Vísir - 21.07.1965, Blaðsíða 11
SíÐAN
Hvað verður um alla gömlu
spæjarana, sem upp komst um
og síðan voru sendir í fangelsi
eða urðu gagnlausir húsbænd-
um sínum, vegna þess að nöfn
þeirra og útlit var auglýst.?
1 e'ina tíð voru nöfn eins og
Klaus Fuchs, Bruno Pontecor-
vo, Allan Nun May, sem njósn-
uðu fyrir Rússa og Vladimir
Bruno Pontecorvo er fædd-
ur á Ítalíu en starfaði við rann
sóknarstofu í Bretlandi, en
flúði þaðan með vestræn kjam
orkuleyndarmál til Rússlands
árið 1950.
Allan Nun May er brezkur
kjamorkufræðingur sem dæmd
ur var f 10 ára fangelsi árið
1946 fyrir að smygla kjamorku
Ieyndarmálum til Rússlands.
Árið 1952 var hann látinn laus
og starfaði þá í 10 ár í Bret-
landi en fór síðan til Ghana.
Klaus Fuchs er fæddur í
Þýzkalandi en starfaði sem vís
indamaður í Bretlandi. Árið
1950 var hann dæmdur 1 fang-
elsi fyrir að láta Rússum í té
kjamorkuleyndarmál. Hann var
látinn laus árið 1959 en fór þá
til Austur-Þýzkalands.
Hvað verður um þá svikulu menn?
Petrov og Igor Gouzenko, sem
aftur á móti komu upplýsing-
um vestur fyrir tjald, í fyrir-
sögnum dagblaða og dáléiddur
almenningur las um kjamorku
leyndarmál, leynifundi og fleira,
sem mennirnir voru viðr'iðnir.
En með árunum gleymdust þess
ir gömlu svikarar og nöfn
þeirra hurfu í skuggann fyrir
nýjum hröppum. En það gæt'i
verið gaman að hefja þráðinn,
þar sem frá var horfið, og líta
aðeins á sögu þessara gömlu
og „vinsælu" glæpamanna.
1) Bmno Pontecorvo er í
dag ., vísindamaður við h'ina
miklu kjamorkustöð Rússa við
Dubna, norð austur af Moskvu
og hefur í laun sem svarar 800.
000 krónum á ári. Rússar álíta
starf hans merkilegt í þágu
friðarins og em nú að byggja
andi i kommúnistaflokknum.
Hann er meðlimur í rússnesku
vísindaakademíunni og talar
málið algerlega vanzalaust.
Hann býr með h'inni sænsku
þægilegu húsi í háskólahverfi
Accra. Hann býr þar með konu
sinni, dr. Hildegaard Broda, en
hann giftist henni ári eftir að
hann fór úr fangelsi.
Þaö er fróðlegt að athuga hvað verður um afdankaða njósnara
120 milljón króna rannsóknar-
stöð þar sem hann mun stjóma
liði 12 annara vísindamanna.
Bruno., , grðipn rússneskur
ríkisbórgári óg* vírkiir pátttak-
Síðsumartízkan
Ein af þeim sérfróðu frá
helzta tízkuhúsi í París átti
ferð hér um núna um helgina.
Það var fyrir hendingu, að við
höfðum fregn'ir af því nógu
snemma til þess að geta gert
henni fyrirsát suður á flugvelli,
og með naumindum að okkur
tókst að fá hana til að skýra
okkur eilítið frá síðsumartízk-
unni — ekki það að hún væri
neitt afundin, öðru nær, heldur
var hún bara viðbundin, í orðs
ins bókstaflegustu merkingu ...
með fimm ungar og fagrar sýn
ingarmeyjar í band'i, rétt eins
og þegar krakkar fara £ hesta
leik, og næstum óskiljanlegt
hvernig henni tókst að halda
við þær, eins og þær strekktu
á barinn og tóku k'ippi, hvenær
sem einkennisbúinn flugmaður
átti Jeið framhjá ... Við erum
svo óskaplega ströng með sið-
gæð'ið hjá sýningardömunum,
sagði madomisell, ekki bragða
vín, ekki láta karlmann snerta
svo mikið sem eynasnepil, og
þá verður að hafa þetta sl-
svona...
