Vísir - 21.10.1965, Blaðsíða 5

V Í SIR • Fimmíudagur 21. október 1965.
utlönd í nor-njn . útlöiid';
laorsun
útlÖnd í morgun .. ' .;útlönd í morjun
Wilson sagður reiðubúinn
að fara til SALISBURY
Sáttmáli lausn deilunnar?
Harold Wilson forsætisráðherra
Bretbnds fór í gærkvöldi á fund
drt . ii'.ngar í Buckinghamhöll og
ræ ‘ i: við hana um Rhodesiu. Rétt
á tí'u.r l:omst á kreik orðrómur um
Johnson kom-
inn heim
Johnson Bandaríkjaforseta var í
gær veitt heimferðarleyfl af lækn-
um sínum og fer hann í dag í
Hvíta húsið.
Þar verður hann nokkra daga, en
fer svo sér til frekari hvíldar á
búgarðinn í Texas.
Hann hefir lýst sig reiðubúinn tll
þess að taka á móti Ayub Khan
forseta Pakistan og Shastri for-
sætisráðherra Indlands, en heim-
sóknum beggja til Bandaríkjanna
var frestað að ósk forsetans fyrr
á árinu.
London — Trident þoturnar
brezku renna nú út eins og heitar
lummur um ailan heim. British Euro
pean Airways hafa þegar 24 þeirra
í notkun og hafa nýlega fest kaup
á 15 í viðbót. Þá hafa ríkisflugfélög
in í eftirtöldum löndum pantað sér
þennan farkost: Pakistan, Kuwait
og írak.
að Wilson væri reiðubúinn að fara
til Rhodesiu til þess að greiða fyrir
samkomulagi, en áður hafði þetta
gerzt:
Iain Smith sendi Wilson boð-
skap, sem var lýst sem seinustu
eindregnum tilmælum um að veita
Rhodesiu sjáifstæði á grundvelli
stjómarskrárinnar frá 1961, og hét
hann því að virt yrðu ákvæðin um
réttindi allra iandsmanna — en ef
það brygðist væri Bretland frjálst
til hvaða aðgerða gagnvart Rhode-
siu sem væri. Wilson hefir þegar
sent bráðabirgðasvar, en fullnað-
arsvar verður iagt fyrir stjórnar-
nefnd sem hann hefir boðað til i
dag.
Edward Heath leiðtogi stjórnar-
andstöðunnar tók í gær vel sein-
asta skrefi Smiths og lýsti yfir, að
hann hefði bent honum á þessa
leið, er þeir ræddust við i Lund-
únum á dögunum. Kvaðst Heath
vona, að Wilson tæki þetta til
athugunar.
Á vegum Edinborgarháskóla var
rætt I gær óformlega um Rhodesiu
og þar talaði Sir Alec Douglas-
Home fyrrverandi forsætisráðherra
og nú talsmaður íhaldsfiokksins
um utanríkismál, og stakk upp á
sáttmála til þess að tryggja rétt
allra Rhodesiumanna.
Ian Smith
CIA neitar ásökunum um
hryðjuverk í Suður-Vietnam
Bandaríska leyniþjónustan CIA
hefir vísað á bug öllum ásökunum
um að hafa staðið að hryðjuverk-
um f Suður-Vietnam, en einn áf
þingmönnum öldungadeildarinnar
hafði borið þær sakir á CIA, að
hún hefði dulbúið menn sem skæru-
liða og látið þá vinna hermdarverk,
sem Vietcong hafi svo verið kennt
um. Er Young borið á brýn að hafa
sýnt mikið ábyrgðarleysi, er hann
þing:
bar fram ásakanir sínar.
Þingmaðurinn, Stephen Young,
frá Ohio, kvað heimildarmann
sinn hafa,- verið , CIA-mann, sem
hann hafði hitt i Suður-Vietnam,
fyrir 4 mánuðum. — Leyniþjón-
ustan getur þess til, að Young hafi
verið blekktur, og hafi hinn svo-
nefndi Cia-maður verið verkfæri í
höndum Vietcong-manna, og ails
ekki í leyniþjónustunni.
þingsjá Vi s i s
► Búizt er vlð nýjum byrðum
á skattgrelðendur í Danmörku.
