Vísir - 11.06.1965, Blaðsíða 7

VÍSIR . Föstudagur 11. júní 1965.
A ustur í Vietna n l'eldur styrj-
olcjin áfram og verður nú
svæsnari en áður. Það sverfur
nú til stáls eftir að skæruliða-
her kommúnista hefur haft hægt
um sig í nokkra mánuði. Hafa
nú upp á síðkastið staðið þat
blóðugri bardagar en nokkru
sinni fyrr og útlitiö er enn all-
ískyggilegt.
I Fyrst eftir að Bandaríkjamenn
fóru að auka aðstoð sína við
Suður-Vietnam og taka meiri
þátt í hernaðaraðgerðum var
eins og kommúnistarnir lömuð-
ust og hersveitir þeirra drægju
sig í hlé.
/41'ar aðgerðir Bandaríkja-
manna hafa stefnt að því að
gera kommúnistum örðugra fyr-
ir með her og birgðaflutninga
frá Norður-Vietnam suður á bóg
inn. Þeim hefur áunnizt mikið í
þessu. Það dregur vissulega mik
ið úr flutningagetunni, þegar
flestar þýðingarmeiri brýr á
flutningaleiðinni suður á bóg-
inn hafa verið sprengdar og dag-
legum árásum haldið uppi á
flutningalestirnar sem flytja
uppreisnarmönnum vopn og
vistir. Einnig er það mjög mikil
vægt að vopnasmygl kommún-
ista meðfram ströndinni hefur
verið mjög takmarkað með
auknu eftirliti á sjó.
En þó er fjarri því, að hægt
sé að taka alveg fyrir lekann.
Þó flutningarnir verði kommún-
istum erfiðari, geta þeir haldið
þeim áfram með bréyttum að-
ferðum, gert bráðabirgðabrýr yf
ir fljótin, dreift flutningalestun-
um og framkvæmt flutninga að
næturlagi. Þeir geta gripið til
Liðsauki kemur með þyrilvængjunni til bardagasvæðisins í Binh Dnong í siðustu viku. Þyrlan lenti þrátt fyrir þoku. Fremst á mynd-
inni bandarískur ráðunautur og innfæddur liðsforingi.
sjálfkrafa við völdum. Landið
er þannig ekki lengur á barmi
glötunarinnar. Ríkisstjómin er
einnig styrkari og sést það af
því að stjómarbyltingunum
sem áður vora svo tíðar, að
segja mátti að skipt væri um
stjórn vikulega hefur nú linnt.
Þannig er óhætt að segja, að
tímamót hafi orðið í styrjöld-
inni.
En þar með er þó ekki sagt
að friður sé á næsta leiti. Áður
gátu kommúnistar valsað um
flest héruð landsins og haldið
vendi hefnda og skelfingar yfir
flutninga kommúnista suður á
bóginn, en þó er talið að það
sé stjórnarherjunum meira til
baga. Á regntímanum verður
auðveldara að heyja skæruliða-
hemað, þar sem örðugra er að
koma við skjótum liðsflutning-
um til þeirra staða, sem skæru-
liðarnir ráðast á hverju sinni.
Þá hefur það einnig mjög mikla
þýðingu að beiting flughers og
þyrilvængja í bardögum verður
miklu örðugri þegar regn byrgir
útsýn. -
ískrar ríkisstjómar Suður-Viet-
nam.
Dardagar á þessum slóðum
voru afar harðir í síðustu
viku og rekur menn ekki minni
til jafnmikilla blóðsúthellinga
síðan styrjöld Frakka þarna
austur frá stóð sem hæst.
Kommúnistum tókst samkvæmt
áætlun sinni að koma litlum
fallbyssum og sprengjuvörpum
í grenncl við virkin og áhlaupin
framkvæmdu þeir í myrkri næt-
urinnar. Verjendur virkjanna
gátu lítið annað gert en að vera
En það má einnig til sanns veg-
ar færa, að seigla verjendanna
í virkjunum hafi ráðið úrslitum.
Þar kom einnig nýr þáttur inn
í styrjöldina.
