Vísir - 18.05.1967, Blaðsíða 8

8
VISIR . Fimmtudagur 18, maí 1967.
VÍSIR
Utgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR
Framkvæmdastjóri: Dagur Jónasson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingan Þingholtsstræti 1, simar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Túngötu 7
Ritstjóm: Laugavegi 178. Simi 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 100.00 á mánuði innanlands
1 lausasölu kr. 7.00 eintakið
Prentsmiöja Vísis — Edda h.f. 1
Þórarínn eðo Steingrímur
Framsóknarmenn eru ósparir á trúarjátningar sínar, (
eins og þegar Þórarinn Þórarinsson sagði í lok eld- /
húsumræðnanna, að þeir tryðu á íslenzkt framtak. )
Þessir spekingar segja, að það sé vantrú á landið að )
iðnvæða ísland með samvinnu við erlenda aðila, með i)
stuðningi erlends fjármagns og erlendrar tækni. Eru \\
íslendingar þá svo miklu lélegri en útlendir, að þeir ((
geti ekki samið við þá öðru vísi en semja af sér? #/
Víst er, að þeir menn, sem sömdu fyrir íslands hönd l)
um álbræðslu í Straumsvík og um kísilgúrverksmiðju )
við Mývatn, hafa ekki minna traust á íslenzku fram- í
taki en trúarjátningamenn Framsóknarflokksins. (
Þvert á móti treysta þeir íslenzku framtaki í sam- //
skiptum við erlent og eru nógu framsýnir og raun- ))
sæir í trú á íslenzkt framtak að styrkja grundvöll ))
framtíðarinnar fyrir æsku þessa lands með hagkvæm- )
um samningum við útlendíngá. Sjálfstæðismenn trúa y
því heldur ekki, að það geti orðið íslenzku þjóðinni (
til blessunar að byggja kínverskan múr um landið, /
enda þótt það væri gert í sjálfbirgingsskap Fram- )
sóknarþingmanna í trú á landið. )
Báðar framkvæmdimar, álbræðsla í Straumsvík og )
Msiliðja við Mývatn, þótt þær séu unnar í sam- (
vinnu við útlendinga, munu marka tímamót í íslenzkri (
iðnþróun og íslenzkri iðnsögu, og efla íslenzkt efna- /
hagslíf. Vitað er einnig, að fyrrverandi formaður )
Framsóknarflokksins reyndi að ná þessu marki í )
samningum við erlend fyrirtæki en tókst ekki. )
Tíminn segir sjálfur, að „glæsilegasta foringjaefni“ (
á íslandi sé Steingrímur Hermannsson, sonur þess (
manns, sem var forustumaður Framsóknar í þrjá ára- )
tugi. Steingrímur var eini Framsóknarmaðurinn, sem (
skar sig úr og vann heils hugar að því, að álbræðsla (
yrði reist á fslandi í samvinnu við og á grundvelli /
samnings við útlendinga um kaup á ráforku til stór- )
virkjunar á íslandi. Hvort er nú þetta foringjaefni )
Tímans eða sjálfur Tímaritstjórinn með trúarjátningu )
sína á íslenzkt framtak líklegri til ágætis? (
Engu skal um það spáð hér. En er ekki kominn tími '
til, að Framsókn geri þessa spumingu upp við sig? /
Alltaf jafn hissa i
Enn er ein hvítasunnuhelgi liðin, en glerbrotin og \{
ruslið eru enn úti um allan skóg. Að þessu sinni urðu H
vandræðin minni en oft áður, enda sá aðeins einn /
sérleyfishafi ástæðu til að standa fyrir fjöldaflutningi )
ungmenna í trássi við vilja löggæzlu og Laugvetn- \
inga. Hins vegar héldu æskulýðsfélög að sér höndum, )
þótt hér hafi verið um árvissan atburð að ræða. Kom (
þetta þeim á óvart? Hví ekki að skipuleggja varðelda /
og bítlatónlist á einhverjum góðum stað? Hvar var /
Æsklllýðsráð? }
Listir-Bækur-Menningarmál ....................■■■■......
Halldór Haraldsson skrifar tónlistargagnrýni.
OISTRAKH OG
ZSIGMONDI
Igor Oistrakh.
Það œá segja að Reykjavik
sé að fá á sig hálfgerðan heims-
borgarblæ a. m. k. stundum
því nú undanfarið er einn heims
virtúósinn varla horfinn, þegar
annar birtist aftur á sviðinu.
Að þessu sinni sonur hins
fraega Danidas Oistrakhs, Igor,
sem þegar er þekktur um allan
heim. Það sem fyrst vakti at-
hygli mína, var tónn hans, sem
er bæði bjartur, mjúkur, en á-
kveðinn. Hann er mjög ólikur
Zsigmondi, sem hefur dökkan
tón, og pabbanum líka, David,
sem hefur þykkan og breiðan
tón. Hins vegar fer ekki milli
mála, að Igor hefur tileinkað
sér ýmis einkenni fööur síns,
fastmótaðan stíl, sem gæti ekki
verið annað en rússneskur.
Verkefni hans að þessu sinni
voru: Vorsónata Beethovens,
Sónata nr. 1 eftir Prokofiev,
Chaconne úr Partitu í d-moll
eftir Bach og sónata í G-dúr
eftir Ravel. Það er óþarft að
fjölyrða um leik hans í þessum
verkum.því að hann var yfir-
leitt svo afburðagóður, að slíkt
heyrist hér varla nema einu
sinni á mörgum árum. Það
mætti e. t. v. segja, að Vorsón-
atan hafi verið leikin á full
mikinn „virtúósa‘‘-hátt, en hún
var engu að síður lifandi I hönd
um hans. Undirleikarinn Vse-
volod Petrushansky, virtist
stundum eins og ekki fyllilega
öruggur í Vorsónötunni, en í 1.
sónötu Prokofievs kom brátt í
Ijós, að þar var mjög örugg-
ur undirleikari, því sú sónata
er ekkert lamb að leika við.
