Vísir - 20.10.1965, Blaðsíða 8

8
VISIR
Ctgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR
Framkvæmdastjóri: Agnar Ólafsson
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
íréttastjórar: Jónas Kristjánsson
Þorsteinn Ó. Thorarensen
Augiýsingastj.: Halldór Jónsson
Sðiustjóri: Herbert GuðmundsSon
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald: kr. 80,00 á mánuði innanlands
í iausasölu kr. 7,00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
Illt samkomulag
§vo sem kunnugt er standa yfir mikil átök innan
Framsóknarflokksins, milli vinstri armsins og hins
hægri. Er ástandið nú orðið svo alvarlegt, að við
klofningi liggur og samkomulagið í þessum herbúð-
um orðið svipað og hjá kommúnistum, en þar hefur
hver höndin verið upp á móti annarri og allt logað
í ófriði um langan tíma.
Vinstri klíkan í Framsókn vill ná algerum yfir-
ráðum í flokknum, m. a. til þess að geta ráðið fram-
boðslistanum við borgarstjómarkosningarnar næsta
sumar. Margir í þessari vinstri klíku Framsóknar eru
hreinræktaðir kommúnistar, þótt þeir þykist vera
lýðræðissinnar, og ætlan þeirra er að hafa mjög nána
samvinnu við kommúnistaflokkinn framvegis, ef
þeim tekst að ná yfirráðum. Eflaust verður reynt að
koma á einhverjum sýndarfriði, en ósamlyndið., er.,
orðið svo djúptækt, að aftur hlýtur að sjóða upp úr,
þótt eitthvert samkomulag kunni að nást í bili.
Þannig er þá ástandið í flokkum stjórnarandstöð-
unnar. Harðvítug valdabarátta innan beggja. Forustu-
mennirnir sitja á svikráðum hver við annan og svíf-
ast einskis, ef því er að skipta, allra sizt kommún-
istabroddamir í Framsókn. Þess er því varla að vænta,
að nokkur jákvæð stefna komi fram hjá stjórnarand-
stöðu, sem er sjálfri sér svona sundurþykk. Hins veg-
ar tekst henni furðu vel að standa saman um óþurft-
arverkin, enda eina stefnumál hennar að koma nú-
verandi ríkisstjórn á kné. Hitt er svo sennilega of-
vaxið skilningi flestra, og þar á meðal stjórnarand-
stæðinga sjálfra, hvernig þeir ættu að geta stjórnað
landinu saman. Framsóknarflokkurinn hefur aldrei
getað stjórnað landinu; stjórnarfomsta hans hefur
alltaf endað með skelfingu. Og þegar hann fór að
reyna það með kommúnistum, varð endirinn hvað
verstur, svo sem vænta mátti.
Það þekkist víst óvíða nema hér á íslandi, að stjóm-
arandstaða telji það hlutverk sitt, að vera andvíg
öllu, sem ríkisstjórnin gerir, spilla fyrir árangri þjóð-
nauðsynlegra ráðstafana og reka skemmdarstarfsemi
á sem flestum sviðum gegn hagsmunum lands og
þjóðar. Þetta er að sönnu háttur kommúnista víðast
hvar, enda eru þeir andstæðingar lýðræðisins og
vilja það feigt. En Framsókn, sem vill teljast ábyrgur
lýðræðisflokkur, ætti ekki að ástunda slíka iðju, eins
og hún hefur gert mörg síðustu árin.
Stefna viðreisnarinnar er í meginatriðum hin sama
og hvaða lýðræðisstjórn sem væri yrði að marka og
fylgja. Og væru Framsóknarmenn í ríkisstjórn nú,
mundu þeir að flestu leyti þurfa að fara sömu leiðir
og núverandi stjórnarflokkar, ef allt ætti ekki að
keyra um þverbak aftur.
VÍSIR . Miðvikud'gtir 20 októfcar 1965.