Ástandið er alvarlegt í styrj-
öldinni við upphaf regntímans
og sést það bezt hverjum augum
bandarískir forráðamenn líta á
það, að í síðustu viku gaf John-
son forseti út fyrirmæli um það,
að héðan í frá myndu banda-
rískir hermenn taka þátt í bar-
dögum með stjórnarliðinu, hve-
nær sem ástæða þætti til. Það
hafa þeir ekki gert fram að
Styriöldin í VIETNAM harðnar
þess ráðs að auka notkun burð
ardýra og jafnvel lið burðar-
manna. Það auðveldar þeim að-
gerðirnar, að þeim er enn opin
leið gegnum hið „hlutlausa" ríki
Laos.
Tjó mikið hafi þannig áunnizt
er það ljóst, að Bandaríkja-
menn eiga enn eftir að bíta úr
nálinni með þátttöku sína í
Vietnam-styrjöldinni. Ekkert lát
er enn sýnilegt á árásarvilja
kommúnista og bandarískir for-
ráðamenn sýna mikla viljafestu
í því að skiljast aldrei svo við
Vietnamstyrjöldina að sjálfstæði
Suður-Vietnam sé ekki tryggt.
Eftir að Bandaríkjamenn hófu
hinar víðtæku aðgerðir sínar dró
sem fyrr segir mjög úr aðgerð-
um kommúnista. Allt stuðlaði
þetta að þv£ að yfirvinna þann
uppgjafaranda, sem ríkt hafði
svo lengi í liði stjórnarhersins.
Bjartsýni og sóknarvilji kom í
staðinn. Víðtækar aðgerðir hóf-
ust til að friða heil héruð.
Stjórnarherinn sótti m. a. fram
á landssvæðum, sem kommún-
istar höfðu verið allsráðandi um
langt árabil, svo sem um mýra-
löndin miklu í óshólmum Me-
kong-fljótsins og varð vel á-
gengt. Vegna þessa nýja mót-
spýrnuvilja urðu kommúnistar
þess nú ekki megnugir, að halda
uppi þeirri herferð sprengjutil-
ræða sem hafði farið f vöxt
jafnvel inni í sjálfri höfuðborg-
inni Saigon.
það er víst að ástandið í jand-
inu er orðið gerbreytt frá
því t.d. síðastliðið haust, þegar
menn óttuðust að allt ríkisvald
í Suður-Vietnam myndi hrynja
saman og kommúnistarnir taka
Iandslýðnum. Og það verður
fyrst þá, þegar almenningur fer
að trúa því fastlega, að ógninni
verði endanlega bægt frá dyr-
um, sem hann þorir að rlsa upp
í samstilltu átaki gegn ofbeldis-
mönnunum.
jgnn er auðvitað langt frá að
því marki sé náð. Þótt
kommúnistarnir hafi haft hæg-
ara um sig um skeið, má á eng-
an hátt túlka það svo, að þeir
séu enn aðframkomnir. Er
miklu fremur litið svo á, að
þetta hafi aðeins verið logn á
undan storminum. Hin nýju við-
horf í styrjöldinni neyði þá til
að taka upp aðrar aðferðir og
að safna kröftum.
Og það sem menn hafa fyrst
og frcmst fest augun við er, að
nú er hinn mikli regntfmi að
hefjast í frumskógum Indó-Kína
í þrjá mánuði samfleytt mun
Tjví hefur verið talið, að
kommúnistar hafi nú miðað
hernaðaráætlanir sínar við að
hefja gagnsóknir gegn stjórnar-
liðinu með regntímabilinu. Þeir
telji sig eiga leik á borði þegar
andstæðingarnir njóti ekki leng-
ur verndar úr lofti og geti ekki
fært lið sitt til eftir þörfum með
þyrilvængjum.
Þetta kom strax fram í byrj-
un síðustu viku með fyrstu
riningunum. Þá hófu komm-
únistar stórsókn í nyrztu héruð-
um Vietnam og var sýnilegt að
þeir væntu sér skjóts árangurs.
Þetta er það svæði sem liggur
næst markalínunni svo að auð-
veldast er að senda þangað
herlið og birgðir frá Norður-
Vietnam og er nú ekki að efa
það lengur, að hér voru bein-
línis að verki hersveitir komm-
únista sem sendar höfðu verið
frá Norður-Vietnam.