Gert er ráð fyrir að leggja á
sykurtoll, 50 aura á kg., en það
færir rikissjóði 80 millj. kr. (d.),
hærri vindlingaskattur 100 og
hærri blfreiðaskattur aðrar 100
miiij. króna. — Nýi fjármála-
ráðherrann er að undirbúa lög-
gjöf um skattahækkanirnar.
ublv>IÁfrÍM ■ ’ ■ ■ I,.■■■' 1 "i'i-
► Norska útgerðarfélagið Hilm-
ar Reksten hefir samið um smíði
á 90,000 lesta olíuskini í Hunter-
skipasmíðastöðinni í Walsend.
Barelayis-banki útvegaði 10 ára
Ián til skipssmfðinnar.
heims'
horna
milli
► Franska þingið hefir staðfest
olíu-sáttmála milli Alsir og
Frakklands.
^ Rannsóknir hafa ieitt f ljós,
að mikiar kolabirgðlr eru undir
sjávarbotni úti fyrir strönd
Norðaustur Englands. Kola-
birgðir þessar eru áætlaðar 550
milijónlr lesta.
► Sameinuðu þjóðirnar skulda
100 millj. dollara vegna friðar
gæzlu. U Thant hefir farið fram
á aukin frjáls fjárframlög.
^ Fáni Moldiveeýja á Indlands-
hafi hefir verið dreginn að hún
á vettvangi S. Þj. í New York.
Eru þá aðildarrikin orðin 117
talsins
í Malajsíu hefir nú í fyrsta
sinn verið griplð til aðgerða til
þess að banna kommúnistiska
starfsemi. Félög ungra komm-
únista hafa verið bönnuð.
$> 45,000 menn verða kváddir
til herþjónustu í desember í
Bandaríkjunum eða fleiri
en nokkurn tíma fyrr á
elnum mánuðl frá því f Kóreu-
styrjöldinni.
Talið er, að 45.000 manns
á Kúbu bíði eftir aö komast til
Bandaríkjanna.
► Námuvinnsla jókst árið sem
leið. Framleiðsla alúmfns jókst
um 10,7, kopars um 4, stáls um
13, gulls um 14, og olíu um 8
af hundraði.
þingsjá Vís.is
Hútíðahöld ú 1100 úra afmæli Islandsbyggðar
Bætt aðstaða til tannlæknanúms nauðsynleg
Eundur var í sameinuðu al-
þingi í gær.
göngumálaráðherra um vegaskatt
skuli leyfð. Var það samþykkt.
hann í sama streng og fyrirspyrj
andi.
Afmæli íslandsbyggðar
4. Tillaga til þingsályktunar um
hvemig minnast skuli ellefu
hundruð ára afmælis íslands-
byggðar. Forsætisráðherra Bjarni
Benediktsson talaði fyrir mál-
inu. Sagði forsætisráðherra að
það væri gamall og góður siður
að minnast merkra afmæla. Ráð-
herrann sagði að það væri ljóst
að 1000 ára afmæli íslandsbyggð
ar, sem minnzt var 1874 og 1000
ára afmælí alþingis, sem minnzt
var 1930 skildu eftir djúp spor í
vitund þeirra sem voru staddir
við þær hátíðir. Ráðherrann sagði
að 1100 ára minning væri e. t. v.
ekki jafn helg eins og 1000 ára
minning en hélt þó að flestum
kæmi saman um að 1100 ára af-
mæli Islandsbyggðar væri svo
merkilegt afmæli ,að það væri
rík ástæða til þess að efna til
mjög veglegra hátíðahalda, slíkt
væri ekki aðeins í samræmi við
það sem við höfum sjálfir áður
gert, heldur það sem flestar aðrar
þjóðir myndu gera, ef svo stæði
1
á. Ráðherrann sagðist vona að
ekki þyrfti um það að deila hvort
sjálfsagt væri að halda þetta af-
mæli hátfðlegt. Hitt myndu kann-
ski sumir segja, að óþarflega
snemma væri farið um það að
hugsa, ég hygg þó, að við athug-
un komist menn að raun um það
að svo sé ekki sagði ráðherrann.
