Vísir - 20.07.1965, Blaðsíða 5
VÍSIR . .Þriðjudagur 20. júlí 1965.
utlönd í mo^fzun
utlönd 1 morsun utlönd i morgun ut 1 önd'^í ■ morglm
Harðnamli átök í GRIKKLANDl
— Pappandreu hyllfur af hundruðum þúsunda
Pappandreu fyrrv. forsætis-
ráðherra Grikklands var hyllt-
-ar af svo miklum mannfjölda,
er hann ók í gær frá heimili
sínu inn í Aþenu, að slíkt mun
varla dæmi í Grikklandi. Sagt
er að menn hafi fagnað honum
f hundraða tali, og fréttamenn
segja, að það hljóti að vera kon
unginum og Novasi forsætisráð
herra aukið áhyggjuefni hve
mikið fylgi Pappandreu hefur.
Hann ók til aðalstöðva flokks
síns, steig þar fram á svalir,
og ávarpaði mannfjöldann,
spurði hvort konungurinn ætti
að stjórna eða ríkisstjómin, og
svar hans var að í stjómarskrár
bundnu konungsdæmi, ætti rík-
isstjórnin að ráða, en konungur
inn að vera leiðbeinandi. Harm
bað menn halda til heimkynna
sinna og fara með friði.
Konungurinn kemur til Aþenu
í dag og er þá gert ráð fyrir,
að fleiri ráðherrar sverji honum
hollustueið.
Meðal róttækra manna í Grikk-
landi er mikill áhugi fyrir lýð-
veldisstofnun og í gær báru
margir spjöld, sem sýndu and-
úð á konungsfjölskyldunni, sem
sökuð er um að vera hlynnt
fasisma.
Að margra ætlan gætu atburð
ir þeir, sem nú eru að gerast
í Grikklandi orðið til þess að
hraða þvf, að konungsveldi lfði
undir lok á Grikklandi.
ERLENDAR FRÉTTIR
í STUTTU MÁLI
George Papandreu á fimdi með fréttamönnum.
► Engar frekari myndir verða
birtar af Marz, að því er banda
rfsklr vísindamenn tilkynna,
fyrr en allar em komnar til jarð
ar og hafa verið athugaðar.
► Tveggja daga umræða um
utanrikismál hefst í dag í neðri
málstofu brezka þingsins og
verða aðalræðumenn Harold
Wilson og Sir Alec Douglas
Home fyrrverandi forsætisráð-
herra. Wilson mun leggja á-
herzlu á að telja stjóm sinni til
gildis fmmkvæði hennar að
reyna að koma af stað sam-
komulagsumleitunum við komm
únistalöndin um frið í Vietnam.
► Rússar hafa skotið á loft
nýrri „geimstöð“ af ZOND-
gerð. Þetta er þriðja slfk tilraun
þeirra. Zond-geimfari var skot-
ið á Ioft 1. 11. 1962 og öðm
30. 11. 1964, báðum til þess
að afla upplýsinga um plánet-
una Marz, en tilganginum varð
ekki náð, — báðar tilraunimar
misheppnuðust.
► Adlai E. Stevenson var jarð
settur í gær í heimabæ hans,
Bloomington í Illinois, að við
stöddum Lyndon B. Johnson
Bandaríkjaforseta og öðmm
helztu leiðtogum þjóðarinnar.
► Frétt var birt um það í
morgun, að tveir dmkknir
bandarískir flugmenn í Suður-
Vietnam hefðu ætlað að fljúga
til Hanoi og varpa sprengjum á
borgina. Þessu var afstýrt,
vegna þess að þeir vom drukkn
ari en svo, að þeir gætu sett
sprengjuflugvélar sínar I gang.
Zurich —
Framh. af bls. 7.
gegnir miklu hlutverki.
Lega Zúrichborgar er fögur.
Hún liggur f dal og utan í hlíð
ardrögum fyrir enda Zúrich-
vatnsins, sem er lengra en frá
Reykjavik og austur að Kamba
brún. Vatnið er mjótt, breiðast
um 3 km, en beggja vegna við
það rís samfelld byggð með
miklum og fögmm görðum og
aldingróðri. Vatnið er skip-
gengt og um það ganga lítil og
stór skip vetur jafnt sem sum
ar. Við suðurenda vatnsins rísa
snæviþakin Alpafjöllin. Stund-
um þegar fönvindar geisa, virð-
ist sem fjöllin dragist helmingi
nær en ella.
Undarlegur andskoti.
