfúsastur og góður sam
starfsmaður andstæðinga sinna
í stjómmálum, ef tii þurfti að
taka. Hann var gæddur ríkum
hæfileikum ti lað tala menn á sitt
mál með hispursleysi, húmör og
smitandi fjöri. Einnig var hann
fljótur að átta sig á málavöxt
um og fús til að hlíta góðum ráð-
um annarra og að þessu saman-
lögðu var hann dugmikill og ó-
viðjafnanlegur samningamaður.
Hann var bjartsýnn hugsjónámað
ur á tímum mikilla breytinga og
framfara í islenzku þjóðlífi, djarf
ur og framtakssamur. Undir for
ustu hans voru teknar margar ör
lagaríkar ákvarðanir f þjóðmál-
um. Sjávar- útvegs- og fiskveiði
mál voru honum jafnan hugleik
in og hann átti ríkan þátt f veiga
miklum ákvörðunum og aðgerð
um á þeim sviðum. Hann vann
ötullega að stofnun fslenzks lýð
veldis á árinu 1944 og f sam-
skiptum og samningum við aðrar
þjóðir stefndi hann jafnan af heil
um hug að því, sem hann taldi
þjóð sinni fyrir beztu. Hann var
á þeim vettvangi sem annars stað
ar aðsópsmikill, virðulegur og ein
lægur fulltrúi þjóðar sinnar og
þess málstaðar, sem hann barð
ist fyrir.
Ólafur Thors var í viðkynnmgu
og samstarfi hvers manns hug-
Ijúfi, kátur, orðheppinn og gáska
fullur, drenglundaður, hjálpsamur
og góðgiarn. Hann var höfðing
legur og svipmikill í fasi og
kunni vel að slá á þá strengi
sem við áttu hverju sinni. Við
fráfall hans söknum við alþingis
menn góðs félaga og samstarfs-
manns. Flokksmenn hans harma
missi mikils og giftudrjúgs for-
ingja, og þjóðin öll á á bak að
sjá miklum stjórnmálamanni.
Með honum er horfinn af Al-
þingi svipmikill og einstæður per
sónuleiki — maður, sem var dáð
ur af samherjum sínum, mikils
virtur og viðurkenndur af öllum
andstæðingum.
Thor Thors var fæddur 26. nóv.
1903 í Reykjavík. Foreldrar hans
voru Thor Jensen og Margrét
Þorbjörg Kristjánsdóttir. Hann
lauk stúdentsprófi frá Menntaskói
anum í Reykjavík vorið 1922 or
lögfræðiprófi frá Háskóla ís-
lands f ársbyrjun 1926. Siðan
Framh 8 bls. 8.
/