Ráðherrann minnti á það, að við
hefðum ekki neina heillega fram-
bærilega íslandssögu, og sagði að
það væri nauðsynlegt að ljúka
því verki og þegar því er lokið
þarf á grundvelli þess að semja
heillega Islandssögu við almenn
ingshæfi. Ráðherrann sagði að
mjög myndi koma til álita að hafa
víðtækar sýningar, bæði úr sögu
þjóðarinnar og almennar listsýn-
ingar og listahátíðir auk almenn
ingshátíðahalda, hvort sem æski
legt og rétt þætti að hafa slíka
hátíð á ÞingvöIIum eða hér í
Reykjavík. Ráðherrann sagði einn,
ig að mjög væri nauðsynlegt að
koma upp alþingishúsi og nýju
• stjórnarráði, og sagði að sú bráða
birgðalausn sem fengin væri,
mætti ekki með nokkru móti tefja
framgang í þessum efnum. Ráð-
herrann sagði að lokum að hann
vonaðist til þess að menn væru
sér sammála, um að það væri
ekki of snemma sem þetta mál
væri tekið upp, og sagðist vona
að góðir menn settust nú á rök
stóla til að íhuga öll þessi atriði
sem hér koma til greina, svo að
þéssi hátfð geti orðið okkur til
sams konar vakningar og hátíðim
ar 1874 og 1930.
Myndir af sögulegum
atburðum.
Þá tók til máls Einar Olgeirs-
son, hann tók vel undir tillögu
forsætisráðherra, og fannst tími
til kominn að athuga undirbúning
hátíðahaldanna 1974. Einar lagði
til að farið væri fram á við lista
menn okkar að þeir máluðu mynd
ir frá sögulegum atburðum f sögu
okkar. Einar benti einnig á að
það væri mjög vel til þess fallið
að bjóða hingað til lands við þetta
tækifæri erlendum vísindamönn-
um sem kynntu ísland erlendis
og sem hafa gert mikið fyrir land
ið.
Málinu var síðan vísað til 2.
umræðu, og allsherjamefndar.
Tvö önnur mál voru á dagskrá í
gær, en vora ekki tekin fyrir.
1. mál á dagskrá var kosning
eins manns í vinnutímanefnd í
stað Eggerts G. Þorsteinssonar,
félagsmálaráðherra, samanber
þingsályktun frá 18. des. 1961,
um ráðstafanir til að koma á 8
1 stunda vinnudegi verkafólks.
Kosningu hlaut Þorsteinn Péturs
son, starfsmaður fulltrúaráðs
verklýðsfélaganna.
2. Þrjár þingsályktunartillögur
lágu fyrir ,hvernig þær skyldu
ræddar. Samþykkt var að ein um
ræða væri urri hverja tillögu. En
þær voru: a) Tillaga til þings-
ályktunar um athugun á sam-
drætti í iðnaði. Flm. Einar Ágústs
son og fleiri, b) Tillaga til þings
ályktunar um endurkaup Seðla-
bankans á framleiðslu- og hrá-
efnavíxlum iðnaðarins. Flm. Þór
arinn Þórarinsson og fleiri. c)
Tillaga til þingsályktunar um,
það hlutverk Seðlabankans að
tryggja atvinnuvegunum hæfilegt
lánsfé. Flm. Þórarinn Þórarins-
son.
Mál tannlæknadeildar
3. a) Hvort fyrirspurn til sam-
b) Fyrirspurn tií menntamála-
fáðherra um Tannlæknadeild há-
skólans. Fyrirspyrjandi Alfreð
Gíslason tók til máls og deildi á
menntamálaráðherra og háskóla-
ráð fyrir það að hafa ekki iiugsað
fyrlr því að stúdentar fengju
pláss i tannlæknadeild á þessu
hausti. Menntamálaráðherra Gylfi
Þ. Gíslason svaraði fyrirspurninni
og sagði að tannlæknadeildin
hefði þrjú undanfarin ár tekið inn
í deildina samtals 44 stúdenta,
væri það miklu meira heldur en
áður. Taldi ráðherra að sjálfsagt
væri að vinna að því að auka enn
möguleika fyrir tannlæknanámi
við háskólann. Alfreð Gíslason
tók aftur til máls þakkaði ráð-
j herra fyrir svörin, og lét enn á
ný óánægju sína í ljós út af gangi
þessara mála.
Þá tók til máls menntamálaráð
herra Gylfi Þ. Gíslason. Lagði
ráðherrann áherzlu á það að tekn
ir hafa verið fleiri nemendur inn
í deildina nú en áður, og sagði
ráðherrann að unnið væri að því
að bæta aðstöðu tannlæknadeild-
fjiilga nemendum þar. Þá tók til
máls Einar Olgeirsson, og tók
»*r • ’