Já, þessi fönvindur er undar-
Iegur andskoti — ef þannig
mætti að orði komast. Það er
fallvindur sem á upptök yfir
miðjum Alpafjöllum. Hann
streymir með ofsalegum þunga
eins og íslenzkur landsynning
ur, og fer suður um suðurdali
Sviss en norður norðurdalina.
En það eru ekki einu kenjarn-
ar hans. Ég sagði áðan að hann
ylli missýningum og færði heil
fjöll um set. Hann veldur höf-
uðveiki, taugaæsingu, uppköst
um og gigt hjá fjölda manns.
Þá daga sem fönvindur geis-
ar er jafnan óvenjulegt annríki
hjá lögreglunni, sjálfsmorð og
glæpir margfaldast á við það
venjulega, bflar eru í stöðug-
um árekstrum, harðsvíraðir pip
arsveinar taka upp á þvf að
biðja sér kvenna og fá jafnvel
jáyrði. Menn verða utan við
sig, sleppa sér á taugum, fá
reiði eðá grátköst eða þá að
þeir elska úr hófi fram. En það
eru reyndar föruvindar víðar til
en í Zúrich.
Úr Zúrichvatni fellur lygn en
næsta vatnsmikil á. Hún heitir
Limmat og rennur f gegnum
þvera borgina. Enginn sam-
göngutrafali er þó að henni,
þvf brýr liggja yfir hana á
nokkurra metra millibili.
Zúrich er í senn gömul borg
og ný. Elztu hverfi hennar eru
aftan úr svörtustu miðöldum
með gömul hús og há .Götumar
eru krókóttir krákustígar, flest
ar ófærar nútíma farartækjum
nema þá helzt hjólbörum og
hjólhestum. Sem andstæða
þessa em nýtízku hallir og stór
hýsi, sem einkum hafa þó risið
upp í úthverfum borgarinnar,
því annars staðar var hvergi
pláss.
Fermetri lóðar kostar
400.000 krónur.
Dýrasta verzlunargata ver-
aldar er í Zúrich, en ekki í
París', London eða New York.
Það er Bahnhofstrasse eða Járn
brautargatan. Hún er ekkert
frábmgðin verzlunargötum stór-
borga, nema ef það væri af þvf
að vörur em þar dýrari en
annars staðar og þess vegna
flykkjast auðkýfingar veraldar
þangað að gera innkaup. Ef þú
vilt kaupa þér húslóð við þessa
götu til að byggja við hana
kofa, þá er það ef til vill hægt,
— en það kostar peninga. Und-
ir 40 þús. svissneskum frönkum
eða 400 þús. fsl. kr., þýðir ekki
að bjóða fyrir fermetrann. Lóð
undir 100 ferm. hús myndi kosta
40 millj. króna — en svo lítil
hús verða ekki byggð við Bahn
hofstrasse. Það þarf því meiri
peninga til.
Einhvers staðar hef ég lesið,
að það eru aðeins þrjár mann-
tegundir sem leyfa sér að fara
VV"1! ■\\/fnn - f verzlun við Jámbrautar-
götu. Þessaf manntegundir em
milljónerar, vitfirringar og inn-
brotsþjófar.
Það er líka sagt, að við Járn-
brautargötu sé meira gull fólg
ið og geymt en við nokkra aðra
götu í veröldinni. Þar er banki
við banka og bankamir þar era
ríkustu bankar heims. Það er
varla til sá auðkýfingur sem
ekki á innstæðu í svissneskum
banka. Þar þykir fé betur geymt
— jafnvel vaxtalaust — heldur
en í nokkra öðru landi. Þetta
orðspor hefur komizt á og það
virðist duga til að draga pen-
ingana að sér. Mest um vert þyk
ir e.t.v. þagnarheiti svissnesks
banka. Fé sem þeir geyma þarf
ekki að gefa upp til skatts. Mér
hefur verið tjáð að ekki aðeins
Mussolini, Göring, heldur og
margir aðrir nazistaforingjar
hafi lagt ofsalegar fjárfúlgur
inn í svissneska banka og ætlað
að geyma þær þar til elliár-
anna. Þetta fé verður ekki af-
hent nema til eigendanna
sjálfra eða gegn vottfastri und
ir skrift þeirra og tilvísun. Þá
fer mannj smám saman að skilj
ast að bankarnir séu ekki ginn
keyptir fyrir smáaumm og séu
ekki tilneyddir til að borga háa
vexti. Því að þessar innstæður
verða aldrei að eilífu afturkræf-
Á 15. hundrað milljóna-
mæringar.
