Vísir - 16.05.1967, Blaðsíða 8
8
VÍSIR . Þriöjudagur 16. mai 1967
VÍSIR
Utgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri; Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Bergþór Olfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1, símar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Túngötu 7
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 linur)
Áskriftargjald kr. 100.00 á mánuði innanlands
t lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiðja Vfsis — Edda h.f.
Tollamál iðnaðarins
Fólk er hér á landi ýmsu misjöfnu vant í fundar-
samþykktum, undirskriftasmölun og alls kyns undar-
legum yfirlýsingum almennra félagssamtaka.
Nú hefur Alþingi ákveðið, að 1. maí, hátíðisdagur
verkamanna, skuli vera almennur frídagur. Á þetta
er minnt, vegna þess að slíkt ætti að gefa fyrirsvars-
mönnum verkalýðs og launþega ástæðu til að hug-
leiða betur, hvað almenningi er boðið að hlýða á og
lesa þennan dag. Það hæfir hvergi nærri lengur að
burðast með skrumskældar yfirlýsingar í kommún-
istadúr, og eflaust er mönnum að verða það ljóst.
En á þetta er minnt, vegna þess að í yfirlýsingum
verkalýðssamtakanna 1. maí s.l. voru meðal annars
algjör ranghermi, ef ekki hæfir að kalla það ósann-
indi, um veigamikil atriði, sem varða einn af helztu
atvinnuvegum okkar, — iðnaðinn. Þar voru tekin upp
margleiðrétt ósannindi stjórnarandstæðinga og mál-
gagna þeirra um, að íslenzkur iðnaður ætti nú í sér-
stökum erfiðleikum, vegna þess að ríkisstjómin hefði
látið yfir hann dynja ótímabærar tollalækkanir á að-
fluttri samkeppnisvöru, sem þessi atvinnuvegur fengi
ekki undir risið.
Iðnaðarmálaráðherra hefur iðulega, bæði á Alþingi
og endranær, gert svo ljósa grein fyrir þessari hlið
tollamálanna, að um það á ekki að þurfa að ríkja
neinn misskilningur. Aðalatriðið er einfaldlega þetta:
Það hafa enn ekki átt sér stað neinar þær tollabreyt-
ingar sem í heild skapa íslenzkum iönaði verri aðstöðu
en verið hefur. Á undanfömum árum hafa í einstök-
um tilfellum verið lækkaðir tollar á áður hátolluðum
innflutningsvarningi, en jafnframt hafa verið lækkað-
ir tollar á vélum og vamingi til iðnaðarframleiðslu,
sem er íslenzkum iðnaði eflaust meira virði.
Ef til vill stafar ranghermin um tollamál iðnaðar-
ins af misskilningi, þar sem blandað er saman óskyldu
máli, sem er frjáls innflutningur á hátollaðri, aðfluttri
iðnaðarvöru, er vissulega skapar íslenzkum iðnaði
samkeppni, þrátt fyrir hinn háa toll. En í þessu sam-
bandi á ekki iðnaður eða iðnrekstur einn hlut að máli,
— heldur einnig allur almenningur, neytendur, sem
hafa að sjálfsögðu hagsmuna að gæta í vöruvali og
sem lægstu vöruverði. En slíkt hefur aftur áhrif á
framfærsluvísitölu eða almennt verðlag og dýrtíð í
landinu, þ.e.a.s. dregur úr verðbólgu, sem einnig er
augljóst, að er íslenzkum iðnaði almennt vegamikið
hagsmunamál.
í þessum efnum sem öðrum er í öllu falli rétt að
hafa það sem sannara reynist.
(
9/
Listir-Bækur-Menningarmál ■ ................
Eiríkur Hreinn Finnbogason skrifar bókmenntagagnrýni.
ÞORSTEINN FRÁ HAMRI:
JÓRYÍK
66 bls. Reykjcvik — Heimskringla 7967
jfjó að Þorsteinn frá Hamri sé
enn ekki þrítugur að aldri
er þetta fimmta ljóðabókin, sem
hann sendir frá sér, og eykst
honum, eins og vera ber, ás-
megin með hverri bók. 1 þessari
nýju bók birtast 32 Ijóð, sem
hann skiptir í fjóra kafla: Á
þjóðveginum. Ekki þekki ég
manninn, Til fundar við ský-
lausan trúnað I—IV og Himinn
og gröf. Gefa nöfnin vísbend-
ingu um viðfangsefni skáldsins,
sem eru mannlífið almennt, og
kemur það ekki svo mjög fram
sem þátttakandi, heldur sem
gagnrýninn áhorfandi, stundum
dálítið kaldranalegur og napur.
Blöð og útvarp flytja okkur
fregnir
af þjóðamorðunum
og nú ber öllum skylda
til hluttekningar:
svo við rífum úr okkur hjörtun,
heingjum þau utaná okkur
eins og heiöursmefki
og reikum úti góða stimd
áöuren við leggjum til svefns
á afglöðum okkar
og snúum okkur heilir og
óskiptir
aö draumlífinu.