(
DR. RICHARD BECK:
Síðasta kveðjan
Nokkur minningarorð um dr. Alexander Jóhannesson prófessor
Ceinasta bókasendingin, sem
mér barst frá dr. Alexand
er Jóhannessyni prófesor, —
ein af mörgum og kærkomn-
um —, var safn þýðinga hans
af íslenzkum Ijóðum á þýzku,
Gruss aus Island (Kveðja frá
íslandi), er út kom stuttu áð-
ur en hann lézt. Þessi fallega
bók, hlýlega árituð, var síðasta
kveðjan frá honum yfir hafið.
Jafnframt var hún hjartaheit
kveðja frá ættjörðinni sjálfri, í
völdum ljóðum og ljóðabrotum
eftir mörg beztu skáld hennar,
aðallega frá 19. og 20 öldinni.
íslenzku textamir og þýðingam
ar em prentuð hlið við hlið í
bókinni, fer vel á því, og eykur
fróðleiksgildi hennar.
Er þar að finna ýmis feg-
urstu og þekktustu kvæði eða
kafla úr slíkum kvæðum, um-
ræddra skálda, og eigi ósjald-
an ljóðrænustu kvæði þeirra,
og um leið þau, er bezt hafa
náð eyrum þjóðarinnar undir
vinsælum lögum íslenzkra tón
skálda. Þeirra er jafnframt get
ið við hvert kvæði, þar sem
þannig stendur á, og eykur það
landkynningargildi ljóðasafns-
ins.
Kvæðavalið ber órækan vott
næmum ljóðsmekk dr. Alexand
ers og fegurðarást hans. Þýð-
ingamar eru einnig prýðisvel
af hendi leystar, um nákvæmni
í hugsun, Ijóðblæ og málfar, og
bera þvf vitni, hve dr. Alexand-
er lá þýzkt mál létt á tungu.
Dr. Hallgrimur Helgason tón
skáld ritar góðan og gagnorðan
formála. Leggur hann réttilega
áherzlu á það, að þýðingasafn
þetta sé enn nýr þáttur og
merkilegur í þeirri ævilöngu
viðleitni dr. Alexanders að
treysta vináttu- og menningar-
böndin milli Þýzkalands og ís-
lands.
Próf. Alexander Jóhannesson.
ræðu, sem ég heyrði hann flytja
um það mikla áhugaefni sitt.
Það var í för hans vestur um haf
til Bandaríkjanna og Kanada
fyrir allmörgum árum. Flutti
hann þá fyrirlestra víðsvegar
í háskólum, meðal annars í Rík
isháskólanum í Norður-Dakota
(University of North Dakota),
í veizlu, sem háskólinn hélt hon
um til heiðurs. Flutti hann þar
blaðalaust (að sjálfsögðu á
ensku) erindi um kenningar sín
ar um uppruna tungumála, og
gerði það með svo mikilli snilld,
að áheyrendur, er flestir voru
háskólakennarar, dáðust að
málaflutningi hans og fram-
komu allri. Höfðu þeir margir
orð á því við mig, hve Island
ætti þar glæsilegán fulltrúa og
fræðafrömuð.
Fyrir rúmum áratug kom í
Eimreiðinni, ásamt frumkvæð-
inu á enskunni, þýðing eftir
dr. Alexander á snjallri sonn-
ettu eftir hinn kunna vin ís-
lands og allra Norðurlanda, dr.
Henry Goddard Leach í New
York. Nefnist sonnettan á frum
málinu „Well' Blazed Trail“, en
dr. Alexander hefir valið þýð
ingunni heitið „Ljós vega
minna“, og er hún á þessa leið:
Þótt sól ei skíni, er bros þitt birta nóg,
ej bjarmi af degi, ei tindri stjama um nótt.
Þótt máninn hverfi og suddi slgi að drótt
og sveipi loftið, er mér hugar fró
með þér að vera, er veg minn ruddi og bjó.
