Vísir - 11.06.1965, Blaðsíða 8

0
VISIR
Otgefandi: Blaðaútgáfan VISIK
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjórar: Jónas Kristjánsson
#>orsteinn Ó. Thorarensen
Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Askriftargjald er 80 kr. á mánuði
I lausasölu 7 kr. eint. — Sfmi 11660 (5 línur)
Prentsmiðja Visis - Edda h.f
■mammmtmmmmmmmmmmaammmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmL
Leit nýrra leiða
I ræðu sinni á fundi Verzlunarráðs íslands í gær
rakti fjármálaráðherra Magnús Jónsson í glöggu máli
hverjar ástæður eru helztar til þess að ríkisstjórnin
hefur nú til athugunar aðild íslands að Fríverzlunar-
bandalagi Evrópu. Flest lönd álfunnar tilheyra nú
efnahagsbandalögunum tveimur. Meðal þeirra eru
beztu viðskiptalönd okkar íslendinga og til landa Frí-
verzlunarbandalagsins fer næstum helmingur útflutn
ings okkar. Tollalækkun innan þess bandalags hefur
á síðustu misserum haft það í för með sér að við-
skiptakjörin fyrir þær þjóðir sem utan bandalagsins
standa hafa mjög versnað. Verðum við að greiða
10% toll á þær sjávarafurðir sem við flytjum út til
Bretlands meðan keppinautar okkar innan banda-
lagsins greiða aðeins 3% toll þar og brátt engan.
Svipaða sögu er að segja frá öðrum bandalagslönd-
unum. Þetta hefur í för með sér að smám saman
einöngrumst við frá beztu yjþskipt^þjóðpm, okkar, er „m
þessi þróun heldur áfram. Það ÓPS&aéíð&ítir þéss
-rnfiti inryr löfdrt nnéíí mí»8
að rannsókn fer nú fram á hugsanlegri aðild að Frí-
verzlunarbandalaginu. Útflutningsframleiðslan er
undirstaða þjóðarbúsins og á hagstæðri sölu hennar
byggist farsæl þróun í efnahagsmálum og bætt lífs-
kjör þjóðarinnar.
Vitanlega myndi aðild að bandalaginu einnig skapa
okkur ýmis tímabundin vandkvæði. Tollalækkanir
munu hafa það í för með sér að samkeppnisaðstaða
íslenzks iðnaðar yrði erfið, þ.e.a.s. þess hluta hans
sem notið hefur hárra verndartolla fram að þessu.
Til liðs við iðnaðinn yrði því að koma með niðurfell-
ingu tolla á hráefni og vélum og einnig með því að
veita honum langan aðlögunartíma til þess að mæta
nýjum aðstæðum. En hér er líka á það að líta að
stefnan í viðskiptamálum veraldar er í átt almennra
tollalækkana svo slík þróun hlýtur að berja hér að
dyrum fyrr eða síðar. Því er fráleitt að leggjast gegn
því að athugað sé í dag hvernig við fáum viðskipta-
hagsmunum okkar bezt borgið. Slíkri athugun fylgir
engin efnahagsleg eða pólitísk hætta. Hún er bein-
línis skylda þeirra stjórnvalda, sem hafa það hlut-
verk að sjá viðskiptahagsmunum okkar borgið í
veröldinni. Ákvörðun verður ekki tekin fyrr en að
málin hafa verið könnuð til hlítar. Og sú ákvörðun
hlýtur að byggjast á því einu hvað er þjóðinni fyrfr
beztu í þessu efni.
Réttlætismálið gleymt
Ekki eru nema tæp 10 ár síðan Þjóðviljinn taldi það
hið mesta réttlætismál að verkafólk um land allt
nyti sama kaups og kjara. Nú er blaðinu snúið gjör-
samlega við og því haldið fram að sjálfsagt sé að
gera allt aðra samninga fyrir sunnan en norðan og
austan. Nú er ekki lengur talin nauðsyn á samstöðu
og samræmingu kaups verkafólks í landinu
VÍSIR . Föstudagur 11. júní 1965.
VIÐTÖL ÚR STRANDAFERÐ
------------------------i
Hafa aldrei stöðvazt
vegna ísmyndana
— segir Þórarinn Reykdal, rafveitu-
stjóri á Hólmavik
Árið 1952 varð mikil breyting
til bóta fyrir íbúa Strandasýslu,
er rafmagnsvirkjunin við Þver-
á í Steingrímsfirði tók til starfa.
Áður höfðu bæir og þorp notazt
við litlar disel-rafstöðvar. Raf-
veitustjórinn í Þverárvirkjun er
Þórarinn Reykdal, búsettur á
Hólmavík, en þaðan að virkjun-
inni er aðeins nokkurra mín-
útna akstur.