(Liðsinni).
Þorsteinn frá Hamri er frem-
ur skáld skynsemi en tilfinn-
inga, en hann er undir niðri
gæddur samúö. Fyrsta ljóð bók-
arinnar endar á þessa leið:
Sumir þeir sem enn una hér virðast skuggar einir;
hæpið að þaðan muni sóknar að vænta;
hyggjum þó vel að hinum vinalausu —
að nýju Ijósta mig nánd og fjarlægð sálar.
Leynir sér ekki, að hér er það
sveitamenningin, sem hefur
sterk ftök, og kemur það m. a.
fram í því, að það eru gangna-
menn, sem vonin er tengd viö.
En sveitamenn höfum vér
íslendingar flestir verið, og er
Þorsteini frá Hamri það fullljóst.
Hann yrkir napurt kvæði, sem
hann nefnir Þjóðina, og leynir
sér ekki, að þar er lýsing ó
sveitamönnum og hestamönnum
að sumbli:
Virðist mér þetta nokkuö
einkennandi fyrir lífsafstöðu
skáldsins — jafnvægi, alvara
og vökul vitund um mannssál-
ina sem hið eina, er máli skiptir,
í fáfengileik hennar eöa angist
og einmanaleik.
Þorsteinn frá Hamri segir á
einum staö:
Hinir hálfmyrtu
efna til mikils vígbúnaðar.
Uppreisnar- eða byltingarskáld
mundi hann þó ekki geta talizt.
Hann er of mikill neitari til
þess að geta sungið halelúja
með öðrum, hvort sem það eru
byltingarmenn eöa aörir, og sver
hann sig að þessu leyti í ætt
við Stein Steinarr. Hann er því
f eðli sínu ekki maður neins
flokks eða kennisetninga — of
frjáls, til þess slíkt sé honum
eiginlegt.
Þorsteinn frá Hamri á sterkar
rætur í íslenzkum jarövegi, er
innst ínni sveitamaður með
hlýjan hug til uppruna síns og
hefur tiltækar öðru fremur fs-
lenzkar fombókmenntir og þjóð-
sögur. Hann ber þungar áhyggj-
ur út af íslenzkri menningu og
óttast, að hún glatist. Er hann
ræðir þau mál, segir hann á
einum stað:
Menn sem gángandi em
hfngað komnir
fullir saknaðar
setjast að glasi
og taka að þylja stökur.
Þeir raupa kennt og kliðað
landsfrægir drykkjumenn
eða pólitískir frömuðir
og gera sig mjög digra.
Konur sem framhjá gánga
fá eingan friö ....
Er þetta vissulega harla eft-
irminnileg og að mínum dómi
snjöll lýsing, þó að deila megi
um, hvort hún sé sönn eða
sanngjöm lýsing á þjóöinni.
En ég sé ekki betur en þama
hefði þetta ljóð átt að enda, og
er þá komið að öðru atriði, sem
ég vlldi gjama minnast á.
Mér virðist Þorsteinn frá
Hamri stundum ekki takmarka
sig nóg. Þessi lýsing á þjóðinni
hefur dóm í sér fólginn, og er
þaö lesandans að kveða hann
upp. En Þorsteinn frá Hamri
Framh. á bls. 5
Kannski finna mig þreyttir gángnamenn
sem þykjast bera kennsl á mig
eins og draumsýn úr liðinni bemsku
eða stef úr gleymdu kvæði
og grípa mig glaðbeittum huga:
mynd sem þeir ekki ætluðu að týna —
stef sem nægir þeim
til að kimna kvæðið að nýju.
Miimi^bTað^kjpsendiTrErrírrrrrrrrrrrrírrrrírrrrrrrrrEHErrrrrrE:
ÖRYGGI FYRIR SVEIFLUM?
( 0 Gjaldeyrisstaða þjóðarinnar hefur
( batnað ár frá ári allt viðreisnar-
V tímabilið.
y 0 Viðreisnarstjórnin tók við 144 mill
jón króna gjaldeyrisskuld eftir
,v vinstristjórnina, sneri þróuninni
við og náði 1.915 milljón króna
gjaldeyrisforða um síðustu ára-
mót.
0 Skuldir þjóðarinnar jukust 1960—
ij 1966 um 300 milljónir króna, en
eignir hennar jukust um 13.000
milljónir króna eða 40 sinnum
( meira en skuldimar.
0 Gjaldeyrisskuld vinstristjórnar-
innar gerði það að verkum, að
þjóðin var máttvana gegn sveifl-
um á verðlagi erlendis. Gjaldeyr-
isforði viðreisnarstjómarinnar ger
ir þjóðinni kleift að taka á sig áföll
af þessu tagi, án þess að grípa til
hafta.
Q Gjaldeyrisskuld vinstristjórnarinn
ar hafði lokað lánamöguleikum ís-
lands erlendis. Gjaldeyrisforði vió-
reisnarstjórnarinnar hefur endur-
vakið lánstraust þjóðarinnar.