á verði og mæta fótgönguliðs-
áhlaupunum þegar þau skullu
yfir hvert á fætur öðrum. Þegar
morgnaði fór eins og kommún-
istar höfðu gert ráð fyrir,
dimm óveðursský huldu alla
útsýn. Og þannig liðu þrír dag-
ar, þá loksins létti lítið eitt upp
og við það batnaði strax að-
staða stjórnarherjanna. Var þá
þegar hægt að koma við þyr-
ilvængjum og flugvélum til fiðs-
flutninga og árása. Leið þá ekki
á löngu áður en leikurinn
snerist og stjórnarhermenn
irnir gátu hafið gagnsókn og
stökkt kommúnistunum á flótta.
Var augljóst eftir það að þessi
atlaga kommúnista hafði mis-
tekizt og þeir beðið alvarlegan
hnekki.
Jgn regntíminn er enn langur
fyrir höndum og búast má
við mörgum álíka skæðum bar-
monsún-vindurinn þrýsta röku
sjávarloftinu að fjöllunum og
skógunum og sveipa landið
þokum og dumbungsskýjum
með úrhellisrigningum og ský-
föllum.
Regnið og rakinn á þessu
tímabili er ótrúlegur austur f
Indó-Kína, allt er gegnsósa f
bleytu og hvers konar hernaðar-
aðgerðir munu torveldast. Regn-
ið mun vissulega hafa þau áhrif
að takmarka enn nokkuð birgða
Kommúnistar væntu þess að
vinna þarna með skjótum hætti
sigur, sem myndi hnekkja bar-
áttuhug sunnanmanna. Áhlaup
þeirra sem um 10 þúsund
manns tóku þátt í vora vand-
lega skipulögð til þess að ná
traustataki á nokkrum virkjum
og einni fylkishöfuðborg. Leik-
ur grunur á því, að ef þeir
hefðu náð þeirri fylkishöfuðborg
hefði það verið fyrirætlun þeirra
að lýsa yfir myndun kommún-
dögum á næstu vikum og mán-
uðum. Það er að vísu uppörv-
andi, að hermenn stjórnarinnar
sem vörðust f einöngruðum
virkjum sínum sýndu sérstakt
þrek, þeir sýndu í rauninni bar-
áttuhug, sem ekki hefði verið
hægt að búast við af þeim fyrir
einu misseri eða svo. I fréttum
af þessum bardögum var sagt,
að það sem ráðið hefði úrslitum
í þessum bardögum hafi verið
afskipti hinsbandarískalofthers.
þessu, en sýnilegt er, að nú
þykir mikið liggja við. Þrátt
fyrir það er ekki líklegt, að
bandaríska liðið gerist að sinni
almennt þátttakandi f bardög-
unum. Styrjöldin er sem fyrr
fyrst og fremst styrjöld milli
innfæddra Norður- og Suður-
Vietnam manna og má ekki ætla
að hlutur stjórnarliðsins í átök-
unum sé Iftill.
Að lokum vildi ég minnast á
^ þá spurningu sem margir
velta fýrir sér, hvers vegna
Kínverjar hafi enn ekki aukið
afskipti sín í styrjöldinni í
Indó-Kína, hvers vegna þeir hafi
aðeins verið stóryrtir en engar
hernaðarframkvæmdir gert á
borð við innrás þeirra í Kóreu
á árunum. Bent hefur verið á
mörg atriði til skýringar þessu.
Nýlega hefur t. d. verið bent á
það, að Kínverjar geti alls ekki
tæknilega framkvæmt sama
leikinn í Indó-Kína og þeir
gerðu í Kóreu. Munurinn er sá,
að eftir stjórnartíma Japana f
Mansjúríu og Kóreu hafi sam-
göngukerfi þar verið orðið full-
komið, svo að Kínverjar áttu
auðvelt með að senda milljóna-
her sinn fram þar. 1 Suöur-Kína
og Vietnam er staðan allt önn-
ur. Samgöngukerfið þar nægir
að vísu til þeirra herflutninga
sem nauðsynlegir hafa verið til
að kynda undir báli skæruliða--
hernaðar. Hins vegar er það
ekki framkvæmanlegt tæknilega
fyrir Kínverja að senda milljóna
her með öllum þeim birgðum
sem honum fylgja inn f Indó-
Kína. Má vera, að þetta sé
nokkur skýring á þvf, hve hægt
þeir hafa farið sér 1 styrjöldinni
f Indó-Kína.
Þorsteinn Thorarensen.