Vísir - 22.11.1965, Blaðsíða 9

V f SflR . Mánudagur 22. nóvember 1965.
*>
Baltazar á sýningu sinni.
*
'P'yrst þegar ég kom hingað,
1 var erindið einungis það
að kynnast landi og þjóð, eins
og ferðalangar komast oft að
orði. Þá dvaldist ég héma i
átta mánuði og féll svo vel við
hvort tveggja, landið og þjóð-
ina, að ég kom hingað aftur
við fyrsta taekifæri. Sú dvöl
mín hefur nú varað í sjö ár,
og ég hef ekki f hyggju að
Katalóníumenn virðast
una sér vel á íslandi
hverfa hóðan aftur. Ég er
kvæntur fslenzkri konu og við
éigum eitt bam, og nú geri ég
mér vonir um að fá fslenzkan
rfkisborgararétt á næsta ári. ...
Það er málarinn Baltazar
hinn spænski, sem kemst svo
að orði, þegar blaðamaður
Vísis ræðir við hann f tilefni
af þvf, að opnuð var sýning
á málverkum Baltazars f Boga-
sal Þjóðminjasafnsins sl. laug
ardag.
Er þetta í fyrsta skiptið, sem
þú sýnir einn héma?
— Þetta er fyrsta einkasýn-
ing mfn á olfumálverkum, en
áður hef ég sýnt hér teikningar.
Þetta em 24 olfumálverk, mál-
uð á þrem síðustu árum, 19 af
þeim til sölu en hin f einka-
eign.
Hefurðu lagt mikla stund á
að mála með olíulitum?
— Sérgrein mín sem listmál-
ara mun nú vera freskómál-
verkið, eða veggskreyting og
þá einkum kirkjuleg, en ég
vann mikið að kirkjuskreyting-
um á Spáni að afloknu sjö ára
námi við listháskóla. Og eins
og þú veizt, þá hef ég fengizt
svolítið við þess háttar hérna
líka — skreytti kirkjuna í Flat-
ey freskómyndum í sumar. Það
var skemmtilegt viðfangsefni.
Ég valdi mótívin eingöngu úr
lífi Breiðfirðigna. Sumarið áður
hafði ég verið um hríð í Flatey
og Breiðafjarðareyjum og teikn
ingar mínar í bók Jökuls Jak-
obssonar, „Síðasta skip suður“,
eru árangurinn af þeirri dvöl
minni þar.
Þú kannt vel við þig vestur
í Flatey og á Breiðafirðinum?
— Já, svo sannarlega. Þar er
yndislegt að -°ra og fólkið
eins og bezt verður á kosið.
Annars kann ég alls staðar vel
við mig hér á landi. Sennilega
á land og þjóð héma vel við
okkur Katalóníumenn. José
Riba hljóðfæraleikari er Iíka
Katalóníumaður, og það ber
ekki á öðru en að hann uni
sér vel hérna.
Finnst þér þó ekki ærið
margt ólíkt með íslenzkum og
spænskum?
— Ekki eins og ætla mætti;
ekki með íslendingum og okkur
Katalóníumönnum að minnsta
kosti. íslendingar vinna mikið
og leggja hart að sér ,þegar þeir
ganga að vinnu og sama er að
segja um okkur. íslendingar
eru, að mér virðist, mjög opnir
fyrir áhrifum og listhneigðir,
eins og við og skapmiklir eins
og við, þegar þvf er að skipta.
Nú — og veðráttan héma ...
það getur lfka orðið kalt í
Katalóníu; þetta er allt annað
á Suður-Spáni;,fólkið líka.
Þú gerir talsvert af því að
velja íslenzka hesta að mótfvi
— er það vegna þess að þeir
séu líkir þeim spænsku?
— Nei, þvert á móti. íslenzku
hestarnir eru ólíkt gáfaðri pg
viðfelldnari. Spænsku hestamir
eru, hvað á maður að segja —
stórgripir ... L.G.

