Vísir - 27.03.1965, Blaðsíða 7

VlSIR . Laugardagur 27. marz 1965.
7
AÐEINS l()°o LÓÐA í
BÆNUM FRÁGENGNAR
— segir Hafliði Jónsson garðyrkjustjóri
Með hækkandi sól fara margir
að lfta út um gluggann hjá sér
og hugsa um garðyrkjustörf
komandi sumars, annað hvort í
gömhim garði eða í flagi, sem
nú þetta vor á eftir að breyt-
ast í garð til yndisauka fyrir
eigendur og vegfarendur. Okkur
þótti þvf rétt að líta við hjá
Hafliða Jónssyni, garðyrkju-
stjóra og hafa við hann stútt
spjall.
— Hvernig er ræktunarástand
ið f borginni núna?
— Það hefur ekki verið kann
að neitt sérstaklega einmitt nú,
en 1962 gerði ég á þvf lauslega
könnun hvemig ástand þessara
mála væri í Reykjavík. Ég skipti
lóðum niður í þrjá hópa eftir
ásigkomulagi þeirra. í fyrsta
hópnum, sem í voru lóðir í góðri
eða sæmilegri rækt, voru um
40% lóða. í öðrum hópnum, sem
í voru lóðir, sem einhvemtíman
hefa verið ræktaðar en ræktun
ekki haldið við, vom um 30%
lóða. Og í seinasta hópnum, þar
sem aldrei hafði verið reynt
neitt að rækta jafnvel þótt hús
in væm oft orðin tugi ára göm-
ul, vom 30% lóða.
Eins og séð verður af þessum
tölum er ástandið langt frá því
að vera gott.
— Eru þessar tölur eingöngu
miðaðar við íbúðarhús?
— Nei, þær em miðaðar við
allar lóðir, jafnt við fbúðarhús
og fyrirtækjahús. Lóðir fyrir-
tækja er kafli út af fyrir sig.
Þau eru teljandi á fingmm ann-
arar handar þau fyrirtæki, sem
hafa lagað sæmilega til umhverf
is sig.
— Hvað er hægt að gera til
þess að fá fólk til þess að laga
til umhverfis sig?
— Fyrst og fremst ættu þessi
byggingafélög að sjá sóma sinn
f því að ganga frá lóðum áður
en þau selja íbúðirnar. Lóð er
hluti byggingar mannvirkja og
hús ætti ekki að teljast fullgert
fyrr en þær eru komnar í lag.
Þa ðer ekki búið að byggja fyrr
en búið er að ganga frá lóð.
Að réttu lagi ættu bankarnir
ekki að lána út á íbúð fyrr en
búið er að ganga frá lóðinni.
— Það er ekki hægt að skikka
fólk til þess að ganga frá lóð-
inni hjá sér?
— Nei, það er mjög erfitt.
Það er auðvitað hægt að gera
lágmarkskröfúr til hreinlætis.
Aftur á móti mætti taka ákvæði
þess efnis inn f byggingasam-
þykktina og fengist þá ekki lán
út á íbúðir fyrr en búið væri að
ganga frá lóðum.
Þetta er elzta tréð f bænum, í gamla kirkjugarðinum
Það er reyndar undarlegt að
það skuli þurfa að benda fólki á
að laga til umhverfis sig. Þetta
ætti að vera syo sjálfsagt. Nýj-
ar íbúðir verða varla til sömu
ánægju ef umhverfi hússins er
eitt moldarflag. Teppi skemmast
og vinna við þrifningu á fbúð-
inni verður margfalt meiri.
—Hvað viltu segja um þá
garða, sem nú eru sæmilega
ræktaðir?
— Það er ekkert nema gott
um þá að segja. Þó finnst mér
menn leggja of mikið upp úr því
að gera þá fallega fyrir augað,
en ekki að fólk eigi að vera í
þeim. Það er mesti misskilning-
ur að gera eigi garð fyrir þá,
sem eiga leið framhjá, heldur
eigi að gera þá fyrir íbúa húss-
ins. Garðar eiga ekki að vera
eins og stássstofur voru fyrir
30 árum eða svo, eða þannig
að þeir séu einungis ætlaðir gest
um. Einnig finnst mér ágætt
að börnum séu ætlað pláss í
görðunum. Ef þeim er ætlað
einhvert rými, er það yfirleitt
að húsabaki eða í.þeim hlúta
garðsins, sem snýr 'gegn norðri.
á börn og börn læra aldrei að
umgangast gróður fyrr en þeim
hefur verið ætlaður aðgangur að
görðum. Með því myndu þau
ekki einungis læra að umgang-
ast gróður heldur myndu þau
einnig læra umgengnisvenjur yf-
irleitt.
Talið berst að trjárækt í borg
inni. Það er undarleg tilhneig-
ing hjá fólki að rækta í görðum
sínum skóga, segir Hafliði. Það
er frekar verksvið skógarfræð-
inga að hugsa um það, en garð
yrkjumanna. Tré eru ágæt £ görð
um, en það er engin ástæða til
þess að hafa í garðinum heilan
nytjaskóg.
— Hvaða ráð vildirðu gefa
fólki, sem nú ætlar að fara til
þess að rækta garðana sína?
— Fyrst og fremst að skipu
leggja garðana vel áður en ráð-
izt er í að byrja á þeim. Það er
þó að mörgu leyti erfitt að eiga
við það, þar sem skortur á
garðyrkjumönnum er mjög til-
finnanlegur. Það er mikið um
fúskara í faginu, sem sést m. a.
á því, að mistök verða oft mjög
tilfinnanleg. Við fáum ekki
nokkra menn til þess að læra
garðyrkju eins og stendur og
má það teljast undarlegt að
mörgu leyti.