Chaconne Bachs var ieikin eðli
lega og mótuð af festu og tals-
verðum tilþrifum. Sama má
segja um Sóhötu Ravels, sem
er samin að nokkru undir á-
hrifum jazz-hljóðfalls en þau
áhrif má heyra I fleiri verkum
hans eins og kunnugt er. í lok-
in gat ég ekki stillt mig um
að hneykslast á fólki, sem virð-
ist ekki mega missa örfáar mín
útur til að hlýða á snilling leika
aukalög, snilling, sem við eig-
um vart kost á að heyra nema
örsjaldan. Mér er spurn: til
hvers er þetta fólk að koma á
tónleika? Ekki getur tónlistar-
áhugi þess verið mikill. Þá ber
að þakka Tónlistarfélaginu fyr-
ir marga góða listamenn í vet-
ur, en það hefur staðið sig mjög
vel í vali þeirra. En ég vil benda
á atriöi, sem stór hluti styrktar-
félaga er mjög óánægður með,
en það er að bíógestum á þá
sýningu, sem næst er á eftir
tónleikunum er hleypt inn í for-
stofuna áöur en tónleikunum
er lokið. Þetta atriði olli stór-
hneyksli í vetur, þegar Demus
var hér. Þá munaði ekki miklu
að nú mundi hið sama ske,
því heyra mátti að forstofan
var full af krökkum á sýningu
kl. 5. Hér verður eitthvað rót-
tækt að ske það er ekki hægt
fyrir tónleikagesti að horfa upp
á fleiri Demus-hneyksli. Þetta
er fyrst og fremst léleg stjóm
á bíóinu, sem þarf að bæta.
Svo að lokum: margir tónleika-
gestir og listamenn kvarta und-
an litlum krökkum borðandi
„Pop-com“ á fremstu bekkjun-
um. Það hefur ekki skeð ósjald-
an í vetur. Ég veit að hér tala
ég fyrir munn margra, því heyrt
hef ég raddir um, að ef ekkert
verði í þessu gert, segi stór
hluti sig úr félaginu. NB. Þetta
er ætlað sem vinsamleg ábend-
ing en ekki útásetningarkergja.
Skemmtilegt sambland img-
versks tilfinningahita og vel upp
byggð tæknikunnátta — þetta
tvennt þótti mér helzt einkenna
frábæran leik ungverska fiölu-
snillingsins Denes Zsigmondis,
er hann lék fiðlukonsert Bart-
óks meö Sinfóníuhljómsveit ís-
lands undir stjóm Bohdans
Wodiczkos þann 11. maf. Þaö
mun varla hafa farið fram hjá
þeim áheyrendum sem ekki
þekkja þetta verk, að það sé
svona dálítið erfitt{!). Ég held
að fiðluleikurum komi flestum
saman um, að þessi fiðlukonsert
sé án vafa á lista með þeim
erfiöustu. Zsigmondj.. nleysti
tæknilega hluti svo vel af .hendi
að auðheyrt var, að honum var
það jafn tamt og kristnum að
fara með „faðir vorið“. Og ekki
aðeins tæknierfiði, heldur og
túlkun og svo það eitt að halda
þessu mikla verki saman f heild,
en í þessum atriðum sýndi
Zsigmondi yfirburöi. Hann hef-
ur aö vísu nokkuð dökkan eða
mattan tón, sem líklega má
setja á reikning fiðlunnar hans,
en ofangreind atriði láta mann
jafnvel gleyma slíku.
Hið ungverska „tempera-
ment“ hans sem mjög er ríkj.
í túikun og kemur stundum ó-
vænt fram í smá hraðabreyt-
Framli á bls 13
Mijmi^bTáíT_kjpsendá’
Ort vaxandi
0 Þjóðarauður íslendinga jókst um
44% árin 1960—1966, viðreisnar-
árin.
0 Eignir þjóðarinnar hafa aukizt á
þessum tíma um 13.000 milljónir
króna, en skuldir hennar ekki
nema um 300 milljónir króna.
Eignaaukningin er f ertugf öld á við
skuldimar.
0 Fjárfesting á íbúa er meiri hér á
landi en í nokkm öðm þróuðu
landi.
0 Síðustu þrjú árin hefur fjárfest-
ingin aukizt um tæp 15% á ári.
0 Hlutdeild atvinnuveganna í fjár-
festingunni eykst stöðugt, en
hlutdeild hins opinbera minnkar.
0 Fjárfestingin er hér á landi óvenju
þjóðarauður?
mikill hluti þjóðarframleiðslunn-
ar eða um 30%.
0 Hin gífurlega fjárfesting undan-
farinna ára hefur birgt landið af
tækjum og vélum, þannig að efna-
hagslíf þjóðarinnar er miklu bet-
ur búið undir að mæta áföllum en
nokkm sinni áður.
0 Fjárfesting í verzlunarhúsum,
skrifstofuhúsum, gistihúsum og
olíustöðvum er aðeins 5% af heild-
arfjárfestingunni hér á landi síð-
ustu árin.
0 Árið 1967 verður ár mestu fjár-
festingar í sögunni. Mun eigna-
aukning þjóðarinnar í ár nema
8.000 milljónum króna á móti
tæpum 7.000 milljónum króna í
fyrra.