Þórarinn er fjarska rólyndur
maður og geðfelldur, — það má
sjá að honum er annt um „stöð-
ina sína“. hann reynir að halda
öllu sem snyrtilegustu innan-
húss þar og utan, þrátt fyrir
byggingaframkvæmdir, sem átt
hafa sér stað þar við og við.
I hlíðinni fyrir ofan rafstöðina
hefur hann komið sér upp smá-
vegis trjárækt auk þess sem
hann hefur unnið við í frístund
um að rækta upp naktar og
gróðurvana hlíðar umhverfis
stöðina.
— Hvenær hófst þú starf við
þessa rafstöð?
— Virkjunin tók til starfa ár-
ið 1952 og ég hef verið hér frá
.upphafi. í byrjun var afl stöðv-
arinnar 500 kw. en í fyrrahaust
var sett upp ný samstæða 1200
kílówatta, svo afl hennar er
mest 1700 kw.
— Er sú orka fuilnýtt hér í
nágrenninu?
— Nei, þegar orkunotkunin
er mest, er hún um það bil 600
kw. svo nægileg orka er aflögu
til dæmis handa iðnaði eða
skyldum atvinnugreinum? Raf-
Iína frá þessari stöð nær langt
(íorður í Drangsnes, en einnig
liggja línur suður á bóginn, t. d.
ein lína yfir Tröllatunguheiði og
yfir í Reykhólasveit.
— Hvað eru margir starfs-
menn hér?
— Við erum tveir og skiptum
vöktum með okkur þvl annar
þarf alltaf að vera til taks ef
eitthvað ber út af.
— Stöðvast stöðin stundum
á veturna vegna ísmyndana.
— Það hefur aldrei komið fyr
ir, að stöðin hér hafi stöðvazt
af þeim orsökum.
Þórarinn Reykdal
n.Us
nýjungum
Stutt rabb v/ð Guð-
brand i Broddanesi )
v/ð Kollafj'órð
Á Broddanesi við Kollafjörð
er þríbýli — á einu þeirra býr
Guðbrandur Benediktsson, sem
að mestu leyti hefur þó lagt nið
ur búskap en býr hjá dóttur
sinni og tengdasyni. Guðbrand-
ur er orðinn 78 ára gamall, en
er hinn hressilegasti í viðmóti
og ungur i anda.
Á borði Guðbrandar liggur
eintak af „Frey“, svo ég grip
tækifærið tii að rabba við hann
um landbúnað.
— Ekki hefur þú, Guðbrand-
ur, frekar en aðrir bændur, kom
izt hjá að fylgjast með umræð
um um breytingar á landbúnað
arháttum — hvemig lízt þér á
að ýmsar þær breytingar séu
framkvæmanlegar hér á landi?
— l>að er alltaf gaman að
fylgjast með nýjungum, ekki
sizt á þessu sviði. Nú, helztu
breytingar sem ég hef heyrt um
undanfarið eru þær, sem Gunn-
ar Bjamason hefur verið að
leggja til. Mér finnst mjög
margt til í þeim. Að vísu geri
ég ekki ráð fyrir að þessi stóru
býli, sem hann talar um, henti
hvar sem er, en víða gera þau
það, einkanlega þar sem stór
undirlendissvæði eru, svo sem
/ á Suðurlandsundirlendinu, i
Eyjafirði og viðar.
— En hvað hefur þú að segja
Guðbrandur Benediktsson með dótturson sinn.
um breytingar á búskaparhátt
um t. d. að leggja minni á-
herzlu á sauðfjárrækt, en taka
upp í stærra mæli kjúklinga-
rækt og fleira slikt?
— Jú, ég tel það alveg sjálf-
sagt að gera það þar sem slíkt
hentar. Allar stórframkvæmdir
eru að vísu nokkuð erfiðar á
svona smábýlum með strönd-
um fram, en það væri svo sem
ekkert á móti því að gera þar til
raunir með einhvers kyns til-
breytni, t. d. kjúklingarækt. Við
þurfum bara að finna út hvers
konar búskaparform hentar hin
um ýmsu staðháttum fyrir sig.
— Mundir þú telja nauðsyn-
legt að koma á fót einhvers kon
ar iðnaði á smærri stöðum úti
á landi?
— Já, tökum til dæmis Hólma
vík, — þar vantar alveg ein-
hverja atvinnugrein sem er jöfn
allt árið, þótt í smáum stíl sé,
og bætir upp dauða tíma. Ég
held að það sé alveg nauðsyn-
legt að koma þer upp smáiðnað^
í einhverri mynd.
Annars má segja að hér á Inn .
ströndum búi menn við fremur
Framh. á bls. 6