— Hvað getið þér sagt okk-
ur um síðsumartízkuna?
— Allt, en ég má bara ekk'i
segja neitt. Það er farið með
þetta eins og stífasta hernaðar
leyndarmál, sagði madomisell.
Ég gæti kannski gaukað því að
yður, ef þér sverjið að bera
m'ig ekki fyrir því, að við erum
stöðugt að nálgast fyrir-synda-
fall-tízkuna, skiljið þér. Það vill
nefnilega svo skemmtilega til,
að við höfum engar he'imildir
um hvernig konan var klædd
fyrir þann tíma, svo að tízku-
húsin eiga þar hægt um vik.
Semsagt... það eina, sem þau
hafa að varast, er að færa hana
ekki í ne'itt, sem heimildir
liggja fyrir um að hún hafi
klæðzt í eftir syndafallið.
— Með öðrum orðum ... að
færa hana ekki í neitt?
— Karlmaðurinn... karlmað
urinn, svaraði madesisell og hló
við. Nei færa hana í sem mest,
mundi ég heldur segja, og sem
frábrugðnast öllu því sem hún
hefur nokkurntíma verið í áður
— það er að segja, eftir synda
fall'ið. Færa hana í allan skoll-
ann úr öllum skollanum, en
sem sagt, þetta er allt hernaðar
leyndarmál hvað nánari út-
færslu snertir... svo sem stað
setningu sjálflýsandi rennilása
og aðrar fínessur...
— Fyrirgefið, madom'isell, en
stendur það ekki að þau hafi
blygðazt sín, af þvf að þau
voru nakin?
— Oui, oui... en það var
eftir syndafall'ið, minn kæri.
Þér hljótið að skilja það, að ef
þau hefðu ekki verið f neinu
áður. . oui — þá hefði bara
ekki orðið neitt syndafall...
En nú strekktu þær fimm
hreinu sýningarmeyjar svo í
taumana, að madomisell varð
heldur en ekki að spyrna við
fótunum, enda ærið tilefn'i ..
fullskipuð bítlahljómsveit með
hár í stfl við Adam, áður en
höggormurinn hvíslaði því að
Evu, að hún skyldi kl'ippa hann.
Semsagt... allt nálgast það,
sem var — fyrir syndafall.
konu sinni, Ullu, í sex her-
bergja timburhúsi nálægt Volgu
bökkum, og fer til vinnu sinnar
með stræt'isvagni hvern morg-
un. > iii
Hann er mikill íþróttamaður
og innleiddi vatnaskíði í Dubna
með þeim ágæta árangri, að
þrír af hinum 3000 verkamönn
um bæjarins eru nú sovézkir
meistarar í þeirri gréin.
Bruno heldur uppi bréfasam
bandi við móður sína, frú Ang
elo Pontecorvo 81 árs gamla,
sem segir það sfna éinustu ósk
að fá að sjá Bruno áður en
hún deyr. En því miður virðast
litlar líkur á því.
2) Árið 1962 fór Alan Nun
May til Ghana, þar sem hann
gerðist prófessor í eðlisfræði
við háskólann þar. Þar hefur
hann um það bil eina milljón
króna í árstekjur og býr í litlu,
Hann starfar þar ekki við
nein störf á svið'i kjarnorku, en
hefur þó sagt, að ef sér byðist
það myndi hann ekki hafna
L slíku boði.
3) Klaus Fuchs stjómar í dag
aðalrannsóknarstofu kjarnorku
vísindanna í kommúnistíska
Þýzkalandi og hefur þar í árs-
laun hvorki meira né minna en
eina og hálfa milljón króna.