MYNDLIST
á?
)í &nnii 6&„ ifiíujaálnn

SVART
HVÍTT
NOKKUR ORÐ UM LIST HARÐAR ÁGUSTSSONAR

þrátt fyrir gagnstæða sann-
færingu, sem nú virðist í
algleymingi, held ég fast við
þá skoðun, að hvert listaverk
flytji boðskap. Þyki þetta of
hátiðlega að orði komizt, þá vil
ég frekar segja; „Listaverkið
segir frá“. Að segja vel frá er
list, sem krefst vits og for-
stands, en umfram allt valds á
máli, gagngerðrar þekkingar á
málfræði og auðugs orðaforða.
Síðast en ekki sízt verður frá-
sagnarmaður að gerþekkja það,
er hann ætlar að lýsa, og hon-
um verður að vera mikið niðri
fyrir.
Hörður Ágústsson er maður
sem stefnir að slíku marki á
sviði myndlistar. Hin nýaf-
staðna sýning hans í Boga-
salnum, er hann nefndi „svart-
hvítt‘, bar þess vott.
Um verk hans þarf ekki að
nota stóryrði né upphrópanir.
Þar er hvergi slegið á bumbur
ofsagengins frumleika. Ögur-
legar sálarsprengingar eiga sér
ekki stað.
V I
Hörður reynir að segja ein-
faldlega og hreinskilnislega frá.
Þó að hann kallaði sýninguna
„svart-hvítt“ er öllum blæ-
brigðum grástiga milli svarts
og hvíts teflt fram svo ríkulega
og finlega í myndum hans, að
þær höfðu helzt litræn (color-
istisk) áhrif á mig.
Hörður segir frá á næman
og nákvæman hátt.
I þessum tilgangi hefur hann
takmarkað tækni sína á rót-
tækan hátt. Hann notar ekki
litrófið, að minnsta kosti ekki
í bili, heldur aðeins grátóna.
Það er undravert, hvað þetta
hljóðfæri þannig stillt, leyfir
listamanni að leiða fram dá-
samleg litræn „píanó", með
öðrum orðum að segja frá með
nákvæmni og innileika. Myndir
hans minna á ævagamla tússlist
austrænna málara, sem hafa
jafnan tjáð persónulegustu
hugsanir og hugmyndir sínar
með þeirri tækni.
> Hver er þó boðskapurinn?
Frá hverju er sagt? Við nánari
athugun reynist frásagnar-
heimur Harðar mun viðari en
takmörkun listrænnar tækni
hans gefur fyrst tU kynna.
Þó að „rithönd“ hans sé
hárfín og viðkvæm, nær hann
stundum stórbrotnu formi,
meðal annars í andlitsmyndum,
sem hann sýndi.
Á eftirminnilegan hátt sann-
aðist hér að 'finleiki stingur
ekki f stúf við stórbrotið form.
Tjetta stórbrotna (mónumen-
tala) kemur enn skýrara 1
ljós, ef hver mynd um sig er
einangruð. Á þess háttar sýn-
ingum, þar sem lítið rúm er,
vill fjöldi myndanna oftast
jafna niður gæði og gildi og
draga úr áhrifum hverrar ein-
stakrar. Þannig finnst mér þó
að það kunni að hljóma ein-
kennilega — hin ófullkomna
eftirprentun af „Pálsmyndinni" í
sýningarskránni vera áhrifa-
meiri, af því að maður getur
skoðað hana einangraða og
haldið henni í hendi.
Ef ég á að svara þeirri spurn-
Hörður Ágústsson við eina teikningu sina.
ingu: Frá hverju er hér sagt?
kemst ég sannarlega í vand-
ræði. Auðvitað lýsir listamað-
uririn þeim hliðum og fyrirbær-
um tilverunnar, sem einmitt
orðin fá ekki skýrt. Það eru
því a; •, bendingar ef ég tek
það fram, að þar er „sagt frá“
undra mörgu: Hrynjandi þess
lifanda, gerð og I géómetríu
höfuðskepnanna, I lýriskum
þankabrotum, hárfínum eins og
fiðrildi á flugi, hughrifum náð
á hverfanda hveli — færð í
frásögn.
Þegar hér er komið, vona ég
að hinn góðfúsi lesandi minn
skilji til fulls að ég hef ekki
átt við bókmenntir (sem
skreytist myndum) er ég þrá-
faldlega notaði hugtakið „frá-
sögn“.
Tjó að þessi sýning hafi ekki
verið áberandi og varla til
þess fallin að fullnægja þeirri
eftirspum eftir hávaða og
trúðabrögðum, sem virðast nú
orðið vera ómissandi við list-
sýningar, — bar hún vitni list-
rænni afstöðu sem er orðin
næsta sjaldgæf.
Mér var sönn ánægja að fá
tækifæri að skoða þessi lát-
lausu og hógværu verk Harð-
ar. Þau komu mér fyrir sjónir
sem dagbók manns, er tekizt
hefur að samstilla hug og
hjarta í þágu listar sinnar.
Kurt Zler.

BSBfö