Vísir - 20.10.1965, Blaðsíða 5
VISIR . Miðvikudagur 20. október 1965.
9
útlönd í
morgun
útlönö í morgun
'utlönd i morgun
útlönd í moPrZim
Sjálfstæðisyfirlýsing
Smith ræðir við fréttamenn
að Soknum stjórnarfundi
Stjómarfundur verður hald-
inn í dag í Salisbury, Rhodesiu
og forsætisráðherrann Iain
Smith hefir kvatt fréttamenn á
fund síðdegis í dag. Og sehi að
líkum lætur er spurt: Tekur
ríkisstjómin ákvörðun um að
lýsa yfir sjálfstæði einhliða —
og er það til þess að tilkynna
fréttamönnum það, að hann hef-
ir boðað þá á sinn fund.
Leiðtogi afrísku stjórnarand-
stöðunnar á þingi Josiah
Gondo skoraði í gær á Smith
að biðjast lausnar. Hann hvatti
jafnframt til þess, að málið
væri lagt fyrir þjóðina, áður en
einhliða yfirlýsing væri birt. 1
greinargerð frá honum segir, að
sjálfstæði verði ekki komið á
nema með samkomulagsumleit-
unum. Og hann líkti einhliða
yfirlösingu við „andvana fætt
bam“.
Smith hafði í gær seinustu
yfirlýsingu og hvatningu Wil-
sons forsætisráðherra Bretlands
til athugunar. í Salisbury er lit-
ið svo á af flestum, sem gerst
fylgjast með málum, að þegar
Smith hafnaði að veita móttöku
forsætisráðherranefnd frá sam-
veldinu, þýði það, að stjómin
ætli að birta hina margumtöluðu
einhliða yfirlýsingu. Smith hef-
ir lýst yfir, að það sé ekki meira
um að semja við Breta, en hann
sé fús til þess að hlusta á þá,
sem telji sig geta lagt fram til-
lögu um einhverja „töfralausn".
Garfield Todd fyrrverandi
Hanzkar
Svartir fóðraðir
svínaskinnshanzkar
á aöeins kr. 285.00
Hattabúðin HULD
Kirkjuhvoli
forsætisráðherra, sem i gær fékk
skipun um að dveljast um eins
árs bil á landareign sinni í
Rhodesíu og fara ekki út fyrir
mörk hennar, sagði I gær, að
hann mundi áfrýja þessari fyrir-
skipun. — Hann var stöðvaður,
er hann var að leggja af stað
flugleiðis frá Salisbury, en hann
ætlaði til Edinborgar til þess að
flytja þar erindi við háskólann,
einn af fjómm, sem þar eiga að
flytja erindi bráðlega. Einn
hinna er Sir Alec Douglas-
Home fyrrverandi forsætisráð-
herra.
I Lundúnum var sagt í gær,
að stjórnin væri viðbúin hvers
konar ákvörðunum, sem Rhode-
siustjóm kynni að taka.
Atvinna - óskast
2 unga menn vantar atvinnu strax. Ýmislegt
kemur til greinai Uppl. í síma 36848 í dag.
T résmiðir - óskast
Trésmiðir óskast til að slá upp 170 ferm. hæð
við Sæviðarsund. Uppl. í síma 40377.
Þeytivinda - óskast
TEPPAGERÐIN H.F. Súðarvogi 4. Sími 36630.
BARNGÓÐ KONA
Barngóð kona óskast á fámennt heimili, her-
bergi getur fylgt. Sími 15833 frá kl. 7—8 á
kvöldin.
STÚLKA ÓSKAST
Stúlka óskast til bókbandsstarfa.
HILMIR H.F. Skipholti 33. Sími 35320
Frá Hjúkrunarfélagi
Islands
Aðalfundur verður 15. nóv. n.k. Verða
þá kosnir 2 félagar í stjórn, þar sem Elín Egg-
erts Stefánsson og Kristín Gunnarsdóttir taka
ekki endurkjöri.
Uppástungum skal komið til Guðrúnar
Guðnadóttur, Kleppsspítalanum fyrir 26. okt.