Þú vattst þér mjúkt sem hind um þykknið skjótt.
Þitt bros var Ijós, er lýsti og jók minn þrótt,
en leiður efi og hik á burtu fló.
Bros þitt er milt og tígið, trútt og hlýtt,
ég teiga lífsins drykk úr augum þín.
Mín Ijúfa ást, ver leiðarstjaman min
á lífsins vegi gegnum blítt og stritt,
hver dáð, sem ég hef drýgt og öðmm nýtt,
drottning míns lífs, í þínu Ijósi skín.
i
(I
Sjálfur var dr. Alexander
gæddur góðri skáldgáfu, en
lagði litla rækt við frumsamda
Ijóðagerð, helgaði sína miklu
hæfileika og starfsorku víðtæk-
um fræðiiðkunum og ritstörfum,
samhliða umfangsmiklum störf-
um á sviði íslenzkra menningar
mála, og ber þar hæst eins og
alkunnugt er, ómetanlega starf
semi hans í þági/ Háskóla Is-
lands.
Eigi að síður bera íslenzkar og
þýzkar þýðingar hans gott vitni
meðfæddri skáldgáfu hans. En
ágætt dæmi þess, hvemig hann
gat ort, þegar því var að skipta,
er hið framúrskarandi orðhaga
og myndríka kvæði hans „Flug-
ferð“ lýsing á flugferð frá Ak-
ureyri til Reykjavíkur, er að
verðugu skipað öndvegi í Eim
reiðinni apríl-júní 1929. 1 því
sambandi má og á það minna,
að dr. Alexander var emn af
frumherjunum á sviði ís-
lenzkra flugmála.
Hann var maður viðkunnur
utan íslands stranda, og þá sér
staklega í hópi fræðimanna, fyr
ir málvísiridaleg rit sín og rót-
tækar kenningar sínar um upp
runa tungumála. Verður mér
ofarlega i huga minningin um
Þýðing þessi er prýðilega vel
gerð, nær ágætlega hugsun
frumtextans, myndauðugu mál-
fari hans, og öllum svip hans.
í Íjóði þessu speglast einnig
fagurlega lífspeki hugsjóna- og
athafnamannsins Alexanders Jó
Nokkur umferðaróhöpp urðu
um síðustu helgi utan marka
Reykjavíkur. Blfreiðar lentu i
hörðum árekstrum, sumar ultu
og eitthvað slasaðist af fólki.
I Hvalfirði varð harður árekst
ur milli tveggja bifreiða á laug-
ardagskvöldið, M 445 og R
17684 og skemmdust báðar veru
lega. Einn farþegi slasaðist það
mikið að flytja varð hann í
sjúkrahús og tveir aðrir hlutu
minni háttar meiðsli.
Suður i Vogum valt bifreiðin
r 17498 aðfaranótt sunnudags-
ins og var óhappið tilkynnt lög-
reglunni í Hafnarfirði um hálf-
hannessonar, er setti markið
hátt, hvarf eigi frá því, þó að
á brattann væri að sækja, og
bar þess vega gæfu til þess, að
sjá margar fegurstu hugsjónir
sínar verða að varanlegum
veruleika í ríkum mæli.
fimmleytið um nóttina. Ekki
vissi lögreglan um orsök velt-
unnar og taldi hana a. m. k. ekki
hafa orsakazt af ölvun. Fimm
manns voru í bifreiðinni og
sluppu allir við meiðsli, en bif-
reiðin var talin stórskemmd.
Um fimmleytið síðdegis á
sunnudaginn varð harður á-
rekstur á Digranesvegi í Kópa-
vogi. Lentu þrír bílar í honum
þar af einn kyrrstæður, en hin-
ir tveir á ferð. Bílarnir voru R
16955, Y 1528 og T 44. Öku-
maður þess síðastnefnda slasað
ist og var fluttur f Slysavarðstof
una. Bílarnir skemmdust allir
meira eða minna.
Árekstrar og slys