Hann er kvæntur æsku-
vinu sinni, Gretu Keilson,
og allt líf hans snýst um starf
ið á rannsóknarstofunni og fjöl
skylduna í villunni nálægt
Dresden. Hann er ekki sérlega
heilsuhraustur og fer ár hvert
í ýtarlega Iæknisskoðun, og allt
útlit hans minnir á hinn viðut
an prófessor. Hann kemur oft
fram í sjónvarpsþáttum í
kommúnistasjónvarpinu, og
það hafa verið gerðar um hann
sjónvarpskvikmyndir, þar sem
ferill hans sem njósnara er
gleymdur en þess f stað er
hann gerður að gáfaðri hetju.
Hann á tvo bíla og við og við
heldur hann blaðamannafundi,
en einungis með blaðamönnum
frá kommúnistablöðunum í
Austur-Þýzkalandi. (Framh.).
Nauðungaruppboð
annað og síðasta, á hluta í húseigninni nr. 22
við Ásgarð, hér í borg, talin eign Karls Guð-
mundssonar, fer fram á eigninni sjálfri föstu-
daginn 23. júlí 1965, kl. 2,30 síðdegis.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
Kári skrifar:
]VTjög hefur á því borið undan
fama daga í dálkum dag-
blaða, að fólk skrifi bréf og
greinar um verndun tungunnar.
Vissulega er það gleðivottur og
sýnir ljóslega að þrátt fyrir hol
skeflur erlendra orða og orð-
taka finnast þó enn málsvarnar
menn íslenzkrar tungu. Þeirra
á meðal er „ES“. sem sendi
Kára eftirfarandi bréf:
Erlendar slettur
„Ég kvíð'i því næstum að
þurfa að fletta dagblöðunum á
morgnana eða opna útvarpið
á kvöldin, því alltaf á ég á
hættu að fá sem stein í höfuð-
ið misþyrmingar á tungunni.
Dagblöðin Virðast fremur hugsa
um magn en gæði og líku er
farið með útvarpið okkar bless
að. Þar troða sér fram menn,
sem virðast hafa lært móður-
málið eriendis, í það að minnsta
flytja þe'ir allt að helmingi
máls síns á erlendum tungum.
Ég þykist þess meðvitandi, að
meginþorri fólks slettir orðum
meira og minna, en dagblöð og
útvarp, og sjónvarp er það kem
ur, ættu án sk'ilyrðis að hamla
því að menn sem ekki tala
’fulla fslenzku fái að vaða uppi
með málvillur sínar opinber-
lega. Blessuð bömin okkar
hlusta þó oft á útvarp og lesa
blöð, og er þau heyra þjóð-
fræga menn tala um að eitt sé
negatívt og annað pósitít
finnst þeim sjálfsagt að nota
þau orð í stað þess að segja
að annað sé neikvætt en hitt
jákvætt.
Götumálslínan gefin
Þá verður það að teljast til
algerrar skammar, að eitt dag-
blaðanna í Reykjavfk hefur á
baksíðu fastan dálk um götu-
mál unga fólksins, þar sem
dregin eru fram og fundin upp
hvers kyns óyrði. í flestum til-
fellum ensk orð, rituð eftir
framburði, og í mörgum tilfell-
um ekki höfð eftir ungu fólki.
Það kann að vera ágætt að
b'irta einu sinni sýnishom af
götumáli, en til skammar að
reyna að finna. upp nýyrði á
því sviði, þegar stöðugt er unn
ið að málhreinsun. Dæm'i: —
Skvísan mín var soldið sjalú ...
þá varð hún aftur sæt og
happy... svaka geta menn ver
ið háfleygir þegar þeir spfka
um tryllitækin... o. s. frv.
Fattlausir blaðamenn.
Þessi dæmi em valin af
handahófi úr dagblaðakörfunni,
en öll úr sama blaðinu Ég skil
varla að ábyrgir blaðamenn
stund'i slík skrif, en minnist þó
þess, að á baksíðu Alþýðublaðs
ins stóðu þessi orð: — Sumir
em svo fattlausir, að þeir fatta
ekki hvað þ-ir eru vitlaus'ir.
ES.“