Stjórnin
TRÉSMIÐIR
Viljum ráða nú þegar 2—3 trésmiði, vana
verkstæðisvinnu. Uppl. í verksmiðjunni.
BYGGIR H.F., sími 34-0-69.
NEMAR
í vélvirkjun, rennismíði og plötusmíði geta
komizt að hjá oss.
H/F HAMAR
ingsjá Visi
i n g s | a
þingsjá
ÖRG MÁL Á DAGSKRÁ ALÞINGIS í GÆR
Fundir voru í sameinuðu þingi
og báðum deildum alþingis i gær.
Sameinað alþingi.
Á dagskrá sameinaðs alþingis
var aðeins eitt mál, frumvarp til
fjárlaga fyrir árið 1966, atkvæða
greiðsla. Samþykkt var að vísa
málinu til fjárveitinganefndar.
Efri deild.
Á dagskrá í efri deild voru
þessi mál.
1. Frumvarp til laga um breyt-
ingu á lögum no. 19 10. maí 1965,
um Húsnæðismálastofnun ríkis-
ins. . i
2. Frumvarp til laga um breyt
ingu á lögum um Stýrimannaskól-
ann í Reykjavík nr. 5 14. marz
1955.
Aðeins annað dagskrármálið var
tekið til umræðu.
Menntamálaráðherra Gylfi Þ.
Gísiason fylgdi frumvarpinu úr
hlaði og rakti efni frumvarpsins.
Menntamálaráðherra sagði meðai
annars að miklar breytingar hafi
orðið á siglingatækjum og veiði
tækjum á árunum eftir síðari
heimsstyrjöldina. Ráðherra minnti
á, að ný tæki hefðu komið fram,
bæði við siglingar og fiskveiðar,
og að sjálfsögðu er nauðsynlegt,
að nemendur stýrimannaskólans
hljóti kennslu í gerð, meðferð
og notkun þeirra siglingatækja,
sem algengust eru um borð í skip
um og þeir eiga að nota I starfi
sínu eftir námið. Ráðherra sagði
að skólaárið 1960-1961 hafi
námstími i farmannadeild verið
iengdur um tvo mánuði. Hefur sú
lenging bætt mikið úr, þannig að
hægt hefur verið að fara ítarlegar
í þau fræði, en áður var unnt.
Ef auka á verulega tækjakennslu
í fiskimannadeild, sem full þörf
er á, verður ekki hjá því komizt
að lengja einnig námstímann fyrir
þá deild, og gera ráð fyrir tveggja
mánaða lengingu námstímans,
sagði ráðherrann að lokum. Sið-
án var málinu visað til 2. um-
ræðu og menntamálanefndar.
Neðri deild.
Á dagskrá neðri deildar var:
1. Frumvarp til laga um inn-
heimtu ýmissa gjalda með við-
auka. Fjármálaráðherra Magnús
Jónsson hafði framsögu í málinu,
og lýsti því að hér væri um að
ræða frumvarp til framlengingar
á gildandi lögum þ. e.1 að inn-
heimta ýrnis gjöld á árinu 1966
með sama hætti og á yfirstand-
andi ári. Var frumvarpinu vísað
til 2. umiæðu og fjárhagsnefndar.
2. Frumvarp til laga um veit-
ingu nkisborgararéttar Dóms-
málaráðherra , Jóhann Uafstein
lýsti frumvarpinu, en með því er
lagt til að veita fjórum mönnum
ríkisborgararétt. Sagði ráðherr-
ann að þeir menn sem teknir
hafa verið á lagafrumvarp þetta
fullnægðu allir þeim skilyrðum
sem sett væru af allsherjamefnd
um beggja þingdeilda I nefndar-
áliti á þingskjali no. 369 á 85. lög
gjafarþingi 24. marz 1965. Frum
varpinu var vísað til 2. umræðu
og allsherjarnefndar.