Það má segja með nokkmm
sanni að Zúrichbúar séu það
ríkir að þeir viti ekki aura sinna
tal. Samkvæmt opinberum
skýrslum voru 1414 milljóner-
ar í Zúrichborg á sl. ári. Þegar
talað er um milljónera þar, er
átt við að hann eigi a.m.k. 10
milljónir svissneskra franka í
lausu fé eða fasteignum, en það
jafngildir 100 milljónum ísl. kr.
Og hér er auk þess aðeins um
eignir að ræða sem þeir telja
sig knúða til að gefa upp til
skatts. Um hitt veit enginn hve
mikið þeir draga undan.
Það era margar stoðir sem
renna undir auð Svisslendinga,
en sú þó miklú mest að þeir
em aldir upp við það að gæta
fengins fjár og sóa því ekki að
óþörfu. Þá vizku mættu íslend-
ingar læra af þeim. Ég las það
einhvers staðar í blaði, að þeg-
ar svissneskur milljónamæring-
ur færi í sumarleyfi, þá keypti
hann sér og fjölskyldu sinni far
miða, helzt á 3. farrými, hvort
heldur á skipi eða í jámbrautar
lest og leitaði síðan upp ódýr-
ustu gististaðina í hverju landi
fyrir sig. Ég ferðaðist fyrir
nokkmm ámm með ríkum Sviss
lendingi um Island. En það þori
ég að fullyrða að af honum
höfðu fslendingar litlu meiri
gjaldeyristekjur heldur en af
meðalbetlara. Að vlsu borgaði
hann fargjald fyrir sig og bíl-
inn sinn með skipi, og eldsneyti
keypti hann hérlendis fyrir far-
kostinn, en þar með var það
búið. Hann flutti allt nesti til
7 vikna dvalar í bilnum, og hann
svaf f bílnum á nóttinni —
meira að segja þær nætur sem
hann dvaldi í Reykjavík. Sumir
telja þetta e.t.v. vera nízku, en
þeir sem þekkja Svisslendinga
vel, vita, að þeir eru ekki nfzkir
heldur hagsýnir og sóa pening-
unum ekki að óþörfu.
Mesta ferðamannaland
heíms.
Sviss er sennilega mesta
ferðamannaland heims, ef mið-
að er við stærð landsins og
mannfjölda. Zúrichborg fer ekki
varhluta af ferðamannastraumn
um, enda liggur hún nokkuð
miðsvæðic og um hana skerast
höfuðsamgönguæðar til austurs
og vesturs, norðurs og suðurs.
Við borgarmörkin er einn af
stærstu og fullkomnustu flug-
völlum Evrópu, Kloten, og þús-
undir manna fara um hann á
hverjum einasta degi. Til að
geta veitt öllum þessum ferða-
mönnum beina hafa 1400 veit-
ingahús risið upp í Zúrichborg
einni og telur hún þó innan við
hálfa milljón íbúa.
Auk þess að vera samgöngu-
miðstöð, ferðamannaborg og
verzlunarmannaborg er Zúrich
einnig menningarborg svo sem
áður er tekið fram. Flestir
hljómlistarmenn og hljómsveit
ir sem ferðast um Norðurálfu
til hljómleikahalds staldra við
í Zúrich og eru jafnan vel þegn
ir gestir þar. Af þessu leiðir að
í fáum borgum álfunnar er jafn
mikið og gott hljómlistarlíf sem
þar. Þar er einnig mikið um
listsýningar og bókmennta-
kynningar. 1 Zúrichborg er eini
skólinn sem svissneska rfkið
starfrækir og kostar. Það er
tækniháskóli og er talinn í
fremstu röð tækniháskóla í álf-
unni.
í einu tilliti þykir Zúrich-
borg ekki svara kröfum ferða-
mannaborgar. Skemmtanalíf,
fyrir utan hljómleika, leiklist
og þess háttar þykir í fátækleg-
asta lagi og næturlíf er þar ekki
til. Öllum veitingahúsum og
þeim fáu skemmtistöðum sem
þar em til á almenna vísu, er
lokað kl. 11.30 að kvöldi og á
því eru engar undantekningar
gerðar. Fyrir þessar sakir er
Zúrich af mörgum talin þungl.-
leg borg og gamaldags og svara
ekki til kröfum nútímans. Én
einmitt í þessu koma sömu ein
kenni Svisslendingsins fram og í
fjármálunum, sem og reyndar
I mörgu öðm. Hann byggir þjóð
félag sitt og eigið líf á kjarna og
traustleik. Hismi og öll yfir-
borðsmennska, gjálifi og flysj-
ungsháttur er honum fráhverft
— óhugsandi hugtak.