Alþýðublaðið - 18.05.1921, Síða 1

Alþýðubladið
Gefið xit af Aiþýðuflokkuusa.
1921
Miðvikudaginn 18. maí.
110. tölnbl.
híjóðið í þjóðinni, vllji slá aér
Jnhioe snnðraðir.
Pólska innrásin slitnr rináttn
Frakka og Breta.
Kböfs, 16 txsaf.
Sítnað er frá Parfs, að árás
Lloyd George mælist þar mjög
il!a tyrir. Hefir Briand svarað þvf,
að Frakkland ætli sér að halda
fast við þjóðaratkvæðagreiðsluna
og ræður Lloyd George, f háði,
til þess, að senda 50,000 manns
til að halda á reglu, en leggur
áherzlu á, að innrás f Upp Schle
síu (af Breta hálfu?) sé ófriðarsök.
Lundúnablöðin verja Lloyd Gor-
ge og segja að þolinmæði hans
gagnvart Frökkum hafi verið ein-
stök.
Þegar æðsta ráðið kemur saman
eftir viku, verður rætt um Upp-
Schlesfumálin og verði Frakk
land þá útilokað, segja blöðin að
væntanleg vináttuslit við Frakka
séu hættuminni en við Þýzkalaud.
Blöðin New Statesman, Nation
®g Tia.es gefa í skyn að samn-
ingar fari frant miilt Þjóðvetja og
Breta bak við Frakka. Bandamenn
séu í raun og veru úr sögunni.
Allir sjá, að Frakkar séu með-
mæltir broti Pólverja á friðarsamn-
ingnum, sem hafi lengi verið á
döfinni og átt að framkvæma
sama daginn og Frakkar settust
í Ruhrhéraðið, en sem þeir hafi
verið hiadraðir í að framkvæma.
[Eins og sjá má af skeyti þessu,
er alt upp í loft milli bandamanna
og raá búast við því, að alt fari
þá og þegar út um þúfur. Bretar
eru sáróánægðir með það, hve
dugiegir Frakkar hafa verið að
■ota fram sinni stefnu á ölium
fundum, og sjá jafnframt að þeim
er illmöguiegt að koraa ár sinni
sæotilega fyiir borð, raeSan yfir-
gangur Frakkanna er svo mikill.
Lloyd George hefir áður hlbtið
ámæli fyrir undanlátssemi sina við
keppiaautana og er ekki ósenai
>egt að hann, þegar hann heyrir
upp á þessu frumhiaupi Pólverja,
sem vitanlegan á rót sína að rekja
til frönsku þjóðrembingstnannanna.
En haldí. Lloyd George nú fast
við yfirlýsingar sínar, er bersýni-
legt að það leiðir til sundrungar
bandamanna og er ekki gott að
segja hvað spunnist getur út af
slfkam úrslitum þessarar deilu]
fiskmarkaðisrinn.
Ssdtfiskur tii árgentinu.
Norðmecn fluttu 5000 smálestir
af saltfiski til Argentfnu 1913, en
á stríðsárunum minkaði útfiutning-
urinn þangað stórum. Vegna þess
hve lniðin er löng og fara þarf
yfir hitabeltið, þarf sérstakan út
búnað, svo fiskurinn skemmist
ekki. Er hann látinn í kassa, þar
tll gerða, og fluttur í kælirúmum
Helstu keppinautar Norðmanna
£ Argentínu eru Skotland og Ný.
fundnaland. Hefir fiskur verið
íluítur frá þessum löndum á stríðs-
árunum. 1916—1920 var mest selt
af fiski frá Nýfundnalandi, en
þegar norski fiskurinn fár aftur að
fiytjast náði hann fyrsta sæti í
samkepninni og óttast Norðmenn
ekki Nýfundnai&nd úr þessu, því
fiskur þaðan er afarilla úr garði
gerður.
En það er annar keppinautur,
sera Norðraennirair óttast, og
sem komið hefir í Ijós að getur
orðið markaði þeirra þar hættu
Iegur, en það eru Skotar. Einkura
er það firma eitt í Aberdeen,
sem reyost hefir Norðmönnum
snjaliara f þvf, að koraa út fisk
inum. Segir Norðmaður er skrifar
um þetta efni frá Argentínu, að
yfirstandandi ár verði Norðmönn-
uin erfitt, en þó sé eftirspurn eftir
norskum saltfiski mjög mikil og
markaðurinn nægur, einkum á
föstunum.
Eín af höfuðástæðunum fyrir
þv£, að Skotum gengur betur að
koma út fiski sínum, er ekki sú,
að skoskur fiskur sé betrí en
norskur, heldur eru það söluskfl*
málarnir sem miklu ráða, iengri
gjaldfrestur, borgun við móttöku
á staðnum, en ekki við skipshiið
á átsldpunarstað, o fi.
Eitt af þvf, sem Norðmaður
þessi telur afar nauðsynlegf, er
það, að menn, sem fróðir eru mn
fiskverkun og meðferð fiskjar,
annist sölu hans á sölustaðnum
og ræður frá því, að hafa hann í
umboðssölu. Vill hann að öll
fisksalan fari fram á einni hendi
og leggur til að ríkið annist hana.
Telur hann sömu skilyrði öil fyrir
hendi t Suður-Ámeríku og i Por-
tugal og Spáni.
Sem kunnugt er hefir íslenskur
fiskmarkaður verið of þröngur síð-
ustu árin, bæði vegna íágs geng-
is ftalskrar myntar og fyrir þá
sök að framleiðslan hefir aukist.
Og nú sfðast hefir markaðnum
mjög verið spilt af hinum svo-
kallaða „fiskhríag*, með því að
flytja fiskism of ört á markaðinn
og offylla hann. Þ&ð veitir því
ekki af, að vér ísiendingar förum
að rumska og líta £ kringum okk-
ur eftir rýrari markaði. Ísíenzki
saltflskurinn hefir, að þessu,
staðar náð undirtökunum, og þvi
ekki ósenniiegt að hatm næði
þeini líka víðar, þar sem caarkað-
ur er á annað borð fytir saltfísk.
Ef það aú er rétt, sem engin
ástæða er að efa, að sömu skil-
yrði séu fyrir hendi um sölu salt-
fisks í Suður-Ameriku og á Spáni
og Portúgal, veitir ekki af að fara
að reyna fyrir sér þar syðra. Líka
má vafalaust selja meira af fiskj
til Balk&nskaga, og ekkí má gleyma
Rússlandi, sem Norðmenn líta nú
mjög hornauga til, og hugsa sér
að verða á undan keppinautum-
sínum þangað og ná fiskmarkaðn-
um þar undir sig.
Það sesni liggur fyrst fyrir a&
gera í þessu máli, er að seads.