3. Frumvarp til laga um 8 nýja
héraðsskóla. Fyrsti flutningsmað
ur Ingvar Gíslason taiaði fyrir
málinu og rakti nelztu atriði frum
varpsins. Með frumvarpinu er
lagt til að reisa 8 nýja héraðs-
skóla. Skólarnir skulu vera I
Eyjafjarðarsýslu, I N-Þingeyjar-
sýslu, á Reykhólum á Barða-
strönd, i Skagafjarðarsýslu, á
Suðausturlandi, að Laugum í Dala
sýslu á Snæfellsnesi og í Kjósar-
sýslu. Sagði framsögumaður að
mikil þörf væri fyrir fjölgun
skóla, og færði ýmis rök fram
málinu til stuðnings. Menntamála
ráðherra Gylfi Þ. Gíslason tók
næstur til máls, og lýsti því að
miklu fé væri varið tii skóla-
bygginga. Sagði ráðherra að rík
ið hefði nú yfirtekið héraðsskól-
ana, meðal annars vegna þess að
ýmis sýslufélög teldu sér ekki fært
að standa undir reksturskostnaði
skólanna
ríkisstjórnin hefði áhuga á því,
að fræðusluskyldunni verði alls
staðar fullnægt og ynni að þvi,
að svo geti orðið sem fyrst. En
sveitarfélögin sagði ráðherrann
verða einnig að gera það sem í
þeirra valdi stendur i þessum mál
um.
Þá tók til máls Einar Olgeirs-
son og taldi nauðsynlegt að nægi
lega margir skólar væru byggðir
svo öll ungmenni geti notið skóla
vistar. Taldi Einar Olgeirsson að
menntamálaráðherra ætti að láta
framkvæma rannsókn á, i hvaða
sveitarfélögum fræðsluskyldunni
er ekki fuilnægt. Sagði Einar að'
skólamálin væru komin i óefni
og úr þvi þyrfti að bæta.
Þá tók aftur til máls Ingvar
Gíslason. Sagðist hann ekki vilja
deila á ráðherra þótt hann furð-
aði sig á málflutningi hans. Því
næst tók dómsmálaráðherra Jó-
hann Hafstein til máls, og sagði
að stjómarandstæðingarnir vildu
láta líta svo út að ríkisstjórnin
neitaði að byggja skóla og kæmi
þannig í veg fyrir nauðsynlega
fræðslu ungmenna. Ráðherrann
sagði að framkvæmdir í skólamál
um væru miklu meiri nú en áður
er vinstrimenn voru I stjórn.
Þá tók Einar Olgeirsson aftur
til máls, og sagði að skólamálin
væru látin sitja á hakanum en
framkvæmdir, sumar ónauð
synlegar látnar ganga fyrir.
Menntamálaráðherra Gylfi Þ.
Gíslason tók aftur til máls og
sagðist vilja upplýsa að framlög
til skólamála væru miklu mein
í tíð núverandi ríkisstjórnar en
áður. Nefndi ráðherrann nokkur
dæmi máli sinu til stuðnings. Ráð
herrann sagði að framlög til
barna og gagnfræðaskóla hefðu
numið 1959 16,7 millj. kr. en
það ár var framlagið hærra en
1958 þegar formaður Framsókn
arflokksins var fjármálaráðherra.
Árið 1965 eru framlög til bama-
og gagnfræðaskóla 110,3 millj. kr.
Þótt byggingarkostnaður hafi
hækkað mun öilum vera ljóít að
framlögin nú til þessara' mála
eru margfalt meiri heldur en áð-
ur,ur, þegar framsóknarmenn
voru við völd. Taldi ráðher-'a
greinilegt að áhugi framsóknar-
manna á skólamálum hefði
aukizt eftir að þeir komu i stjóm
arandstöðu.
Að lokinni ræðu menntamála-
ráðherra tóku ennfremur til máls
Björn Pálsson, Halldór E. Sig-
urðsson og Ingvar Gíslason. Um-
ræðunni lauk með því ?ð mennta
málaráðherra sagði nokkur orð.
Var málinu vísað til 2. umræðu
og menntamálanefndar.
4. Frumvarp til laga um breyt
ingu á umferðarlögum, var teldð
út af dagskrá.
Ráðherrann sagði að aðrar