— Veldur það ekki erfiðleik-
um, að aðeins er hægt að vinna
við garðyrkjustörf hluta úr ár-
inu?
— Þetta er mesti misskilning
ur. Það er hægt að vinna við
garðyrkju allt árið. Á veturna
má t. d. vinna við moldarflutn-
ing, grjóthleðslu og annað því
um líkt, þannig að það ætti að
vera góður markaður fyrir garð
yrkjumenn. Þeir gætu unnið á
þann hátt, að þeir semdu um
ákveðið verk, sem þeir gætu
síðan- unnið á þeim tímum sem
hentar þeim með tilliti til veð-
urfars.
Gróður hérna á það erfitt upp
dráttar, að við frekar en aðrar
þjóðir ættum að leggja á það-
áherzlu að hafa menntaða garð
yrkjumenn til þess að ganga frá
görðum.
Ég átti leið á Starfsfræðsludaginn
fyrir nokkrum dögum. Þar virt-
ist vera töluverður áhugi á garð
yrkjumálum, í það minnsta
spurðu um 60 unglingar um garð
yrkjunám. Ástandið hjá Garð-
yrkjuskóla ríkisins er aftur á
móti þannig, að hann getur ekki
tekið við neinum nemendum
eins og stendur, vegna þess að
verið er að endurbyggja skól-
ann. Gengur það verk skelfilega
seint.
— Hvernig er samvinna arki-
tekta og garðyrkjumanna?
— Hún er sama og engin og
er það afleitt. Það kemur oft
fyrir, að leitað er til mín með
vandamál, sem stafa af þessum
skorti á samvinnu. Vandamálin
eru þá t. d. þess eðlis, að gluggi
á jarðhæð lendir hálfur niður, í
. jörðina þegar á-að fara að ganga

Hafliði Jónsson.
frá lóð eða meter vantar upp á
að stigi nái niður í garðinn.
Að lokum: — Eru ekki miklar
framkvæmdir í garðyrkjumál-
um hjá Reykjavíkurborg fyrir-
hugaðar næstkomandi sumar?
— Það má kannski segja það.
Úthlutað hefur verið 7,7 millj.
kr. í framkvæmdir £ sumar, en
var úthlutað um 4 millj. s. 1.
sumar, þannig að hér er um
nokkra aukningu að ræða. Höf
uðverkefnið i sumar verða fram
kvæmdir á Miklatúni. í þær verð
ur varið um 2 millj. kr.
MINNING:
HENNY W0LFF
Nýlátin er í Hamborg sópran-
söngkonan prófessor Henny
Wolff. Eins ,og eflaust margir
muna, var Henny Wolff hér á
ferð fyrir 7 árum og hélt hér kon-
serta á vegum Tónlistarfélagsins
ásamt hinu þekkta tónskáldi og
undirleikara, prófessor Hermann
Reutter.
Prófessor Henny Wolff var um
langt skeið ein af fremstu Ijóða-
söngkonum Þýzkalands. Einnig
var hún álitin frábær söngkenn-
ari og voru nokkrir Islendingar,
sem nutu kennslu hennar, og þar
á meðal undirritaður.
í tilefni af andlátsfregn þess-
arar merku listakonu, þykir mér
hlýða að birta eftirfarandi ummæli
sem um hana voru skrifuð í hinu
þýzka músiktimariti: Neue Zeit-
schrift fúr Musik.
Einar Sturluson.
t
Andlátsfregnin hljómar næst-
um ótrúlega: Sópransöngkonan
Henny Wolff, sem áratugum sam-
an hefur skipað sess sinn i tón-
listarlífi Þýzkalands sem óratóríu
og ljóðasöngvari, kletturinn úr
hafinu, gnæfandi i list sinni, ein-
stök í lífi sínu, geislandi fyndin,
stundum meinleg, harðskeytt,
sannkölluð Kölnarstúlka. Skap-
lyndi Rínarbúans og hljómlistin
voru bæði vöggugjáfir’ hennar.
Faðirinn var gagnrýnandi, móðir-
in söngkona. Hún var hundvis í
tónhæfni sinni. Einu sinni lét hún
sjálf svo um mælt, að til slíkrar
hæfni þyrfti aðeins gott minni og
„fullkomna heyrn“. Auðvitað
vissi hún sjálf, að það er ekki
nándar nærri nóg. Hin undur-
fagra, sviflétta rödd hennar, þjálf
uð með fullkominni tækni, var í
furðulegu ósamræmi við mikil-
fenglegan líkamsvöxt. En hún var
langt yfir slíkt hafin. Hún sagði
þann brandara um sjálfa sig, að
hún væri einstæður skemmtikraft
ur, út af fyrir sig. Stundu áður
hafði hún hrifið áheyrendur sína
í Requiem eftir Brahms eða
Missa solemnis eða á ljóðakvöldi.
Lengst af starfaði hún í Berlín.
Eftir seinna stríðið hélt hún til
Hamborgar og gerðist prófessor
við tónlistarháskólann. Þar
kynntist hún fjölda tónlistar-
manna samtíðar sinnar, m. a.
Philipp Jarnach og umfram allt
Hermann Reutter, sem varð und-
irleikari hennar, og lagði hún
mikla rækt við Ijóðalög hans. I
safnriti Joseph Múller-Marein,
sem út kom fyrir nokkru, „Das
musikalisce Selbstportrat", eru
frábærustu ritgerðirnar eftir Laur
itz Melchior og Henny Wolff. Víst
er það sjaldgæft í Þýzkalandi, að
hægt sé að sameina svo vel frá
bæran og einlægan Iistamann og
jafn mikla sindrandi fyndni.
H. W.